fbpx
Wikipedia

Mikrotəkamül

Mikrotəkəmül—1927-ci ildə Y.A.Filipçenko Təkamülü 2 prosesə bölməyi təklif etdi.

  • Mikrotəkamül(yeni növlərin əmələ gəlməsi)
  • Makrotəkamül(yeni cins,fəsilə,dəstə,şöbə,tip,aləm əmələ gəlməsi)

Təkamül - genlərdə mikrotəkamül ilə başlayır və fiziki dəyişikliklərlə, makrotəkamül ilə davam edir.Növ daxilində baş verən təkamül prosesləri mikrotəkamül adlanır. Həyat şəraitinin dəyişməsi nəticəsində mikrotəkamül divergensiya, yəni əlamətlərin ayrılması baş verir. Nəticədə əvvəl yaşamış ilkin növdən yeni növlərin əmələ gəlməsi prosesinə şərait yaranır. Mikrotəkamül növün təkamülünün ilkin mərhələsidir. Həyat şəraitinin dəyişməsi növ populyasiyaları arasında fərqlərin meydana gəlməsinə səbəb olur. Bu isə son nəticədə növəmələgəlmə prosesinə şərait yaradır. Qalapaqos birəbitdənlərinin növləri 2–3 milyon il bundan əvvəl adalara materikdən düşmüş ümumi əcdaddan əmələ gəlmişdir. Növlər bir-birindən dimdiklərin ölçüsünə və formasına, lələklərinin rənginə görə fərqlənir. Müxtəlif növlərə aid olan birəbitdənlərdə yaranan bu xüsusiyyətlər yeni növlərin yaranması ilə nəticələnir. Mikrotəkamül. Populyasiya daxilində yeni növlərin yaranması ilə nəticələnən təkamül prosesləri gedir. Həyat şəraitinin dəyişməsi nəticəsində bunlarda divergensiya, yəni əlamətlərin ayrılması baş verir. Nəticədə əvvəl yaşamış ilkin növdən yeni növlərin əmələ gəlməsi prosesinə şərait yaranır. Təkamülün əsas hərəkət verici qüvvəsi təbbi seçmədir. Təbbi seçmə isə yaşamaq uğrunda mübarizənin nəticəsidir. Çarlz Darvinin elmə əsas xidməti bu hərəkət verici qüvvənin kəşf etməsi olub. Növəmələgəlmə. Yeni növlərin yaranmasının iki formasını – coğrafi və ekoloji növəmələgəlməni ayırırlar. Mikrotəkamülün ilk mexanizmini Ç.Darvin vermişdir. Ç.Darvinə görə həyat şəraitinin dəyişməsi ilə təbii seçmənində istiqaməti dəyişir.Bu zaman valideyn formalarının əlamətlərinin ayrılması -divergensiya nəticəsində onlarda müxtəlif uyğunlaşmaların formalaşmasına səbəb olur.Bu yeni növün əmələ gəlməsi ilə mikrotəkamüllə başa çatır. Tarixən qısa müddətdə baş verdiyi üçün insan tərəfindən müşahidə edilə bilər. Mikotəkamül 2 formada özünü büruzə verir.

Coğrafi növəmələgəlmə

Coğrafi növəmələgəlmə iki yolla baş verir the changes due to genetic drift are not driven by environmental or adaptive pressures, and may be beneficial, neutral, or detrimental to reproductive success.

Arealın genişlənməsi

Arealın genişlənməsi zamanı populyasiyaların sayı artır və növün fərdləri areallarını genişləndirmək hesabına yeni həyat şəraitinə düşür. Nəticədə populyasiya daxilində irsi dəyişkənlik yaranmağa başlayır. Təbii seçmə ilə əlaqədar populyasiyanın gen tərkibi zaman keçdikcə dəyişir və divergensiya nəticəsində mikrotəkamül baş verir . Sonralar populyasiyanın təkamülü yeni növlərin yaranması ilə nəticələnə bilir. Məsələn:Uraldan Baykala qədər ərazidə arealını genişləndirmiş Sibir qaraşamının yeni şəraitə düşməsi populyasiya fərdlərində irsi dəyişkənliklərin (mutasiyaların) meydana gəlməsinə səbəb olmuş və çarpazlaşma nəticəsində yeni gen kombinasiyaları yaranmışdır. Bu, Daur qaraşamı növünün yaranması ilə nəticələnmişdir.

