Bərkə xanın sərkərdəsi olan Noğay, Qızıl Ordanın Don ilə Dnepr arasındaki bölgələri idarə edən tümən bəyi idi. İlk dəfa Bərkə xan (1255–1266) dövründə qarsılaşdığımız Noğay, Məngü Teymur xan (1266–1280) zamanında siyasət səhnəsinə çıxdı. 1259-cu ildən 1296-cı ilə qədər Qalitsiya, 1261-ci ildən 1263-cü ilədək də Qafqaz səfərlərində qazandığı üstün zəfərlə çıxmışdır. Qaradənizin şərq və şimalında yaşayan boyları Qızıl Orda mərkəzindən ayıracaq şəkildə öz hakimiyəti altında birləşdirmiştir. Bərkə xanın və sərkərdəsi olan Noğayın müsəlman olmaları, Şaman olan Hülaku ilə olan savaşları qazanmaları, xilafət üçün alınan bir intiqam və İslamiyətin zəfəri olaraq bilindi. Bu münasibətlə qonşu müsəlman ölkələrdən, Xorasandan və Anadoludan İslamiyəti yaymaq üçün qazilər gətirildi. AzərbaycandanƏrdəbil şeyxi Səfiyədddin Ərdəbili, öz müridləri ilə birlikdə Dəşt-i Qıpçaqda və Krımda (Noğay ölkəsində) İslami fəaliyətlərdə oldu. Anadoludan Sarı Saltuk adlı bir türk şeyxi də, 1263-cü ildə 12000 xanə qədər Türkmən ailəsi ilə birlikdə Krım və Doğrucaya yəni Noğayın olduğu yerlərə gedib yerləşdi və İslamiyətin nəşri uğrunda çalışdı. Noğay xan o zaman Trakyada Aynos qalasında əsir olan Rum Səlcuqlu dövləti sultani II İzzəddin Keykavusı qurtardı. 1265-ci ildə rəsmən müsəlman oldu. Trakyada bir çox Bizans şəhər və qalalarını aldı. Macarıstan içlərinə qədər hücumlar etdi. Noğay xanın məiyətinin çoxu bir neçə il içində müsəlman oldu. Sarı Saltuk Noğay xanın əmriylə Krımdan Dobrucaya getdi. Noğay da 1280-ci ildə Yama yaxınlarında iki Bulgar qalasını fəth etdi. Noğay xan ölüncəyə qədər Rumelidə (Balkanlarda) İslamiyətin yayılması uğruna coşqun axınlar etdi. Noğay xan 1280–1299-cu illər arasında Dunay hövzəsində, Rumelində və Krımda şövqətlə səltənət sürdü. Noğay qırx il müddət ilə Qızıl Orda dövlətində o dərəcə böyük və önəmli bir rola sahib olmuşdur ki, bu rolun nəticəsində olmaq üzrə Qızıl Orda ilə münasibət içində olan bəlli-başlı dərhal bütün dövlətlərin hökmdarları ona xan müamiləsi etdilər, hətta ona elçilər göndərmişdilər. Noğay xan, 1299-cu ildə məcusilikdə qalan Qızıl Orda hökmdarı Toxta xanla apardığı savaşda bir sıravi bir rus piyadası tərəfindən öldürülmüşdür. Toxta xan da bu rus piyadasını edam edərək cəzalandırmışdır. Noğay xanın ölümündən sonra Balkan yarımadasında müsəlman hakimiyəti və dərvişlərin faaliyəti səktəyə uğradı. Bizanslılar birçok yərlərini Tokanın oğullarından geri aldılar. Müsəlmanların çoxu Bizans yoluyla Anadoluya keçdilər. Noğay xana bağlı türk boyları onun ölümündən sonra özlərinə Noğay adını verdilər.
