Qarabağ general-qubernatorluğu — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə ermənilərin Azərbaycana qarşı yeni ərazi iddiaları nəticəsində məcburiyyət qarşısında Qarabağda yaradılmış müvəqqəti inzibati idarəçilik rejimi.
Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti elan edildikdən sonra Cənubi Qafqazda sülh və əmin-amanlıq yaratmaq məqsədilə Azərbaycan hökuməti 1918-ci il mayın 29-da İrəvanı ermənilərə güzəştə getdi. Bununla, Azərbaycan ciddi ərazi itkisinə yol verdi. Lakin ermənilər Azərbaycana qarşı ərazi iddialarını davam etdirdilər.
Qarabağın dağlıq hissəsində yaşayan ermənilər iyulun 22-də onun "müstəqilliyini" elan etməyə cəhd göstərdilər. Azərbaycan xalqının qatı düşməni Andronik qiyamçı ermənilərə kömək məqsədilə silahsız azərbaycanlıların kütləvi surətdə qıra-qıra Zəngəzurdan Şuşa qəzasına keçdi. Gəncədə yerləşən Cümhuriyyət Hökuməti Bakını ələ keçirmiş Stepan Şaumyan daşnak-bolşevik rejiminin hərbi qüvvələrinə qarşı mübarizə apardığından, erməni separatçılarının törətdiyi problemi danışıqlar yolu ilə nizama salmağa çalışırdı. Bu məqsədlə Şuşaya nümayəndə heyəti göndərilmişdi. Avqustun 15-də ə Andronikin törətdiyi soyqırımlar ilə əlaqədar Ermənistan hökumətinə etiraz notası verilmişdi. Erməni hökuməti iki gün sonra verdiyi cavabında Andronikin guya Xüsusi erməni korpusuna "tabe olmadığını" bildirərək, bu yalanla məsuliyyətdən yaxa qurtarmağa çalışmışdı. Həmin dövrdə Ermənistan hökuməti Qarabağın Azərbaycanın tərkibində olmasını təsdiq edirdi. Bunu avqustda Şuşaya nümayəndə heyəti göndərmək üçün Ermənistanın Tiflisdəki diplomatik nümayəndəliyinin oradakı (Tiflisdəki) rəsmi Azərbaycan orqanlarına müraciəti də sübut edir. Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ilə müqavilə əsasında (1918, iyun) dəvət edilmiş türk hərbi hissələri oktyabrda Şuşa şəhərinə, demək olar ki, müqavimətsiz daxil olmuş, ermənilər Azərbaycan Hökumətinin hakimiyyətini qəbul etdiklərin bildirmişdilər. Andronik isə dekabrda guya "ingilislərin Qarabağı onun ixtiyarına verməsi haqqında" şayiə yaymağa başlamışdı. Azərbaycan Hökumətinin sədri Fətəli xan Xoyski dekabrın 20-də Parlamentdəki çıxışında buna qarşı etirazını bildirmişdi. Eyni zamanda, dekabrın 22-də Bakıdakı ingilis qoĢunlarının komandanı Tomson da bu şaiyəni təkzib etdi. Buna baxmayaraq, erməni separatçıları və Gorusda möhkəmlənmiş Andronik azərbaycanlılara qarşı soyqırımını davam etdirirdi. Buna görə də Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinin Daxili İşlər Nazirliyi 1919-ci il yanvarın əvvəllərində Şuşa, Cavanşir, Cəbrayıl və Zəngəzur qəzaları əsasında müvəqqəti general-qubernatorluq yaradılmasını təklif etdi. Hökumət bu təklifi qəbul etdi və yanvarın 13-də həmin qəzalarda müvəqqəti general-qubernatorluq vəzifəsinin təsis edilməsi haqqında qərar çıxardı. Bu vəzifəyə yanvarın 29-da Xosrov bəy Sultanov təyin olundu. Azərbaycan Hökumətinin qəti addımlarından narahat olan Ermənistan belə bir şəraitdə Dağlıq Qarabağa açıq iddia ilə çıxış etdi. Azərbaycan Hökuməti yanvarın 31-də cavab notasında Qarabağm tarixən Azərbaycanın ayrılmaz tərkib hissəsi olduğunu bildirdi və Qarabağ general qu-bernatorluğunun yaradılmasına Ermənistanın etirazını Azərbaycanın suverenliyinə qəsd və onun daxili işlərinə qarışmaq cəhdi kimi qiymətləndirdi.
