fbpx
Wikipedia

Minkarizadə Yəhya Əfəndi

Minkarizadə Yəhya Əfəndi (d. 1609 - ö. yanvar 1678) — Osmanlı alimi, şairşeyxülislamı.

Minkarizadə Yəhya Əfəndi
Sələfi Sunizadə Seyid Mehmed Əmin Əfəndi
Xələfi Çatalcalı Əli Əfəndi
Şəxsi məlumatlar
Doğum yeri İstanbul, Osmanlı imperiyası
Vəfat tarixi

Həyatı

Minkarizadə ailəsinin ilk məşhur nümayəndəsi Minkarizadə Ömər Əfəndinin oğludur. Atasının müdərrislik dövründə 1609-cu ildə dünyaya gəlmişdir. İlk dini təhsilini Mahmud Hüdayi həzrətlərindən almış, daha sonra Kiçi Mehmed Əfəndi və Əbdürrəhim Əfəndidən dərslər almışdır. Ardından şeyxülislam Xocazadə Əsad Əfəndinin tələbəsi olmuş və dini təhsilini başa vurmuşdur.

1637-1648-ci illərdə İstanbulun bir çox mədrəsələrində müdərris olaraq fəaliyyət göstərmişdir. Ardından qazı oldu və 1649-cu ilin yanvarında Məkkə qazısı təyin edildi. 2 il davam edən bu vəzifəsinin ardından 1652-ci ilin iyulunda Qahirə qazılığına gətirildi. 1653-cü ilin avqustunda vəzifədən alındı və 2 ildən çox heç bir vəzifəyə gətirilmədi. 1655-ci ilin dekabrında ikinci dəfə Qahirə qazılığına gətirildi və 1 il sonra bu vəzifəsindən ayrıldı. Ardından bir müddət Qahirədə yaşayan Yəhya Əfəndi 1657-ci ilin martında yenidən Qahirə qazısı təyin edildi.

1659-cu ilin aprelində təyin olunduğu İstanbul qazılığında isə yalnız 6 ay qala bildi. Həmin ilin sentyabrında vəzifədən alındı və 1662-ci ilin fevralında Rumeli başqazılığına gətirildi. Bu vəzifəsi əsnasında 21 noyabr 1662-ci ildə divan məclisinin ardından Sultan Mehmed tərəfindən şeyxülislamlığa gətirildi. 11 ildən çox davam edən şeyxülislamlığı dövründə Sultan Mehmedin rəğbətini qazanmış, sultandan müxtəlif hədiyyələr almışdır. Bu dövr ərzində daha çox sultanla birlikdə Ədirnədə qaldı. Sabatay Sevinin mühakiməsində iştirak edən heyətə daxil oldu. Bundan başqa Rumeli qazılarının fəaliyyəti ilə bağlı yeni islahatlar apardı (1667). Ancaq şeyxülislamlığının son illərində xəstələndi və bu səbəblə sultanın səfərlərində və məclislərində iştirak edə bilmədi. Sonralar xəstəliyi ağırlaşdı və sağ tərəfi iflic oldu. Bu səbəblə fətva məsələlərinin həlli üçün dövrün Rumeli başqazısı Ankaralı Mehmed Əmin Əfəndi şeyxülislama 8 aylıq naiblik etdi. 1 il sonra isə xəstəliyinin artması və Sultan Mehmedin ikinci Lehistan səfərinə qatıla bilməməsi səbəb göstərilərək vəzifədən alındı (21 fevral 1674). Yerinə isə ən dəyərli tələbələrindən Çatalcalı Əli Əfəndi gətirildi. Vəzifədən ayrıldıqdan sonra yüksək məbləğli təqaüd maaşı ayrıldı və Beşiktaşdakı köşkündə yaşamağa başladı. 4 il sonra, 1678-ci ilin yanvarında burada vəfat etdi.

Minkarizadənin ailə şəcərəsi bu günədək gəlib çatmışdır. Belə ki, oğlu Abdullah Əfəndi və kürəkəni Mustafa Rasih Əfəndi başqazı olmuş, qızının oğlu Əhməd Əfəndi isə şeyxülislamlığa qədər yüksəlmişdir. Kürəkəninin nəslindən gələnlər isə Kürəkənzadələr olaraq anılmışdır.