noğay, tatar, nuğay, Нугай, Ноғай, 1235, 1240, 1299, qızıl, orda, bəylərbəyi, həyatı, redaktəbərkə, xanın, sərkərdəsi, olan, noğay, qızıl, ordanın, ilə, dnepr, arasındaki, bölgələri, idarə, edən, tümən, bəyi, dəfa, bərkə, 1255, 1266, dövründə, qarsılaşdığımız,. Nogay xan tatar Nugay Nugaj qaz Nogaj 1235 1240 1 1299 Qizil Orda beylerbeyi Heyati RedakteBerke xanin serkerdesi olan Nogay Qizil Ordanin Don ile Dnepr arasindaki bolgeleri idare eden tumen beyi idi Ilk defa Berke xan 1255 1266 dovrunde qarsilasdigimiz Nogay Mengu Teymur xan 1266 1280 zamaninda siyaset sehnesine cixdi 1259 cu ilden 1296 ci ile qeder Qalitsiya 1261 ci ilden 1263 cu iledek de Qafqaz seferlerinde qazandigi ustun zeferle cixmisdir Qaradenizin serq ve simalinda yasayan boylari Qizil Orda merkezinden ayiracaq sekilde oz hakimiyeti altinda birlesdirmistir Berke xanin ve serkerdesi olan Nogayin muselman olmalari Saman olan Hulaku ile olan savaslari qazanmalari xilafet ucun alinan bir intiqam ve Islamiyetin zeferi olaraq bilindi Bu munasibetle qonsu muselman olkelerden Xorasandan ve Anadoludan Islamiyeti yaymaq ucun qaziler getirildi Azerbaycandan Erdebil seyxi Sefiyedddin Erdebili oz muridleri ile birlikde Dest i Qipcaqda ve Krimda Nogay olkesinde Islami fealiyetlerde oldu Anadoludan Sari Saltuk adli bir turk seyxi de 1263 cu ilde 12000 xane qeder Turkmen ailesi ile birlikde Krim ve Dogrucaya yeni Nogayin oldugu yerlere gedib yerlesdi ve Islamiyetin nesri ugrunda calisdi Nogay xan o zaman Trakyada Aynos qalasinda esir olan Rum Selcuqlu dovleti sultani II Izzeddin Keykavusi qurtardi 1265 ci ilde resmen muselman oldu Trakyada bir cox Bizans seher ve qalalarini aldi 2 Macaristan iclerine qeder hucumlar etdi Nogay xanin meiyetinin coxu bir nece il icinde muselman oldu Sari Saltuk Nogay xanin emriyle Krimdan Dobrucaya getdi Nogay da 1280 ci ilde Yama yaxinlarinda iki Bulgar qalasini feth etdi Nogay xan olunceye qeder Rumelide Balkanlarda Islamiyetin yayilmasi ugruna cosqun axinlar etdi Nogay xan 1280 1299 cu iller arasinda Dunay hovzesinde Rumelinde ve Krimda sovqetle seltenet surdu Nogay qirx il muddet ile Qizil Orda dovletinde o derece boyuk ve onemli bir rola sahib olmusdur ki bu rolun neticesinde olmaq uzre Qizil Orda ile munasibet icinde olan belli basli derhal butun dovletlerin hokmdarlari ona xan muamilesi etdiler hetta ona elciler gondermisdiler Nogay xan 1299 cu ilde mecusilikde qalan Qizil Orda hokmdari Toxta xanla apardigi savasda bir siravi bir rus piyadasi terefinden oldurulmusdur Toxta xan da bu rus piyadasini edam ederek cezalandirmisdir Nogay xanin olumunden sonra Balkan yarimadasinda muselman hakimiyeti ve dervislerin faaliyeti sekteye ugradi Bizanslilar bircok yerlerini Tokanin ogullarindan geri aldilar Muselmanlarin coxu Bizans yoluyla Anadoluya kecdiler 2 Nogay xana bagli turk boylari onun olumunden sonra ozlerine Nogay adini verdiler Istinadlar Redakte http gumilevica kulichki net VGV vgv303 htm vgv303note196 7C 1 2 Prof Dr Zeki Velidi TOGAN Umumi Turk Tarihine Giris Istanbul 1981 s 268 270Hemcinin bax RedakteQizil Orda Cuciler sulalesiMenbe https az wikipedia org w index php title Nogay xan amp oldid 5441727, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