Ermənistan bununla sakitləşməyərək, təzyiqi artırmağa çalışırdı. O, fevralda Britaniyanın Tiflisdəki silahlı qüvvələrinin komandanı Uorkerə müraciət etdi. Müracietde Xosrov paşa bəy Sultanovun Qarabağa general-qubernator təyin edilməsinə etiraz olunur, onun səlahiyyətləri etibarsız elan edilirdi. Lakin bu müraciət cavabsız qaldı. Belə olduqda, Ermənistan xarici işlər naziri general Tomsona müraciət etdi. Qarabağda yaşayan erməni milli şurası və Ermənistanın Azərbaycandakı diplomatik nümayəndəsi Bekzadyan da müxtəlif vasitələrlə ingilis komandanlığına təsir göstərməyə çalışırdı. 1919-cu il martın axırlarında Tomsonun İrəvana səfəri zamanı Ermənistan hökuməti ona təzyiqi gücləndirməyə cəhd etmiş, lakin bu cəhd də nəticəsiz qalmışdı. General Tomsonun nümayəndəsi polkovnik Şatelvort Bakıdan Şuşaya gedərək, ermənilərin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Hökumətinə tabe olmasını tələb etmişdi. Cümhuriyyət Hökuməti isə Ermənistanın əsassız iddialarına baxmayaraq, general-qubernatorluğun fəaliyyətə başlaması üçün tədbirlərini davam etdirirdi.
Aprelin 4-də general-qubernatorun orada yerləşən hərbi hissələrə münasibətdə səlahiyyət çərçivəsini müəyyən edən qanun qəbul olundu. Baş nazir Nəsib bəy Yusifbəyli aprelin 14-də Parlamentdə Hökumət bəyannaməsinin müzakirəsi zamanı demişdi: "Qarabağ xüsusunda mübahisə yoxdur". Tomson mayın 5-də Fətəli xan Xoyski ilə keçirilən görüşündə belə şəxslərin sürgün edilməsi haqqında sərəncam verdiyini bildirmişdi. Bütün bunlara baxmayaraq, separatçılar Qarabağda vəziyyəti kəskinləĢdirməkdə davam edirdilər. Bu cür mürəkkəb şəraitdə Qarabağ general-qubernatorluğunun səmərəli fəaliyyəti regionda əmin-amanlığın qorunub saxlanmasında mühüm rol oynayırdı. General-qubernator X.Sultanov separatçılara qarşı qətiyyətlə mübarizə aparırdı. İyunun 5-də erməni milli şurasının qatı irticaçı üzvləri ingilis komandanlığı nümayəndəsinin müşayiəti ilə Şuşadan Tiflisə sürgün edildi. İyunun 6-da isə Azərbaycan batalyonu Şuşanın ermənilər yaşayan hissəsindəki kazarmalarda yerləşdirildi. Burada keçirilən mitinqdə ermənilər Cümhuriyyət Hökumətini tanıdıqlarını bildirdilər. X.Sultanov konkret tədbirlərlə yanaşı, Qarabağ probleminin əsaslı şəkildə həlli proqramının hazırlanmasına da xüsusi önəm verirdi. Onun bu barədəki baxışları Hökumətə təqdim etdiyi məlumat məruzəsində və Bakıda müttəfiq qoĢunlarının komandanı ġatelvorqla iyunun 25-də keçirilən görüĢündə şərh olunmuşdu.
