fbpx
Wikipedia

Macarıstanda 1848-ci il inqilabı

September 26, 2021

Macarıstanda 1848-ci il inqilabı — (mac. 1848–49-es forradalom és szabadságharc) Avropada baş verən 1848-ci il inqilablarından biri olmaqla yanaşı Habsburq imperiyasının ərazisində baş verən digər inqilablarla da yaxından əlaqəlidir. 1848-ci ildə başlayan bu inqilab getdikcə Avstriya imperiyası ilə müharibəyə çevrilmişdi. İnqilabın liderləri Layoş Koşut, Şandor Petöfi, İştvan Seçeni və Josef Bern olmuşdur.

Macarıstanda 1848-ci il inqilabı
Tarix 1848, 1849
Başlama tarixi 15 mart 1848
Bitmə tarixi 4 oktyabr 1849
Yeri Macarıstan, Avstriya imperiyası
İştirakçılar Avstriya, Rusiya, Macarıstan krallığı, Macarıstan (aprel-avqust 1848)
Nəticəsi İnqilab yatırıldı və inqilabçılar məğlub edildi.
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

İnqilab ərəfəsində ictimai-siyasi vəziyyət

1848-1849-cu illər
inqilabları
Fransa
Avstriya imperiyası:
   Avstriya
    Macarıstan
   Çexiya
   Xorvatiya
   Voevodina
   Transilvaniya
   Slovakiya
   Qalisiya
   Sloveniya
   Dalmasiya və İstriya
   Lombardiya və Venesiya
Almaniya
   Cənubi Prussiya
İtaliya dövlətləri:
   Siciliya
   Neapol krallığı
   Papa vilayəti
   Toskana
   Pyemont
Polşa
Valaxiya və Moldoviya
Braziliya

XVIII əsrin son onilliyində zadəgan hrəkatı qismən də burjua maraqlarını təmsil edirdi. Lakin tezliklə XVIII əsrin sonu fransız burjua inqilabı və bunun davamı kimi kəndli hərəkatı, Habsburq imperiyasına daxil olan xorvatlar, srblər, rumınlar və digər xalqlarlın güclənmiş milli azadlıq hərəkatının yayılmasından qorxuya düşmüş iri Macar zadəganları, Vena sarayı ilə ittifaqa girdilər. Yalnız az saylı zadəgan və ziyalılar qrupu burjua islaatlarının keçirilməsini, təhkimçilik hüququnun ləğvini tələb edir, ölkənin müstəqilliyinin bərpasına və respublika elan edilməsinə çalışırdılar. Lakin onların hərəkatı xalq kütlələrinin hərəkatı ilə bağlı deyildi, qiyam xarakteri daşıyırdı. 1794-cü ildə İ.Martinoviçin rəhbərlik etdiyi yakobinçi təşkilatları aşkar edildi və 1795-ci ildə nümayəndələri edam edildi. Macar yakobinçilərinin fəaliyyəti macar tarixçilərinin və ictimai fikir nemayəndələrinin diqqətini cəlb edirdi. 1848-1849-cu il inqilabının ideoloqları da onları dəstəkliyirdi. Napaleon müharibələrindən sonra, Macar və Avstriya hakim sinifləri arasında münasibətlər pisləşdi. Macar dövlət yığıncağının, Avstriya hükumətinin təklif etdiyi yeni vergiləri təsdiq etməməsi, onun buraxılmasına gətirib çıxardı. Sonrakı 13 il ərzində Habsburqlar, dövlət yığıncağının çağrılmasına yol vermir, ölkəni Avstriya məmurları vasitəsilə idarə edirlər. Beləliklə Habsburq rejiminə müxalifətdə olan orta zadəganıar 1825-ci ildə daha mütəşəkkil xarakter aldılar. Bu yığıncaqda, islahatlar uğrunda hərəkatın təşəbbüskarı, Macarıstanda kapitalist dəyişikliklər proqramının müəllifi olan İ.Seçeni ilk dəfə çıxış etdi. Seçeni burjua dəyişikliklərinin geniş bir proqramını hazırladı ki, burada da təhkimçiliyin ləğvi , biyarın muzdlu əməklə əvəz edilməsi, sexlərin ləğv olunması, milli sənayenin genişləndirilməsi, gneiş kredit təşkilatlarının və Milli bankın təsis edilməsi nəzərdə tutulmuşdu. Eyni zamanda o aristokratların və iri torpaq sahiblərinin siyasi və iqtisadi mövqeyini həmçinin macar zadəganları ittifaqını, Habsburqlar sülaləsi ilə birlikdə saxlamağın vacibliyini əminliklə bildirdi.

