fbpx
Wikipedia

Naftalan

Avqust 05, 2021

Naftalan — Azərbaycan Respublikasında rayon. Azərbaycanın qərb bölgəsində Goranboy rayonu yaxınlığında turistik əhəmiyyətli şəhər.

Respublika tabeli şəhər
Naftalan
Gerb
40°30′24″ şm. e. 46°49′30″ ş. u.
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Tabesində Qaşaltı Qaraqoyunlu, Qasımbəyli.
Başçı Vüqar Novruzov
Tarixi və coğrafiyası
Əsası qoyulub 28 aprel 1967
Sahəsi 40 km²
Mərkəzin hündürlüyü 251 m
Saat qurşağı UTC+4, yayda UTC+5
Əhalisi
Əhalisi 10,1 min  nəfər (2018)
Milli tərkibi azərbaycanlılar
Rəsmi dili Azərbaycan dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Telefon kodu +994 2235
Poçt indeksi AZ 4600
Nəqliyyat kodu 46
Naftalan.gov.az
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Adının etimologiyası

Naftalan adının etimologiyası "süzülən" və ya "axıb gedən" mənasını verən "nafta" sözündəndir. Midiyalılar yağı bu cür adlandırırdılar.

Tarixi

1968-ci ilə kimi Naftalan şəhəri Goranboy və Yevlax rayonlarının tərkibində qəsəbə kimi fəaliyyət göstərmişdir.

1967-ci ilin 28 aprelində Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 48 nömrəli Qərarı ilə Naftalana Respublika tabeli şəhər statusu verilmişdir.

Naftalan barədə hələ XI əsrdə yaşamış dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvi özünün yazdığı Xəmsə əsərində yazmışdı. O, indiki Naftalanın yaxınlığında yerləşən Səfi-Kürd adlanan ərazidən neft çıxarıldığını və onun karvanlarla başqa ölkələrə daşındığını bildirirdi. XIII əsrdə yaşamış avropalı səyyah Marko Polo da Azərbaycan ərazisindən keçərkən Naftalan ərazisində müalicəvi yağın quyulardan çıxarılaraq dəvələr vasitəsilə başqa yerlərə daşındığını yazmışdı. 1783-cü ilə kimi burada Naftalan yağı əl ilə qazılmış quyulardan çıxarılırdı. 1890-cı ildə alman mühəndisi və iş adamı E.İ.Yeger Naftalanda sənaye üsulu ilə qazma qurğusu vasitəsilə 250 metr dərinliyə qədər quyu qazaraq orada neft çıxarmağa başladı. Lakin çıxan neftin keyfiyyəti onu heyrətə gətirdi. Buradan çıxan neftin tərkibində heç bir benzin fraksiyalı yox idi və o yanmırdı. İflasa uğramaq ərəfəsində olan alman mühəndis iş adamı buradakı adamlardan dərmanların hazırlanması təcrübəsini öyrənərək bunun əsasında Naftalanda dərman mazı istehsal edən fabrik tikir. Onun istehsal etdiyi dərmanlar tezliklə bir çox yerlərdə tanınmağa başlayır. Yeger istehsal etdiyi dərmanların sirrini gizli saxlayır və Naftalan nefti əsasında dərman istehsalını monopoliyaya alırdı. XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəlində dünyanın bir çox iri şəhərlərində, həmçinin Londonda, Hamburqda, Qahirədə, Tokioda, Azərbaycanda istehsal olunan, lakin alman məhsulu kimi tanıdılan Naftalan dərmanı geniş şəkildə satılırdı.

Əhalisi

2018 – ci ildə Naftalan şəhərində 10.1 min nəfər əhali yaşayır. Əhalisinin 9000-dən çoxunu azərbaycanlılar təşkil edir .

