Ön piramid yol ya ön qabıq-onurğa beyni yolu – lat.tractus pyramidalis s. corticospinalis anterior şüuri hərəki yoldur, beyin qabığının hərəki nahiyəsindəki piramid hüceyrələrin aksonlarından tərtib olunub, ön ciyənin içəri tərəfində yerləşmişdir. Bu yol ümumi piramid yolunun uzunsov beyində çarpazlaşmamış hissəsini təşkil edir və ön ciyə ilə aşağıya doğru gedərək döş seqmentlərinə dək davam edir. ön piramid yolu təşkil edən liflər (lat.fibrae corticospinales) onurğa beyində ayrı-ayrı seqmentlər səviyyəsində çarpazlaşıb ağ bitişməni əmələ gətirir və ön buynuzların hərəki hüceyrələrinə çatır.
Örtük-onurğa beyni yolu – görmə-eşitmə reflektor yoludur, ön ciyədə ön piramid yolun içəri tərəfində yerləşmişdir; bu yol orta beyindən (dördtəpənin başlıca olaraq yuxarı qoşa təpəsindən və qismən aşağı qoşa təpəsindən) başlayıb, orada çarpazlaşıb və beyin kötüyünü keçərək onurğa beyninin ön ciyəsinə daxil olur və ön buynuzların hərəki hüceyrələri ilə rabitəyə girir. Görmə və eşitmə üzvlərindən orta beyin qapağına (dördtəpəyə) gələn impulslar (oyanmalar) lat.tractus tectospinalis vasitəsilə ön buynuzalrın hərəki hüceyrələrinə verilir və nəticədə müxtəlif hərəki reaksiyalar meydana çıxır (məsələn diksinmə hadisəsi).
dəhliz-onurğa beyni (Lövental) yolu – lat.tractus vestibulospinalis (Löventhali) ön və yan ciyələr arasında, örtük-onurğa beyni yolundan bayır tərəfdə yerləşmişdir. Bu yol dəhliz sinirinin körpü nahiyəsində yerləşmiş nüvəsindən (Deyters nüvəsindən) başlayaraq eyni tərəfdə ön buynuzlarda seqmqntlər üzrə tamam olur. Həmin yol müvazinat aparatında meydana çıxan oyanmaları onurğa beyninə və buradan da müxtəlif qrup əzələlərə daşıyır; əzələlərin yığılması nəticəsində müvazinət saxlanılır.
İçəri (dal) boylama dəstə – lat.fasciculus longitundinalis medialis (posterior) ön piramid yolun arxasında yerləşərək ön boz bitişməyə söykənir; orta beyində yerləşmiş xüsusi nüvədən (Darkşeiviç nüvəsindən) başlayır və yuxarı döş seqmentinə qədər uzanır. Bu yol göz əzələləri sinirlərinin nüvələrini bir-birilə və ənsə sinirlərinin nüvələləri ilə birləşdirir; bununla həmin əzələlərin işini koordinasiya edir.
Xüsusi ön (Fleksiq) dəstəsi – lat.fasciculus anterior proprius (Flechsigi) ön ciyənin bayır və dal hissəsini tutur; uzun və qısa liflərdən təşkil olunub onurğa beyninin ayrı-ayrı seqmentlərini birləşdirir.
Yan ciyədə olan aparıcı yollar
Enən yollar:
Yan piramid yol, ya yan qabıq-onurğa beyni yolu – lat.tracus pyramidalis s. corticospinalis lateralis şüuri hərəki yoldur, ön piramid yol kimi, beyin qabığının hərəki hərəki nahiyəsindən başlayır; beyin kötüyünü keçir və uzunsov beyində çarpazlaşdıqdan sonra onurğa beyninin yan ciyəsinə daxil olur. Burada yan ciyənin dal hissəsini, lat.formatio reticularis nahiyəsiniişğal edir. Bu yol onurğa beyninin aşağı ucunadək davam edir və seqmentar surətdə ön buynuzlarda tamam olur.