Arealın hissələrə parçalanması

Arealın hissələrə parçalanması. Bəzən bir növün arealı müxtəlif amillərin təsiri ilə hissələrə parçalanır. Məsələn:Meşə inciçiçəyində areal əvvəl tam olmuş və sonradan buzlaqlar nəticəsində hissələrə parçalanaraq yeni cavan növlərin yaranmasına səbəb olmuşdur.

Ekoloji növəmələgəlmə

Ekoloji növəmələgəlmə zamanı növün populyasiyaları öz arealında qalır.Bu proses areal daxilində həyat şəraitinin dəyişməsi yolu ilə bioloji təcrid nəticəsində baş verir və populyasiyaların gen tərkibi dəyişir. Çox sürətli baş verən ekoloji növ əmələgəlmə bəzi bitkilərdə poliplodiya(xromosom sayının artması)(tütün,kartof,payızgülü xrizentema) ilə müşahidə olunur.Ekoloji növ əmələgəlmədə coğrafi növəmələgəlməyə nisbətən yeni növ forması daha tez yaranır. Məsələn;qidaya ixtisaslaşma ilə əlaqədar arıquşunun beş növü yaranmışdır. İri arıquşu, qara arıquşu və abıca kiçik həşəratlarla, kəkilli arıquşu isə iynəyarpaqlı ağacların toxumları ilə qidalanır. Aydın olduğu kimi növəmələgəlmə prosesi demək olar ki təcridlər nəticəsində baş verir. Coğrafi növəmələgəlmə-Coğrafi təcrid Ekoloji növəmələgəlmə-Biloloji təcrid ilə əlaqədardır. Mikrotəkamülün baş vermə mexanizmi Növəmələgəlmə prosesləri müasir dövrdə də davam edir. Mikrotəkamülün müxtəlif vaxtlarında növəmələgəlmənin bir yolu digərini əvəz edə və ya birgə fəaliyyət göstərə bilir. Yeni növün əmələ gəlməsi ilə mikrotəkamül başa çatır.

Yeni növlərin əmələ gəlmə sxemi

Populyasiya ⇒ Mutasiya ⇒ Təcrid ⇒ Divergensiya⇒ Yarımnövlərin əmələ gəlməsi ⇒ Cinsi təcrid ⇒ Növ. Təkamülün bir-birilə bağlı 3 əsas nəticəsi:

  • Canlı orqanizimlərin quruluşunun tədricən mürəkkəbləşməsi
  • Orqanizimlərin dəyişən xarici mühit şəratinə nisbi uyğunlaşması
  • Növlərin çoxşəkilliyi.

İstinadlar

  1. (azərb.) ["Mikrotəkamül". http://sirrler.blogspot.com/. (#cite_web_url); (#accessdate_missing_url) "Mikrotəkamül". http://sirrler.blogspot.com/. ([[#cite_web_url]]); ([[#accessdate_missing_url]])] (#bad_url) (#bare_url_missing_title). 2021-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-1. (#invisible_char)
  2. "Mikrotəkamül" (azərb.). http://www.e-derslik.edu.az/. 2021-01-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-02-01.
  3. Araz yayınları (2010). Biologiya. Bakı: Bakı. səh. 277.
  4. Avers, Charlotte (1989). "Process and Pattern in Evolution". Oxford University Press.
  5. Siepel A (October 2009). "Darwinian alchemy: Human genes from noncoding DNA". Genome Res. 19 (10): 1693–5. doi:10.1101/gr.098376.109. PMC 2765273. PMID 19797681.
  6. Siepel A (October 2009). "Darwinian alchemy: Human genes from noncoding DNA". Genome Res. 19 (10): 1693–5. doi:10.1101/gr.098376.109. PMC 2765273. PMID 19797681.
  7. Bertram J (2000). "The molecular biology of cancer". Mol. Aspects Med. 21 (6): 167–223. doi:10.1016/S0098-2997(00)00007-8. PMID 11173079.
  8. Hahn, M.W. (2008). "Toward a selection theory of molecular evolution". Evolution. 62 (2): 255–265. doi:10.1111/j.1558-5646.2007.00308.x. PMID 18302709. (#parameter_ignored)

