fbpx
Wikipedia

Olcaytu Xudabəndə türbəsi

Olcaytu Xudabəndə Türbəsi - İranın Sultaniyyə şəhərində yerləşən, planda səkkiztərəfli həcmi, əzəmətli plastik quruluşu, daxili bəzəkləri və cəsarətli mühəndis quruluşuna görə Azərbaycanın orta əsrlər memarlığında çox mühüm əhəmiyyətə malik türbə. XIV əsrə aid Azərbaycan memarlıq abidəsi.

Olcaytu Xudabəndə türbəsi
36°26′07″ şm. e. 48°47′48″ ş. u.
Ölkə İran İran
Şəhər Sultaniyyə
Yerləşir Zəncan ostanı
Aidiyyatı Elxanilər
Tikilmə tarixi 1312
Üslubu Naxçıvan-Marağa memarlıq məktəbi
Hündürlüyü 49 m
Minarələri 6
Günbəzləri 1
Material Kərpic
Rəsmi adı: Soltaniyeh
TipiMədəni
Kriteriyaii,iii,iv
Təyin edilib2005
İstinad nöm.1188
Dövlətİran
RegionAsiya
Olcaytu Xudabəndə türbəsi
Türbənin planı
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Memarlıq xüsusiyyətləri

Tədqiqatçılar türbənin əsas günbəzinin ətrafında yerləşən, bir növ kontrfors vəzifəsini daşıyan minarə şəkilli qurğuları və mərkəzi günbəzin ikiqat quruluşunu diqqətlə öyrəniblər. Günbəzin ikiqat quruluşundakı diqqəti cəlb edən cəhət bu ikiqatın arakəsmə şəklindəki qurğularla bir-birinə bağlanmasdır.

Çox sonra İtaliyada intibah dövründə təsadüf etdiyimiz bu quruluş, bəzi tədqiqatçıların, xüsusən O.Şirazinin dediyinə görə məhz Olcaytu Xudabəndə məqbərəsi ilə əlaqədardır. Olcaytu Xudabəndə məqbərəsi ilə Mərvdəki Sultan Səncər türbəsinin kompozisiya quruluşu və ümumi dekorativ həlli tamamilə fərqli olsa da, mənşə etibarilə onlar arasında müəyyən əlaqə vardır. Bu əlaqə xüsusən Sultan Səncər türbəsinin günbəzini əhatə edən tağlı eyvan quruluşu ilə Olcaytu Xudabəndə məqbərəsindəki mərkəzi günbəzin ətrafındakı minarəni xatırladan dayaqların ideya etibarilə eyni olmasında görünür. Olcaytu Xudabəndə türbəsinin daxili bəzəklərində gəcdən oyma və kaşı ilə örtülmüş son dərəcə zəngin təsvirləri olan ornament quruluşu diqqəti cəlb edir.

Türbənin səkkizvəchli korpusu səmərəli işıq-kölgə oyunu yaradan çoxmərtəbəli stalaktit karnizlə tamamlanmışdır. Günbəzin təməli açıq oxvari sıratağlarla əhatə olunmuşdur. Onun küncləri günbəzin həcmini çalarlandıran, öncə firuzəyi kaşı ilə zəngin şəkildə bəzədilmiş bitkin minarələrlə qabardılmışdır. Memar, nəhəng mərkəzi - günbəz qurğusunun ifadəli surətini yaratmaqla, eyni zamanda günbəzin tağparasız ucaldılması işini asanlaşdırmış və onun çəkisini azaltmışdır. Olcaytu türbəsi Ön Şərq ölkələrinin günbəzli türbələri arasında önəmli yer tutur.

Tağbənd qurmanın ən mühüm nailiyyətlərindən biri Olcaytu Xudabəndə günbəzidir. Tikilinin nəhəng ellipsşəkilli günbəzi (hündürlüyü 20 m, diametri 25,5 m) Florensiyadakı Santa Mariya del Fiore baş kilsəsinin günbəzini ötüb keçmişdir. Onun konstruksiya həllində qotika üslubunu xatırladan Günbəd-i-Surx və Mömünə xatun türbələri konstruksiyalarında qeydə alınmış xüsusiyyətlər nəzərə çarpır.

Şəkillər

İstinadlar

  1. Monuments database — 2017.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q28563569"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q4580425"></a>
  2. Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası, VII cild. Bakı, 1983. səh.418

Xarici keçidlər

  • (azərb.). apa.tv. 2015-10-28. 2016-04-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-09-02.