Etnik tərkibi

  Əsas məqalələr: Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (1999) və Azərbaycan əhalisinin siyahıyaalınması (2009)
Naftalan şəhəri : 1970-ci il siyahıyaalması
Etnik qruplar əhalinin sayı (nəfər)
Azərbaycanlılar< 2.188 (56,8%)
Tatarlar 40 (1.0%)
Ruslar 1.215 (31,5%)
Ermənilər 256 (6,6%)
Ləzgilər 14 (0,4%)
Bütün şəhər üzrə 3.853 (100%)
Naftalan şəhəri : 1979-cu il siyahıyaalması
Etnik qruplar əhalinin Sayı(Nəfər)
Azərbaycanlılar 3.245 (90,6%)
Tatarlar 6 (0.2%)
Ruslar 136 (3,8%)
Ermənilər 182 (5,1%)
Ləzgilər 7 (0,2%)
<Bütün şəhər üzrə 3.581 (100%)
İl Sayı
2009 7.700
2018 10.100

İqtisadiyyatı

Naftalan şəhəri 1 şəhər 2 kənddən (Qaşaltı-Qaraqoyunlu və Qasımbəyli) ibarətdir. Naftalan şəhərinin iqtisadiyyatının əsasını Sanatoriya-Kurort infrastrukturu təşkil edir. Naftalan kurortu 1933-cü ildən fəaliyyət göstərir. Eləcə də 1965- ci ildə Naftalan şəhərində Elmi-tədqiqat laboratoriyası yaradılmışdır. Azərbaycanda Naftalan neftinin öyrənilməsində Y.Q. Məmmədəliyevin, professorlar T.H. Paşayevin, S.Ə. Quliyevanın və tibb elmləri doktoru T.H. Hüseynovun böyük xidmətləri olmuşdur.

Naftalanda və regionda ilk-alternativ enerji mənbələrindən istifadə olunur. Abadlıq-quruculuq işləri çərçivəsində pilot layihə olaraq şəhərin ən böyük parklarından sayılan Qələbə parkında yerli və xarici istehsalçıların birgə məhsulu olan yeni işıqlandırma sistemi quraşdırılmışdır. Yeni işıqlandırma sistemi günəş enerjisi ilə qidalanan lampa və solar batareyalarla təchiz olunub. Gələcəkdə şəhər ərazisində bir neçə belə işıqlandırma sistemlərinin quraşdırılması nəzərdə tutulub. Alternativ enerjidən istifadə ilə həm də elektrik enerjisinə qənaət olunacaqdır. Şəhər İcra Hakimiyyətinin təşəbbüsü ilə gələcəkdə həmin işıqlanma sistemlərindən şəhərin müxtəlif yerlərində quraşdırlması nəzərdə tutulmuşdur. Şəhər əhalisi və turistlər artıq gecə saatlarında da istirahət etmək və asudə vaxtlarını səmərəli keçirmək üçün sözügedən parka üz tuta bilirlər.

Naftalanda 1994-cü ildə fəaliyyətini dayandırmış hava limanı da yerləşir. 1988-ci ilədək illik Naftalan şəhərinə turist axınını təxminən 80-84 min nəfər təşkil edirdisə, 2015-ci ildə isə onların sayı 20 minə çatıb, onlardan 4800 nəfəri xarici turistlər olub.

Naftalan nefti fenomeni

  Əsas məqalə: Naftalan nefti

Naftalan nefti əsəb, ginekoloji, uroloji və dəri xəstəliklərinin, eləcə də qara ciyər xəstəliklərinin, oynaqların və dayaq-hərəkət aparatına aid oynaqdan kənar yumşaq toxumaların müalicəsi üçün müstəsna vasitələrdən biridir. Naftalan şəhərində yerləşən mənbələrdən çıxarılır.