Ermənilər general-qubernatorluğun fəaliyyət prinsiplərini qəbul edərək, müzakirələr aparmağa baĢlamıĢdılar. Baş nazir N.Yusifbəyli, Gəncə qubernatoru Xudadat bəy Rəfibəyli və hərbi nazir Səməd bəy Mehmandarovun Şuşaya səfəri və orada görülən tədbirlər də general-qubernatorluğun nüfuzunu artırmışdı. Bütün bunların nəticəsində avqustun 15-də ermənilər Azərbaycan Hökuməti ilə saziş imzaladılar və ermənilər yaşayan ərazilərin Azərbaycanın tərkib hissəsi olduğunu qəbul etdilər. Lakin Ermənistan Respublikasının azərbaycanlılara qarşı genişlənən soyqırım siyasəti Qarabağda da vəziyyətin sabitləĢməsinə mənfi təsir göstərirdi. Bununla belə, Cümhuriyyət hökuməti Qarabağı diqqət mərkəzində saxlayır, diyarın həyatının müxtəlif sahələrinə dair tədbirlərini davam etdirirdi. Sentyabrın 27-də Şuşada müəllimlər qurultayı keçirilməsi üçün vəsait ayrılması haqqında qərar qəbul edilmiş, ayın 29-da isə general-qubernatorun sərəncamı ilə yardım kimi Qarabağın erməni müəllimlərinə paylanmaq üçün bir milyon manat pul ayrılmışdı.
Ermənistan hökumətinin siyasəti isə orada yaşayan azərbaycanlıların öz dədə-baba torpağından didərgin düşərək qaçqına çevrilməsinə səbəb olmuĢdu. Şuşa, CavanĢir, Cəbrayıl, Zəngəzur qəzalarında da minlərlə qaçqın yerləşmişdi. Bu, general-qubernatorluğun işini daha da mürəkkəbləşdirirdi. Oktyabrın 29-da hökumət general-qubernatorluğa dair daha iki qərar qəbul etmişdi. Onlardan biri general-qubernatorluqda fəaliyyət göstərən qulluqçuların maaşının artırılmasına, digəri isə general-qubernatorluğun ehtiyacı və qəzet nəşri üçün mətbəə almaqdan ötrü vəsait ayrılmasına aid idi.
1919-cu il noyabrın əvvəllərində ermənilərin Zəngəzurda törətdikləri qətl-qarətlərə qarşı mübarizə məqsədilə general-qubernatorluğa kiçik qoĢun hissələri göndərilmişdi. Bununla da, Zəngəzurda azərbaycanlıların müdafiəsi sahəsində müəyyən işlər görüldü. Lakin Ermənistan hökuməti separatçılara kömək göstərir, pozuculuq işlərini artırmaqda davam edirdi. Nəticədə, müttəfiq dövlətlərin Cənubi Qafqazda Ali komissarının müavini C.Reyin iştirakı ilə noyabrın 23-də Tiflisdə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının sədri Nəsib bəy Yusifbəyli və Ermənistanın baş naziri Xatisov arasında saziş imzalandı. Ermənistan hökuməti bu sazişin şərtlərini pozaraq, dekabrın 8-də Zəngəzura qoşun yeritdi. Ermənistan hökuməti Azərbaycan torpaqlarına iddiasını həyata keçirmək üçün silahlı hərbi müdaxilə ilə yanaĢı, pul vəsaiti sərf edilməsinə də xüsusi fıkir verirdi.
1919-cu ilin axırlarında Ermənistan hökuməti Dağlıq Qarabağın "azad" edilməsi üçün 19 milyon manat pul ayırmışdı. Bütün bunların nəticəsində 1920 ilin martında erməni separatçıları daha da azğınlaşdı. Martın 22-23-də Ermənistanın bilavasitə iştirakı və Moskvanın sifarişi ilə Dağlıq Qarabağda Azərbaycana qarşı xəyanətkar çıxışlar baş verdi. Azərbaycan Hökumətinin hərbi və diplomatik tədbirləri nəticəsində martın axırlarında-apreldə ermənilərin Qarabağdakı düşmənçilik fəaliyyətinin qarşısı alındı. Qarabağda hadisələrin bu yöndə inkiĢafında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinə qarşı təcavüzkarlıq planlarını həyata keçirməyə hazırlaşan Sovet Rusiyası və bolşeviklərin ölkə daxilində apardığı pozuçuluq-təxribatçılıq işləri də mühüm rol oynadı. Aprel işğalı (1920) və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Qarabağ general-qubernatorluğunun fəaliyyətinə də son qoyuldu.
НАСЕЛЕНИЕ НАГОРНОГО КАРАБАХА, ТЕРРИТОРИИ ЕЛИСАВЕТПОЛЬСКОЙ ГУБЕРНИИ, ВОШЕДШИЕ ПОЗЖЕ В СОСТАВ НКАО (1886 г.)
