Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Qatırdırnağı (lat. Spartium junceum və yaxud lat. Genista juncea) — paxlakimilər fəsiləsindən bitki növü. Əslən Aralıq dənizi sahillərindəndir. Qatırdırnağı, xüsusilə toxumları, çox zəhərlidir. Təmasda olduqda ilk öncə mərkəzi sinir sisteminə təsir edir.
| Qatırdırnağı | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır. ???: Qatırdırnağı | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təsviri
İncə yaşıl yarpaqlı, yaxud çox vaxt, yarpaqsız tumurcuqları olan 2-3 (5) m. hündürlüyündə bitkidir. Yarpaqları 1-2,5 sm. uzunluğunda göyümtül-yaşıl, çiçəkləri 2,5 sm. uzunluğunda parlaq sarı rəngdə və ətirlidir. Əsasən, may-iyun aylarında çiçək açır. Toxumları qəhvəyi və parlaqdır.
İstifadəsi
Qatırdırnağı - isti sevən və quraqlığa davamlı bitkidir. 14-15°С-də donur. Quru, tez isinən sərt qayalıqlarda yaxşı yetişir. Kökləri möhkəm və dərindir. Ətirli çiçəklərindən efir yağlarının alınmasında istifadə olunur. Dəniz sahilində yaxşı yetişir. Çiçəklənmə dövründə sıx və dekorativ kolu xatırladır. Qafqaz və Krımın Qara dəniz sahillərində çox təsadüf edilir.
Təbii yayılması
Aralıq dənizi sahili ölkələrində, Kiçik Asiyada yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 2–3 m olan, şırımlı, yaşıl budaqlı koldur. İlk baxışda sanki yarpaqsız koldur. Yarpaqları sadə, tökülən, növbəli düzülüşlü, neştərvari və ya uzunsov, bir qədər sərt olub, orta damarı aydın seçilən, uzunluğu 2-4 sm, eni 2–4 mm-dir. Çiçəkləri ətirli, çiçək saplağı qısadır. Uzun salxımlarda toplanmışdır. Kasacığı şəffaf, şişkin, 7–9 mm uzunluqda, yuxarı tərəfdən qaidəsinədək kəsik, alt tərəfdən 5 qısa, iti dişciklidir. Tacı tünd sarı, ucu sivri, uzunluğu 17–25 mm-dir. Paxlası xətvari, yetişdikdə qaralan, yuxarıya doğru dik duran, yastı, çox toxumlu, uzunluğu 6-8 sm, eni 6–7 mm-dir. Toxumları şabalıdı rəngdə olub, uzunsovdur. May-iyul aylarında çiçəkləyir, meyvəsi iyul-avqust aylarında yetişir. Paxlalarından bəzisi qışadək kolun üzərində qalır. Abşeronda oktyabr ayında ikinci çiçəkləməsi müşahidə olunur. Toxumla çoxalır.
Ekologiyası
Quraqlığa davamlı, torpağa az tələbkardır. Abşeronun torpaq-iqlim şəraitinə davamlıdır.
Azərbaycanda yayılması
Abşeron yarımadasında, Kür-Araz ovalığında, Gəncə, Lənkəran, Zaqatala və digər şəhərlərin yaşıllıqlarında təsadüf edilir.
İstifadəsi
Dekorativ bitki kimi tək və qrup əkinlərində istifadə edilə bilər.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 708.
Ədəbiyyat
- Флора Азербайджана. т.5. 1954;
- Флора Кавказа. т.5. 1954;
- Azərbaycanın ağac və kolları. I cild. 1961;
- Azərbaycan flora-sının konspekti. I-III cildlər. 2005; 2006; 2008;
- Tofiq Məmmədov, Elman İsgəndər, Tariyel Talıbov. Azərbaycanın nadir ağac və kol bitkiləri", Bakı: "Elm", 2014, 380 səh
- Azərbaycan Dendroflorası III cild-Bakı:"Elm",2016,400 səh. T.S.Məmmədov
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Qatirdirnagi lat Spartium junceum ve yaxud lat Genista juncea paxlakimiler fesilesinden bitki novu Eslen Araliq denizi sahillerindendir Qatirdirnagi xususile toxumlari cox zeherlidir Temasda olduqda ilk once merkezi sinir sistemine tesir edir QatirdirnagiElmi tesnifatXETA parent ve rang parametrlerini doldurmaq lazimdir QatirdirnagiBeynelxalq elmi adiSpartium junceum L 1753Vikinovlerde sistematikaSekil axtarisiITIS 26967NCBI 49843EOL 703629TesviriInce yasil yarpaqli yaxud cox vaxt yarpaqsiz tumurcuqlari olan 2 3 5 m hundurluyunde bitkidir Yarpaqlari 1 2 5 sm uzunlugunda goyumtul yasil cicekleri 2 5 sm uzunlugunda parlaq sari rengde ve etirlidir Esasen may iyun aylarinda cicek acir Toxumlari qehveyi ve parlaqdir IstifadesiQatirdirnagi isti seven ve quraqliga davamli bitkidir 14 15 S de donur Quru tez isinen sert qayaliqlarda yaxsi yetisir Kokleri mohkem ve derindir Etirli ciceklerinden efir yaglarinin alinmasinda istifade olunur Deniz sahilinde yaxsi yetisir Ciceklenme dovrunde six ve dekorativ kolu xatirladir Qafqaz ve Krimin Qara deniz sahillerinde cox tesaduf edilir Tebii yayilmasiAraliq denizi sahili olkelerinde Kicik Asiyada yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 2 3 m olan sirimli yasil budaqli koldur Ilk baxisda sanki yarpaqsiz koldur Yarpaqlari sade tokulen novbeli duzuluslu nestervari ve ya uzunsov bir qeder sert olub orta damari aydin secilen uzunlugu 2 4 sm eni 2 4 mm dir Cicekleri etirli cicek saplagi qisadir Uzun salximlarda toplanmisdir Kasacigi seffaf siskin 7 9 mm uzunluqda yuxari terefden qaidesinedek kesik alt terefden 5 qisa iti disciklidir Taci tund sari ucu sivri uzunlugu 17 25 mm dir Paxlasi xetvari yetisdikde qaralan yuxariya dogru dik duran yasti cox toxumlu uzunlugu 6 8 sm eni 6 7 mm dir Toxumlari sabalidi rengde olub uzunsovdur May iyul aylarinda cicekleyir meyvesi iyul avqust aylarinda yetisir Paxlalarindan bezisi qisadek kolun uzerinde qalir Abseronda oktyabr ayinda ikinci ciceklemesi musahide olunur Toxumla coxalir EkologiyasiQuraqliga davamli torpaga az telebkardir Abseronun torpaq iqlim seraitine davamlidir Azerbaycanda yayilmasiAbseron yarimadasinda Kur Araz ovaliginda Gence Lenkeran Zaqatala ve diger seherlerin yasilliqlarinda tesaduf edilir IstifadesiDekorativ bitki kimi tek ve qrup ekinlerinde istifade edile biler IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 708 EdebiyyatFlora Azerbajdzhana t 5 1954 Flora Kavkaza t 5 1954 Azerbaycanin agac ve kollari I cild 1961 Azerbaycan flora sinin konspekti I III cildler 2005 2006 2008 Tofiq Memmedov Elman Isgender Tariyel Talibov Azerbaycanin nadir agac ve kol bitkileri Baki Elm 2014 380 seh Azerbaycan Dendroflorasi III cild Baki Elm 2016 400 seh T S Memmedov