Qədim rəvayətə görə Medeya adlı cadugər qadın qədim yunan eposunun qəhrəmanı arqonaft Yasona qəribə bir məlhəm bağışlamışdır. Bu məlhəm onu oddan və yanğından qoruyur, bədəninə alov təhlükəsi olmamaq xassəsi bəxş etmişdir. Qədim dövrlərdə Asiyanın müxtəlif guşələrindən, eləcə də uzaq Hindistandan Azərbaycana üz tutan minlərlə adam müxtəlif xəstəliklərdən xilas olmaq üçün buradan naftalan nefti aparır, öz vətənlərində həmin neftin köməyi ilə müalicə olunurdu. Neft tuluqları yüklənmiş dəvə karvanları buradan Şərq ölkələrinə yollanırdı.

1887-ci ildə Yeger familiyalı bir alman mühəndisi Almaniyada "Naftalan" məlhəmini istehsal etməyə başlamışdır. Bu məlhəm dünyanın bir sıra ölkələrinə ixrac edilirdi. Rus-Yapon müharibəsi dövründə yapon əsgərlərinin çantalarında içərisində naftalan məlhəmi olan kiçik qablar olurdu. Həmin qabların üzərində qısa, lakin çox ümidverici bir yazı vardı: "Kimdə bu məlhəm varsa, o heç bir yaradan qorxmasın".

Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyətinin müraciəti əsasında Naftalan nefti və ondan alınan məhsulların rəqabət qabiliyyətliliyinin artırılması məqsədilə AZS 886:2020 “Naftalan nefti nativ. Ümumi tələblər” dövlət standartının layihəsi Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu tərəfindən hazırlanmış və “Naftalan nefti və ondan alınan məhsullar”ın standartlaşdırılması üzrə Texniki Komitədə (AZSTAND/TK 29) müzakirə edilmişdir. Dövlət standartının layihəsi Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyəti, Fövqəladə Hallar Nazirliyi, Səhiyyə Nazirliyi, Naftalan Müalicə və Sağlamlıq Mərkəzi və digər aidiyyəti qurumlar ilə razılaşdırılmaqla Azərbaycan Standartlaşdırma İnstitutu tərəfindən 13 avqust 2020-ci il tarixli Əmri ilə təsdiq edilmişdir.

Naftalan kurortu

 
Goranboy rayonunun əhatəsində yerləşən Naftalan şəhəri

Naftalan kurortu rəsmən 1935-ci ildən fəaliyyət göstərir. 1957-ci ilədək kurort mövsümi işləmişdir və 1957-ci ildən il boyu fəaliyyət göstərməyə başlamışdır. Çarpayı sayı ildən-ilə artan kurortda 1982-ci ildə Naftalan sanatoriya-kurort birliyi yaradılmışdır. 6 sanatoriya, kurort poliklinikasından ibarət kurort birliyində 3200 çarpayı var idi. Kurort birliyi il ərzində keçmiş Sovetlər İttifaqının respublikalarından 50-70 min xəstə qəbul edirdi. Kurortda sümük-əzələ, periferik sinir, periferik damar xəstəlikləri, dəri xəstəlikləri, ginekoloji xəstəliklər müvəffəqiyyətlə müalicə olunurdu. 1992-ci ildən 2005-cı ilədək yalnız "Çinar" sanatoriyası mövsümi olaraq xəstə qəbulu ilə məşğul olurdu. 2005-ci ilin may ayında Naftalan kurortunda ilk özəl sanatoriya – Naftalan açıldı. Mərkəz 100 nəfərlik yataq korpusundan müalicəxana və yeməkxanadan ibarətdir. Mərkəzə müraciət edənlər ilk növbədə hərtərəfli laborator və instrumental müayinədən keçirlər və xəstəliklərinə müvafiq olaraq naftalan müalicəsi və müasir fizioterapiya müalicə üsulları qəbul edirlər. Mərkəzdə xəstələrin istirahəti, qidalanması və uğurlu müalicəsi üçün lazım olan hər bir şərait mövcuddur.