İnqilabın başlaması

40-cı illərdə hərəkatın rəhbəri Layoş Koşut oldu ki, o da ixtisasca vəkil idi və zadəganların yoxsul təbəqəsindən çıxmışdı. O Seçeninin əksinə daha qətiyyətli və ardıcıl siyasət yeridirdi. Hərəkatın inqilabi-demokratik qanadı da yaranmağa başlayırdı ki, onun da başında Şandor Petöfi və təhkimli kəndi oğlu Mixay Tançiç dururdular. 1844-cü ildə Peştdə Koşutun rəhbərliyi ilə əyalətlərdə 146 filialı olan " Yerli sənayenin müdafiəsi ittifaqı" adlı ictimai-siyasi təşkilat yaradıldı. İttifaqın üzvləri xarici malları boykot edərək ancaq yerli mal almağı öhdələrinə götürdülər. 1846-47-ci illərdə isə ölkədə dünyəvi və dini aristokratiyanı özündə birləşdirən ilk siyasi- mühafizəkar partiya- Müxalifət partiyası yaradıldı. Həmin illərdə siyasi səhnəyə xalq kütlələri (Mixay Tançiçin siyasi təbliğatı, məhşiur şair Şandor Petöfinin başçılığı ilə "Gənc Macarıstan" təşkilatı) çıxdı. Artıq 1848-ci il mart ayının 3-də dövlət yığıncağı, onun qarşısında məsul olan hökumətin təyin edilməsini tələb etdi. Mart ayının 15-də Şandor Petöfi və Pal Vaşvarinin başçılığı ilə fəhlələr, sənətkarlar, burjua ünsürləri Peştdə üsyan qaldırdılar. Onlar nəşriyyatı ələ keçirərək “12 bənd” manifestini- burjua demokratik islahatların proqramını nəşr etdilər, hakimiyyət tərəfindən həbs edilmiş inqilabçı demokrat Mixay Tançiçi azad etdilər. Hakimiyyət senzuranı ləğv edərək, milli qvardiyanın yaradılmasını elan edən ictimai xilas Komitəsinin əlinə keçdi.

