fbpx
Wikipedia

Oskar Şmerlinq

Oskar İvanoviç Şmerlinq (rus. Оскар Иванович Шмерлинг; 1863, Tiflis, Qafqaz canişinliyi1938, Tbilisi) — alman mənşəli rus rəssamı, karikaturaçı, Molla Nəsrəddin jurnalının əməkdaşı.

Oskar İvanoviç Şmerlinq
rus. Оскар Иванович Шмерлинг
Doğum adı ოსკარ შმერლინგი
Doğum tarixi
Doğum yeri Tiflis
Vəfat tarixi (74 yaşında)
Vəfat yeri Tiflis
Milliyyəti alman
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti rəssam
Təhsili
  • İmperator Rəssamlıq Akademiyası[d],
  • Münhen Rəssamlıq Akademiyası[d]
Janrı karikatura
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı və rəsm fəaliyyəti

Oskar Şmerlinq 1863-cü ildə Tiflisdə hərbi qulluqçu ailəsində anadan olub. Tbilisi realnı məktəbində oxuyub. 1880-1881-ci illərdə özünün müstəqil "Ağcaqanad" (gürc. კოღო) jurnalını çıxarır, lakin bu jurnal maddi imkanlar baxımından yetərli olmur. Həmin illərdə "Falanj" (gürc. ფალანგა) jurnalına qoşulur, lakin karikatura barəsində təcrübəli olmadığı üçün 1884-cü ildə peşəkar rəssam olmaq məqsədilə Peterburq Rəssamlıq Akademiyasına daxil olur, rus rəssamlıq sənətini dərindən öyrənmək imkanı qazanır. 1889-cu ildə akademiyanı gümüş medalla bitirir. Oranı bitiridikdən sonra 1 il ərzində Qarabağda Xankəndində yaşayır və Şuşada təşkil olunmuş teatr tamaşalarına dekorasiyalar verməklə məşğul olur. Onun əsərləri Almaniyanın "Papifaks", Rusiyanın "Səmimi söz" (rus. Задушевное слово) jurnallarında yayımlanır.

Şmerlinq Rusiyada bir müddət xəstə olaraq yaşayır. Daha sonra Almaniyadakı Münhen Rəssamlıq Akademiyasında təhsilini davam etdirir. 2 il burada rəssam Frans Rubonun sinfində təhsil alır. Bir müddət alman "Radfar Humor" jurnalında işləyir. 1893-cü ildə Tiflisə qayıdır və ailəsi ilə Zubalaşvili küçəsində yaşamağa davam edir. 1901-ci ildə Gürcüstanın "Tsnobis Purtseli" qəzeti (gürc. ცნობის ფურცელი) onun şəkillərini yayımlamağa başlayır. "Eşmaxis Matraxi" (Şeytanın qamçısı), "Şurduli" (Sapand), "Bziki" (Eşşək arısı), "İblis" və "Kənd qarışıqlığı" adlı gürcü jurnallarında, Molla Nəsrəddin jurnalı, erməni Xatabala jurnalında işləmişdir.

Müəllimlik fəaliyyəti

Şmerlinq 1898-ci ildə Tiflis öz incəsənət məktəbini açıb, daha sonra "Qafqaz Sənətkarlarına Dəstək Cəmiyyəti"ndə "Rəsm, heykəltaraşlıq və arxitektura institutu"nun əsasını qoyaraq 1902-ci ildən 1916-cı ilə qədər rəhbərlik edib. 1922-ci ildə institut akademiyaya çevrilib. O həmçinin ilk Klassik Gimnaziyada da dərs deyib.

