Qüteybə ibn Müslüm ərəblərin Bahili qəbiləsindən idi. Qüteybə ibn Müslüm Əfqanıstan və Orta Asiyada apardığı fətihlərlə Əməvi torpaqlarının sərhədlərini genişlətmişdir.
704-cü ildə Əbdülməlik bin Mərvan tərəfindən Xorasan valiliyinə gətirilən Qüteybə, təqribən 50 min nəfərlik bir ordunun da sərkərdəsı oldu. Şimala və şərqə düzənlədiyi səfərlərin ilkində (705) Toxarıstana girərək paytaxt Bəlxi ələ keçirdi; təslim olsalar da şəhəri dağıtdı. Ardından o tarixdə Oxus olaraq bilinən Ceyhunu (Amu Dərya) aşaraq Buxara (bugün Özbəkistanda) və çevrəsindəki Soqdiana torpaqlarını fəth etdi (706-709); 706-cı ildə Bəykəndi aldı, bu şəhəri də dağıdaraq bütün kişiləri öldürtdü. İrəlləyişini durdurmaq üçün Buxara hökumətincə vəzifələndirilən Vərdan xudanı da məğlubiyyətə uğratdı. Vərdanın ölümündən (708) sonra Buxaranı ələ keçirdi.
Daha sonra Səmərqəndı (710-712), Xarəzm və paytaxtı Xivəyi ələ keçirdi. Səmərqənd hökmdarı Nizak Tarxan da ona boyun əydi. Həccacın buyruğu üzərinə, SistanınTürk hökmdarı Rutbilin üstünə yürüdü, ancaq Ərəb hegomonluğunu qəbul etdirə bilmədi. Xarəzm hökmdarı Çiğan, qardaşı Hurrəzata qarşı ondan yardım istədi, o da Bəlx valisi olan qardaşı Əbdurrahmanı göndərdi və Əbdürrəhman, Hürrəzatı öldürdü, Xarəzmin üç böyük şəhərini Ərəb hegomonluğu altına aldı. Qüteybə ibn Müslim, İraq valisi Həccacın icazəsiylə mühasirəyə aldığı Səmərqəndi sərkərdə Gürəkin dirənməsinə qarşı ələ keçirdi. Baş qərargahını buraya köçürdükdən sonra (714) sonra İsficapa gəldi.
715-ci ildə Orta Asiyanın iç hissəlrinə doğru ilərləyərək Fərqanənı Ərəb imperiyasına qatdı. Çin sərhədlərinə qədər irəlilədiyi deyilsə də, bu haqqda yazılı sənəd yoxdur.
Vəlid tərəfindən Xorasan əyalətinin idarə edilməsinə gətirildi. I Vəlidin ölümündən sonra xəlifə olan qardaşı Süleyman bin Əbdülməlikə bağlılıq andı içməyi rədd edən Qüteybə, əsgərləri arasında bu səbəblə çıxan üsyan ərəfəsində öldürüldü.
Qüteybənin fəth etdiyi torpaqların çoxu idarəçilik baxımından Mavəraünnəhrə (Ceyhunun ötəsindəki torpaqlar) bağlandı. Qüteybənin ələ keçirdiyi bölgələrdə hərbi idarəçilik yaratdığından o günə qədər çoxu Buddist olan bölgə xalqlarını müsəlmanlaşdırdı. Qüteybənin fəth etdiyi Səmərqənd və Buxara zamanla İslam mədəniyyətinin ən böyük şəhərləri və Orta Asiya xalqlarının elm mərkəzi oldu. Bununla birliktə, Qüteybənin ölümündən sonra ərəblər, Mavəraünnəhirdə tutunamadılar. Göytürklərin yenidən gücəndikləri vaxtda Gültəkin, Mavəraünnəhirdəki bəzi yerləri Ərəblərdən geri aldı..