qırmızı nüvə – onurğa beyni (Monakov) yolu – lat.tracus rubrospinalis (Monakowi) qeyri şüuri hərəki yoldur, yan piramid yolun önündə yerləşmişdir. Bu yol orta beynin qırmızı nüvəsindən (lat.nucleus ruber) başlayaraq yaxın məsafədə çarpazlaşaraq Forel çarpazını əmələ gətirir və beyin kötüyünü keçdikdən sonra onurğa beyninin yan ciyəsinə daxil olur. Burada aşağı endikcə seqmentar surətdə ön buynuzlarda tamam olur. Qırmızı nüvə-onurğa beyni yolu ekstrapiramid sistemi onurğa beyni ilə birləşdirir (qeyri-şüuri hərəki impulsları əzələlərə daşıyır).
Qalxan yollar:
Ön onurğa beyni-beyincik (Qovers) yolu – lat.tracus spinocerebellarlis anterior (Gowersi) ara məntəqənin içəri nüvəsindən (lat.nucleus intermediomedialis) başlayır və yan ciyənin ön hissəsinin bayır tərəfini tutur. Bu yolu təşkil edən liflərin bir qismi çarpazlaşır. Təsvir olunan yol beyincik soxulcanı qabığında tamam olur.
Dal onurğa beyni-beyincik (Fleksiq) yolu – lat.tracus spinocerebellaris posterior (Flechsigi) – lat.nucleus thoracicus adlı nüvədə olan hüceyrələrin aksonlarından təşkil olunmuşdur; yan ciyənin arxa hissəsinin bayır tərəfində onurğa beyni-beyincik yolunun arxasında və yan piramid yolundan bayır tərəfdə yerləşmişdir. Bu yolu təşkil edən liflər çsrpazlaşmır, Fleksiq yolu yan ciyə ilə qalxaraq, Qovers yolunda olduğu kimi, beyincik soxulcanının qabığında qurtarır.
Axırıncı iki yol sümüklərdən, əzələlərdən, vətərlərdən, bağlardan, oynaqlardan reflektor qeyri-iradi proprioseptiv oyanmaları (qeyri-iradi əzələ oynaq duyğularını) beyinciyə daşıyır, hərəkətlərin qeyri-iradi koordinasiyasını tənzim edir.
Onurğa beyni-görmə qabarı yolu – lat.tracus spinothalamicus çarpazlaşmış liflərdən təşkil olunmuşdur; bunun lifləri dal buynuzların xüsusi nüvələrindən (lat.nucleus proprius cornus posterioris) başlayır; yan ciyə daxilində qırmızı nüvə-onurğa beyni yolunun önündə və ön onurğa beyni-beyincik yolunun içəri tərəfində yerləşmişdir. lat.Tracus spinothalamicus yan ciyə ilə qalxaraq beyin kötüyünü keçdikdən sonra görmə qabarına çatır. Bu yol dəridən hərarət, ağrı, təzyiq və qismən toxunma impulslarını daşıyır.
Onurğa beyni-qapaq yolu – lat.tracus spinotectalis ın onurğa beyni-beyincik yolunun içəri tərəfilə gedərək onurğa beynini orta beyin ilə birləşdirir.
Xüsusi yan (Fleksiq) dəstəsi – lat.fascisulus lateralis proprius (Flechsigi) yan ciyənin ön hissəsiniişğal edir və özü də qısa assosiatik liflərdən təşkil olunaraq onurğa beyninin ayrı-ayrı seqmentlərini bir-birilə birləşdirir.