Mənbə

  • İstanbul Şer‘iyye Sicilleri Arşivi Evkāf-ı Hümâyun Müfettişliği, nr. 74, s.175-181;
  • Atâî, Zeyl-i Şekāik, s. 692-693;
  • Abdurrahman Abdi Paşa Vekāyi‘nâme’si (haz. Fahri Çetin Derin, doktora tezi, 1993), İÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü, s. 134, 223, 285-286, 305, 363, 373-374;
  • Defterdar Sarı Mehmed Paşa, Zübde-i Vekāyiât (haz. Abdülkadir Özcan), Ankara 1995, s. 38, 44;
  • Silâhdar, Târih, I, 229, 431-432, 434-435, 633;
  • Şeyhî, Vekāyiu’l-fuzalâ, I, 439-441;
  • Râşid, Târih, I, 25, 95-96, 133, 136-137, 151-153, 161-162, 304;
  • Îsâzâde Târihi (haz. Ziya Yılmazer), İstanbul 1996, s. 118, 128, 157;
  • Ayvansarâyî, Hadîkatü’l-cevâmi‘, II, 214-215;
  • Devhatü’l-meşâyih, s. 70-71;
  • İlmiyye Salnâmesi, s. 483-484 (fetvasından bir örnek); Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, III/2, s. 478-479;
  • a.mlf., İlmiye Teşkilâtı, s. 182, 183, 197, 215;
  • Danişmend, Kronoloji, V, 129;
  • Rycaut, I, 154-295;
  • Konyalı, Üsküdar Tarihi, II, 290, 547;
  • M. Kemal Özergin, “Rumeli Kadılıkları’nda 1078 Düzenlemesi”, İsmail Hakkı Uzunçarşılı’ya Armağan, Ankara 1976, s. 251-309;
  • Erünsal, Türk Kütüphaneleri Tarihi II, s. 68, 164, 295;
  • M. C. Zilfi, The Politics of Piety: The Ottoman Ulema in the Postclassical Age: 1600-1800, Minneapolis 1988, s. 117, 180, 189, 204, 205;
  • Öztuna, Devletler ve Hanedanlar, II, 779-782;
  • Necdet Yılmaz, Osmanlı Toplumunda Tasavvuf, İstanbul 2001, s. 220, 366;
  • Mehmet Nermi Haskan, Yüzyıllar Boyunca Üsküdar, İstanbul 2001, I, 44, 68

