fbpx
Wikipedia

On doqquzuncu sülalə (Misir)

Ümumi məlumat

Sülalənin əsasının qoyulması və I Setinin işğalçı yürüşləri

XIX sülalənin banisi XVIII sülaləndən olan son hökmdar Horemhebin dövründə ordu komandiri olmuş Parames idi. Horemheb övladı olmadığına görə Paramesi öz vəliəhdi elan edir. Onun ölümündən sonra Parames I Ramzes adı ilə taxta çıxır. Beləliklə yeni xanədanlığın əsası qoyulur. I Ramzes hakimiyyətinin ikinci ilində Nubiya hücum edir. Nil sahilində tapılmış artefaktlar bunun sübutudur.

 
I Setinin Abidosda məbēdində təsviri

I Ramzesin ölümündən sonra taxta onun oğlu I Seti çıxır. I Seti sülalənin ən görkəmli nümayəndələrindən idi. Fironun qarşısında duran ilkin məqsəd Misirin Asiya torpaqlarındakı hegemonluğunu geri qaytarmaq idi. Beləki əvvəlki sülalənin hökmdarlığının sonuna yaxın Ərəbistan yarımadasında yaşayan xalqlar Misir əsarətinin zəifləməsindən istifadə edərək Nil deltasına doğru irəliləmişdilər. Bu tayfalardan ən güclüsü şasilər idi. I Seti Sinay yarımadasının şimal sahilləri boyunca yolları ələ keçirdikdən sonra Levanta doğru hərəkətə keçir. Fələstin ərazisində I Setinin qoşunu ilə şasilər arasında böyük döyüş baş verdi. Misir ordusu qələbə qazanaraq şasilərin torpaqlarını ələ keçirdilər.

I Seti sonrakı illərdə də yürüşlərini davam etdirdi. Tədqiqatlar fironun öz hakimiyyəyini İsreel vadisi, Finikiya, İordan çayının şərq sahilində, Nubiyada,Liviyada yaydığını göstərir. I Seti ən mühim qələbələrindən biri Asi çayı (Oront) sahilindəki Kadeş şəhərinin tabe edilməsi idi. Bununla yanaşı Het çarlığı ilə müharibə də uğurlu bitmişdi.

Bütün bu yürüşlərlə bağlı məlumatların əksəriyyətinin mənbəyi Karnakda Amon məbədindəki Hipostil zalının şimal divarlarını bəzəyən relyefdən əldə edilmişdir. I Setinin ölümündən sonra hakimiyyətə oğlu II Ramzes gəldi.

II Ramzesin hakimiyyəti

Altmış ildən çox hökmdarlıq etmiş II Ramzes Qədim Misirin ən qüdrətli və məşhur fironlarından biridir. Dövrümüzə qədər II Ramzesin ucaltdığı çox sayda abidələr qorunub saxlandığından onun hakimiyyət illərini xarakterizə etmək üçün məlumat yetərincədir.

II Ramzes hakimiyyətinin ilk aylarında Nubiya və Liviyada mərkəzi hakimiyyətə qarşı üsyan baş qaldırır. Əsasəndə nubiyalıların qiyamı daha böyük olur və yatırılması daha çox güc tələb edir. Daha sonra "dəniz xalqları" adlanan və adalarda yaşayan şerdanlar məğlub edilir.Həmçinin II Ramzes atası kimi Fələstin, Finikiya, Suriya və Kiçik Asiya torpaqlarına yürüşlər təşkil etmişdir. Müxtəlif məbədlərin divarlarındakı təsvirlərdə fironun bu hücumlarda böyük uğur əldə etdiyi göstərilir.

 
Əbu-Simbel məbədi

Hetlərə qarşı müharibə daha böyük miqyasa malik idi. Bu dövrdə Het çarlığı Kiçik Asiyada güclü bir dövlətə çevrilmişdi. Misir və Het qoşunu arasında həll edici görüş Kadeş şəhəri yaxınlığında oldu. Bu savaşda heç bir tərəf üstünlük əldə edə bilmədi və iki ölkə arasında sülh bağlandı. Bu döyüş Abidos, Karnak və Luksor məbədlərindəki illüstrasiyalarda təsvir edilmişdir.

