Samurun bədən uzunluğu 56 sm, quyruğu isə 20 sm-ə qədərdir.
Xəzinin rəngi dəyişkəndir. Bəzi fərdlər demək olar ki, tamamən qara rəngdə olur. Bəzilərinin rəngi isə çox açıq, qumlu sarı və ya parlaqdır. Elə fərdlərdə vardır ki, arxa tərəfində tünd bir kəmər olan qəhvəyi ton, yan tərəflər isə nisbətən açıqdır.
Həyat tərzi
Sibir tayqasının xarakterik bir sakinidir. Çevik və ölçüsünə görə çox güclü yırtıcıdır. Yerüstü həyat tərzi sürür. Bir qayda olaraq, dağ çaylarının yuxarı axınlarında, dağlıq ərazilərdə, daş örtüklər arasında yaşayır. Bəzən ağacların zirvələrinə qalxır. Sıçrayışlarla hərəkət edir. Atlamanın uzunluğu 30–70 sm-dir. Ağaclara yaxşı dırmaşa bilir. Yaxşı inkişaf etmiş eşitmə və qoxuya qabiliyyətlərinə sahibdir. Görmə qabiliyyəti nisbətən zəifdir. Yeni və quru qar üzərində asanlıqla hərəkət edir. Səhər və axşam ən fəal olduğu dövrdür.
Səslər
Nadir hallarda səs çıxarırlar. Digər dələkimilər kimi qorxu və həyəcanlanma zamanı civiltili səslər çıxarır və düşmənə qarşı müdafiədə almağa çalışır. Qışqırığı xatırladır. Məhəbbət oyunları zamanıda müəyyən səslər müşayiət olunur.
Qidalanması
Qida rasionunun böyük hissəsini gəmiricilər təşkil edir. Əsasən qırmızı çöl sıçanı (cənubda qırmızı-boz çöl siçanı) ön yerdə gedir. Yeniseyin şərqində və Sayanda isə Ochotona cinsinə daxil növlər üstünlük təşkil edir. Tez-tez sincab və burundukları yeyir, dovşanlara da belə hücum edir. Bir ildə Krasnoyarsk diyarında bir neçə milyon sincabı məhv edir. Quşların içərisində adi bonazi tetrasına və turaclara hücum edir. Ümumiyyətlə quşlar onlar üçün ikinci dərəcəli bir qidadır. Ovlarını əsasən alatoraqlıqda, gcə radələrində edirlər. Lakin gündüz vatlarıda tez-tez ovlamalrı müşahidə edilir.
Yuvalarını ağacların oyuqlarında, daşların altlarında qururlar. Heyvanlar iki-üç yaşlarında qədər cinsi yetkinliyə çatır və 13–15 ilədək yaşayırlar. İyun — iyul aylarında cütləşmə baş verir. Boğazlıq dövrü 250–290 gündür. Birdən yeddi bala verə bilir. Adətən isə 3–4 bala verir.
Yayılması
Hal-hazırda samurlar Rusiyanın Ural dağlarından tutmuş Sakit okeanın sahillərinə qədər ərazidə yayılmışlar. Şimalda arealı meşə bitki örtüyünün hüdudlarına qədərdir. Əsasən sidr ağaclarının yayıldığı meşələrə üstünlük verir. Yaponiyada, Hokkaydo adasında da aşkar edilmişdir. Şərqin Uralda meşə dələsi ilə samurun qarışığı olan kidus adlı hibridinə rast gəlinir.
XVII əsrə qədər Finlandiyada, XIX əsrə qədər Kareliya, Baltikyanı ölkələr və Qərbi Polşada müşahidə edilirdi.
Təsnifatı
Ümumilikdə samurlar ölçü və rəng sxemi ilə fərqlənən 17 yarımnövə bölünürlər. Bunlardan bəziləri bunlardır:
Martes zibellina zibellina — tobol samuru
Martes zibellina princeps — barquzin samuru. Bu yarımnöv xüsusilə dəyərlidir, çünki qara rəngə, yumşaq və ipək xəzə malikdir.
Martes zibellina sahalinensis — saxalın samuru
Martes zibellina yenisejensis — yenisey samuru
Martes zibellina sajanensis — sayan samuru
Martes zibellina jakutensis — yakut samuru
Martes zibellina kamtshadalica — kamçatka samuru
Martes zibellina tomensis — kuzneç samuru
Martes zibellina averini — sayan samuru
Martes zibellina vitimensis — vitim samuru
Martes zibellina arsenjevi — ussuri samuru
Martes zibellina obscura — çikoy samuru
Martes zibellina brachyura — kuril samuru, yox oloma həddindədir
Elmi ədəbiyyat
Monakhov Vladimir G. Martes zibellina (Carnivora: Mustelidae). Mammalian Species 2011: Volume 43, Issue 1: pp. 75–86.
