Mustafa Səbri Əfəndi (d. 22 iyun 1869, Toqat — ö. 12 mart 1954, Qahirə) — İslam alimi, hənəfi hüquq məzhəbinin təmsilçisi, Osmanlı imperiyasının şeyxülislamı.
Din alimlərindən Əhməd Əfəndinin oğlu olan Mustafa Səbri 1869-cu iliyun ayının 22-dəOsmanlı imperiyasınınToqatşəhərində anadan olmuşdur. İbtidai təhsili Toqatda aldıqdan sonra Kayseriyə gedərək Hoca Əmin Əfəndidən ərəbcə, məntiq, fiqh üsulu, təfsir, hədsi kimi dini dərslər almışdır. Daha sonra İstanbula gələn Mustafa Sabri, burda "Hüzur Dərsləri Mukarrirləri (dərsi təkrar edərək başa salan müəllim) "ndən Əhməd Asim Əfəndidən aldığı dərslərlə təhsilini başa vurmuşdur.
Mustafa Səbri 1890-cı ildə açılan "Ruus" imtahanını uğurla verərək müəllimlik etmək hüququ əldə etdi və Fatih Mədrəsəsində müəllim oldu. Onun burdakı vəzifəsi 1898-ci ildə təyin edildiyi "Hüzur Dərsləri Muxəttablığı"na (xitab edilən şəxs) qədər davam etdi. Mustafa Səbrinin bu yeni təyinatı müəyyən fasilələrlə 1914-cü ilə qədər davam etdi. O bu vəzifəsi ilə paralel olaraq 1900-cü ildəSultan II Əbdülhəmidin (1876–1908) kitabçısı da olmuşdur. 1904-cü ildə yenidən müəllim kimi fəaliyyətini davam etdirmişdir. O həm də Silistre müftisi olmuş və İstanbul qaziliyinin idarə işləri bölməsinin birinci dərəcəli məmurluğunda vəzifə icra etmişdir. Əhməd Hilmi Əfəndinin Hicaz Vilayətində qazilik vəzifəsini icra etdiyi vaxt da Müşavir-i Sani ünvanı ilə xidmət etmişdir.
1908-ci ildə Osmanlı imperiyasında İkinci Konstitusiya elan edilən dövrdə Mustafa Səbri fəal siyasi fəaliyyətə başladı. İkinci Konstitusiya elan ediləndə Toqatda məbus seçildi. Digər tərəfdən də eyni ildə "Cəmiyyət-e İttihadiye-yi İslamiyyə" adlı dinə söykənən siyasi dərnək təşkil etdi. Əvvəlcə İttihad və Tərəqqi tərkibində yer almasına baxmayaraq sonradan "Hürriyyət və İitilaf Partiyası" sıralarına daxil oldu. Gənc türklər hərəkatı hakimiyyətə gəldikdən sonra Mustafa Səbri Əfəndi onlara, eləcə də onların partiyaları olmuş "İttihad və tərəqqiyə" müxalifətdə olmuşdur. Buna görə təqiblərə məruz qalmış və nəticədə Rumıniyaya köç etmişdir.
Daha sonra yenidən İstanbula qayıdaraq pedaqoji fəaliyyətini davam etdirmişdir. O, 1919-cu ildə Osmanlı imperiyasının şeyxülislamı olmuşdur. 1922-ci isə ildə İstanbuldan Qahirəyə köçmüş, son günlərinə qədər orada yaşamış, "Əl-Əzhar" universitetinin müəllimi olmuşdur. Mustafa Səbri Əfəndi Cəmaləddin Əfqani, Məhəmməd Abduh, eləcə də başqa Misir islahatçılarının fəaliyyətinə qarşı çıxış etmiş, onları İslama bidətlər gətirdiklərinə görə günahlandırmışdırlar. Mühafizəkar bir dindar olaraq onları təkzib etmək üçün əsərlər yazmışdır. 12 mart 1954-cü ildə Qahirədə vəfat etmişdir.
↑ Ahmet Akbulut, "Şeyhülislâm Mustafa Sabri ve Görüşleri (1869–1954)", İslami Araştırmalar, Cilt: 6, Sayı: l,s.32–33.
Abdülkadir Altunsu, Osmanlı Şeyhülislamları, Ankara 1972, s.184
İlmiye Salnamesi, İstanbul 1341, s.94.