Naftalanda muzey

Naftalanda dünyada tək olan Əsa muzeyi mövcuddur. Bu muzeyin eksponatları – atılmış qoltuq ağaclarıdır. Xəstələr Naftalan neftindən müalicə olunduqdan sonra sağaldığı üçün onlara qoltuq ağacları daha lazım deyildi, buna görə də onlar həmin ağacları Naftalanda qoyub gedirdilər. Muzey 1978-ci ildən fəaliyyət göstərir.

Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyəti başçıları

 
Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyəti
  • Novruzov Vüqar Vahid oğlu 04.12.2019-h/h
  • İbrahimov Rövşən Hüseyn oğlu 2018-2019
  • Aslanov Natiq Musa oğlu 2010- 2018
  • Musayev Musa Hazi oğlu 2006- 2010
  • Sadıqov Füzuli Vali oğlu 1994-2006

Qardaş şəhərlər

İstinadlar

  1. Azərbaycan Respublikası Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyəti
  2. [1]
  3. "Əhalisi" (azərb.). Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyəti. İstifadə tarixi: 2015-10-17. Arxivləşdirilib.
  4. Naftalanın Tarixi
  5. [2]
  6. Azərbaycan Əhalisi
  7. Naftalan şəhəri haqqında
  8. Azərbaycanda yeddinci beynəlxalq hava limanı olacaq
  9. Гулиева С.А., Уникальная лечебная нафталановая нефть. Баку, Азербайджанское Государственное Издателсво, 1981, с. 5.
  10. AzərTAc (29.10.2016). "Muzeylərimiz: Naftalandakı "Əsa muzeyi"ndən REPORTAJ" (azərb.). Youtube.com. İstifadə tarixi: 2016-10-30.
  11. Xəzər TV (19.11.2016). "Naftalanın şəfa simvolu - "Əsalar müzeyi"" (azərb.). Youtube.com. İstifadə tarixi: 2016-11-21.
  12. Naftalan Şəhər İcra Hakimiyyəti başçıları
  13. Naftalan: Qardaşlaşmış şəhərlər[ölü keçid]

Həmçinin bax

  Vikianbarda Naftalan ilə əlaqəli mediafayllar var.


