IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu “Nəsli kəsilməyə həssas olanlar” kateqoriyasına aiddir –EN A2acd + 3bc; C1. Bitki aləmində nadir, relikt Qafqaz üçün endemik növdür. Cinsi formalaşmasında mərkəzi rol oynayan növdür.
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 30-70 sm hündürlükdədir. Aşağı hissədən uzunsov-neştərşəkilli, küt-itiləşmiş yarpaqlıdır. Çiçəkqrupu salxıma bənzərdir, seyrək, çoxçiçəklidir, 30 sm uzunluqğunadır. Çiçəkləri fır-fır, yana əyilmiş, 12-25 ədəddir. Dodaqcıq uzunluğundadır, tərs-pazşəkillidir, fır-fır rənglidir. Yan dodaqcığın pərləri qısadır, uzunsov, küt, ortada yerləşən dilcikşəkilli, yuxarı tərəfdən enliləşmiş, 10- uzunluğundadır. Mahmızı əyilmiş, silindrik, 2 dəfə yumurtalıqdan qısadır Çoxillik ot bitkisidir. Gövdəsi 30-70 sm hündürlükdədir. Aşağı hissədən uzunsov-neştərşəkilli, küt-itiləşmiş yarpaqlıdır. Çiçəkqrupu salxıma bənzərdir, seyrək, çoxçiçəklidir, 30 sm uzunluqğunadır. Çiçəkləri fır-fır, yana əyilmiş, 12-25 ədəddir. Dodaqcıq uzunluğundadır, tərs-pazşəkillidir, fır-fır rənglidir. Yan dodaqcığın pərləri qısadır, uzunsov, küt, ortada yerləşən dilcikşəkilli, yuxarı tərəfdən enliləşmiş, 10- uzunluğundadır. Mahmızı əyilmiş, silindrik, 2 dəfə yumurtalıqdan qısadır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləmə may-iyun aylarına təsadüf edir. Aşağı dağ qurşağından başlayaraq yuxarı dağ qurşağına kimi, meşə və meşə kənarlarında, kolluqlar arasında, bozqır yaylalarda rast gəlinir.
Yayılması
Böyük Qafqazın Quba hissəsi (Qusar rayonu), Lənkəranın dağlıq ərazilərində rast gəlinir
Ehtiyatının dəyişilmə səbəbləri
Kök yumrularının səhləb almaq üçün istifadə edilir.
Sayı və tendensiyası
Populyasiyası çox nadirdir. İtmə təhlükəsi altındadır.
Becərilməsi
Azərbaycanın Botanika İnstitutunun Botanika bağında (Bakı) becərilir.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Yaşayış ərazisinin deqradasiyası, otarılma, tapdalanma müşahidə olunur.
Mühafizə tədbirləri
Bəzək bitkisi kimi becərilməli və təbii populyasiyası mühafizə olunmalıdır.
Yayılması
BQ Quba sahəsi, Xəzər sahili ovalığının rayonlarında aşağı dağ qurşağından yuxarı dağ qurşağına kimi yayılmışdır. Meşə və meşə kənarlarında, kolluqlar arasında, bozqır yaylalarda rast gəlinir.
Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabına daxil edilmiş nadir növdür.
İstinadlar
Azərbaycan SSR-in Qırmızı kitabı, 1989.