Avqust 09, 2021
qarabağ, general, qubernatorluğu, məqalə, haqqındadır, qarabağ, üçün, qarabağ, səhifəsinə, baxın, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələ. Bu meqale Qarabag general qubernatorlugu haqqindadir Qarabag ucun Qarabag sehifesine baxin Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Qarabag general qubernatorlugu Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti dovrunde ermenilerin Azerbaycana qarsi yeni erazi iddialari neticesinde mecburiyyet qarsisinda Qarabagda yaradilmis muveqqeti inzibati idarecilik rejimi Qarabag general qubernatorlugu15 yanvar 1919 1 StatusuGeneral qubernatorluqEn boyuk seheriSusaResmi dilleriAzerbaycan diliQarabag general qubernatoru 15 yanvar 1919 Xosrov bey SultanovTarixi Yaranmasi15 yanvar 1919 1 Qarabag xanliginin yaradilmasi1747 Qarabag general qubernatorlugunun yaradilmasi1919ErazisiEhalisi Texmini121 216 2 ValyutasiAzerbaycan manatiSelefi XelefiAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Azerbaycan Xalq CumhuriyyetiAzerbaycan Xalq Cumhuriyyeti elan edildikden sonra Cenubi Qafqazda sulh ve emin amanliq yaratmaq meqsedile Azerbaycan hokumeti 1918 ci il mayin 29 da Irevani ermenilere guzeste getdi Bununla Azerbaycan ciddi erazi itkisine yol verdi Lakin ermeniler Azerbaycana qarsi erazi iddialarini davam etdirdiler Qarabagin dagliq hissesinde yasayan ermeniler iyulun 22 de onun musteqilliyini elan etmeye cehd gosterdiler Azerbaycan xalqinin qati dusmeni Andronik qiyamci ermenilere komek meqsedile silahsiz azerbaycanlilarin kutlevi suretde qira qira Zengezurdan Susa qezasina kecdi Gencede yerlesen Cumhuriyyet Hokumeti Bakini ele kecirmis Stepan Saumyan dasnak bolsevik rejiminin herbi quvvelerine qarsi mubarize apardigindan ermeni separatcilarinin toretdiyi problemi danisiqlar yolu ile nizama salmaga calisirdi Bu meqsedle Susaya numayende heyeti gonderilmisdi Avqustun 15 de e Andronikin toretdiyi soyqirimlar ile elaqedar Ermenistan hokumetine etiraz notasi verilmisdi Ermeni hokumeti iki gun sonra verdiyi cavabinda Andronikin guya Xususi ermeni korpusuna tabe olmadigini bildirerek bu yalanla mesuliyyetden yaxa qurtarmaga calismisdi Hemin dovrde Ermenistan hokumeti Qarabagin Azerbaycanin terkibinde olmasini tesdiq edirdi Bunu avqustda Susaya numayende heyeti gondermek ucun Ermenistanin Tiflisdeki diplomatik numayendeliyinin oradaki Tiflisdeki resmi Azerbaycan orqanlarina muracieti de subut edir Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ile muqavile esasinda 1918 iyun devet edilmis turk herbi hisseleri oktyabrda Susa seherine demek olar ki muqavimetsiz daxil olmus ermeniler Azerbaycan Hokumetinin hakimiyyetini qebul etdiklerin bildirmisdiler Andronik ise dekabrda guya ingilislerin Qarabagi onun ixtiyarina vermesi haqqinda sayie yaymaga baslamisdi Azerbaycan Hokumetinin sedri Feteli xan Xoyski dekabrin 20 de Parlamentdeki cixisinda buna qarsi etirazini bildirmisdi Eyni zamanda dekabrin 22 de Bakidaki ingilis qoGunlarinin komandani Tomson da bu saiyeni tekzib etdi Buna baxmayaraq ermeni separatcilari ve Gorusda mohkemlenmis Andronik azerbaycanlilara qarsi soyqirimini davam etdirirdi Buna gore de Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumetinin Daxili Isler Nazirliyi 1919 ci il yanvarin evvellerinde Susa Cavansir Cebrayil ve Zengezur qezalari esasinda muveqqeti general qubernatorluq yaradilmasini teklif etdi Hokumet bu teklifi