Orxon çayı (monq.Орхон гол, ing.Orkhon River, rus.Орхон) — Monqolustanda böyük tarixi-mədəni əhəmiyyəti olan çay. Çayın uzunluğu 1 124 km-dir, Hövzəsinin sahəsi 132 835 km2
Xangai dağlarından, 1 124 m yüksəklikdən başlayan Orxon çayı şimala tərəf axır və Rusiya sərhəddini keçmədən Selenqa çayı(monq.Сэлэнгэ гол) ilə birləşərək Baykal gölünə tökülür. Çayın uzunluğu 1 124 km-dir. Selenqa çayından 100 km uzun olan Orxon çayı Kerulen çayından (1254 km) sonra Monqolustanın ən uzun çayıdır.
Qış aylarında buzla örtülü olur. May və Sentyabr aylarında çayın təqribən 175 km-lik hissəsi gəmiçilik üçün yararlı olur.
Orxon çayının sol tərəfindən Tola çayı(monq.Туул гол), sağ tərəfindən Eqoo çayıdır (monq.Эрөө гол). Bundan başqa Sarin (monq.Сарингол) və Tamir (monq.Хойд Тамир гол) çaylarıda Orxon çayına birləşir.
Tarixi-mədəni əhəmiyyəti
2004-cü ildə UNESCO tərəfindən 1220 km²-lik sahəni əhatə edən Orxon vadisi Ümumidünya irsi siyahısına daxil edilmişdir. Orxon çayının tarixi əhəmiyyətli yerləri:
1586-cı ildə Qaraqorum şəhərində inşa edilən Erdene Zuu Buddizm monastrı
Çay boyunda Hun tayfalarına aid qədim məzarlıqlar
Orxon çayının geniş görünüşü
Maraqlı faktlar
1731-ci ildə çayın sahilində Erdeni-Zuu monastrı yaxınlığında Tsin imperiyası ilə Cunqar xanlığı arasında döyüş baş vermişdi. Əfsanəyə görə, Cunqarlar məbədə girən zaman,məbədin himayəçisi tərəfindən qovulur və girişdəki daş şirlər nərildəməyə başlayır. Qorxuya düşən Cunqarlar Orxon çayına tərəf qaçırlar və çayda boğulurlar .
CİA Factbook Mongolia ingilis dilində. İstifadə tarixiː 2015-11-2
Orxan-Yenisey abidələri whc.unesco.org İstifadə tarixiː 2015-11-2
Sinor, Denis (2002). "Old Turkic". History of Civilizations of Central Asia 4. Paris: UNESCO. pp. 331–333.
Позднеев А. М. Монголия и монголы. СПб., Типография Императорской Академии наук, 1896. — сс. 434
Avqust 08, 2021
orxon, çayı, monq, Орхон, гол, orkhon, river, Орхон, monqolustanda, böyük, tarixi, mədəni, əhəmiyyəti, olan, çay, çayın, uzunluğu, hövzəsinin, sahəsi, km2ölkə, monqolustan, monqolustanşəhərlər, bulgankarakurumsüxe, batormənbəyi, xangai, dağları, yüksəkliyi, mm. Orxon cayi monq Orhon gol ing Orkhon River rus Orhon Monqolustanda boyuk tarixi medeni ehemiyyeti olan cay Cayin uzunlugu 1 124 km dir Hovzesinin sahesi 132 835 km2Orxon cayiOlke Monqolustan MonqolustanSeherler BulganKarakurumSuxe BatorMenbeyi Xangai daglari Yuksekliyi 1 084 mMensebi Baykal golu Yuksekliyi 601 mUzunlugu 1 124 kmSu serfi 120 m sHovzesinin sahesi 132 835 km Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Cografiyasi 2 Tarixi medeni ehemiyyeti 3 Maraqli faktlar 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarCografiyasi Redakte Orxon cayinin cografi movqeyi Xangai daglarindan 1 124 m yukseklikden baslayan Orxon cayi simala teref axir ve Rusiya serheddini kecmeden Selenqa cayi monq Selenge gol ile birleserek Baykal golune tokulur Cayin uzunlugu 1 124 km dir Selenqa cayindan 100 km uzun olan Orxon cayi Kerulen cayindan 1254 km sonra Monqolustanin en uzun cayidir Qis aylarinda buzla ortulu olur May ve Sentyabr aylarinda cayin teqriben 175 km lik hissesi gemicilik ucun yararli olur 1 Orxon cayinin sol terefinden Tola cayi monq Tuul gol sag terefinden Eqoo cayidir monq Eroo gol Bundan basqa Sarin monq Saringol ve Tamir monq Hojd Tamir gol caylarida Orxon cayina birlesir Tarixi medeni ehemiyyeti Redakte2004 cu ilde UNESCO terefinden 1220 km lik saheni ehate eden Orxon vadisi Umumidunya irsi siyahisina daxil edilmisdir 2 Orxon cayinin tarixi ehemiyyetli yerleri Orxon abideleri 3 Uygur xaqanliginin paytaxti Ordu Baliq XIII esrde Monqol imperiyasinin paytaxti Qaraqorum 1586 ci ilde Qaraqorum seherinde insa edilen Erdene Zuu Buddizm monastri Cay boyunda Hun tayfalarina aid qedim mezarliqlar Orxon cayinin genis gorunusuMaraqli faktlar Redakte1731 ci ilde cayin sahilinde Erdeni Zuu monastri yaxinliginda Tsin imperiyasi ile Cunqar xanligi arasinda doyus bas vermisdi Efsaneye gore Cunqarlar mebede giren zaman mebedin himayecisi terefinden qovulur ve girisdeki das sirler nerildemeye baslayir Qorxuya dusen Cunqarlar Orxon cayina teref qacirlar ve cayda bogulurlar 4 Hemcinin bax RedakteOrxon abideleriIstinadlar Redakte CIA Factbook Mongolia ingilis dilinde Istifade tarixiː 2015 11 2 Orxan Yenisey abideleri whc unesco org Istifade tarixiː 2015 11 2 Sinor Denis 2002 Old Turkic History of Civilizations of Central Asia 4 Paris UNESCO pp 331 333 Pozdneev A M Mongoliya i mongoly SPb Tipografiya Imperatorskoj Akademii nauk 1896 ss 434Menbe https az wikipedia org w index php title Orxon cayi amp oldid 6011711, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