II Ramzesin hakimiyyəti dövründə Asiya ölkələri ilə əlaqələr genişlənir. Bu isə Misirin iqtisadi yüksəlişinə səbəb olur. Çiçəklənmə dövrü özü ilə birlikdə geniş inşaat prosesini başlatdı. II Ramzes Qədim Misir tarixinin ən çox tikən fironu hesab olunur. Əvvəlcə firon paytaxtı yeni tikilmiş Per-Ramzes (Ramzesin evi) şəhərinə köçürtdü. II Ramzes Larnak, Abidos, Tebes, Herakleopol və Memfisdə əzəmətli məbədlər tikdirir, özünün nəhəng heykəllərini ucaldırdı. Bütün tikililər arasında Nubiyadakı Əbu-Simbel məbədi seçilir. Dağda oyulmuş bu görkəmli abidə qədim dövr memarlığının ən möhtəşəm nümunələrindəndir. Ancaq məlumdur ki, II Ramzes öz məbəd və heykəlləri üçün çatışmayan materialı özündən əvvəlki fironlardan qalan məbədlərdən, sərdabələrdən alırdı.

Bu cür geniş inşaat prosesi böyük maliyə hesabına gerçəkləşirdi. Nəticədə siravi əhali kasıblaşır, din xadimləri, böyük torpaq sahibləri isə varlanırdį. İşçi çatışmazlığına görə muzdlular tikinti işlərinə cəlb olunurdu. Bu isə dövlətin hərbi gücünü zəiflədirdi.

II Ramzes 67 il hökmdarlıq etdi. Ondan sonra hakimiyyətə 60 yaşlı oğlu Merneptax çıxdı. II Ramzesin kultu və təsiri uzun müddət Misir torpaqlarında hiss edildi.

II Ramzesdən sonrakı dövr və sülalənin süqutu

Atasının uzunmüddətli hakimiyyətindən sonra taxta çıxan Merneptax artıq yaşlı idi. Məlumdur ki, o Fələstində başlayan üsyanı yatırmış və "dəniz xalqları" ilə müharibə aparmışdır. Merneptaxdan sonra firon titulunu oğlu II Seti götürdü. Ancaq misirşünaslar II Setinin hakimiyyətini bütün Misirdə yaya bilmədiyini qeyd edirlər. Beləki bu illərdə Amenmes Yuxarı Misiri ələ keçirərək II Setiyə qarşı təkbaşına hökmdarlıq etməyə başlamışdır. Amenmesin şəxsiyyəti haqqında fikir ayrılığı mövcuddur. Onun ya özündən əvvəlki fironlarla qohumluq əlaqəsinin olduğu və ya ümumiyyətlə çar nəslində olmadığı qeyd olunur. İki hökmdar arasında 3 il davam edən mübatizə II Setinin qələbəsi ilə bitdi.

II Setinin ölümündən sonra ölkənin yeni fironu Siptah oldu. Onun atası II Seti və ya Amenmes olduğu qeyd edilir. Siptah taxta çıxarkən uşaq idi. Buna görə II Setinin həyat yoldaşı Tausert onun regenti təyin edildi. Siptah təxminən 5-8 il hökmdarlıq etmiş və 16 yaşında ölmüşdür.

Siptahı əvəzləyən Tausert sülalənin axrıncı firon oldu. Tausert həm də Amenmesin qardaşı idi. Manefona görə o 7 il hakimiyyətdə olmuşdur. Tausertin ölümü ilə XIX xanədanlığın sonu yetişdi. Yeni firon Setnaxt XX sülalənin (Ramzeslər sülaləsi) əsasını qoydu.