qüteybə, müslüm, bəsrə, fərqanə, vadisi, ərəb, sərkərdəsi, şəxsi, məlumatlardoğum, tarixi, 668doğum, yeri, bəsrə, bəsrə, iraqvəfat, tarixi, 715vəfat, yeri, fərqanə, vadisivətəndaşlığı, əməvilər, xilafətihərbi, fəaliyyətimənsubiyyəti, əməvilər, xilafətirütbə, g. Quteybe ibn Muslum 668 Besre 715 Ferqane vadisi Ereb serkerdesi Quteybe ibn MuslumSexsi melumatlarDogum tarixi 668Dogum yeri Besre Besre IraqVefat tarixi 715Vefat yeri Ferqane vadisiVetendasligi Emeviler xilafetiHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Emeviler xilafetiRutbe generalHeyati RedakteQuteybe ibn Muslum ereblerin Bahili qebilesinden idi Quteybe ibn Muslum Efqanistan ve Orta Asiyada apardigi fetihlerle Emevi torpaqlarinin serhedlerini genisletmisdir 704 cu ilde Ebdulmelik bin Mervan terefinden Xorasan valiliyine getirilen Quteybe teqriben 50 min neferlik bir ordunun da serkerdesi oldu Simala ve serqe duzenlediyi seferlerin ilkinde 705 Toxaristana girerek paytaxt Belxi ele kecirdi teslim olsalar da seheri dagitdi Ardindan o tarixde Oxus olaraq bilinen Ceyhunu Amu Derya asaraq Buxara bugun Ozbekistanda ve cevresindeki Soqdiana torpaqlarini feth etdi 706 709 706 ci ilde Beykendi aldi bu seheri de dagidaraq butun kisileri oldurtdu Irelleyisini durdurmaq ucun Buxara hokumetince vezifelendirilen Verdan xudani da meglubiyyete ugratdi Verdanin olumunden 708 sonra Buxarani ele kecirdi Daha sonra Semerqendi 710 712 Xarezm ve paytaxti Xiveyi ele kecirdi Semerqend hokmdari Nizak Tarxan da ona boyun eydi Heccacin buyrugu uzerine Sistanin Turk hokmdari Rutbilin ustune yurudu ancaq Ereb hegomonlugunu qebul etdire bilmedi Xarezm hokmdari Cigan qardasi Hurrezata qarsi ondan yardim istedi o da Belx valisi olan qardasi Ebdurrahmani gonderdi ve Ebdurrehman Hurrezati oldurdu Xarezmin uc boyuk seherini Ereb hegomonlugu altina aldi Quteybe ibn Muslim Iraq valisi Heccacin icazesiyle muhasireye aldigi Semerqendi serkerde Gurekin direnmesine qarsi ele kecirdi Bas qerargahini buraya kocurdukden sonra 714 sonra Isficapa geldi 715 ci ilde Orta Asiyanin ic hisselrine dogru ilerleyerek Ferqaneni Ereb imperiyasina qatdi Cin serhedlerine qeder irelilediyi deyilse de bu haqqda yazili sened yoxdur Velid terefinden Xorasan eyaletinin idare edilmesine getirildi I Velidin olumunden sonra xelife olan qardasi Suleyman bin Ebdulmelike bagliliq andi icmeyi redd eden Quteybe esgerleri arasinda bu sebeble cixan usyan erefesinde olduruldu Quteybenin feth etdiyi torpaqlarin coxu idarecilik baximindan Maveraunnehre Ceyhunun otesindeki torpaqlar baglandi Quteybenin ele kecirdiyi bolgelerde herbi idarecilik yaratdigindan o gune qeder coxu Buddist olan bolge xalqlarini muselmanlasdirdi Quteybenin feth etdiyi Semerqend ve Buxara zamanla Islam medeniyyetinin en boyuk seherleri ve Orta Asiya xalqlarinin elm merkezi oldu Bununla birlikte Quteybenin olumunden sonra erebler Maveraunnehirde tutunamadilar Goyturklerin yeniden gucendikleri vaxtda Gultekin Maveraunnehirdeki bezi yerleri Ereblerden geri aldi 1 Istinadlar Redakte http tarih batl k12 tr siniflar ve oss sinif 9 sinif 9indexler turk ereb html olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Quteybe ibn Muslum amp oldid 6133873, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