Dal ciyədə olan aparıcı yollar
Nazik (Qoll) dəstə – lat.fasciculus gracilis (Golli) dal ciyənin içəri tərəfini ışğal edir; bu dəstə aşağıətrafdan və gövdənin aşağı hissəsindən gələn sinir liflərindən (büzdüm, oma,bel və 8 aşağı döş seqmentlərinə aid olan liflərdən) təşkil olunmuşdur. Nazik dəstə dal ciyə ilə qalxaraq uzunsov beyində olan eyni adlı nüvəyə çatır.
pazabənzər (Burdax) dəstə – lat.fasciculus cuneatus (Burdachi) dal ciyənin bayır hissəsini tutur və nazik dəstənin bayır tərəfində yerləşir. bu dəstə gövdənin yuxarı hissəsindən və yuxarı ətrafdan gələn sinir liflərindən (4 yuxarı döş və 8 boyunseqmentlərinə aid olan liflərdən) əmələ gəlmişdir; nazik dəstə kimi dal ciyə ilə yuxarı qalxaraq uzunsov beyində yerləşmiş eyni adlı nüvəyə çatır.
Nazik və pazabənzər dəstələrin hər ikisi əzələlərdən, vətərlərdən, bağlardan və oynaq kisələrindən iradi əzlə-oynaq duyğularını (iradi proprioseptiv oyanmaları – bədənin və onun hissələrinin fəzada məkanını və vəziyyətini təyin edən duyğuları) və qismən toxunma duyğusunu beyinə daşıyır.
Р. Д. Синельников. Атлас анатомии человека (4 тома)
Anatomy: Embryologie[ölü keçid]
Xarici keçidlər
VikianbardaOnurğa beyninin aparıcı yolları ilə əlaqəli mediafayllar var.
Spinal Cord Histology 2006-09-10 at the Wayback Machine(ing.)
Spinal Cord Medical Notes 2008-05-27 at the Wayback Machine(ing.)
eMedicine: Spinal Cord, Topographical and Functional Anatomy (ing.)
Spina Bifida – Topic Overview 2007-03-02 at the Wayback Machine(ing.)
Potential for spinal injury repair (ing.)
Sehr detailliert beschrifteter Querschnitt des menschlichen Rückenmarks (Dr. Jastrow) İnsanın onurğa beyninin en kəsiyi üzərində incə detallarla izahlı təsviri (Dr. Yastrov) (alm.)
September 17, 2021
onurğa, beyninin, aparıcı, yolları, bunlar, qrupa, bölünür, enən, qalxan, yollar, aparıcı, yollaronurğa, beyninin, piramid, yolları, mündəricat, ciyədə, olan, aparıcı, yollar, ciyədə, olan, aparıcı, yollar, ciyədə, olan, aparıcı, yollar, istinadlar, mənbələr, . Bunlar iki qrupa bolunur enen ve qalxan yollar Onurga beyninin aparici yollariAparici yollarOnurga beyninin aparici yollariOnurga beyninin on ve yan piramid yollari Mundericat 1 On ciyede olan aparici yollar 2 Yan ciyede olan aparici yollar 3 Dal ciyede olan aparici yollar 4 Istinadlar 5 Menbeler 6 Xarici kecidler On ciyede olan aparici yollar Redakte On piramid yol ya on qabiq onurga beyni yolu lat tractus pyramidalis s corticospinalis anterior suuri hereki yoldur beyin qabiginin hereki nahiyesindeki piramid huceyrelerin aksonlarindan tertib olunub on ciyenin iceri terefinde yerlesmisdir Bu yol umumi piramid yolunun uzunsov beyinde carpazlasmamis hissesini teskil edir ve on ciye ile asagiya dogru gederek dos seqmentlerine dek davam edir on piramid yolu teskil eden lifler lat fibrae corticospinales onurga beyinde ayri ayri seqmentler seviyyesinde carpazlasib ag bitismeni emele getirir ve on buynuzlarin hereki huceyrelerine catir Ortuk onurga beyni yolu gorme esitme reflektor yoludur on ciyede on piramid yolun iceri terefinde yerlesmisdir bu yol orta beyinden dordtepenin baslica olaraq yuxari qosa tepesinden ve qismen asagi qosa tepesinden baslayib orada carpazlasib ve beyin kotuyunu