Fironlar

Ad Şəkil Taxt adı Hakimiyyət illəri Sərdabə Həyat yoldaş(lar)ı
I Ramzes
Men-pexti-Ra
1292—1290
(1298-1296)
KV16
Satra
I Seti
Men-maat-Ra
1290—1279
(1296—1279)
KV17
Tuya
II Ramzes
User-maat-Ra Setep-en-Ra
1279—1212
KV7
Nefertari
I İsitnofret
Maatxornefrura
Meritamon
Bent-Anat
Nebettaui
Henutmira
Merneptax
Ba-en-Ra
1212—1201
KV8
II İsitnofret
II Seti
User-xaperu-Ra Meri-Amon
1201—1195
KV15
Tausert
Tahat
Amenmes
(qəsbkar)
Men-mi-Ra Setepen-Ra
1200—1196
KV10
-
Siptah
Exen-Ra Setep-en-Ra
1194—1188
KV47
Tausert
Satra Merenmur
1188—1186
KV14

On doqquzuncu sülalə fironlarının zaman xətti

SiptahII SetiMerneptaxII RamzesI SetiI Ramzes

XIX sülalənin nəsl ağacı

 
 
 
 
Seti
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  I Ramzes
 
Satra
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  I Seti
 
Tuya
 
 
 
III Hattuşili
 
Puduxipa
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
I İsitnofret
 
  II Ramzes
 
 
 
Nefertari
 
 
 
Maathopenfrura
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Amunherxpeşef
 
Meritamon
 
Nebettaui
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Ramzes
 
Bent-Anat
 
Хaemuast
 
II İsitnofret
 
  Merenptah
 
Taxat
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Тиа
 
  II Seti
 
  Tausert
 
  Amenmes
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
  Siptah
 


İstinadlar

  1. Beckerath, Jürgen von; Zabern, Verlag Philipp von (1997). Chronologie des pharaonischen Ägypten : die Zeitbestimmung der ägyptischen Geschichte von der Vorzeit bis 332 v. Chr. Mainz am Rhein. səh. 190. ISBN 3805323107. OCLC 932193922.
  2. Seti I
  3. Or 1276–1210 BC, according to http://www.9news.com.au/world/2017/10/31/12/35/bible-eclipse-egypt-study-cambridge 31 oktyabr 2017 at the Wayback Machine
  4. "Beit el-Wali". University of Chicago. 6 September 2008 tarixində . İstifadə tarixi: 21 April 2008.
  5. Geoff Edwards. "Zawiyet Umm el-Rakham". 13 September 2005 tarixində . İstifadə tarixi: 7 April 2008.
  6. "The Naue Type II Sword". 2008-07-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-05-30. (#parameter_ignored_suggest); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
  7. Near the modern village of Al-Houz in Syria's Al-Qusayr District. see Kitchen, K. A., "Ramesside Inscriptions", volume 2, Blackwell Publishing Limited, 1996, pp. 16–17.
  8. Wolfhart Westendorf, Das alte Ägypten, 1969
  9. Dearman, John Andrew; Graham, Matt Patrick; Miller, James Maxwell, eds. (2001). The Land that I Will Show You: Essays on the History and Archaeology of the Ancient Near East in Honour of J. Maxwell Miller. Sheffield Academic Press. "The Geography of the Exodus", by John Van Seters, p. 265. ISBN 978-1-84127-257-3. 31 March 2014 tarixində . İstifadə tarixi: 27 February 2015.
  10. Gae Callender, The Eye Of Horus: A History of Ancient Egypt, Longman Cheshire (1993), p.263
  11. Merrill, J. Marc (2012-05-02). 1: Building Bridges of Time, Places and People: Volume I: Tombs, Temples & Cities of Egypt, Israel, Greece & Italy. AuthorHouse. səh. 213. ISBN 978-1468573695.
  12. K. A. Kitchen, "The Titularies of the Ramesside Kings as Expression of Their Ideal Kingship," ASAE 71 (1987): 134-35.
  13. Cyril Aldred, The parentage of King Siptah, JEA 49 (1963), pp.41-48
  14. Erik Hornung, Rolf Krauss & David Warburton (editors), Handbook of Ancient Egyptian Chronology, Brill: 2006, p.214