Proulx G., Aubry K., Birks J., Buskirk S., Fortin C., Frost H., Krohn W., Mayo L., Monakhov V., Payer D., Saeki M., Santos-Reis M., Weir R., and Zielinski W. World distribution and status of the Genus Martes in 2000. Pages 21–76 in Harrison, D.J.; Fuller, A.K.; Proulx, G. (Eds.). Martens and fishers (Martes) in human-altered environments: An international perspective. Springer Science+Business Media Publishers, New York. 2004.
Черникин Е. М. Экология соболя (Martes zibellina Linneus, 1758) в Баргузинском заповеднике — Улан-Удэ: Изд-во Бурят. госуниверситета, 2006. — 265 с.
Mənbə
Rusiyanın onurğlı heyvanları: Samur 2012-06-09 at the Wayback Machine
Abramov, A. & Wozencraft, C.: Martes zibellina[ölü keçid] IUCN Red List of Threatened Species. Version 2014.1. 2008. International Union for Conservation of Nature, IUCN, Iucnredlist.org. Viitattu 22.7.2014.
. 2019-11-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-11-17.
Полное описание соболя. Внешний вид, где обитает, чем питается, образ жизни, размножение соболя | Все о животных
Wilson & Reeder. "Mammal Species of the World" (ingilis). Bucknell University. İstifadə tarixi: 2010-5-17.
Avqust 18, 2022
samur, heyvan, samur, martes, zibellina, məməlilər, sinfinə, dələkimilər, fəsiləsinə, daxil, olan, növ, samurmartes, zibellinaelmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, sonağızlılartip, xordalılaryarımtip, . Samur lat Martes zibellina memeliler sinfine delekimiler fesilesine daxil olan nov SamurMartes zibellinaElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerSinifustu DordayaqlilarSinif MemelilerYarimsinif Vehsi heyvanlarInfrasinif PlasentalilarDesteustu LavrazioterilerDeste YirticilarFesile DelekimilerCins MartesNov Samur heyvan Elmi adiMartes zibellina Linnaeus 1758ArealMuhafize statusuAz qaygi teleb edenlerLeast Concern IUCN 3 1 Least Concern 41652VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 621945NCBI 36722EOL 328022PBDB 157449 Mundericat 1 Tesviri 2 Heyat terzi 2 1 Sesler 3 Qidalanmasi 4 Coxalma 5 Yayilmasi 6 Tesnifati 7 Elmi edebiyyat 8 Menbe 9 IstinadlarTesviri RedakteSamurun beden uzunlugu 56 sm quyrugu ise 20 sm e qederdir Xezinin rengi deyiskendir Bezi ferdler demek olar ki tamamen qara rengde olur Bezilerinin rengi ise cox aciq qumlu sari ve ya parlaqdir Ele ferdlerde vardir ki arxa terefinde tund bir kemer olan qehveyi ton yan terefler ise nisbeten aciqdir Heyat terzi RedakteSibir tayqasinin xarakterik bir sakinidir Cevik ve olcusune gore cox guclu yirticidir Yerustu heyat terzi surur Bir qayda olaraq dag caylarinin yuxari axinlarinda dagliq erazilerde das ortukler arasinda yasayir Bezen agaclarin zirvelerine qalxir Sicrayislarla hereket edir Atlamanin uzunlugu 30 70 sm dir Agaclara yaxsi dirmasa bilir Yaxsi inkisaf etmis esitme ve qoxuya qabiliyyetlerine sahibdir Gorme qabiliyyeti nisbeten zeifdir Yeni ve quru qar uzerinde asanliqla hereket edir Seher ve axsam en feal oldugu dovrdur Sesler Redakte Nadir hallarda ses cixarirlar Diger delekimiler kimi qorxu ve heyecanlanma zamani civiltili sesler cixarir ve dusmene qarsi mudafiede almaga calisir Qisqirigi xatirladir Mehebbet oyunlari zamanida mueyyen sesler musayiet olunur 1 Qidalanmasi RedakteQida rasionunun boyuk hissesini gemiriciler teskil edir Esasen qirmizi col sicani cenubda qirmizi boz col sicani on yerde gedir Yeniseyin serqinde ve Sayanda ise Ochotona cinsine daxil novler ustunluk teskil edir Tez tez sincab ve burunduklari yeyir dovsanlara da bele hucum edir Bir ilde Krasnoyarsk diyarinda bir nece milyon sincabi mehv edir Quslarin icerisinde adi bonazi tetrasina ve turaclara