Xatirəsi

Oskar Şmerlinq görkəmli karikatura ustası kimi Qafqazda tanınmış, şöhrət qazanmışdı. İ.Həbibbəyli belə bir fikirdədir ki, ilk karikaturalarından etibarən Şmerlinq cəmiyyət həyatının müxtəlif sahələrinə özünün obyektiv tənqidi münasibətini ifadə etməyə çalışıb: "Çox maraqlıdır ki, Cəlil Məmmdquluzadə "Molla Nəsrəddin" jurnalının nəşrinə başlayarkən Azərbaycanda peşəkar satirik rəssam olmadığı üçün jurnal üçün rəsm çəkmək işinə ilk növbədə Tiflisdə yaşayıb yaradan alman rəssamı Şmerlinqi dəvət edib. Şmerlinq Cəlil Məmmədquluzadənin təklifini təmənnasız surətdə qəbul edib. Oskar Şmerlinq 1906-1917-ci illərdə "Molla Nəsrəddin" jurnalının əsas rəssamlıq funksiyasını bacarıqla yerinə yetirib. "Molla Nəsrəddin" jurnalının aparıcı ideyalarını əks etdirdiyindən onun rəsm əsərləri əksər hallarda jurnalın birinci səhifəsində, yəni üz qabığında özünə layiqli yer tapıb. Milliyyətcə alman olmasına baxmayaraq Oskar Şmerlinq Azərbaycan mühiti və mənşəyini, azərbaycanlıların həyatını və psixologiyasını dərindən öyrənib. Şmerlinqin nadir fırçasının məhsulu olan "Sizi deyib gəlmişəm", Qafqazda mədrəseyi-ruhaniyyə", "Niyə məni döyürsünüz?", "Molla Nəsrəddin", "İran sərhəddindən", "Xabi-qəflət", "Müsəlman məclisində rus zabiti", "Məhəmmədəli şahın Təbrizdən çıxması" və s. kimi yüzlərlə satirik rəsmləri sözün geniş mənasında karikatura sənətinin şah əsərləri səviyyəsinə yüksəlib".

"Molla Nəsrəddin" jurnalının ilk sayının üz qabığındakı məşhur karikaturanın müəllifi kimi Oskar Şmerlinq həm də "Molla Nəsrəddin"in bədii obrazını yaratmaqla bu obrazın təkcə Azərbaycanda deyil, bütün Şərq aləmində qəbul edilməsinə nail olur. Bu cəhəti xüsusilə nəzərə çarpdıran İ.Həbibbəyli yazır ki, "Molla Nəsrəddin"in bədii obrazını ilk dəfə və çox mükəmməl şəkildə Oskar Şmerlinq yaradıb:

"Şmerlinqin çəkdiyi Molla Nəsrəddin portreti uzun illər müxtəlif süjetlərlə birlikdə ayrı-ayrı vəziyyətlərdə "Molla Nəsrəddin" jurnalında çap olunub. Şmerlinqin yozumunda Molla Nəsrəddinin müdrikliyi və uzaqgörənliyi, yüksək vətəndaşlıq keyfiyyətləri böyük məharətlə canlandırılıb. Onun rəsmlərində Molla Nəsrəddinin daxili aləmi ilə yanaşı zahiri əlamətləri də milli kaloritə, Şərq adətlərinə uyğun şəkildə təsvir edilib. Bir sözlə, Azərbaycan xalq satirasının baş qəhrəmanı Molla Nəsrəddinin portreti alman rəssamı Oskar Şmerlinqin kəşfidir".

Karikaturaçı-rəssam Bayram Hacızadənin fikrincə, görkəmli yazıçı Cəlil Məmmədquluzadənin "Molla Nəsrəddin" jurnalı istedadlı şair və yazıçılarla yanaşı karikaturaçı rəssamlara da öz sözlərini demək üçün geniş imkanlar açdı:

"1906-1917-ci illərdə jurnalın ilk baş rəssamı olmuş O.Şmerlinq Mirzə Cəlillə dost və həmfikir idi."

Şmerlinqin 40 illiyi 1933-cü ildə Tbilisidə keçirilmişdir. 1929-cu ildə solo sərgisi, 1964 və 2000-ci illərdə təkrar sərgiləri keçirilmişdir.

Əsərləri Gürcüstan muzeylərində saxlanılır.

Ailəsi

İvan Şmerlinq və Matilda Şmerlinqin (Albert Salzmanın bacısı) oğludur. İncəsənət tarixçisi Rene Şmerlinqin atasıdır.

Mənbə

  • Cəlil Məmmədquluzadə, "Dram və nəsr əsərləri", ADU nəşriyyatı, Bakı, 1958. səh.744-745.
  • Oskar Schmerling
  • 1 ივლისი – დაიბადა ოსკარ შმერლინგი (Gürcücə)[ölü keçid]

İstinad

  1. Faceted Application of Subject Terminology
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q3294867"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P2163"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q846596"></a>
  2. Artnet — 1998.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P3782"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q874430"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q266566"></a>
  3. Abbas Zamanov, "Şərhlər". Həmidə Məmmədquluzadə, "Mirzə Cəlil haqqında xatirələrim", "Azərnəşr", 1967. səh. 200-201-də

