PEST təhlili (siyasi, , sosial-mədəni və texnoloji) idarəetmənin ətraf mühitə nəzarət komponentində istifadə olunan makro ekoloji amillərin çərçivəsini təsvir edir. Strateji təhlil apararkən və ya bazar araştırması apararkən xarici təhlilin bir hissəsidir və nəzərə alınması lazım olan müxtəlif makro ətraf mühit amilləri haqqında məlumat verir. Bazarın inkişafı və ya tənəzzülü, iş mövqeyi, potensial və fəaliyyət istiqamətlərini anlamaq üçün strateji bir vasitədir.
PEST çərçivəsində qurulan variantlara aşağıdakılar daxildir:
- Hüquqi və ekoloji amillər özündə birləşdirən PESTEL və ya PESTLE . Bu amil Birləşmiş Krallıqda məşhurdur.
- SLEPT, hüquqi faktorlar
- STEPE, ekoloji faktorlar.
- STEEPLE və STEEPLED etik və demoqrafik (bəzən PESTLEE kimi göstərilir ) amillər.
- DESTEP, demoqrafik və ekoloji amilllər
- SPELIT, 2000-ci illərin ortalarından bəri ABŞ-da məşhur olan hüquqi və mədəniyyətlərarası amilləri.
- PMESII-PT, hərbi baxımdan siyasi, hərbi, iqtisadi, sosial, informasiya, infrastruktur, fiziki mühit və zaman aspektlərinə baxan ekoloji təhlil formasıdır. Həmçinin, sosial-mədəni, texnoloji, iqtisadi, ekoloji və tənzimləyici amilləri nəzərə alan, lakin siyasi amilləri özündə əks etdirməyən STEER də var.
Tərkibi
| ]PEST analizinə dörd amil daxildir:
- Siyasi (politik) amillər hökumətin iqtisadiyyata necə müdaxilə etməsi ilə əlaqəlidir. Xüsusilə, siyasi amillərin vergi siyasəti, əmək hüququ, ətraf mühit hüququ, ticarət məhdudiyyəti, tariflər və siyasi sabitlik də daxil olmaqla bir neçə sahələri var. Siyasi amillər hökumətin təmin etməyi və ya təqdim etməyi hədəflədiyi mal (xidmətlər) və hökumətin təmin edilməsini istəməyən mallar və ya xidmətlər ( pis mallar və ya pis mallar ) da ola bilər. Bundan əlavə, hökumətlər bir ölkənin sağlamlığına, təhsilinə və infrastrukturuna yüksək təsir göstərirlər.
- İqtisadi (ekonomik) amillər arasında iqtisadi artım, məzənnə, inflyasiya və faiz dərəcələri var . Bu amillər müəssisələrin fəaliyyətinə və qərar qəbul etmələrinə çox təsir göstərir. Məsələn, faiz dərəcələri bir firmanın kapital dəyərinə təsir göstərir və buna görə bir iş böyüdü və genişlənir. Valyuta məzənnələri ixracat mallarına və iqtisadiyyata idxal olunan malların tədarükünə və qiymətinə təsir göstərə bilər.
- Sosial faktorlara mədəni cəhətlər və sağlamlıq şüuru, əhalinin artım tempi, yaş bölgüsü, karyera münasibətləri və təhlükəsizliyə vurğu daxildir. Sosial amillərdəki yüksək meyllər bir şirkətin məhsullarına olan tələbə və bu şirkətin necə fəaliyyət göstərməsinə təsir göstərir. Məsələn, qocalmış əhali daha az və daha az istəkli bir işçi qüvvəsini ifadə edə bilər (beləliklə, əməyin maya dəyəri artır). Bundan əlavə, şirkətlər bunun nəticəsində yaranan sosial meyillərə (məsələn, yaşlı işçilərin işə cəlb edilməsi) uyğunlaşmaq üçün müxtəlif idarəetmə strategiyalarını dəyişə bilər.
- Texnoloji amillər arasında elmi-tədqiqat fəaliyyəti, avtomatlaşdırma, texnoloji stimul və texnoloji dəyişiklik dərəcəsi kimi texnoloji aspektlər var. Bunlar girişdəki maneələri, minimum səmərəli istehsal səviyyəsini müəyyənləşdirə bilər və xarici qaynaq qərarlarına təsir göstərə bilər. Bundan əlavə, texnoloji dəyişikliklər xərclərə, keyfiyyətə təsir edəcək və yeniliyə səbəb olacaqdır.