kecerek onurga beyninin on ciyesine daxil olur ve on buynuzlarin hereki huceyreleri ile rabiteye girir Gorme ve esitme uzvlerinden orta beyin qapagina dordtepeye gelen impulslar oyanmalar lat tractus tectospinalis vasitesile on buynuzalrin hereki huceyrelerine verilir ve neticede muxtelif hereki reaksiyalar meydana cixir meselen diksinme hadisesi dehliz onurga beyni Lovental yolu lat tractus vestibulospinalis Loventhali on ve yan ciyeler arasinda ortuk onurga beyni yolundan bayir terefde yerlesmisdir Bu yol dehliz sinirinin korpu nahiyesinde yerlesmis nuvesinden Deyters nuvesinden baslayaraq eyni terefde on buynuzlarda seqmqntler uzre tamam olur Hemin yol muvazinat aparatinda meydana cixan oyanmalari onurga beynine ve buradan da muxtelif qrup ezelelere dasiyir ezelelerin yigilmasi neticesinde muvazinet saxlanilir Iceri dal boylama deste lat fasciculus longitundinalis medialis posterior on piramid yolun arxasinda yerleserek on boz bitismeye soykenir orta beyinde yerlesmis xususi nuveden Darkseivic nuvesinden baslayir ve yuxari dos seqmentine qeder uzanir Bu yol goz ezeleleri sinirlerinin nuvelerini bir birile ve ense sinirlerinin nuveleleri ile birlesdirir bununla hemin ezelelerin isini koordinasiya edir Xususi on Fleksiq destesi lat fasciculus anterior proprius Flechsigi on ciyenin bayir ve dal hissesini tutur uzun ve qisa liflerden teskil olunub onurga beyninin ayri ayri seqmentlerini birlesdirir Yan ciyede olan aparici yollar Redakte Enen yollar Yan piramid yol ya yan qabiq onurga beyni yolu lat tracus pyramidalis s corticospinalis lateralis suuri hereki yoldur on piramid yol kimi beyin qabiginin hereki hereki nahiyesinden baslayir beyin kotuyunu kecir ve uzunsov beyinde carpazlasdiqdan sonra onurga beyninin yan ciyesine daxil olur Burada yan ciyenin dal hissesini lat formatio reticularis nahiyesiniisgal edir Bu yol onurga beyninin asagi ucunadek davam edir ve seqmentar suretde on buynuzlarda tamam olur qirmizi nuve onurga beyni Monakov yolu lat tracus rubrospinalis Monakowi qeyri suuri hereki yoldur yan piramid yolun onunde yerlesmisdir Bu yol orta beynin qirmizi nuvesinden lat nucleus ruber baslayaraq yaxin mesafede carpazlasaraq Forel carpazini emele getirir ve beyin kotuyunu kecdikden sonra onurga beyninin yan ciyesine daxil olur Burada asagi endikce seqmentar suretde on buynuzlarda tamam olur Qirmizi nuve onurga beyni yolu ekstrapiramid sistemi onurga beyni ile birlesdirir qeyri suuri hereki impulslari ezelelere dasiyir Qalxan yollar On onurga beyni beyincik Qovers yolu lat tracus spinocerebellarlis anterior Gowersi ara menteqenin iceri nuvesinden lat nucleus intermediomedialis baslayir ve yan ciyenin on hissesinin bayir terefini tutur Bu yolu teskil eden liflerin bir qismi carpazlasir Tesvir olunan yol beyincik soxulcani qabiginda tamam olur Dal onurga beyni beyincik Fleksiq yolu lat tracus spinocerebellaris posterior Flechsigi lat nucleus thoracicus adli nuvede olan huceyrelerin aksonlarindan teskil olunmusdur yan ciyenin arxa hissesinin bayir terefinde onurga beyni beyincik yolunun arxasinda ve yan piramid yolundan bayir terefde yerlesmisdir Bu yolu teskil eden lifler csrpazlasmir Fleksiq yolu yan ciye ile qalxaraq