minkarizadə, yəhya, əfəndi, 1609, yanvar, 1678, osmanlı, alimi, şair, şeyxülislamı, osmanlı, şeyxülislamı21, noyabr, 1662, fevral, 1674sələfi, sunizadə, seyid, mehmed, əmin, əfəndixələfi, çatalcalı, əli, əfəndişəxsi, məlumatlardoğum, yeri, istanbul, osmanlı, i. Minkarizade Yehya Efendi d 1609 o yanvar 1678 Osmanli alimi sair ve seyxulislami Minkarizade Yehya Efendi54 Osmanli seyxulislami21 noyabr 1662 21 fevral 1674Selefi Sunizade Seyid Mehmed Emin EfendiXelefi Catalcali Eli EfendiSexsi melumatlarDogum yeri Istanbul Osmanli imperiyasiVefat tarixi yanvar 1678Heyati RedakteMinkarizade ailesinin ilk meshur numayendesi Minkarizade Omer Efendinin ogludur Atasinin muderrislik dovrunde 1609 cu ilde dunyaya gelmisdir Ilk dini tehsilini Mahmud Hudayi hezretlerinden almis daha sonra Kici Mehmed Efendi ve Ebdurrehim Efendiden dersler almisdir Ardindan seyxulislam Xocazade Esad Efendinin telebesi olmus ve dini tehsilini basa vurmusdur 1637 1648 ci illerde Istanbulun bir cox medreselerinde muderris olaraq fealiyyet gostermisdir Ardindan qazi oldu ve 1649 cu ilin yanvarinda Mekke qazisi teyin edildi 2 il davam eden bu vezifesinin ardindan 1652 ci ilin iyulunda Qahire qaziligina getirildi 1653 cu ilin avqustunda vezifeden alindi ve 2 ilden cox hec bir vezifeye getirilmedi 1655 ci ilin dekabrinda ikinci defe Qahire qaziligina getirildi ve 1 il sonra bu vezifesinden ayrildi Ardindan bir muddet Qahirede yasayan Yehya Efendi 1657 ci ilin martinda yeniden Qahire qazisi teyin edildi 1659 cu ilin aprelinde teyin olundugu Istanbul qaziliginda ise yalniz 6 ay qala bildi Hemin ilin sentyabrinda vezifeden alindi ve 1662 ci ilin fevralinda Rumeli basqaziligina getirildi Bu vezifesi esnasinda 21 noyabr 1662 ci ilde divan meclisinin ardindan Sultan Mehmed terefinden seyxulislamliga getirildi 11 ilden cox davam eden seyxulislamligi dovrunde Sultan Mehmedin regbetini qazanmis sultandan muxtelif hediyyeler almisdir Bu dovr erzinde daha cox sultanla birlikde Edirnede qaldi Sabatay Sevinin muhakimesinde istirak eden heyete daxil oldu Bundan basqa Rumeli qazilarinin fealiyyeti ile bagli yeni islahatlar apardi 1667 Ancaq seyxulislamliginin son illerinde xestelendi ve bu sebeble sultanin seferlerinde ve meclislerinde istirak ede bilmedi Sonralar xesteliyi agirlasdi ve sag terefi iflic oldu Bu sebeble fetva meselelerinin helli ucun dovrun Rumeli basqazisi Ankarali Mehmed Emin Efendi seyxulislama 8 ayliq naiblik etdi 1 il sonra ise xesteliyinin artmasi ve Sultan Mehmedin ikinci Lehistan seferine qatila bilmemesi sebeb gosterilerek vezifeden alindi 21 fevral 1674 Yerine ise en deyerli telebelerinden Catalcali Eli Efendi getirildi Vezifeden ayrildiqdan sonra yuksek meblegli teqaud maasi ayrildi ve Besiktasdaki koskunde yasamaga basladi 4 il sonra 1678 ci ilin yanvarinda burada vefat etdi Minkarizadenin aile seceresi bu gunedek gelib catmisdir Bele ki oglu Abdullah Efendi ve kurekeni Mustafa Rasih Efendi basqazi olmus qizinin oglu Ehmed Efendi ise seyxulislamliga qeder yukselmisdir Kurekeninin neslinden gelenler ise Kurekenzadeler olaraq anilmisdir Menbe RedakteIstanbul Ser iyye Sicilleri Arsivi Evkaf i Humayun Mufettisligi nr 74 s 175 181 Atai Zeyl i Sekaik s 692 693 Abdurrahman Abdi Pasa Vekayi name si haz Fahri Cetin Derin doktora tezi 1993 IU Sosyal Bilimler Enstitusu s 134 223 285 286 305 363 373 374 Defterdar Sari Mehmed Pasa Zubde i Vekayiat haz Abdulkadir Ozcan Ankara 1995 s 38 44 Silahdar Tarih I 229 431 432 434 435 633 Seyhi Vekayiu l fuzala I 439 441 Rasid Tarih I 25 95 96 133 136 137 151 153 161 162 304 Isazade Tarihi haz Ziya Yilmazer Istanbul 1996 s 118 128 157 Ayvansarayi Hadikatu l cevami II 214 215 Devhatu l mesayih s 70 71 Ilmiyye Salnamesi s 483 484 fetvasindan bir ornek Uzuncarsili Osmanli Tarihi III 2 s 478 479 a mlf Ilmiye Teskilati s 182 183 197 215 Danismend Kronoloji V 129 Rycaut I 154 295 Konyali Uskudar Tarihi II 290 547 M Kemal Ozergin Rumeli Kadiliklari nda 1078 Duzenlemesi Ismail Hakki Uzuncarsili ya Armagan Ankara 1976 s 251 309 Erunsal Turk Kutuphaneleri Tarihi II s 68 164 295 M C Zilfi The Politics of Piety The Ottoman Ulema in the Postclassical Age 1600 1800 Minneapolis 1988 s 117 180 189 204 205 Oztuna Devletler ve Hanedanlar II 779 782 Necdet Yilmaz Osmanli Toplumunda Tasavvuf Istanbul 2001 s 220 366 Mehmet Nermi Haskan Yuzyillar Boyunca Uskudar Istanbul 2001 I 44 68Menbe https az wikipedia org w index php title Minkarizade Yehya Efendi amp oldid 5516687, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.