mikrotəkamül, mikrotəkəmül, 1927, ildə, filipçenko, təkamülü, prosesə, bölməyi, təklif, etdi, yeni, növlərin, əmələ, gəlməsi, makrotəkamül, yeni, cins, fəsilə, dəstə, şöbə, aləm, əmələ, gəlməsi, təkamül, genlərdə, mikrotəkamül, ilə, başlayır, fiziki, dəyişikli. Mikrotekemul 1927 ci ilde Y A Filipcenko Tekamulu 2 prosese bolmeyi teklif etdi 1 Mikrotekamul yeni novlerin emele gelmesi Makrotekamul yeni cins fesile deste sobe tip alem emele gelmesi Tekamul genlerde mikrotekamul ile baslayir ve fiziki deyisikliklerle makrotekamul ile davam edir Nov daxilinde bas veren tekamul prosesleri mikrotekamul adlanir Heyat seraitinin deyismesi neticesinde mikrotekamul divergensiya yeni elametlerin ayrilmasi bas verir Neticede evvel yasamis ilkin novden yeni novlerin emele gelmesi prosesine serait yaranir Mikrotekamul novun tekamulunun ilkin merhelesidir 1 Heyat seraitinin deyismesi nov populyasiyalari arasinda ferqlerin meydana gelmesine sebeb olur Bu ise son neticede novemelegelme prosesine serait yaradir 2 Qalapaqos birebitdenlerinin novleri 2 3 milyon il bundan evvel adalara materikden dusmus umumi ecdaddan emele gelmisdir Novler bir birinden dimdiklerin olcusune ve formasina leleklerinin rengine gore ferqlenir 2 Muxtelif novlere aid olan birebitdenlerde yaranan bu xususiyyetler yeni novlerin yaranmasi ile neticelenir 2 Mikrotekamul Populyasiya daxilinde yeni novlerin yaranmasi ile neticelenen tekamul prosesleri gedir Heyat seraitinin deyismesi neticesinde bunlarda divergensiya yeni elametlerin ayrilmasi bas verir Neticede evvel yasamis ilkin novden yeni novlerin emele gelmesi prosesine serait yaranir 2 Tekamulun esas hereket verici quvvesi tebbi secmedir Tebbi secme ise yasamaq ugrunda mubarizenin neticesidir Carlz Darvinin elme esas xidmeti bu hereket verici quvvenin kesf etmesi olub Novemelegelme Yeni novlerin yaranmasinin iki formasini cografi ve ekoloji novemelegelmeni ayirirlar Mikrotekamulun ilk mexanizmini C Darvin vermisdir 1 C Darvine gore heyat seraitinin deyismesi ile tebii secmeninde istiqameti deyisir Bu zaman valideyn formalarinin elametlerinin ayrilmasi divergensiya neticesinde onlarda muxtelif uygunlasmalarin formalasmasina sebeb olur Bu yeni novun emele gelmesi ile mikrotekamulle basa catir Tarixen qisa muddetde bas verdiyi ucun insan terefinden musahide edile biler 3 Mikotekamul 2 formada ozunu buruze verir Mundericat 1 Cografi novemelegelme 1 1 Arealin genislenmesi 1 2 Arealin hisselere parcalanmasi 2 Ekoloji novemelegelme 3 Yeni novlerin emele gelme sxemi 4 IstinadlarCografi novemelegelme RedakteCografi novemelegelme iki yolla bas verir 4 the changes due to genetic drift are not driven by environmental or adaptive pressures and may be beneficial neutral or detrimental to reproductive success Arealin genislenmesi Redakte Arealin genislenmesi zamani populyasiyalarin sayi artir ve novun ferdleri areallarini genislendirmek hesabina yeni heyat seraitine dusur Neticede populyasiya daxilinde irsi deyiskenlik yaranmaga baslayir Tebii secme ile elaqedar populyasiyanin gen terkibi zaman kecdikce deyisir ve divergensiya neticesinde mikrotekamul bas verir 5 Sonralar populyasiyanin tekamulu yeni novlerin yaranmasi ile neticelene bilir 6 Meselen Uraldan Baykala qeder erazide arealini genislendirmis Sibir