Mehmet Aksoy, Beyanü’l-Hak ve Mustafa Sabri, Ankara Üniversitesi Türk Inkilâp Tarihi Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara 1989, s.41
Mahir İz. Yılların İzi, İstanbul 1979, s.38–39
Oktyabr 05, 2021
mustafa, səbri, əfəndi, iyun, 1869, toqat, mart, 1954, qahirə, islam, alimi, hənəfi, hüquq, məzhəbinin, təmsilçisi, osmanlı, imperiyasının, şeyxülislamı, türk, mustafa, sabri, efendi169, osmanlı, şeyxülislamı1919sələfi, heydərizadə, ibrahim, əfəndixələfi, heyd. Mustafa Sebri Efendi d 22 iyun 1869 Toqat o 12 mart 1954 Qahire Islam alimi henefi huquq mezhebinin temsilcisi Osmanli imperiyasinin seyxulislami Mustafa Sebri Efenditurk Mustafa Sabri Efendi169 Osmanli seyxulislami1919Selefi Heyderizade Ibrahim EfendiXelefi Heyderizade Ibrahim EfendiSexsi melumatlarDogum tarixi 22 iyun 1869Dogum yeri Tokat Osmanli imperiyasiVefat tarixi 12 mart 1954 84 yasinda Vefat yeri Qahire MisirElmi fealiyyetiElm sahesi fiqh Mundericat 1 Heyati 2 Hemcinin bax 3 Xarici kecidler 4 IstinadlarHeyati RedakteDin alimlerinden Ehmed Efendinin oglu olan Mustafa Sebri 1869 cu il iyun ayinin 22 de Osmanli imperiyasinin Toqatseherinde anadan olmusdur Ibtidai tehsili Toqatda aldiqdan sonra Kayseriye gederek Hoca Emin Efendiden erebce mentiq fiqh usulu tefsir hedsi kimi dini dersler almisdir Daha sonra Istanbula gelen Mustafa Sabri burda Huzur Dersleri Mukarrirleri dersi tekrar ederek basa salan muellim nden Ehmed Asim Efendiden aldigi derslerle tehsilini basa vurmusdur 1 Mustafa Sebri 1890 ci ilde acilan Ruus 2 imtahanini ugurla vererek muellimlik etmek huququ elde etdi ve Fatih Medresesinde muellim oldu 3 Onun burdaki vezifesi 1898 ci ilde teyin edildiyi Huzur Dersleri Muxettabligi na xitab edilen sexs qeder davam etdi Mustafa Sebrinin bu yeni teyinati mueyyen fasilelerle 1914 cu ile qeder davam etdi 4 O bu vezifesi ile paralel olaraq 1900 cu ilde Sultan II Ebdulhemidin 1876 1908 kitabcisi da olmusdur 1904 cu ilde yeniden muellim kimi fealiyyetini davam etdirmisdir 5 O hem de Silistre muftisi olmus 6 ve Istanbul qaziliyinin idare isleri bolmesinin birinci dereceli memurlugunda vezife icra etmisdir Ehmed Hilmi Efendinin Hicaz Vilayetinde qazilik vezifesini icra etdiyi vaxt da Musavir i Sani unvani ile xidmet etmisdir 7 1908 ci ilde Osmanli imperiyasinda Ikinci Konstitusiya elan edilen dovrde Mustafa Sebri feal siyasi fealiyyete basladi Ikinci Konstitusiya elan edilende Toqatda mebus secildi Diger terefden de eyni ilde Cemiyyet e Ittihadiye yi Islamiyye adli dine soykenen siyasi dernek teskil etdi 4 Evvelce Ittihad ve Tereqqi terkibinde yer almasina baxmayaraq 8 sonradan Hurriyyet ve Iitilaf Partiyasi siralarina daxil oldu Genc turkler herekati hakimiyyete geldikden sonra Mustafa Sebri Efendi onlara elece de onlarin partiyalari olmus Ittihad ve tereqqiye muxalifetde olmusdur Buna gore teqiblere meruz qalmis ve neticede Ruminiyaya koc etmisdir 4 Daha sonra yeniden Istanbula qayidaraq pedaqoji fealiyyetini davam etdirmisdir O 1919 cu ilde Osmanli imperiyasinin seyxulislami olmusdur 1922 ci ise ilde Istanbuldan Qahireye kocmus son gunlerine qeder orada yasamis El Ezhar universitetinin muellimi olmusdur Mustafa Sebri Efendi Cemaleddin Efqani Mehemmed Abduh elece de basqa Misir islahatcilarinin fealiyyetine qarsi cixis etmis onlari Islama bidetler getirdiklerine gore gunahlandirmisdirlar Muhafizekar bir dindar olaraq onlari tekzib etmek ucun eserler yazmisdir 12 mart 1954 cu ilde Qahirede vefat etmisdir 3 Hemcinin bax RedakteII Ebdulhemid Osmanli imperiyasi Ittihad ve Tereqqi Genc turklerXarici kecidler RedakteSeyhulislam Mustafa Sabri nin Milli Mucadele ve Ataturk Inkilaplari Karsiti Tutum ve Davranislari Arxivlesdirilib 2014 11 29 at the Wayback Machine Cumhuriyet dusmani seyhulislam Mustafa SabriIstinadlar Redakte Abdulkadir Altunsu Osmanli Seyhulislamlari Ankara 1972 s 254 ayrica bkz Ek 1 M Zeki Pakalin Osmanli Tarih Deyimleri ve Terimler Sozlugu C 2 Istanbul 1971 s 14 15 1 2 Ebul ula Mardin Huzur Dersleri Istanbul 1966 Cilt 11 111 s 350 351 1 2 3 Ahmet Akbulut Seyhulislam Mustafa Sabri ve Gorusleri 1869 1954 Islami Arastirmalar Cilt 6 Sayi l s 32 33 Abdulkadir Altunsu Osmanli Seyhulislamlari Ankara 1972 s 184 Ilmiye Salnamesi Istanbul 1341 s 94 Mehmet Aksoy Beyanu l Hak ve Mustafa Sabri Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Basilmamis Yuksek Lisans Tezi Ankara 1989 s 41 Mahir Iz Yillarin Izi Istanbul 1979 s 38 39Menbe https az wikipedia org w index php title Mustafa Sebri Efendi amp oldid 5679178, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
