Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Monarxizm — monarxın ali səlahiyyətlərə malik olan dövlət başçısı olduğu bir idarəetmə forması hesab edilən monarxiyanı müdafiə edən siyasi doktrinadır. Bu siyasi doktrinanı müdafiə edən şəxsə monarxist deyilir.
| Dövlət idarəetmə formaları |
|---|
Monarxizm, hər hansı bir sülalə və ya liderdən asılı olmayaraq bu formada olan hökuməti müdafiə edən bir fikirdir. Müəyyən bir sülalənin hakimiyyətinin müdafiəsinə isə royalizm/səltənətçilik deyilir. Tarixi baxımdan kral tərəfdarları ilə mübarizə aparanlara “respublikaçılar” deyildiyinə görə, monarxizmə qarşı çıxanlara da hal-hazırda respublikaçı deyirlər. Ölkədən ölkəyə dəyişikliklər nümayiş etdirmiş olsa da, ümumi olaraq götürüldükdə bir ölkədə monarxizmin əksi bir sülaləni dəstəkləmək, onun hakimiyyət başına qayıtmasını istəmək və ya taxtda oturan hər hansı bir şəxsin kral/sultan kimi dəstəklənməsi, taxtda oturan şəxsə qarşı hakimiyyət iddiası edərək çıxanın ətrafına tərəfdarlar cəmləməsi yaxud taxtdan salınmış bir şəxsin geri qayıtmasını istəmək formasında ola bilər.
Monarxiyalar
Mövcud monarxiyalar
Monarxizm və royalizm arasındakı fərqi aydınlaşdırmaq üçün Birləşmiş Krallığın nümunəsini göstərmək kifayətdir. İngiltərə vətəndaş müharibəsi royalizmin bir nümunəsidir və respublikaçılar ilə kral tərəfdarları arasındakı bu müharibədə müəyyən bir kral (I Karl) və bir sülalə dəstəklənmişdir. Ancaq monarxizm Birləşmiş Krallığın bir monarx, tək bir hökmdar tərəfindən idarə edilməli olduğu fikrini müdafiə edir. Müasir dövrdə Birləşmiş Krallığı idarə edən Vindzorlar sülaləsinə rəğbət bəsləyən və monarxiyanı dəstəkləyən əhəmiyyətli bir sosial baza mövcuddur.
Ləğv edilmiş monarxiyalar
Türkiyədə və ya əvvəllər hökmranlıq etdiyi coğrafiyalarda yenidən Osmanlı dövlətini yaratmaq arzusunda olan qruplar olduğu kimi, Osmanoğlu nəslindən olan hər hansısa bir hökmdarın yenidən hakimiyyət başına gəlməsi fikirini müdafiə edən kiçik bir qrup da mövcuddur. Bunların hamısı royalist/səltənətçi kateqoriyası altında birləşdirilir. Monarxistlər isə nümunə göstərilən ölkə üçün ən yaxşı idarəetmə formasının monarxiya olacağı fikrini müdafiə etsələrdə, bunun məhz Osmanlı sülaləsi olub-olmaması onlar üçün mühüm deyildir. Onlar üçün mühüm olan idarəetmə formasının monarxiya olmasıdır. Oxşar bir forma Mərkəzi Avropada, xüsusilə Habsburqlar sülaləsini hakimiyyət başında görmək istəyənlərlə Polşada olduğu kimi, Polşada monarxizmi müdafiə edənlərin taxt-tacı həmin sülaləyə təklif etməsi arasında müşahidə oluna bilər.
İstinadlar
- "Radikal - Bu İngilizler krallığı neden devam ettiriyor? - 30 Nisan 2014". 27 sentyabr 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 sentyabr 2016.
- Habsburg Düşesi kendi sarayında kiracı!