Xarici keçidlər

  • Oskar Şmerlinqin rəsmləri - 1
  • Oskar Şmerlinqin rəsmləri - 2

oskar, şmerlinq, oskar, ivanoviç, şmerlinq, Оскар, Иванович, Шмерлинг, 1863, tiflis, qafqaz, canişinliyi, 1938, tbilisi, alman, mənşəli, rəssamı, karikaturaçı, molla, nəsrəddin, jurnalının, əməkdaşı, oskar, ivanoviç, şmerlinqrus, Оскар, Иванович, Шмерлингdoğum. Oskar Ivanovic Smerlinq rus Oskar Ivanovich Shmerling 1863 1 2 Tiflis Qafqaz canisinliyi 1938 1 2 Tbilisi alman menseli rus ressami karikaturaci Molla Nesreddin jurnalinin emekdasi Oskar Ivanovic Smerlinqrus Oskar Ivanovich ShmerlingDogum adi ოსკარ შმერლინგიDogum tarixi 1 iyul 1863Dogum yeri TiflisVefat tarixi 2 yanvar 1938 74 yasinda Vefat yeri TiflisMilliyyeti almanVetendasligi GurcustanFealiyyeti ressamTehsili Imperator Ressamliq Akademiyasi d Munhen Ressamliq Akademiyasi d Janri karikatura Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati ve resm fealiyyeti 1 1 Muellimlik fealiyyeti 2 Xatiresi 3 Ailesi 4 Menbe 5 Istinad 6 Xarici kecidlerHeyati ve resm fealiyyeti RedakteOskar Smerlinq 1863 cu ilde Tiflisde herbi qulluqcu ailesinde anadan olub Tbilisi realni mektebinde oxuyub 1880 1881 ci illerde ozunun musteqil Agcaqanad gurc კოღო jurnalini cixarir lakin bu jurnal maddi imkanlar baximindan yeterli olmur Hemin illerde Falanj gurc ფალანგა jurnalina qosulur lakin karikatura baresinde tecrubeli olmadigi ucun 1884 cu ilde pesekar ressam olmaq meqsedile Peterburq Ressamliq Akademiyasina daxil olur rus ressamliq senetini derinden oyrenmek imkani qazanir 1889 cu ilde akademiyani gumus medalla bitirir Orani bitiridikden sonra 1 il erzinde Qarabagda Xankendinde yasayir ve Susada teskil olunmus teatr tamasalarina dekorasiyalar vermekle mesgul olur Onun eserleri Almaniyanin Papifaks Rusiyanin Semimi soz rus Zadushevnoe slovo jurnallarinda yayimlanir Smerlinq Rusiyada bir muddet xeste olaraq yasayir Daha sonra Almaniyadaki Munhen Ressamliq Akademiyasinda tehsilini davam etdirir 2 il burada ressam Frans Rubonun sinfinde tehsil alir Bir muddet alman Radfar Humor jurnalinda isleyir 1893 cu ilde Tiflise qayidir ve ailesi ile Zubalasvili kucesinde yasamaga davam edir 1901 ci ilde Gurcustanin Tsnobis Purtseli qezeti gurc ცნობის ფურცელი onun sekillerini yayimlamaga baslayir Esmaxis Matraxi Seytanin qamcisi Surduli Sapand Bziki Essek arisi Iblis ve Kend qarisiqligi adli gurcu jurnallarinda Molla Nesreddin jurnali ermeni Xatabala jurnalinda islemisdir Muellimlik fealiyyeti Redakte Smerlinq 1898 ci ilde Tiflis oz incesenet mektebini acib daha sonra Qafqaz Senetkarlarina Destek Cemiyyeti nde Resm heykeltarasliq ve arxitektura institutu nun esasini qoyaraq 1902 ci ilden 1916 ci ile qeder rehberlik edib 1922 ci ilde institut akademiyaya cevrilib O hemcinin ilk Klassik Gimnaziyada da ders deyib Xatiresi RedakteOskar Smerlinq gorkemli karikatura ustasi kimi Qafqazda taninmis sohret qazanmisdi I Hebibbeyli bele bir fikirdedir ki ilk karikaturalarindan etibaren Smerlinq cemiyyet heyatinin muxtelif sahelerine ozunun obyektiv tenqidi munasibetini ifade etmeye calisib Cox maraqlidir ki Celil Memmdquluzade Molla Nesreddin jurnalinin nesrine baslayarken Azerbaycanda pesekar satirik ressam olmadigi ucun jurnal ucun resm cekmek isine ilk novbede Tiflisde yasayib yaradan alman ressami Smerlinqi devet edib Smerlinq Celil Memmedquluzadenin teklifini