Turşəngkimilər fəsiləsinin nümayəndələri həyati formalarına görə ot, yarımkol, bəzən isə ağac bitkiləridir. Yarpaqları növbəli düzülür, lələkvarı və ya barmaqvarı formadadır. Bəzi nümayəndələrində yarpaq altlığına təasadüf olunur. Çiçəkləri ikicinslidir, aktinomorfdur və ikiqat çiçiəkyanlığına malikdir. Kasa və ləçək yarpaqları 5 ədəddir. Erkəkcikləri 10 ədəd olub, iki cərgədə düzülmüşdür. Əsassından birləşmiş, xarici kənarları isə dişcikli çıxıntılıdır. Bəzən erkəkcikdən 5-i staminodilərə çevrilir. Ginesey sinkarp olub, 3-5 meyvə yarpağından əmələ gəlmişdir və sütuncuq şəklindədir. Yumurtalıq üst vəziyyətdə olub, 3-5 yuvacıqlıdır. Yuvacıqlarda iki intequmentli rüşüym borusu yerləşir. Plasentanın mərkəzi künclüdür. Meyvəsi qutucuqdur. Toxumlar endospermlidir. Onlarda , adətən, kökyumrusu, soğanaq və kökümsovlara rast gəlinir. Yarpaqları müxtəlif qıcıqların təsirindən hərəkətə gəlmək qabiliyyətinə malikdir. Fəsilənin 8 cinsi, 950 növü məlumdur. Onların 800 növü turşəng cinsinə daxildir. Bu cinsin nümayəndələri tropik,subtropik ərazilərdə, xüsusən də Cənubi Amerika və Cənubi Afrikada geniş yayılmışdır. Fəsilənin Azərbaycan florasında 2 növünə adi turşəng (Oxalis acetosella) və buynuzcuqlu turşəngə (O.corniculata) rast gəlinir.
Azərbaycanın mülayim iqlimli rayonlarında isə turşəng (Oxalis) cinsinin bəzi növlərinə rast gəlinir. Qeyd olunan növlərdən ən çox iynəyarpaq meşələrdə örtük əmələ gətirən adi turşəngi (O.acetosella) göstərmək olar. Bitkinin üçər yarpaqları turş dada malikdir. Turşəng yayın əvvəllərində çiçəkləyir. Çiçəkləri ağ rənglidir. Digər növlərdə çiçəklər, adətən, sarı, çəhrayı və ya bənövşəyi olur. Tropik turşənglər arasında ağac formalara da rast gəlinir. Tropik ölkələrdə daaha çox averoa (Averrhoa) cinsinin nümayəndələri becərilir. Onların yarpaqları lələkvarıdır, meyvələri isə olduqca lətli və turş olub, adətən , budaqlardan asılmış vəziyyətdə qalır. Azərbaycanda turşəng cinsinin nümayəndələri dekorativ bitki kimi əkilib becərilir. Yarpaqlarından salat hazırlanmasında və xalq təbabətində istiafdə olunur.
↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır.Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
turşəngkimilər, oxalidaceae, ətirşahçiçəklilər, sırasına, bitki, fəsiləsi, oxalidaceaeoxalis, regnellii, atropurpurea, elmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəlilərsıra, oxalidalesfəsilə, elmi, adıoxalidaceae, cons, sinonimləraverrhoac. Tursengkimiler lat Oxalidaceae etirsahcicekliler sirasina aid bitki fesilesi 1 TursengkimilerOxalidaceaeOxalis regnellii Atropurpurea Elmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerSira OxalidalesFesile TursengkimilerElmi adiOxalidaceae R Br nom cons SinonimlerAverrhoaceae Hutch VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 29061NCBI 29061EOL 4286GRIN 805IPNI 77126611 1PBDB 55738Tursengkimiler fesilesinin numayendeleri heyati formalarina gore ot yarimkol bezen ise agac bitkileridir Yarpaqlari novbeli duzulur lelekvari ve ya barmaqvari formadadir Bezi numayendelerinde yarpaq altligina teasaduf olunur Cicekleri ikicinslidir aktinomorfdur ve ikiqat ciciekyanligina malikdir Kasa ve lecek yarpaqlari 5 ededdir Erkekcikleri 10 eded olub iki cergede duzulmusdur Esassindan birlesmis xarici kenarlari ise discikli cixintilidir Bezen erkekcikden 5 i staminodilere cevrilir Ginesey sinkarp olub 3 5 meyve yarpagindan emele gelmisdir ve sutuncuq seklindedir Yumurtaliq ust veziyyetde olub 3 5 yuvaciqlidir Yuvaciqlarda iki intequmentli rusuym borusu yerlesir Plasentanin merkezi kuncludur Meyvesi qutucuqdur Toxumlar endospermlidir Onlarda adeten kokyumrusu soganaq ve kokumsovlara rast gelinir Yarpaqlari muxtelif qiciqlarin tesirinden herekete gelmek qabiliyyetine malikdir Fesilenin 8 cinsi 950 novu melumdur Onlarin 800 novu turseng cinsine daxildir Bu cinsin numayendeleri tropik subtropik erazilerde xususen de Cenubi Amerika ve Cenubi Afrikada genis yayilmisdir Fesilenin Azerbaycan florasinda 2 novune adi turseng Oxalis acetosella ve buynuzcuqlu tursenge O corniculata rast gelinir Azerbaycanin mulayim iqlimli rayonlarinda ise turseng Oxalis cinsinin bezi novlerine rast gelinir Qeyd olunan novlerden en cox iyneyarpaq meselerde ortuk emele getiren adi tursengi O acetosella gostermek olar Bitkinin ucer yarpaqlari turs dada malikdir Turseng yayin evvellerinde cicekleyir Cicekleri ag renglidir Diger novlerde cicekler adeten sari cehrayi ve ya benovseyi olur Tropik tursengler arasinda agac formalara da rast gelinir Tropik olkelerde daaha cox averoa Averrhoa cinsinin numayendeleri becerilir Onlarin yarpaqlari lelekvaridir meyveleri ise olduqca letli ve turs olub adeten budaqlardan asilmis veziyyetde qalir Azerbaycanda turseng cinsinin numayendeleri dekorativ bitki kimi ekilib becerilir Yarpaqlarindan salat hazirlanmasinda ve xalq tebabetinde istiafde olunur 1 Cinsleri RedakteAverrhoa Biophytum Eichleria Turseng Oxalis Menbe Redakte 1 2 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 Ikilepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Tursengkimiler amp oldid 5370911, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