qebul etdi ve yanvarin 13 de hemin qezalarda muveqqeti general qubernatorluq vezifesinin tesis edilmesi haqqinda qerar cixardi Bu vezifeye yanvarin 29 da Xosrov bey Sultanov teyin olundu Azerbaycan Hokumetinin qeti addimlarindan narahat olan Ermenistan bele bir seraitde Dagliq Qarabaga aciq iddia ile cixis etdi Azerbaycan Hokumeti yanvarin 31 de cavab notasinda Qarabagm tarixen Azerbaycanin ayrilmaz terkib hissesi oldugunu bildirdi ve Qarabag general qu bernatorlugunun yaradilmasina Ermenistanin etirazini Azerbaycanin suverenliyine qesd ve onun daxili islerine qarismaq cehdi kimi qiymetlendirdi Ermenistan bununla sakitlesmeyerek tezyiqi artirmaga calisirdi O fevralda Britaniyanin Tiflisdeki silahli quvvelerinin komandani Uorkere muraciet etdi Muracietde Xosrov pasa bey Sultanovun Qarabaga general qubernator teyin edilmesine etiraz olunur onun selahiyyetleri etibarsiz elan edilirdi Lakin bu muraciet cavabsiz qaldi Bele olduqda Ermenistan xarici isler naziri general Tomsona muraciet etdi Qarabagda yasayan ermeni milli surasi ve Ermenistanin Azerbaycandaki diplomatik numayendesi Bekzadyan da muxtelif vasitelerle ingilis komandanligina tesir gostermeye calisirdi 1919 cu il martin axirlarinda Tomsonun Irevana seferi zamani Ermenistan hokumeti ona tezyiqi guclendirmeye cehd etmis lakin bu cehd de neticesiz qalmisdi General Tomsonun numayendesi polkovnik Satelvort Bakidan Susaya gederek ermenilerin Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Hokumetine tabe olmasini teleb etmisdi Cumhuriyyet Hokumeti ise Ermenistanin esassiz iddialarina baxmayaraq general qubernatorlugun fealiyyete baslamasi ucun tedbirlerini davam etdirirdi Aprelin 4 de general qubernatorun orada yerlesen herbi hisselere munasibetde selahiyyet cercivesini mueyyen eden qanun qebul olundu Bas nazir Nesib bey Yusifbeyli aprelin 14 de Parlamentde Hokumet beyannamesinin muzakiresi zamani demisdi Qarabag xususunda mubahise yoxdur Tomson mayin 5 de Feteli xan Xoyski ile kecirilen gorusunde bele sexslerin surgun edilmesi haqqinda serencam verdiyini bildirmisdi Butun bunlara baxmayaraq separatcilar Qarabagda veziyyeti keskinleGdirmekde davam edirdiler Bu cur murekkeb seraitde Qarabag general qubernatorlugunun semereli fealiyyeti regionda emin amanligin qorunub saxlanmasinda muhum rol oynayirdi General qubernator X Sultanov separatcilara qarsi qetiyyetle mubarize aparirdi Iyunun 5 de ermeni milli surasinin qati irticaci uzvleri ingilis komandanligi numayendesinin musayieti ile Susadan Tiflise surgun edildi Iyunun 6 da ise Azerbaycan batalyonu Susanin ermeniler yasayan hissesindeki kazarmalarda yerlesdirildi Burada kecirilen mitinqde ermeniler Cumhuriyyet Hokumetini tanidiqlarini bildirdiler X Sultanov konkret tedbirlerle yanasi Qarabag probleminin esasli sekilde helli proqraminin hazirlanmasina da xususi onem verirdi Onun bu baredeki baxislari Hokumete teqdim etdiyi melumat meruzesinde ve Bakida muttefiq qoGunlarinin komandani ġatelvorqla iyunun 25 de kecirilen goruGunde serh olunmusdu Ermeniler general qubernatorlugun fealiyyet prinsiplerini qebul ederek muzakireler aparmaga baGlamiGdilar Bas nazir N Yusifbeyli Gence qubernatoru Xudadat bey Refibeyli ve herbi nazir Semed bey Mehmandarovun Susaya seferi ve orada gorulen tedbirler de general qubernatorlugun nufuzunu artirmisdi Butun bunlarin neticesinde avqustun 15 de ermeniler Azerbaycan Hokumeti