hucum edir Umumiyyetle quslar onlar ucun ikinci dereceli bir qidadir Ovlarini esasen alatoraqliqda gce radelerinde edirler Lakin gunduz vatlarida tez tez ovlamalri musahide edilir Bundan elave samurlarin qida rasionuna bitki qidalari da daxildir sidr toxumlari qusarmudu cir mersin Ayrica mercangile qaragile adi mesegilasi itburnu qaragat Amur uzumu Cin cir limonunu da yeyirler Coxalma RedakteYuvalarini agaclarin oyuqlarinda daslarin altlarinda qururlar Heyvanlar iki uc yaslarinda qeder cinsi yetkinliye catir ve 13 15 iledek yasayirlar Iyun iyul aylarinda cutlesme bas verir Bogazliq dovru 250 290 gundur Birden yeddi bala vere bilir Adeten ise 3 4 bala verir Yayilmasi RedakteHal hazirda samurlar Rusiyanin Ural daglarindan tutmus Sakit okeanin sahillerine qeder erazide yayilmislar Simalda areali mese bitki ortuyunun hududlarina qederdir Esasen sidr agaclarinin yayildigi meselere ustunluk verir Yaponiyada Hokkaydo adasinda da askar edilmisdir Serqin Uralda mese delesi ile samurun qarisigi olan kidus adli hibridine rast gelinir XVII esre qeder Finlandiyada 2 XIX esre qeder Kareliya Baltikyani olkeler ve Qerbi Polsada musahide edilirdi 3 Tesnifati RedakteUmumilikde samurlar olcu ve reng sxemi ile ferqlenen 17 yarimnove bolunurler Bunlardan bezileri bunlardir 4 5 Martes zibellina zibellina tobol samuru Martes zibellina princeps barquzin samuru Bu yarimnov xususile deyerlidir cunki qara renge yumsaq ve ipek xeze malikdir Martes zibellina sahalinensis saxalin samuru Martes zibellina yenisejensis yenisey samuru Martes zibellina sajanensis sayan samuru Martes zibellina jakutensis yakut samuru Martes zibellina kamtshadalica kamcatka samuru Martes zibellina tomensis kuznec samuru Martes zibellina averini sayan samuru Martes zibellina vitimensis vitim samuru Martes zibellina arsenjevi ussuri samuru Martes zibellina obscura cikoy samuru Martes zibellina brachyura kuril samuru yox oloma heddindedir 6 7 Elmi edebiyyat RedakteMonakhov Vladimir G Martes zibellina Carnivora Mustelidae Mammalian Species 2011 Volume 43 Issue 1 pp 75 86 Proulx G Aubry K Birks J Buskirk S Fortin C Frost H Krohn W Mayo L Monakhov V Payer D Saeki M Santos Reis M Weir R and Zielinski W World distribution and status of the Genus Martes in 2000 Pages 21 76 in Harrison D J Fuller A K Proulx G Eds Martens and fishers Martes in human altered environments An international perspective Springer Science Business Media Publishers New York 2004 Chernikin E M Ekologiya sobolya Martes zibellina Linneus 1758 v Barguzinskom zapovednike Ulan Ude Izd vo Buryat gosuniversiteta 2006 265 s Menbe RedakteRusiyanin onurgli heyvanlari Samur Arxivlesdirilib 2012 06 09 at the Wayback Machine Samur Martes Zibellina rus dikiezveri com SamurIstinadlar Redakte Samur www moscowzoo ru Istifade tarixi 2018 10 10 Matti Helminen Kuuluiko soopeli Suomen elaimistoon fin Erankavija Yhtyneet kuvalehdet 1973 Abramov A amp Wozencraft C Martes zibellina olu kecid IUCN Red List of Threatened Species Version 2014 1 2008 International Union for Conservation of Nature IUCN Iucnredlist org Viitattu 22 7 2014 Sobol sistematika i vneshnij vid Biofile ru 2019 11 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 11 17 Polnoe opisanie sobolya Vneshnij vid gde obitaet chem pitaetsya obraz zhizni razmnozhenie sobolya Vse o zhivotnyh sistematika Podvid Kurilskij sobol Martes zibellina brachyura Wilson amp Reeder Mammal Species of the World ingilis Bucknell University Istifade tarixi 2010 5 17 Menbe https az wikipedia org w index php title Samur heyvan amp oldid 6380700, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