   Naftalan şəhəri ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Avqust 05, 2021
naftalan, azərbaycan, respublikasında, rayon, azərbaycanın, qərb, bölgəsində, goranboy, rayonu, yaxınlığında, turistik, əhəmiyyətli, şəhər, respublika, tabeli, şəhərgerb40, ölkə, azərbaycan, azərbaycantabesində, qaşaltı, qaraqoyunlu, qasımbəyli, başçı, vüqar, . Naftalan Azerbaycan Respublikasinda rayon Azerbaycanin qerb bolgesinde Goranboy rayonu yaxinliginda turistik ehemiyyetli seher Respublika tabeli seherNaftalanGerb40 30 24 sm e 46 49 30 s u Olke Azerbaycan AzerbaycanTabesinde Qasalti Qaraqoyunlu Qasimbeyli Basci Vuqar Novruzov 1 Tarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 28 aprel 1967Sahesi 40 2 km Merkezin hundurluyu 251 mSaat qursagi UTC 4 yayda UTC 5EhalisiEhalisi 10 1 min 3 nefer 2018 Milli terkibi azerbaycanlilarResmi dili Azerbaycan diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 994 2235Poct indeksi AZ 4600Neqliyyat kodu 46Naftalan gov az Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Adinin etimologiyasi 2 Tarixi 3 Ehalisi 3 1 Etnik terkibi 4 Iqtisadiyyati 5 Naftalan nefti fenomeni 6 Naftalan kurortu 7 Naftalanda muzey 8 Naftalan Seher Icra Hakimiyyeti bascilari 9 Qardas seherler 10 Istinadlar 11 Hemcinin baxAdinin etimologiyasi RedakteNaftalan adinin etimologiyasi suzulen ve ya axib geden menasini veren nafta sozundendir Midiyalilar yagi bu cur adlandirirdilar Tarixi Redakte1968 ci ile kimi Naftalan seheri Goranboy ve Yevlax rayonlarinin terkibinde qesebe kimi fealiyyet gostermisdir 1967 ci ilin 28 aprelinde Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin 48 nomreli Qerari ile Naftalana Respublika tabeli seher statusu verilmisdir Naftalan barede hele XI esrde yasamis dahi Azerbaycan sairi Nizami Gencevi ozunun yazdigi Xemse eserinde yazmisdi O indiki Naftalanin yaxinliginda yerlesen Sefi Kurd adlanan eraziden neft cixarildigini ve onun karvanlarla basqa olkelere dasindigini bildirirdi XIII esrde yasamis avropali seyyah Marko Polo da Azerbaycan erazisinden kecerken Naftalan erazisinde mualicevi yagin quyulardan cixarilaraq develer vasitesile basqa yerlere dasindigini yazmisdi 1783 cu ile kimi burada Naftalan yagi el ile qazilmis quyulardan cixarilirdi 1890 ci ilde alman muhendisi ve is adami E I Yeger Naftalanda senaye usulu ile qazma qurgusu vasitesile 250 metr derinliye qeder quyu qazaraq orada neft cixarmaga basladi Lakin cixan neftin keyfiyyeti onu heyrete getirdi Buradan cixan neftin terkibinde hec bir benzin fraksiyali yox idi ve o yanmirdi Iflasa ugramaq erefesinde olan alman muhendis is adami buradaki adamlardan dermanlarin hazirlanmasi tecrubesini oyrenerek bunun esasinda Naftalanda derman mazi istehsal eden fabrik tikir Onun istehsal etdiyi dermanlar tezlikle bir cox yerlerde taninmaga baslayir Yeger istehsal etdiyi dermanlarin sirrini gizli saxlayir ve Naftalan nefti esasinda derman istehsalini monopoliyaya alirdi XIX esrin sonu XX esrin evvelinde dunyanin bir cox iri seherlerinde hemcinin Londonda Hamburqda Qahirede Tokioda Azerbaycanda istehsal olunan lakin alman mehsulu kimi tanidilan Naftalan dermani genis sekilde satilirdi 4 Ehalisi Redakte2018 ci ilde Naftalan seherinde 10 1 min nefer ehali yasayir Ehalisinin 9000 den coxunu azerbaycanlilar teskil edir 5 Etnik terkibi Redakte Esas meqaleler Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 1999 ve Azerbaycan ehalisinin siyahiyaalinmasi 2009 Naftalan seheri 