Ədəbiyyat
- Водовозов Василий Васильевич. // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
Xarici keçidlər
- Всероссийский Монархический Центр (официальный сайт)
- Сайт Российский Имперский Союз-Орден в Европе
- Российский Имперский Союз-Орден
- Сайт «Легитимист»
- Российское имперское движение
- Украинский Традиционалистический клуб
- Сайт «Русское Самодержавие»
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Monarxizm monarxin ali selahiyyetlere malik olan dovlet bascisi oldugu bir idareetme formasi hesab edilen monarxiyani mudafie eden siyasi doktrinadir Bu siyasi doktrinani mudafie eden sexse monarxist deyilir Dovlet idareetme formalariAristokratiyaDemokratiyaTeqlidci demokratiya Liberal demokratiya Numayendeli demokratiya Burjua demokratiyasi Despotizm Cemahiriyye DiarxiyaDiktaturaHerbi diktatura Fasist diktaturasi Kleptokratiya Korporatokratiya MeritokratiyaMonarxiyaMutleq monarxiya Uzurpasiya Konstitusiyali monarxiya Netokratiya Birpartiyali sistem Oliqarxiya Oxlokratiya PlutokratiyaRespublikaParlament respublikasi Prezident respublikasi Teokratiya Texnokratiya Tiraniyaredakte Mutleq monarxiyalar Yarim konstitusional monarxiyalar Parlamentli monarxiyalar Milletler Cemiyyeti erazileri sexsi birlikde parlament monarxiyalari Submilli monarxiyalar Monarxizm her hansi bir sulale ve ya liderden asili olmayaraq bu formada olan hokumeti mudafie eden bir fikirdir Mueyyen bir sulalenin hakimiyyetinin mudafiesine ise royalizm seltenetcilik deyilir Tarixi baximdan kral terefdarlari ile mubarize aparanlara respublikacilar deyildiyine gore monarxizme qarsi cixanlara da hal hazirda respublikaci deyirler Olkeden olkeye deyisiklikler numayis etdirmis olsa da umumi olaraq goturuldukde bir olkede monarxizmin eksi bir sulaleni desteklemek onun hakimiyyet basina qayitmasini istemek ve ya taxtda oturan her hansi bir sexsin kral sultan kimi desteklenmesi taxtda oturan sexse qarsi hakimiyyet iddiasi ederek cixanin etrafina terefdarlar cemlemesi yaxud taxtdan salinmis bir sexsin geri qayitmasini istemek formasinda ola biler MonarxiyalarMovcud monarxiyalar Monarxizm ve royalizm arasindaki ferqi aydinlasdirmaq ucun Birlesmis Kralligin numunesini gostermek kifayetdir Ingiltere vetendas muharibesi royalizmin bir numunesidir ve respublikacilar ile kral terefdarlari arasindaki bu muharibede mueyyen bir kral I Karl ve bir sulale desteklenmisdir Ancaq monarxizm Birlesmis Kralligin bir monarx tek bir hokmdar terefinden idare edilmeli oldugu fikrini mudafie edir Muasir dovrde Birlesmis Kralligi idare eden Vindzorlar sulalesine regbet besleyen ve monarxiyani destekleyen ehemiyyetli bir sosial baza movcuddur Legv edilmis monarxiyalar Turkiyede ve ya evveller hokmranliq etdiyi cografiyalarda yeniden Osmanli dovletini yaratmaq arzusunda olan qruplar oldugu kimi Osmanoglu neslinden olan her hansisa bir hokmdarin yeniden hakimiyyet basina gelmesi fikirini mudafie eden kicik bir qrup da movcuddur Bunlarin hamisi royalist seltenetci kateqoriyasi altinda birlesdirilir Monarxistler ise numune gosterilen olke ucun en yaxsi idareetme formasinin monarxiya olacagi fikrini mudafie etselerde bunun mehz Osmanli sulalesi olub olmamasi onlar ucun muhum deyildir Onlar ucun muhum olan idareetme formasinin monarxiya olmasidir Oxsar bir forma Merkezi Avropada xususile Habsburqlar sulalesini hakimiyyet basinda gormek isteyenlerle Polsada oldugu kimi Polsada monarxizmi mudafie edenlerin taxt taci hemin sulaleye teklif etmesi arasinda musahide oluna biler Istinadlar Radikal Bu Ingilizler kralligi neden devam ettiriyor 30 Nisan 2014 27 sentyabr 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 sentyabr 2016 Habsburg Dusesi kendi sarayinda kiraci EdebiyyatVodovozov Vasilij Vasilevich Monarhisty Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Xarici kecidlerVserossijskij Monarhicheskij Centr oficialnyj sajt Sajt Rossijskij Imperskij Soyuz Orden v Evrope Rossijskij Imperskij Soyuz Orden Sajt Legitimist Rossijskoe imperskoe dvizhenie Ukrainskij Tradicionalisticheskij klub Sajt Russkoe Samoderzhavie