Azərbaycan Respublikasının Qırmızı Kitabı. Nadir və nəsli kəsilməkdə olan bitki və göbələk növləri, II nəşr, Bakı-2013
Validə M. Əlizadə, Naibə P. Mehdiyeva,Vüqar N. Kərimov, Aidə Q. İbrahimova BÖYÜK QAFQAZIN BİTKİLƏRİ (Azərbaycan) Bakı 2019
Xarici keçidlər
Qəşəng qayışləçək
Birləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır.Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Yanvar 02, 2022
qəşəng, qayışləçək, himantoglossum, formosum, səhləbkimilər, fəsiləsinin, qayışləçək, cinsinə, bitki, növü, himantoglossum, formosumelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, birləpəlilərsıra, quşqonmazçiçəklilərfəsilə, səhləbkimilərcins, qayışl. Qeseng qayislecek lat Himantoglossum formosum sehlebkimiler fesilesinin qayislecek cinsine aid bitki novu Qeseng qayislecekHimantoglossum formosumElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif BirlepelilerSira QusqonmazciceklilerFesile SehlebkimilerCins QayislecekNov Qeseng qayislecekElmi adiHimantoglossum formosum Stev C KochVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiNCBI 1561013EOL 1099831IPNI 638839 1TPL kew 99271IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir EN A2acd 3bc C1 Bitki aleminde nadir relikt Qafqaz ucun endemik novdur Cinsi formalasmasinda merkezi rol oynayan novdur 1 2 Mundericat 1 Qisa morfoloji tesviri 2 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri 3 Yayilmasi 4 Ehtiyatinin deyisilme sebebleri 5 Sayi ve tendensiyasi 6 Becerilmesi 7 Mehdudlasdirici amiller 8 Muhafize tedbirleri 9 Yayilmasi 10 Istinadlar 11 Xarici kecidlerQisa morfoloji tesviri RedakteCoxillik ot bitkisidir Govdesi 30 70 sm hundurlukdedir Asagi hisseden uzunsov nestersekilli kut itilesmis yarpaqlidir Cicekqrupu salxima benzerdir seyrek coxciceklidir 30 sm uzunluqgunadir Cicekleri fir fir yana eyilmis 12 25 ededdir Dodaqciq uzunlugundadir ters pazsekillidir fir fir renglidir Yan dodaqcigin perleri qisadir uzunsov kut ortada yerlesen dilciksekilli yuxari terefden enlilesmis 10 uzunlugundadir Mahmizi eyilmis silindrik 2 defe yumurtaliqdan qisadir Coxillik ot bitkisidir Govdesi 30 70 sm hundurlukdedir Asagi hisseden uzunsov nestersekilli kut itilesmis yarpaqlidir Cicekqrupu salxima benzerdir seyrek coxciceklidir 30 sm uzunluqgunadir Cicekleri fir fir yana eyilmis 12 25 ededdir Dodaqciq uzunlugundadir ters pazsekillidir fir fir renglidir Yan dodaqcigin perleri qisadir uzunsov kut ortada yerlesen dilciksekilli yuxari terefden enlilesmis 10 uzunlugundadir Mahmizi eyilmis silindrik 2 defe yumurtaliqdan qisadir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri RedakteCicekleme may iyun aylarina tesaduf edir Asagi dag qursagindan baslayaraq yuxari dag qursagina kimi mese ve mese kenarlarinda kolluqlar arasinda bozqir yaylalarda rast gelinir Yayilmasi RedakteBoyuk Qafqazin Quba hissesi Qusar rayonu Lenkeranin dagliq erazilerinde rast gelinir Ehtiyatinin deyisilme sebebleri RedakteKok yumrularinin sehleb almaq ucun istifade edilir Sayi ve tendensiyasi Redakte Populyasiyasi cox nadirdir Itme tehlukesi altindadir Becerilmesi RedakteAzerbaycanin Botanika Institutunun Botanika baginda Baki becerilir Mehdudlasdirici amiller Redakte Yasayis erazisinin deqradasiyasi otarilma tapdalanma musahide olunur Muhafize tedbirleri RedakteBezek bitkisi kimi becerilmeli ve tebii populyasiyasi muhafize olunmalidir Yayilmasi RedakteBQ Quba sahesi Xezer sahili ovaliginin rayonlarinda asagi dag qursagindan yuxari dag qursagina kimi yayilmisdir Mese ve mese kenarlarinda kolluqlar arasinda bozqir yaylalarda rast gelinir Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabina daxil edilmis nadir novdur 3 Istinadlar RedakteAzerbaycan SSR in Qirmizi kitabi 1989 Azerbaycan Respublikasinin Qirmizi Kitabi Nadir ve nesli kesilmekde olan bitki ve gobelek novleri II nesr Baki 2013 http redbook az options project amp id Q C9 99 C5 9F C9 99ng 20qay C4 B1 C5 9Fl C9 99 C3 A7 C9 99k olu kecid Valide M Elizade Naibe P Mehdiyeva Vuqar N Kerimov Aide Q Ibrahimova BOYUK QAFQAZIN BITKILERI Azerbaycan Baki 2019Xarici kecidler RedakteQeseng qayislecek Birlepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Qeseng qayislecek amp oldid 5781662, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.