1970 ci il siyahiyaalmasi Etnik qruplar ehalinin sayi nefer Azerbaycanlilar lt 2 188 56 8 Tatarlar 40 1 0 Ruslar 1 215 31 5 Ermeniler 256 6 6 Lezgiler 14 0 4 Butun seher uzre 3 853 100 Naftalan seheri 1979 cu il siyahiyaalmasi Etnik qruplar ehalinin Sayi 6 Nefer Azerbaycanlilar 3 245 90 6 Tatarlar 6 0 2 Ruslar 136 3 8 Ermeniler 182 5 1 Lezgiler 7 0 2 lt Butun seher uzre 3 581 100 Il Sayi2009 7 7002018 10 100Iqtisadiyyati RedakteNaftalan seheri 1 seher 2 kendden Qasalti Qaraqoyunlu ve Qasimbeyli ibaretdir Naftalan seherinin iqtisadiyyatinin esasini Sanatoriya Kurort infrastrukturu teskil edir Naftalan kurortu 1933 cu ilden fealiyyet gosterir Elece de 1965 ci ilde Naftalan seherinde Elmi tedqiqat laboratoriyasi yaradilmisdir Azerbaycanda Naftalan neftinin oyrenilmesinde Y Q Memmedeliyevin professorlar T H Pasayevin S E Quliyevanin ve tibb elmleri doktoru T H Huseynovun boyuk xidmetleri olmusdur 7 Naftalanda ve regionda ilk alternativ enerji menbelerinden istifade olunur Abadliq quruculuq isleri cercivesinde pilot layihe olaraq seherin en boyuk parklarindan sayilan Qelebe parkinda yerli ve xarici istehsalcilarin birge mehsulu olan yeni isiqlandirma sistemi qurasdirilmisdir Yeni isiqlandirma sistemi gunes enerjisi ile qidalanan lampa ve solar batareyalarla techiz olunub Gelecekde seher erazisinde bir nece bele isiqlandirma sistemlerinin qurasdirilmasi nezerde tutulub Alternativ enerjiden istifade ile hem de elektrik enerjisine qenaet olunacaqdir Seher Icra Hakimiyyetinin tesebbusu ile gelecekde hemin isiqlanma sistemlerinden seherin muxtelif yerlerinde qurasdirlmasi nezerde tutulmusdur Seher ehalisi ve turistler artiq gece saatlarinda da istirahet etmek ve asude vaxtlarini semereli kecirmek ucun sozugeden parka uz tuta bilirler Naftalanda 1994 cu ilde fealiyyetini dayandirmis hava limani da yerlesir 1988 ci iledek illik Naftalan seherine turist axinini texminen 80 84 min nefer teskil edirdise 2015 ci ilde ise onlarin sayi 20 mine catib onlardan 4800 neferi xarici turistler olub 8 Naftalan nefti fenomeni Redakte Esas meqale Naftalan neftiNaftalan nefti eseb ginekoloji uroloji ve deri xesteliklerinin elece de qara ciyer xesteliklerinin oynaqlarin ve dayaq hereket aparatina aid oynaqdan kenar yumsaq toxumalarin mualicesi ucun mustesna vasitelerden biridir Naftalan seherinde yerlesen menbelerden cixarilir Qedim revayete gore Medeya adli caduger qadin qedim yunan eposunun qehremani arqonaft Yasona qeribe bir melhem bagislamisdir Bu melhem onu oddan ve yangindan qoruyur bedenine alov tehlukesi olmamaq xassesi bexs etmisdir Qedim dovrlerde Asiyanin muxtelif guselerinden elece de uzaq Hindistandan Azerbaycana uz tutan minlerle adam muxtelif xesteliklerden xilas olmaq ucun buradan naftalan nefti aparir oz vetenlerinde hemin neftin komeyi ile mualice olunurdu Neft tuluqlari yuklenmis deve karvanlari buradan Serq olkelerine yollanirdi 1887 ci ilde Yeger familiyali bir alman muhendisi Almaniyada Naftalan melhemini istehsal etmeye baslamisdir Bu melhem dunyanin bir sira olkelerine ixrac edilirdi Rus Yapon muharibesi dovrunde yapon esgerlerinin cantalarinda icerisinde naftalan melhemi olan kicik qablar olurdu Hemin qablarin uzerinde qisa lakin cox umidverici bir yazi vardi Kimde bu melhem varsa o hec bir yaradan qorxmasin 9 Naftalan Seher Icra Hakimiyyetinin muracieti esasinda Naftalan nefti ve ondan alinan mehsullarin reqabet qabiliyyetliliyinin artirilmasi meqsedile AZS 886 2020 