Genişləndirilmiş PESTLE və ya PESTEL təhlillərinə əlavə olunur:
- Hüquq amillərinə ayrı-seçkilik hüququ, istehlakçı hüququ, antitrest qanun, məşğulluq qanunu və sağlamlıq və təhlükəsizlik qanunu daxildir . Bu amillər bir şirkətin necə işlədiyinə, xərclərinə və məhsullarına olan tələbə təsir göstərə bilər.
- Ətraf mühit amillərinə xüsusilə turizm, əkinçilik və sığorta kimi sahələrə təsir edə biləcək hava, iqlim və iqlim dəyişikliyi kimi ekoloji və ətraf mühit aspektləri daxildir. Bundan əlavə, iqlim dəyişikliyinin potensial təsirləri barədə məlumatlılığın artması şirkətlərin fəaliyyətinə və təklif etdikləri məhsullara təsir göstərir, həm yeni bazarlar yaradır, həm də mövcudlarını azaldır və ya məhv edir.
Müxtəlif sahələr üçün digər amillər aşağıdakılardır:
- Demoqrafik amillərə cins, yaş, etnik mənsubiyyət, dil biliyi, əlillik, hərəkətlilik, ev sahibliyi, məşğulluq vəziyyəti, dini etiqad və ya təcrübə, mədəniyyət və adət, həyat səviyyəsi və gəlir səviyyəsi daxildir.
- Tənzimləyici amillər sırasına parlamentin aktları və əlaqəli qaydalar, beynəlxalq və milli standartlar, yerli özünüidarəetmə qanunları və bunlara riayət olunmasını izləmək və təmin etmək mexanizmləri daxildir.
Faktorların uyğunluğu
| ]Modelin amilləri sənayesinə və istehsal etdiyi mallara görə müəyyən bir şirkət üçün əhəmiyyət kəsb edəcəkdir. Məsələn, istehlakçı və B2B ( Business-to-business) şirkətləri sosial amillərdən daha çox təsirlənir, qlobal müdafiə podratçısı isə siyasi amillərdən daha çox təsirlənir. Bundan əlavə, gələcəkdə daha çox dəyişə biləcək və ya müəyyən bir şirkət üçün daha uyğun olan amillər daha böyük əhəmiyyət daşıyacaqdır. Məsələn, çox borc götürmüş bir şirkət daha çox iqtisadi amillərə (xüsusən faiz dərəcələrinə) diqqət yetirməlidir.
Bundan əlavə, geniş çeşidli məhsullar (məsələn, Sony, Disney və ya BP) istehsal edən konqlomerat şirkətləri, PESTEL modeli ilə eyni vaxtda bir şirkətin bir şöbəsini analiz etmək daha faydalı ola bilər və bununla da xüsusi amillərə diqqət yetirirlər. bir şöbə. Şirkət həmçinin amilləri yerli, milli və qlobal kimi coğrafi uyğunluğa bölmək istəyə bilər.
Nümunələr
| ]- Türk Hava Yollarının sadə PEST analizi:
- Siyasi amillər: Türk Hava Yolları hökumətlərin siyasət və nizamlamalarından təsirlənir. Məsələn, bir ölkədə yeni hava daşımacılıq qanunu qəbul edilərsə, THY-nin fəaliyyətləri bundan müsbət və ya mənfi təsirlənir;
- İqtisadi amillər: THY iqtisadi vəziyyətdən birbaşa təsirlənir. İqtisadi böyümənin yavaşlaması THY-nin sərnişin sayısını və gəlirini azalda bilər;
- Sosial amillər: THY istehlakçıların yaşam tərzlərindən təsirlənir. Məsələn, istehlakçıların daha çox səyahət etməyə üstünlük verməsi THY-nin sərnişin sayını və gəlirini artıra bilər;
- Texnoloji amillər: Yeni uçuş texnologiyaları THY-nin uçuşlarını daha səmərəli hala gətirə bilər.
