Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Preri (fr. prairie "çəmən" "çəmənlik") — Şimali Amerikada çöl zonası, Orta Qərbdə, Amerika Birləşmiş Ştatlarında və Kanadada vegetasiya zonası. Cənubi Amerikada , Avrasiyada çöl olduğu kimi preri də mülayim çöl bölgələrinə aiddir. Böyük Düzənliklərin şərq hissəsini əhatə edir. Ağacların və kolların qıtlığı burada olan məhdud vegetasiyanın göstəricisidir. Bunun səbəbi qitə daxili yerləşmə və qərbdən yağıntıların qabağını kəsən Qayalı dağlardır.
Hal-hazırda preri böyük, süni şəkildə az sulanmış bir ərazidi, hansıki kənd təsərrüfatının məqsədləri üçün istifadə olunur. Bu torpağlarda buğda, qarğıdalı və digər aqrar mədəniyyətlər becərilir.
Preri ABŞ-nin Şimali Dakota, Cənubi Dakota, Nebraska, Kanzas, Oklahoma, Montana, Vayominq, Nyu Meksiko, Texas, Missuri, Ayova, İllinoys, Ohayo, İndiana, Viskonsin, Minnesota ştatlarında daha çox yayılıb. Kaliforniyada olan Mərkəzi Vadi həmçinin preri sayılır. Kanadanın Manitoba, Saskaçevan və Alberta ştatlarının böyük sahələrini preri tutur.
Fauna
Əvvəllər preridə milyonlarla bizonlar olub. XIX əsrin sonuna qədər ağ sakinlər onları demək olar ki, hamısını məhv edib və beləcə bir çox hindu tayfalarının həyat və mədəni əsaslarını dağıtıblar. Buranın başqa xarakterik heyvanları çəməni itləri və koyotlardı.
Məhsuldarlıq
Uzun və təkrarlanan quraqlıq və bəzən leysanların olmasına baxmayaraq, Böyük Düzənliklərin çəmənləri güclü torpaq eroziyasına uğramıyıblar. Prerinin doğma otlarının kök sistemləri torpaq axıntısının qarşısını almaq üçün zəmini möhkəm saxlayırlar. Bu dərin köklər prerinin hətta ən quru şəraitində bitən bitkilərin su almağa kömək edirlər. Quru şəraitdə buranın doğma bitkiləri kənd təsərrüfatı mədəniyyətlərindən daha az zərər görüb.
Növləri
Şimali Amerikanın preriləri əsasən üç qrupa bölünür: yaş, miziki və quru.
Yaş
Yaş prerilərdə torpağ veqetasiya sezonunun böyük hissəsində bir qayda olaraq çox nəm və pis su drenajına sahib olur. Belə şəraitdə batağlığlarında yaranması mümkündür. Preriyanın bu növü torpağ təsərrüfatının ən yaxşı növüdür.
Mizik
Mizik preriası yaxşı drenaja sahibdir. Bu tip kənd təssərüfatında ən çox istifadə ediləndi, buna görədə ən çox bu növün yox olmaq təhlükəsi var.
Quru
Quru preri susuz torpağ üçün bir az yaşdı, çünki yaxşı drenaja sahibdi. Bu növə tez-tez yüksəkliklərdə və ya ətəklərində rast gəlmək olar. Yağış qıtlığında burada bitkilər azlıq təşkil edirlər.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Prairie Frontier: General Information about Prairie Types". 2000-11-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-05-31.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Preri fr prairie cemen cemenlik Simali Amerikada col zonasi Orta Qerbde Amerika Birlesmis Statlarinda ve Kanadada vegetasiya zonasi Cenubi Amerikada Avrasiyada col oldugu kimi preri de mulayim col bolgelerine aiddir Boyuk Duzenliklerin serq hissesini ehate edir Agaclarin ve kollarin qitligi burada olan mehdud vegetasiyanin gostericisidir Bunun sebebi qite daxili yerlesme ve qerbden yagintilarin qabagini kesen Qayali daglardir Hal hazirda preri boyuk suni sekilde az sulanmis bir erazidi hansiki kend teserrufatinin meqsedleri ucun istifade olunur Bu torpaglarda bugda qargidali ve diger aqrar medeniyyetler becerilir Preri ABS nin Simali Dakota Cenubi Dakota Nebraska Kanzas Oklahoma Montana Vayominq Nyu Meksiko Texas Missuri Ayova Illinoys Ohayo Indiana Viskonsin Minnesota statlarinda daha cox yayilib Kaliforniyada olan Merkezi Vadi hemcinin preri sayilir Kanadanin Manitoba Saskacevan ve Alberta statlarinin boyuk sahelerini preri tutur FaunaEvveller preride milyonlarla bizonlar olub XIX esrin sonuna qeder ag sakinler onlari demek olar ki hamisini mehv edib ve belece bir cox hindu tayfalarinin heyat ve medeni esaslarini dagitiblar Buranin basqa xarakterik heyvanlari cemeni itleri ve koyotlardi MehsuldarliqUzun ve tekrarlanan quraqliq ve bezen leysanlarin olmasina baxmayaraq Boyuk Duzenliklerin cemenleri guclu torpaq eroziyasina ugramiyiblar Prerinin dogma otlarinin kok sistemleri torpaq axintisinin qarsisini almaq ucun zemini mohkem saxlayirlar Bu derin kokler prerinin hetta en quru seraitinde biten bitkilerin su almaga komek edirler Quru seraitde buranin dogma bitkileri kend teserrufati medeniyyetlerinden daha az zerer gorub NovleriPreri otlari Simali Amerikanin prerileri esasen uc qrupa bolunur yas miziki ve quru Yas Yas prerilerde torpag veqetasiya sezonunun boyuk hissesinde bir qayda olaraq cox nem ve pis su drenajina sahib olur Bele seraitde batagliglarinda yaranmasi mumkundur Preriyanin bu novu torpag teserrufatinin en yaxsi novudur Mizik Mizik preriasi yaxsi drenaja sahibdir Bu tip kend tesserufatinda en cox istifade edilendi buna gorede en cox bu novun yox olmaq tehlukesi var Quru Quru preri susuz torpag ucun bir az yasdi cunki yaxsi drenaja sahibdi Bu nove tez tez yuksekliklerde ve ya eteklerinde rast gelmek olar Yagis qitliginda burada bitkiler azliq teskil edirler Hemcinin baxSavannalar Col DuzenlikIstinadlar Prairie Frontier General Information about Prairie Types 2000 11 01 tarixinde Istifade tarixi 2015 05 31