Naftalan nefti nativ Umumi telebler dovlet standartinin layihesi Azerbaycan Standartlasdirma Institutu terefinden hazirlanmis ve Naftalan nefti ve ondan alinan mehsullar in standartlasdirilmasi uzre Texniki Komitede AZSTAND TK 29 muzakire edilmisdir Dovlet standartinin layihesi Naftalan Seher Icra Hakimiyyeti Fovqelade Hallar Nazirliyi Sehiyye Nazirliyi Naftalan Mualice ve Saglamliq Merkezi ve diger aidiyyeti qurumlar ile razilasdirilmaqla Azerbaycan Standartlasdirma Institutu terefinden 13 avqust 2020 ci il tarixli Emri ile tesdiq edilmisdir Naftalan kurortu Redakte Goranboy rayonunun ehatesinde yerlesen Naftalan seheri Naftalan kurortu resmen 1935 ci ilden fealiyyet gosterir 1957 ci iledek kurort movsumi islemisdir ve 1957 ci ilden il boyu fealiyyet gostermeye baslamisdir Carpayi sayi ilden ile artan kurortda 1982 ci ilde Naftalan sanatoriya kurort birliyi yaradilmisdir 6 sanatoriya kurort poliklinikasindan ibaret kurort birliyinde 3200 carpayi var idi Kurort birliyi il erzinde kecmis Sovetler Ittifaqinin respublikalarindan 50 70 min xeste qebul edirdi Kurortda sumuk ezele periferik sinir periferik damar xestelikleri deri xestelikleri ginekoloji xestelikler muveffeqiyyetle mualice olunurdu 1992 ci ilden 2005 ci iledek yalniz Cinar sanatoriyasi movsumi olaraq xeste qebulu ile mesgul olurdu 2005 ci ilin may ayinda Naftalan kurortunda ilk ozel sanatoriya Naftalan acildi Merkez 100 neferlik yataq korpusundan mualicexana ve yemekxanadan ibaretdir Merkeze muraciet edenler ilk novbede herterefli laborator ve instrumental muayineden kecirler ve xesteliklerine muvafiq olaraq naftalan mualicesi ve muasir fizioterapiya mualice usullari qebul edirler Merkezde xestelerin istiraheti qidalanmasi ve ugurlu mualicesi ucun lazim olan her bir serait movcuddur Naftalanda muzey RedakteNaftalanda dunyada tek olan Esa muzeyi movcuddur Bu muzeyin eksponatlari atilmis qoltuq agaclaridir Xesteler Naftalan neftinden mualice olunduqdan sonra sagaldigi ucun onlara qoltuq agaclari daha lazim deyildi buna gore de onlar hemin agaclari Naftalanda qoyub gedirdiler 10 Muzey 1978 ci ilden fealiyyet gosterir 11 Naftalan Seher Icra Hakimiyyeti bascilari Redakte Naftalan Seher Icra Hakimiyyeti Novruzov Vuqar Vahid oglu 04 12 2019 h h Ibrahimov Rovsen Huseyn oglu 2018 2019 Aslanov Natiq Musa oglu 2010 2018 Musayev Musa Hazi oglu 2006 2010 Sadiqov Fuzuli Vali oglu 1994 2006 12 Qardas seherler Redakte Leql Fransa Pozitano Italiya Yessentuki Rusiya Uneyuv Polsa 13 Istinadlar Redakte Azerbaycan Respublikasi Naftalan Seher Icra Hakimiyyeti 1 Ehalisi azerb Naftalan Seher Icra Hakimiyyeti Istifade tarixi 2015 10 17 Arxivlesdirilib Naftalanin Tarixi 2 Azerbaycan Ehalisi Naftalan seheri haqqinda Azerbaycanda yeddinci beynelxalq hava limani olacaq Gulieva S A Unikalnaya lechebnaya naftalanovaya neft Baku Azerbajdzhanskoe Gosudarstvennoe Izdatelsvo 1981 s 5 AzerTAc 29 10 2016 Muzeylerimiz Naftalandaki Esa muzeyi nden REPORTAJ azerb Youtube com Istifade tarixi 2016 10 30 Xezer TV 19 11 2016 Naftalanin sefa simvolu Esalar muzeyi azerb Youtube com Istifade tarixi 2016 11 21 Naftalan Seher Icra Hakimiyyeti bascilari Naftalan Qardaslasmis seherler olu kecid Hemcinin bax Redakte Vikianbarda Naftalan ile elaqeli mediafayllar var Goranboy Neft Gulustan qalasi Goranboy Naftalan seheri ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Naftalan amp oldid 6073287, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.