Qovers yolunda oldugu kimi beyincik soxulcaninin qabiginda qurtarir Axirinci iki yol sumuklerden ezelelerden veterlerden baglardan oynaqlardan reflektor qeyri iradi proprioseptiv oyanmalari qeyri iradi ezele oynaq duygularini beyinciye dasiyir hereketlerin qeyri iradi koordinasiyasini tenzim edir Onurga beyni gorme qabari yolu lat tracus spinothalamicus carpazlasmis liflerden teskil olunmusdur bunun lifleri dal buynuzlarin xususi nuvelerinden lat nucleus proprius cornus posterioris baslayir yan ciye daxilinde qirmizi nuve onurga beyni yolunun onunde ve on onurga beyni beyincik yolunun iceri terefinde yerlesmisdir lat Tracus spinothalamicus yan ciye ile qalxaraq beyin kotuyunu kecdikden sonra gorme qabarina catir Bu yol deriden heraret agri tezyiq ve qismen toxunma impulslarini dasiyir Onurga beyni qapaq yolu lat tracus spinotectalis in onurga beyni beyincik yolunun iceri terefile gederek onurga beynini orta beyin ile birlesdirir Xususi yan Fleksiq destesi lat fascisulus lateralis proprius Flechsigi yan ciyenin on hissesiniisgal edir ve ozu de qisa assosiatik liflerden teskil olunaraq onurga beyninin ayri ayri seqmentlerini bir birile birlesdirir Dal ciyede olan aparici yollar Redakte Nazik Qoll deste lat fasciculus gracilis Golli dal ciyenin iceri terefini isgal edir bu deste asagietrafdan ve govdenin asagi hissesinden gelen sinir liflerinden buzdum oma bel ve 8 asagi dos seqmentlerine aid olan liflerden teskil olunmusdur Nazik deste dal ciye ile qalxaraq uzunsov beyinde olan eyni adli nuveye catir pazabenzer Burdax deste lat fasciculus cuneatus Burdachi dal ciyenin bayir hissesini tutur ve nazik destenin bayir terefinde yerlesir bu deste govdenin yuxari hissesinden ve yuxari etrafdan gelen sinir liflerinden 4 yuxari dos ve 8 boyunseqmentlerine aid olan liflerden emele gelmisdir nazik deste kimi dal ciye ile yuxari qalxaraq uzunsov beyinde yerlesmis eyni adli nuveye catir Nazik ve pazabenzer destelerin her ikisi ezelelerden veterlerden baglardan ve oynaq kiselerinden iradi ezle oynaq duygularini iradi proprioseptiv oyanmalari bedenin ve onun hisselerinin fezada mekanini ve veziyyetini teyin eden duygulari ve qismen toxunma duygusunu beyine dasiyir Istinadlar RedakteMenbeler RedakteProf Kamil Ebdulsalam oglu Balakisiyevin Insanin Normal Anatomiyasi III cild seh 19 37 MAARIF Nesriyyati Baki 1982 R D Sinelnikov Atlas anatomii cheloveka 4 toma Anatomy Embryologie olu kecid Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Onurga beyninin aparici yollari ile elaqeli mediafayllar var Spinal Cord Histology Arxivlesdirilib 2006 09 10 at the Wayback Machine ing Spinal Cord Medical Notes Arxivlesdirilib 2008 05 27 at the Wayback Machine ing eMedicine Spinal Cord Topographical and Functional Anatomy ing Spina Bifida Topic Overview Arxivlesdirilib 2007 03 02 at the Wayback Machine ing Potential for spinal injury repair ing Sehr detailliert beschrifteter Querschnitt des menschlichen Ruckenmarks Dr Jastrow Insanin onurga beyninin en kesiyi uzerinde ince detallarla izahli tesviri Dr Yastrov alm Menbe https az wikipedia org w index php title Onurga beyninin aparici yollari amp oldid 5737619, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