qarasaminin yeni seraite dusmesi populyasiya ferdlerinde irsi deyiskenliklerin mutasiyalarin meydana gelmesine sebeb olmus ve carpazlasma neticesinde yeni gen kombinasiyalari yaranmisdir Bu Daur qarasami novunun yaranmasi ile neticelenmisdir 1 Arealin hisselere parcalanmasi Redakte Arealin hisselere parcalanmasi Bezen bir novun areali muxtelif amillerin tesiri ile hisselere parcalanir Meselen Mese inciciceyinde areal evvel tam olmus ve sonradan buzlaqlar neticesinde hisselere parcalanaraq yeni cavan novlerin yaranmasina sebeb olmusdur 7 Ekoloji novemelegelme RedakteEkoloji novemelegelme zamani novun populyasiyalari oz arealinda qalir Bu proses areal daxilinde heyat seraitinin deyismesi yolu ile bioloji tecrid neticesinde bas verir ve populyasiyalarin gen terkibi deyisir Cox suretli bas veren ekoloji nov emelegelme bezi bitkilerde poliplodiya xromosom sayinin artmasi tutun kartof payizgulu xrizentema ile musahide olunur Ekoloji nov emelegelmede cografi novemelegelmeye nisbeten yeni nov formasi daha tez yaranir 1 Meselen qidaya ixtisaslasma ile elaqedar ariqusunun bes novu yaranmisdir Iri ariqusu qara ariqusu ve abica kicik heseratlarla kekilli ariqusu ise iyneyarpaqli agaclarin toxumlari ile qidalanir 1 Aydin oldugu kimi novemelegelme prosesi demek olar ki tecridler neticesinde bas verir Cografi novemelegelme Cografi tecrid Ekoloji novemelegelme Biloloji tecrid ile elaqedardir 8 Mikrotekamulun bas verme mexanizmi Novemelegelme prosesleri muasir dovrde de davam edir Mikrotekamulun muxtelif vaxtlarinda novemelegelmenin bir yolu digerini evez ede ve ya birge fealiyyet gostere bilir Yeni novun emele gelmesi ile mikrotekamul basa catir 1 Yeni novlerin emele gelme sxemi RedaktePopulyasiya Mutasiya Tecrid Divergensiya Yarimnovlerin emele gelmesi Cinsi tecrid Nov 3 Tekamulun bir birile bagli 3 esas neticesi Canli orqanizimlerin qurulusunun tedricen murekkeblesmesi Orqanizimlerin deyisen xarici muhit seratine nisbi uygunlasmasi Novlerin coxsekilliyi 3 Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 7 azerb Mikrotekamul http sirrler blogspot com cite web url accessdate missing url Mikrotekamul http sirrler blogspot com cite web url accessdate missing url bad url bare url missing title 2021 01 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 02 1 invisible char 1 2 3 4 Mikrotekamul azerb http www e derslik edu az 2021 01 24 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 02 01 1 2 3 Araz yayinlari 2010 Biologiya Baki Baki seh 277 Avers Charlotte 1989 Process and Pattern in Evolution Oxford University Press Siepel A October 2009 Darwinian alchemy Human genes from noncoding DNA Genome Res 19 10 1693 5 doi 10 1101 gr 098376 109 PMC 2765273 PMID 19797681 Siepel A October 2009 Darwinian alchemy Human genes from noncoding DNA Genome Res 19 10 1693 5 doi 10 1101 gr 098376 109 PMC 2765273 PMID 19797681 Bertram J 2000 The molecular biology of cancer Mol Aspects Med 21 6 167 223 doi 10 1016 S0098 2997 00 00007 8 PMID 11173079 Hahn M W 2008 Toward a selection theory of molecular evolution Evolution 62 2 255 265 doi 10 1111 j 1558 5646 2007 00308 x PMID 18302709 parameter ignored Menbe https az wikipedia org w index php title Mikrotekamul amp oldid 5782132, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.