ile sazis imzaladilar ve ermeniler yasayan erazilerin Azerbaycanin terkib hissesi oldugunu qebul etdiler Lakin Ermenistan Respublikasinin azerbaycanlilara qarsi genislenen soyqirim siyaseti Qarabagda da veziyyetin sabitleGmesine menfi tesir gosterirdi Bununla bele Cumhuriyyet hokumeti Qarabagi diqqet merkezinde saxlayir diyarin heyatinin muxtelif sahelerine dair tedbirlerini davam etdirirdi Sentyabrin 27 de Susada muellimler qurultayi kecirilmesi ucun vesait ayrilmasi haqqinda qerar qebul edilmis ayin 29 da ise general qubernatorun serencami ile yardim kimi Qarabagin ermeni muellimlerine paylanmaq ucun bir milyon manat pul ayrilmisdi Ermenistan hokumetinin siyaseti ise orada yasayan azerbaycanlilarin oz dede baba torpagindan didergin duserek qacqina cevrilmesine sebeb olmuGdu Susa CavanGir Cebrayil Zengezur qezalarinda da minlerle qacqin yerlesmisdi Bu general qubernatorlugun isini daha da murekkeblesdirirdi Oktyabrin 29 da hokumet general qubernatorluga dair daha iki qerar qebul etmisdi Onlardan biri general qubernatorluqda fealiyyet gosteren qulluqcularin maasinin artirilmasina digeri ise general qubernatorlugun ehtiyaci ve qezet nesri ucun metbee almaqdan otru vesait ayrilmasina aid idi 1919 cu il noyabrin evvellerinde ermenilerin Zengezurda toretdikleri qetl qaretlere qarsi mubarize meqsedile general qubernatorluga kicik qoGun hisseleri gonderilmisdi Bununla da Zengezurda azerbaycanlilarin mudafiesi sahesinde mueyyen isler goruldu Lakin Ermenistan hokumeti separatcilara komek gosterir pozuculuq islerini artirmaqda davam edirdi Neticede muttefiq dovletlerin Cenubi Qafqazda Ali komissarinin muavini C Reyin istiraki ile noyabrin 23 de Tiflisde Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti Nazirler Surasinin sedri Nesib bey Yusifbeyli ve Ermenistanin bas naziri Xatisov arasinda sazis imzalandi Ermenistan hokumeti bu sazisin sertlerini pozaraq dekabrin 8 de Zengezura qosun yeritdi Ermenistan hokumeti Azerbaycan torpaqlarina iddiasini heyata kecirmek ucun silahli herbi mudaxile ile yanaGi pul vesaiti serf edilmesine de xususi fikir verirdi 1919 cu ilin axirlarinda Ermenistan hokumeti Dagliq Qarabagin azad edilmesi ucun 19 milyon manat pul ayirmisdi Butun bunlarin neticesinde 1920 ilin martinda ermeni separatcilari daha da azginlasdi Martin 22 23 de Ermenistanin bilavasite istiraki ve Moskvanin sifarisi ile Dagliq Qarabagda Azerbaycana qarsi xeyanetkar cixislar bas verdi Azerbaycan Hokumetinin herbi ve diplomatik tedbirleri neticesinde martin axirlarinda aprelde ermenilerin Qarabagdaki dusmencilik fealiyyetinin qarsisi alindi Qarabagda hadiselerin bu yonde inkiGafinda Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetine qarsi tecavuzkarliq planlarini heyata kecirmeye hazirlasan Sovet Rusiyasi ve bolseviklerin olke daxilinde apardigi pozuculuq texribatciliq isleri de muhum rol oynadi Aprel isgali 1920 ve Azerbaycan Xalq Cumhuriyyetinin suqutundan sonra Qarabag general qubernatorlugunun fealiyyetine de son qoyuldu Istinadlar Redakte Bextiyar Qaraca 2014 01 29 Qarabag general qubernatorlugunun yaradilmasi azerb Azerbaycan Qezeti Istifade tarixi 2014 01 28 NASELENIE NAGORNOGO KARABAHA TERRITORII ELISAVETPOLSKOJ GUBERNII VOShEDShIE POZZhE V SOSTAV NKAO 1886 g Menbe https az wikipedia org w index php title Qarabag general qubernatorlugu amp oldid 5940165, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
