Marqaret Kavendiş (d. 1623 – ö. 15 dekabr1673) — İngiltərə yazıçısı.
Marqaret Kavendiş
Həyatı
Kavendişlər sülaləsindən olan, Nyukasl hersoqunun həyat yoldaşı Ledi Marqaret (1623-15 dekabr1673) 17-ci yüzilliyin elmi fikirlərini nəşr etməklə məşhurlaşdırmağı bacaran yazıçılardan olub. Ledi Marqaret özünün rəngli, qeyri-adi və yeni elmi düşüncələrini xalqa çatdıra bilmək cəhdləri ilə tanınmışdır. Onun yaşadığı dövrdə elmlə məşğul olanlara təbiət fəlsəfəçisi deyirdilər. Marqaret şeir, proza, dram, fəlsəfi əsərlər və esselər yazıb. Eyni zamanda qadınların təhsil alması və elmi çalışmalara qatılmasının vacibliyi düşüncəsinin müdafiəçisi olub.
Marqaret İngiltərənin Kolçester yaxınlarında yaşayan zəngin bir ailənin səkkiz uşağının ən kiçiyi olub. Ailədəki yaşlı qadınlardan ilk təhsil alaraq çox kiçik yaşlarından yazmağa marağı oyanıb.
Marqaret gəncliyində kraliça Henrietta Mariyanın nədiməsi (saray xanımı, kraliça yanında kübar qızlara verilən ad) olub. 1644-cü ildə krallıq məğlubiyyətə uğradığı zaman Marqaret kraliça və xidmətçiləri ilə birlikdə Fransaya qaçır. 1645-ci ildə tanınmış sülalədən olan Uilyam Kavendişlə ailə qurur. Birlikdə Parisdən Anversə gedirlər. Marqaret orada Nyukasldan olan digər qaçqınlarla birlikdə elmi salon yığıncaqlarına qatılmağa başlayır. Tomas Hobbs, Rene Dekart, Pyer Qassendi belə yığıncaqların önəmli simaları idilər.
Marqaret 1651-ci ildə İngiltərəyə gedir və sonrakı il təbiət fəlsəfəsi üzrə əsərini yazmağa başlayır. Monarxiyanın bərpasından sonra Kavendiş ailəsi ölkəsinə dönür və Marqaret 1663-cü ildə "Philosophical and physical" ("Fəlsəfə və fizika") əsərini yayımlayır. 1666-cı ildə "Observations upon Natural Philosophy" ("Təbiət fəlsəfəsi üzrə təcrübələr") adlı əsərini nəşr etdirir. Bu əsərində bəzi elmi mühakimələrini çatdırır. Həmin ildə "Toza dönmüş dünya" romanını yazır. Romanda baş qəhrəman xanım Cənub qütbündə yaşayır və bir gün paralel bir dünyaya düşür. Bu dünyada işıldayan ulduzlar və danışan heyvanlar yaşayırmış. Marqaret heyvanları qorumaq ideyasının ilkin yaradıcılarından hesab edilir və heyvanlar üzərində təcrübələr aparılmasının qəti əleyhinə olduğnu vurğulayır.
1660-cı ildə İngiltərə Elmlər Akademiyası qurulur. Bildiyimiz kimi, həmin illərdə təhsilli qadınlar barmaqla sayılacaq qədər az idi. Yeni elmi cəmiyyətin üzvlərinin əksəriyyəti kişilər idi. Qadınlar klassik akademiya təhsilindən uzaq idilər və bu istiqamətdə təşəbbüs göstərənlərə lağ edirdilər.
Marqaret elmi cəmiyyət tərəfindən tanınmağı hər şeydən çox istəyirdi. 1667-ci ildə o, Akademiyaya çağırılan ilk qadın kimi şəxsi zəfərini əldə etmiş olur. Marqaret dostları Robert Boyle və Robert Huk tərəfindən həyata keçirilən bir təcrübə proqramını izləyir. Lakin daha sonra Akademiya rəsmi olaraq qadınlara qadağan edilir. Bu qadağa 1945-ci ilədək davam edir.
Bundan sonrakı illərdə Marqaretin fəaliyyəti zəifləyir. Özü özünün həkimi kimi davranması nəticəsində sağlamlığı pozulan Ledi Kavendiş 1673-cü ildə vəfat edir.
Ledi Kavendiş yazdığı yazılarına görə iftixar duymuş və təhsilinin əksikliyi üçün sıxıntı hiss etməmişdi. O, xalqa səslənmək və tanınmaq istəyirdi. 19-cu yüzillikdə bəlkə də elə buna görə ona "çılğın Marqaret" mənası verən "Mad Maqde" ləqəbi vermişdilər. Marqaretin ölümündən sonra həyat yoldaşı onun əziz xatirəsinə bir kitab nəşr etdirdi. Kitabda çox sayda elm adamından Marqaretin fərqli düşüncələrinə görə minnətdarlıq məktubları yer alıb.
Marqaret cəmi 23 kitab nəşr etdirmişdi. O, həm də atom nəzəriyyəsi ilə əlaqəli oyunlar və şeirlər də yazmışdı. Aristotel fəlsəfəsi və Harveyin qan dövranı nəzəriyyəsinə dair şərhlər bildirmişdi. Cəmiyyətdə həyatın hər sahəsində kişilərin yer almasına qarşı qətiyyətlə çıxmışdı.
Ledi Marqaret Kavendişin xatirələri bir qadın tərəfindən yazılmış ilk sekulyar avtobioqrafiya kimi görülməkdədir.