Həmçinin bax
| ]İstinadlar
| ]- Walden J. (2011), Comparison of the STEEPLE Strategy Methodology and the Department of Defense’s PMESII-PT Methodology Arxivləşdirilib 2022-07-12 at the Wayback Machine, Supply Chain Leadership Institute, accessed 10 February 2019
- "https://mochatouch.com.tr - PEST Analizi Nedir? Nasıl Yapılır?. İstifadə tarixi: 16.02.2024". 16 fevral 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 fevral 2024.
Xarici keçidlər
| ]- PEST təhlili, PEST analizinin xarici bazara girməklə əlaqəli riskləri və imkanları müəyyənləşdirməyə necə kömək edəcəyini müzakirə edir.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya PEST tehlili siyasi sosial medeni ve texnoloji idareetmenin etraf muhite nezaret komponentinde istifade olunan makro ekoloji amillerin cercivesini tesvir edir Strateji tehlil apararken ve ya bazar arastirmasi apararken xarici tehlilin bir hissesidir ve nezere alinmasi lazim olan muxtelif makro etraf muhit amilleri haqqinda melumat verir Bazarin inkisafi ve ya tenezzulu is movqeyi potensial ve fealiyyet istiqametlerini anlamaq ucun strateji bir vasitedir PEST cercivesinde qurulan variantlara asagidakilar daxildir Huquqi ve ekoloji amiller ozunde birlesdiren PESTEL ve ya PESTLE Bu amil Birlesmis Kralliqda meshurdur SLEPT huquqi faktorlar STEPE ekoloji faktorlar STEEPLE ve STEEPLED etik ve demoqrafik bezen PESTLEE kimi gosterilir amiller DESTEP demoqrafik ve ekoloji amilller SPELIT 2000 ci illerin ortalarindan beri ABS da meshur olan huquqi ve medeniyyetlerarasi amilleri PMESII PT herbi baximdan siyasi herbi iqtisadi sosial informasiya infrastruktur fiziki muhit ve zaman aspektlerine baxan ekoloji tehlil formasidir Hemcinin sosial medeni texnoloji iqtisadi ekoloji ve tenzimleyici amilleri nezere alan lakin siyasi amilleri ozunde eks etdirmeyen STEER de var Terkibi span PEST analizine dord amil daxildir Siyasi politik amiller hokumetin iqtisadiyyata nece mudaxile etmesi ile elaqelidir Xususile siyasi amillerin vergi siyaseti emek huququ etraf muhit huququ ticaret mehdudiyyeti tarifler ve siyasi sabitlik de daxil olmaqla bir nece saheleri var Siyasi amiller hokumetin temin etmeyi ve ya teqdim etmeyi hedeflediyi mal xidmetler ve hokumetin temin edilmesini istemeyen mallar ve ya xidmetler pis mallar ve ya pis mallar da ola biler Bundan elave hokumetler bir olkenin saglamligina tehsiline ve infrastrukturuna yuksek tesir gosterirler Iqtisadi ekonomik amiller arasinda iqtisadi artim mezenne inflyasiya ve faiz dereceleri var Bu amiller muessiselerin fealiyyetine ve qerar qebul etmelerine cox tesir gosterir Meselen faiz dereceleri bir firmanin kapital deyerine tesir gosterir ve buna gore bir is boyudu ve genislenir Valyuta mezenneleri ixracat mallarina ve iqtisadiyyata idxal olunan mallarin tedarukune ve qiymetine tesir gostere biler Sosial faktorlara medeni cehetler ve saglamliq suuru ehalinin artim tempi yas bolgusu karyera munasibetleri ve tehlukesizliye vurgu daxildir Sosial amillerdeki yuksek meyller bir sirketin mehsullarina olan telebe ve bu sirketin nece fealiyyet gostermesine tesir gosterir Meselen qocalmis ehali daha az ve daha az istekli bir isci quvvesini ifade ede biler belelikle emeyin maya deyeri artir Bundan elave sirketler bunun neticesinde yaranan sosial meyillere meselen yasli iscilerin ise celb edilmesi uygunlasmaq ucun muxtelif idareetme strategiyalarini deyise biler Texnoloji amiller arasinda elmi tedqiqat fealiyyeti avtomatlasdirma texnoloji stimul ve texnoloji deyisiklik derecesi kimi texnoloji aspektler var Bunlar girisdeki maneeleri minimum