Həmçinin bax

olcaytu, xudabəndə, türbəsi, olcaytu, xudabəndə, türbəsi, iranın, sultaniyyə, şəhərində, yerləşən, planda, səkkiztərəfli, həcmi, əzəmətli, plastik, quruluşu, daxili, bəzəkləri, cəsarətli, mühəndis, quruluşuna, görə, azərbaycanın, orta, əsrlər, memarlığında, ço. Olcaytu Xudabende Turbesi Iranin Sultaniyye seherinde yerlesen planda sekkizterefli hecmi ezemetli plastik qurulusu daxili bezekleri ve cesaretli muhendis qurulusuna gore Azerbaycanin orta esrler memarliginda cox muhum ehemiyyete malik turbe XIV esre aid Azerbaycan memarliq abidesi 2 Olcaytu Xudabende turbesi36 26 07 sm e 48 47 48 s u Olke Iran IranSeher SultaniyyeYerlesir Zencan ostani 1 Aidiyyati ElxanilerTikilme tarixi 1312Uslubu Naxcivan Maraga memarliq mektebiHundurluyu 49 mMinareleri 6Gunbezleri 1Material KerpicUNESCO Umumdunya IrsiResmi adi SoltaniyehTipiMedeniKriteriyaii iii ivTeyin edilib2005Istinad nom 1188DovletIranRegionAsiyaOlcaytu Xudabende turbesiTurbenin plani Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Memarliq xususiyyetleri 2 Sekiller 3 Istinadlar 4 Xarici kecidler 5 Hemcinin baxMemarliq xususiyyetleri RedakteTedqiqatcilar turbenin esas gunbezinin etrafinda yerlesen bir nov kontrfors vezifesini dasiyan minare sekilli qurgulari ve merkezi gunbezin ikiqat qurulusunu diqqetle oyrenibler Gunbezin ikiqat qurulusundaki diqqeti celb eden cehet bu ikiqatin arakesme seklindeki qurgularla bir birine baglanmasdir Cox sonra Italiyada intibah dovrunde tesaduf etdiyimiz bu qurulus bezi tedqiqatcilarin xususen O Sirazinin dediyine gore mehz Olcaytu Xudabende meqberesi ile elaqedardir Olcaytu Xudabende meqberesi ile Mervdeki Sultan Sencer turbesinin kompozisiya qurulusu ve umumi dekorativ helli tamamile ferqli olsa da mense etibarile onlar arasinda mueyyen elaqe vardir Bu elaqe xususen Sultan Sencer turbesinin gunbezini ehate eden tagli eyvan qurulusu ile Olcaytu Xudabende meqberesindeki merkezi gunbezin etrafindaki minareni xatirladan dayaqlarin ideya etibarile eyni olmasinda gorunur Olcaytu Xudabende turbesinin daxili bezeklerinde gecden oyma ve kasi ile ortulmus son derece zengin tesvirleri olan ornament qurulusu diqqeti celb edir Turbenin sekkizvechli korpusu semereli isiq kolge oyunu yaradan coxmertebeli stalaktit karnizle tamamlanmisdir Gunbezin temeli aciq oxvari sirataglarla ehate olunmusdur Onun kuncleri gunbezin hecmini calarlandiran once firuzeyi kasi ile zengin sekilde bezedilmis bitkin minarelerle qabardilmisdir Memar neheng merkezi gunbez qurgusunun ifadeli suretini yaratmaqla eyni zamanda gunbezin tagparasiz ucaldilmasi isini asanlasdirmis ve onun cekisini azaltmisdir Olcaytu turbesi On Serq olkelerinin gunbezli turbeleri arasinda onemli yer tutur Tagbend qurmanin en muhum nailiyyetlerinden biri Olcaytu Xudabende gunbezidir Tikilinin neheng ellipssekilli gunbezi hundurluyu 20 m diametri 25 5 m Florensiyadaki Santa Mariya del Fiore bas kilsesinin gunbezini otub kecmisdir Onun konstruksiya hellinde qotika uslubunu xatirladan Gunbed i Surx ve Momune xatun turbeleri konstruksiyalarinda qeyde alinmis xususiyyetler nezere carpir Sekiller Redakte Olcaytu Xudabende turbesi Turbenin interyerinde kasiyla kufi xettiyle yazilmis naxisIstinadlar Redakte Monuments database 2017 lt a href https wikidata org wiki Track Q28563569 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4580425 gt lt a gt Azerbaycan Sovet Ensiklopediyasi VII cild Baki 1983 seh 418Xarici kecidler Redakte Fezlullah Resideddinin Oguzname den sonra en boyuk eseri Xudabende gunbezi REPORTAJ azerb apa tv 2015 10 28 2016 04 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 09 02 Hemcinin bax RedakteSultan Mehemmed Xudabende Olcaytu xanMenbe https az wikipedia org w index php title Olcaytu Xudabende turbesi amp oldid 6043062, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.