Xarici keçidlər
September 18, 2021
marqaret, kavendiş, 1623, dekabr, 1673, ingiltərə, yazıçısı, həyatı, redaktəkavendişlər, sülaləsindən, olan, nyukasl, hersoqunun, həyat, yoldaşı, ledi, marqaret, 1623, dekabr, 1673, yüzilliyin, elmi, fikirlərini, nəşr, etməklə, məşhurlaşdırmağı, bacaran, yazıç. Marqaret Kavendis d 1623 o 15 dekabr 1673 Ingiltere yazicisi Marqaret KavendisHeyati RedakteKavendisler sulalesinden olan Nyukasl hersoqunun heyat yoldasi Ledi Marqaret 1623 15 dekabr 1673 17 ci yuzilliyin elmi fikirlerini nesr etmekle meshurlasdirmagi bacaran yazicilardan olub Ledi Marqaret ozunun rengli qeyri adi ve yeni elmi dusuncelerini xalqa catdira bilmek cehdleri ile taninmisdir Onun yasadigi dovrde elmle mesgul olanlara tebiet felsefecisi deyirdiler Marqaret seir proza dram felsefi eserler ve esseler yazib Eyni zamanda qadinlarin tehsil almasi ve elmi calismalara qatilmasinin vacibliyi dusuncesinin mudafiecisi olub Marqaret Ingilterenin Kolcester yaxinlarinda yasayan zengin bir ailenin sekkiz usaginin en kiciyi olub Ailedeki yasli qadinlardan ilk tehsil alaraq cox kicik yaslarindan yazmaga maragi oyanib Marqaret gencliyinde kralica Henrietta Mariyanin nedimesi saray xanimi kralica yaninda kubar qizlara verilen ad olub 1644 cu ilde kralliq meglubiyyete ugradigi zaman Marqaret kralica ve xidmetcileri ile birlikde Fransaya qacir 1645 ci ilde taninmis sulaleden olan Uilyam Kavendisle aile qurur Birlikde Parisden Anverse gedirler Marqaret orada Nyukasldan olan diger qacqinlarla birlikde elmi salon yigincaqlarina qatilmaga baslayir Tomas Hobbs Rene Dekart Pyer Qassendi bele yigincaqlarin onemli simalari idiler Marqaret 1651 ci ilde Ingiltereye gedir ve sonraki il tebiet felsefesi uzre eserini yazmaga baslayir Monarxiyanin berpasindan sonra Kavendis ailesi olkesine donur ve Marqaret 1663 cu ilde Philosophical and physical Felsefe ve fizika eserini yayimlayir 1666 ci ilde Observations upon Natural Philosophy Tebiet felsefesi uzre tecrubeler adli eserini nesr etdirir Bu eserinde bezi elmi muhakimelerini catdirir Hemin ilde Toza donmus dunya romanini yazir Romanda bas qehreman xanim Cenub qutbunde yasayir ve bir gun paralel bir dunyaya dusur Bu dunyada isildayan ulduzlar ve danisan heyvanlar yasayirmis Marqaret heyvanlari qorumaq ideyasinin ilkin yaradicilarindan hesab edilir ve heyvanlar uzerinde tecrubeler aparilmasinin qeti eleyhine oldugnu vurgulayir 1660 ci ilde Ingiltere Elmler Akademiyasi qurulur Bildiyimiz kimi hemin illerde tehsilli qadinlar barmaqla sayilacaq qeder az idi Yeni elmi cemiyyetin uzvlerinin ekseriyyeti kisiler idi Qadinlar klassik akademiya tehsilinden uzaq idiler ve bu istiqametde tesebbus gosterenlere lag edirdiler Marqaret elmi cemiyyet terefinden taninmagi her seyden cox isteyirdi 1667 ci ilde o Akademiyaya cagirilan ilk qadin kimi sexsi zeferini elde etmis olur Marqaret dostlari Robert Boyle ve Robert Huk terefinden heyata kecirilen bir tecrube proqramini izleyir Lakin daha sonra Akademiya resmi olaraq qadinlara qadagan edilir Bu qadaga 1945 ci iledek davam edir Bundan sonraki illerde Marqaretin fealiyyeti zeifleyir Ozu ozunun hekimi kimi davranmasi neticesinde saglamligi pozulan Ledi Kavendis 1673 cu ilde vefat edir Ledi Kavendis yazdigi yazilarina gore iftixar duymus ve tehsilinin eksikliyi ucun sixinti hiss etmemisdi O xalqa seslenmek ve taninmaq isteyirdi 19 cu yuzillikde belke de ele buna gore ona cilgin Marqaret menasi veren Mad Maqde leqebi vermisdiler Marqaretin olumunden sonra heyat yoldasi onun eziz xatiresine bir kitab nesr etdirdi Kitabda cox sayda elm adamindan Marqaretin ferqli dusuncelerine gore minnetdarliq mektublari yer alib Marqaret cemi 23 kitab nesr etdirmisdi O hem de atom nezeriyyesi ile elaqeli oyunlar ve seirler de yazmisdi Aristotel felsefesi ve Harveyin qan dovrani nezeriyyesine dair serhler bildirmisdi Cemiyyetde heyatin her sahesinde kisilerin yer almasina qarsi qetiyyetle cixmisdi Ledi Marqaret Kavendisin xatireleri bir qadin terefinden yazilmis ilk sekulyar avtobioqrafiya kimi gorulmekdedir Xarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Marqaret Kavendis amp oldid 6101312, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