semereli istehsal seviyyesini mueyyenlesdire biler ve xarici qaynaq qerarlarina tesir gostere biler Bundan elave texnoloji deyisiklikler xerclere keyfiyyete tesir edecek ve yeniliye sebeb olacaqdir Genislendirilmis PESTLE ve ya PESTEL tehlillerine elave olunur Huquq amillerine ayri seckilik huququ istehlakci huququ antitrest qanun mesgulluq qanunu ve saglamliq ve tehlukesizlik qanunu daxildir Bu amiller bir sirketin nece islediyine xerclerine ve mehsullarina olan telebe tesir gostere biler Etraf muhit amillerine xususile turizm ekincilik ve sigorta kimi sahelere tesir ede bilecek hava iqlim ve iqlim deyisikliyi kimi ekoloji ve etraf muhit aspektleri daxildir Bundan elave iqlim deyisikliyinin potensial tesirleri barede melumatliligin artmasi sirketlerin fealiyyetine ve teklif etdikleri mehsullara tesir gosterir hem yeni bazarlar yaradir hem de movcudlarini azaldir ve ya mehv edir Muxtelif saheler ucun diger amiller asagidakilardir Demoqrafik amillere cins yas etnik mensubiyyet dil biliyi elillik hereketlilik ev sahibliyi mesgulluq veziyyeti dini etiqad ve ya tecrube medeniyyet ve adet heyat seviyyesi ve gelir seviyyesi daxildir Tenzimleyici amiller sirasina parlamentin aktlari ve elaqeli qaydalar beynelxalq ve milli standartlar yerli ozunuidareetme qanunlari ve bunlara riayet olunmasini izlemek ve temin etmek mexanizmleri daxildir Faktorlarin uygunlugu span Modelin amilleri senayesine ve istehsal etdiyi mallara gore mueyyen bir sirket ucun ehemiyyet kesb edecekdir Meselen istehlakci ve B2B Business to business sirketleri sosial amillerden daha cox tesirlenir qlobal mudafie podratcisi ise siyasi amillerden daha cox tesirlenir Bundan elave gelecekde daha cox deyise bilecek ve ya mueyyen bir sirket ucun daha uygun olan amiller daha boyuk ehemiyyet dasiyacaqdir Meselen cox borc goturmus bir sirket daha cox iqtisadi amillere xususen faiz derecelerine diqqet yetirmelidir Bundan elave genis cesidli mehsullar meselen Sony Disney ve ya BP istehsal eden konqlomerat sirketleri PESTEL modeli ile eyni vaxtda bir sirketin bir sobesini analiz etmek daha faydali ola biler ve bununla da xususi amillere diqqet yetirirler bir sobe Sirket hemcinin amilleri yerli milli ve qlobal kimi cografi uygunluga bolmek isteye biler Numuneler span Turk Hava Yollarinin sade PEST analizi Siyasi amiller Turk Hava Yollari hokumetlerin siyaset ve nizamlamalarindan tesirlenir Meselen bir olkede yeni hava dasimaciliq qanunu qebul edilerse THY nin fealiyyetleri bundan musbet ve ya menfi tesirlenir Iqtisadi amiller THY iqtisadi veziyyetden birbasa tesirlenir Iqtisadi boyumenin yavaslamasi THY nin sernisin sayisini ve gelirini azalda biler Sosial amiller THY istehlakcilarin yasam terzlerinden tesirlenir Meselen istehlakcilarin daha cox seyahet etmeye ustunluk vermesi THY nin sernisin sayini ve gelirini artira biler Texnoloji amiller Yeni ucus texnologiyalari THY nin ucuslarini daha semereli hala getire biler Hemcinin bax span SWOT analizi StrategiyaIstinadlar span Walden J 2011 Comparison of the STEEPLE Strategy Methodology and the Department of Defense s PMESII PT Methodology Arxivlesdirilib 2022 07 12 at the Wayback Machine Supply Chain Leadership Institute accessed 10 February 2019 https mochatouch com tr PEST Analizi Nedir Nasil Yapilir Istifade tarixi 16 02 2024 16 fevral 2024 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 fevral 2024 Xarici kecidler span PEST tehlili PEST analizinin xarici bazara girmekle elaqeli riskleri ve imkanlari mueyyenlesdirmeye nece komek edeceyini muzakire edir Kateqoriyalar AnalizStrategiya