temennasiz suretde qebul edib Oskar Smerlinq 1906 1917 ci illerde Molla Nesreddin jurnalinin esas ressamliq funksiyasini bacariqla yerine yetirib 3 Molla Nesreddin jurnalinin aparici ideyalarini eks etdirdiyinden onun resm eserleri ekser hallarda jurnalin birinci sehifesinde yeni uz qabiginda ozune layiqli yer tapib Milliyyetce alman olmasina baxmayaraq Oskar Smerlinq Azerbaycan muhiti ve menseyini azerbaycanlilarin heyatini ve psixologiyasini derinden oyrenib Smerlinqin nadir fircasinin mehsulu olan Sizi deyib gelmisem Qafqazda medreseyi ruhaniyye Niye meni doyursunuz Molla Nesreddin Iran serheddinden Xabi qeflet Muselman meclisinde rus zabiti Mehemmedeli sahin Tebrizden cixmasi ve s kimi yuzlerle satirik resmleri sozun genis menasinda karikatura senetinin sah eserleri seviyyesine yukselib Molla Nesreddin jurnalinin ilk sayinin uz qabigindaki meshur karikaturanin muellifi kimi Oskar Smerlinq hem de Molla Nesreddin in bedii obrazini yaratmaqla bu obrazin tekce Azerbaycanda deyil butun Serq aleminde qebul edilmesine nail olur Bu ceheti xususile nezere carpdiran I Hebibbeyli yazir ki Molla Nesreddin in bedii obrazini ilk defe ve cox mukemmel sekilde Oskar Smerlinq yaradib Smerlinqin cekdiyi Molla Nesreddin portreti uzun iller muxtelif sujetlerle birlikde ayri ayri veziyyetlerde Molla Nesreddin jurnalinda cap olunub Smerlinqin yozumunda Molla Nesreddinin mudrikliyi ve uzaqgorenliyi yuksek vetendasliq keyfiyyetleri boyuk meharetle canlandirilib Onun resmlerinde Molla Nesreddinin daxili alemi ile yanasi zahiri elametleri de milli kalorite Serq adetlerine uygun sekilde tesvir edilib Bir sozle Azerbaycan xalq satirasinin bas qehremani Molla Nesreddinin portreti alman ressami Oskar Smerlinqin kesfidir Karikaturaci ressam Bayram Hacizadenin fikrince gorkemli yazici Celil Memmedquluzadenin Molla Nesreddin jurnali istedadli sair ve yazicilarla yanasi karikaturaci ressamlara da oz sozlerini demek ucun genis imkanlar acdi 1906 1917 ci illerde jurnalin ilk bas ressami olmus O Smerlinq Mirze Celille dost ve hemfikir idi Smerlinqin 40 illiyi 1933 cu ilde Tbiliside kecirilmisdir 1929 cu ilde solo sergisi 1964 ve 2000 ci illerde tekrar sergileri kecirilmisdir Eserleri Gurcustan muzeylerinde saxlanilir Ailesi RedakteIvan Smerlinq ve Matilda Smerlinqin Albert Salzmanin bacisi ogludur Incesenet tarixcisi Rene Smerlinqin atasidir Vikianbarda Oskar Smerlinq ile elaqeli mediafayllar var Menbe RedakteCelil Memmedquluzade Dram ve nesr eserleri ADU nesriyyati Baki 1958 seh 744 745 Oskar Schmerling 1 ივლისი დაიბადა ოსკარ შმერლინგი Gurcuce olu kecid Istinad Redakte 1 2 3 4 Faceted Application of Subject Terminology lt a href https wikidata org wiki Track Q3294867 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P2163 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q846596 gt lt a gt 1 2 3 4 Artnet 1998 lt a href https wikidata org wiki Track P3782 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q874430 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q266566 gt lt a gt Abbas Zamanov Serhler Hemide Memmedquluzade Mirze Celil haqqinda xatirelerim Azernesr 1967 seh 200 201 deXarici kecidler RedakteOskar Smerlinqin resmleri 1 Oskar Smerlinqin resmleri 2Menbe https az wikipedia org w index php title Oskar Smerlinq amp oldid 5737819, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.