doqquzuncu, sülalə, misir, sülalə, qədim, misirdə, yeni, padşahlıq, dövründə, hakimiyyətdə, olmuş, sülalə, qədim, misir, tarixisülalə, öncəsi, dövrtasi, mədəniyyətibadar, mədəniyyətinakadi, mədəniyyətiamrat, mədəniyyəti, nakad, gerzey, mədəniyyəti, nakad, aşağ. XIX sulale Qedim Misirde yeni padsahliq dovrunde hakimiyyetde olmus sulale Qedim Misir tarixiSulale oncesi dovrTasi medeniyyetiBadar medeniyyetiNakadi medeniyyetiAmrat medeniyyeti I Nakad Gerzey medeniyyeti II Nakad Asagi MisirYuxari MisirSulaleler dovruErken padsahliqI sulale II sulaleQedim padsahliqIII sulale IV sulale V sulale VI sulaleBirinci araliq dovrVII sulale VIII sulale IX sulale X sulale XI sulaleOrta padsahliqXI sulale XII sulaleIkinci araliq dovrXIII sulale XIV sulaleXV sulale XVI sulaleXVII sulaleYeni padsahliqXVIII sulale XIX sulale XX sulaleUcuncu araliq dovrXXI sulale XXII sulale XXIII sulale XXIV sulale XXV sulale XXVI sulaleSonraki dovrXXVIII sulale XXIX sulale XXX sulaleFars dovruXXVII sulale XXXI sulaleYunan Roma dovruArgeadlar Ptolemeylerbaxmuzakireredakte Mundericat 1 Umumi melumat 1 1 Sulalenin esasinin qoyulmasi ve I Setinin isgalci yurusleri 1 2 II Ramzesin hakimiyyeti 1 3 II Ramzesden sonraki dovr ve sulalenin suqutu 2 Fironlar 3 On doqquzuncu sulale fironlarinin zaman xetti 4 XIX sulalenin nesl agaci 5 IstinadlarUmumi melumat RedakteSulalenin esasinin qoyulmasi ve I Setinin isgalci yurusleri Redakte XIX sulalenin banisi XVIII sulalenden olan son hokmdar Horemhebin dovrunde ordu komandiri olmus Parames idi Horemheb ovladi olmadigina gore Paramesi oz veliehdi elan edir Onun olumunden sonra Parames I Ramzes adi ile taxta cixir 1 Belelikle yeni xanedanligin esasi qoyulur I Ramzes hakimiyyetinin ikinci ilinde Nubiya hucum edir Nil sahilinde tapilmis artefaktlar bunun subutudur I Setinin Abidosda mebedinde tesviri I Ramzesin olumunden sonra taxta onun oglu I Seti cixir 2 I Seti sulalenin en gorkemli numayendelerinden idi Fironun qarsisinda duran ilkin meqsed Misirin Asiya torpaqlarindaki hegemonlugunu geri qaytarmaq idi Beleki evvelki sulalenin hokmdarliginin sonuna yaxin Erebistan yarimadasinda yasayan xalqlar Misir esaretinin zeiflemesinden istifade ederek Nil deltasina dogru irelilemisdiler Bu tayfalardan en guclusu sasiler idi I Seti Sinay yarimadasinin simal sahilleri boyunca yollari ele kecirdikden sonra Levanta dogru herekete kecir Felestin erazisinde I Setinin qosunu ile sasiler arasinda boyuk doyus bas verdi Misir ordusu qelebe qazanaraq sasilerin torpaqlarini ele kecirdiler I Seti sonraki illerde de yuruslerini davam etdirdi Tedqiqatlar fironun oz hakimiyyeyini Isreel vadisi Finikiya Iordan cayinin serq sahilinde Nubiyada Liviyada yaydigini gosterir I Seti en muhim qelebelerinden biri Asi cayi Oront sahilindeki Kades seherinin tabe edilmesi idi Bununla yanasi Het carligi ile muharibe de ugurlu bitmisdi Butun bu yuruslerle bagli melumatlarin ekseriyyetinin menbeyi Karnakda Amon mebedindeki Hipostil zalinin simal divarlarini bezeyen relyefden elde edilmisdir I Setinin olumunden sonra hakimiyyete oglu II Ramzes geldi II Ramzesin hakimiyyeti Redakte Altmis ilden cox hokmdarliq etmis II Ramzes Qedim Misirin en qudretli ve meshur fironlarindan biridir 3 Dovrumuze qeder II Ramzesin ucaltdigi cox sayda abideler qorunub saxlandigindan onun hakimiyyet illerini xarakterize etmek ucun melumat yeterincedir II Ramzes hakimiyyetinin ilk aylarinda Nubiya ve Liviyada merkezi hakimiyyete qarsi usyan bas qaldirir 4 5 Esasende nubiyalilarin qiyami daha boyuk olur ve yatirilmasi daha cox guc teleb edir Daha sonra deniz xalqlari adlanan ve adalarda yasayan serdanlar meglub edilir 6 Hemcinin II Ramzes atasi kimi Felestin Finikiya Suriya ve Kicik Asiya torpaqlarina yurusler teskil etmisdir Muxtelif mebedlerin divarlarindaki tesvirlerde fironun bu hucumlarda boyuk ugur elde etdiyi gosterilir Ebu Simbel mebedi Hetlere qarsi muharibe daha boyuk miqyasa malik idi Bu dovrde Het carligi Kicik Asiyada guclu bir dovlete cevrilmisdi Misir ve Het qosunu arasinda hell edici gorus Kades seheri yaxinliginda oldu 7 Bu savasda hec bir teref ustunluk elde ede bilmedi ve iki olke arasinda sulh baglandi Bu doyus Abidos Karnak ve Luksor mebedlerindeki illustrasiyalarda tesvir edilmisdir II Ramzesin hakimiyyeti dovrunde Asiya olkeleri ile elaqeler genislenir Bu ise Misirin iqtisadi yukselisine sebeb olur Ciceklenme dovru ozu ile birlikde genis insaat prosesini baslatdi II Ramzes Qedim Misir tarixinin en cox tiken fironu hesab olunur 8 Evvelce firon paytaxti yeni tikilmis Per Ramzes Ramzesin evi seherine kocurtdu 9 II Ramzes Larnak Abidos Tebes Herakleopol ve Memfisde ezemetli mebedler tikdirir ozunun neheng heykellerini ucaldirdi Butun tikililer arasinda Nubiyadaki Ebu Simbel mebedi secilir Dagda oyulmus bu gorkemli abide qedim dovr memarliginin en mohtesem numunelerindendir Ancaq melumdur ki II Ramzes oz mebed ve heykelleri ucun catismayan materiali ozunden evvelki fironlardan qalan mebedlerden serdabelerden alirdi Bu cur genis insaat prosesi boyuk maliye hesabina gerceklesirdi Neticede siravi ehali kasiblasir din xadimleri boyuk torpaq sahibleri ise varlanirdį Isci catismazligina gore muzdlular tikinti islerine celb olunurdu Bu ise dovletin herbi gucunu zeifledirdi II Ramzes 67 il hokmdarliq etdi Ondan sonra hakimiyyete 60 yasli oglu Merneptax cixdi 10 II Ramzesin kultu ve tesiri uzun muddet Misir torpaqlarinda hiss edildi II Ramzesden sonraki dovr ve sulalenin suqutu Redakte Atasinin uzunmuddetli hakimiyyetinden sonra taxta cixan Merneptax artiq yasli idi 11 Melumdur ki o Felestinde baslayan usyani yatirmis ve deniz xalqlari ile muharibe aparmisdir Merneptaxdan sonra firon titulunu oglu II Seti goturdu Ancaq misirsunaslar II Setinin hakimiyyetini butun Misirde yaya bilmediyini qeyd edirler Beleki bu illerde Amenmes Yuxari Misiri ele kecirerek II Setiye qarsi tekbasina hokmdarliq etmeye baslamisdir 12 Amenmesin sexsiyyeti haqqinda fikir ayriligi movcuddur Onun ya ozunden evvelki fironlarla qohumluq elaqesinin oldugu ve ya umumiyyetle car neslinde olmadigi qeyd olunur Iki hokmdar arasinda 3 il davam eden mubatize II Setinin qelebesi ile bitdi II Setinin olumunden sonra olkenin yeni fironu Siptah oldu Onun atasi II Seti ve ya Amenmes oldugu qeyd edilir 13 Siptah taxta cixarken usaq idi Buna gore II Setinin heyat yoldasi Tausert onun regenti teyin edildi 14 Siptah texminen 5 8 il hokmdarliq etmis ve 16 yasinda olmusdur Siptahi evezleyen Tausert sulalenin axrinci firon oldu Tausert hem de Amenmesin qardasi idi Manefona gore o 7 il hakimiyyetde olmusdur Tausertin olumu ile XIX xanedanligin sonu yetisdi Yeni firon Setnaxt XX sulalenin Ramzesler sulalesi esasini qoydu Fironlar RedakteAd Sekil Taxt adi Hakimiyyet illeri Serdabe Heyat yoldas lar iI Ramzes Men pexti Ra 1292 1290 1298 1296 KV16 SatraI Seti Men maat Ra 1290 1279 1296 1279 KV17 TuyaII Ramzes User maat Ra Setep en Ra 1279 1212 KV7 Nefertari I Isitnofret Maatxornefrura Meritamon Bent Anat Nebettaui HenutmiraMerneptax Ba en Ra 1212 1201 KV8 II IsitnofretII Seti User xaperu Ra Meri Amon 1201 1195 KV15 Tausert TahatAmenmes qesbkar Men mi Ra Setepen Ra 1200 1196 KV10 Siptah Exen Ra Setep en Ra 1194 1188 KV47 Tausert Satra Merenmur 1188 1186 KV14 On doqquzuncu sulale fironlarinin zaman xetti RedakteXIX sulalenin nesl agaci Redakte Seti I Ramzes Satra I Seti Tuya III Hattusili Puduxipa I Isitnofret II Ramzes Nefertari Maathopenfrura Amunherxpesef Meritamon Nebettaui Ramzes Bent Anat Haemuast II Isitnofret Merenptah Taxat Tia II Seti Tausert Amenmes Siptah Istinadlar Redakte Beckerath Jurgen von Zabern Verlag Philipp von 1997 Chronologie des pharaonischen Agypten die Zeitbestimmung der agyptischen Geschichte von der Vorzeit bis 332 v Chr Mainz am Rhein seh 190 ISBN 3805323107 OCLC 932193922 Seti I Or 1276 1210 BC according to http www 9news com au world 2017 10 31 12 35 bible eclipse egypt study cambridge Arxivlesdirilib 31 oktyabr 2017 at the Wayback Machine Beit el Wali University of Chicago 6 September 2008 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 April 2008 Geoff Edwards Zawiyet Umm el Rakham 13 September 2005 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 April 2008 The Naue Type II Sword 2008 07 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 05 30 parameter ignored suggest redundant parameters redundant parameters Near the modern village of Al Houz in Syria s Al Qusayr District see Kitchen K A Ramesside Inscriptions volume 2 Blackwell Publishing Limited 1996 pp 16 17 Wolfhart Westendorf Das alte Agypten 1969 Dearman John Andrew Graham Matt Patrick Miller James Maxwell eds 2001 The Land that I Will Show You Essays on the History and Archaeology of the Ancient Near East in Honour of J Maxwell Miller Sheffield Academic Press The Geography of the Exodus by John Van Seters p 265 ISBN 978 1 84127 257 3 31 March 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 27 February 2015 Gae Callender The Eye Of Horus A History of Ancient Egypt Longman Cheshire 1993 p 263 Merrill J Marc 2012 05 02 1 Building Bridges of Time Places and People Volume I Tombs Temples amp Cities of Egypt Israel Greece amp Italy AuthorHouse seh 213 ISBN 978 1468573695 K A Kitchen The Titularies of the Ramesside Kings as Expression of Their Ideal Kingship ASAE 71 1987 134 35 Cyril Aldred The parentage of King Siptah JEA 49 1963 pp 41 48 Erik Hornung Rolf Krauss amp David Warburton editors Handbook of Ancient Egyptian Chronology Brill 2006 p 214Menbe https az wikipedia org w index php title On doqquzuncu sulale Misir amp oldid 6071434, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.