Battyani hökuməti

 
Battyani hökuməti nümayəndələri

17-də imperator I Ferdinand macar dövlət yığıncağının tələbini qəbul etməyə məcbur oldu. Onlar qarşısında məsul olan hökumətin formalaşması burjua islahatlarının keçirilməsində ifadə edən Layoş Battyaniyə tapşırıldı. Battyani hökuməti təhkimçilik hüququnu, eləcə də biyarı və disyatini ləğv etdi, nadel torpaqlarını kəndlilərə verdi; lakin bu dəyişikliklər bütün kəndlilərə şamil edilmədi. Torpağı olmayanlar yalnız mülkədarlarla fərdi razılaşma əsasında biyarı satın ala bilərdilər. Kəndlilərin narazılığı mülkədar torpaqlarının bölüşdürülməsi cəhdləri ilə, yerli üsyanlarla özünü göstərdi. Lakin inqilabın rəhbər gücü olan orta mülkədar zadəganlığı bütün kəndli çıxışlarının silah gücü ilə yatızdırırdı. Fəhlə hərəkatı bir sıra uğurlar qazansa da hələ də rüşeym xarakter daşıyırdı. Mayın sonun da xorvat saboru Zaqrebdə Xorvatiya və Slavoniya və Dalmatsiyanın milli muxtariyyətini elan etdi. Macar inqilabının zadəgan hökuməti isə slavyanların bərabər hüquqluluğunu tanımaq və slavyan torpaqları üzərində ağalıqdan əl çəkmək istəmirdilər. Bunda istifadə edən Vena sarayı macar-xorvat konfliktini alovlandırmağa nail oldu və ban İosif Yelaçiç komandanlığı altında xorvat qoşunları macar inqilabının üzərinə göndərdi. Hücuma məruz qalmaq təhlükəsi səbəbindən 11 iyulda Koşut “Vətən təhlükədədir” şüarını irəli sürdü. 200 min əsgərin çağrılması haqqında qanunun təsdiqinə və Macar ordusunun yaradılması üçün 42 mln. florint vəsaitin ayrılmasına nail oldu. 1848-ci il sentyabrın 11-də Yelaçiçin qoşunları Macarıstan ərazisinə daxil oldu. 16 sentyabrda Macar parlamenti müdafiənin təşkili üçün rəhbər orqan olan- Koşutun başçılığı ilə vətəni müdaifə Komitəsinin yaradılması haqqında qərar qəbul etdi. Bir neçə gün ərzində 30 min kəndli Koşutun çağırışına cavab olaraq inqilab ordusunun bayrağı altına keçdilər. 29 sentyabrda Macar milli qoşunları Pakozd əndi yaxınlığında Yelaçiçin 45 minlik ordusunu darmadağın etdilər. Yelaçiç Venaya geri çəkildi. Macar ordusunun başında dayanan zabitlərin mürtəce hissəsi Habsurqlarla münasibəti birdəfəlik pozmaq istəmirdilər. Bu səbəbdən qələbədən ruhlanmış ordunu Avstirya sərhədlərində saxlayaraq Avstriya irticasına öz qüvvələrini səfərbər etməyə imkan verdilər. 1848-ci ildə oktyabrın 30-da Avstriya komandanı A. Vindişqrets Vena yaxınlığında Şvexatda Macar ordusunu darmadağın etdi, dekabrınortalarında Avstriya qoşunları Macarıstan ərazisinə daxil oldular və yanvarın 5-də paytaxtı ələ keçirdilər. 1849-cu ildə mart ayının 4-ə dərc olunmuş Olomouts konstutsiyasında, imperator Frants İosif Macarıstanın Avstriya əyalətinə çevrilməsini, 1848-də çıxmış bütün Macar qanunlarının ləğv olunmasını, Xorvatiya, Voyevodina, Transilvaniya və Banatın Macarıstandan ayrılmasını elan etdi. Lakin tezliklə qüvvələr nisbəti dəyişdi. Y. Bernanın Transilvaniyadakı bir sıra qələbələri və Avstriyalıların arxa cəbhəsində partizan dəstələrinin ciddi uğurlarından sonra, Macar ordusu əks hücuma keçdi. Apreldə Avstriya ordusu bir sıra məğlubiyyət yaşayaraq bütövlükdə Macarıstan ərazisindən çıxdı. Macarıstanda parlament, Macarıstanın Avstriyadan tamamilə müstəqil olduğunu və Habsburqların devrildiyini elan etdi.

 
5 iyul 1848; Parlamentin açılışı

İnqilabın sona çatması

Aprelin sonuna doğru macar ordusu Venaya doğru irəliləmək və son qələbəni əldə etmək imkanına malik idi. Lakin baş komandan A. Qyörqey növbəti hücumdan imtina etdi, ordunu paytaxta doğru yönəltdi və hələ də düşmən əlində qalmış Buda qalasının uzun müddətli mühasirəsinə başladı. Bu, Avstriya irsticasna, öz qüvvələrini tamamilə darmadağın edilməkdən xilas etməyə və kömək üçün çar Rusiyasına müraciət etməyə imkan verdi. 1849-cu il avqust 13-də Qyörqeyin xəyanəti nəticəsində Macar orudusu Rusiyanın işğalçı qoşunlarına təslim oldu. İnqilabın məğlubiyyətindən sonra Macarıstanda sərt mütləqiyyət rejimi quruldu. Hərbi-səhra məhkəmələri yüzlərlə inqilab iştirakçılarına ölüm hökmü çıxarırdı. Macar inqilabının yatırılmasına rəhbərlik edən Avstriya generalı Haynau, "Macarıstanda yüz il ərzinda inqilabın baş verməyəcəyinə başı ilə zəmanət verirdi". Transilvaniya, Xorvatiya, Slavoniya ve Voyevodina Macarıstandan ayrılaraq qalan ərazi Avstriya vətəndaşlarına və hərbi məmurlara tabe olan 5 dairəyə bölündü. Lakin, feodal-mütləqiyyətçi qaydaların tam bərpası, köhnə rejimə qayıdış baş vermədi. 1849-cu ilin martında imperator tərəfindən konstitusiya leğv edildikdən sonra, 1851-ci ilin sonunda yeni mütləqiyyətçilik sonadak formalaşdı. Təhkimçilik bərpa ola bilmədi. 50-ci illərin əvvəllərində dərc olunan qanunlar, inqilabi islahatları bütövlükdə tesdiq etdi. Lakin, onların reallaşması kəndlilərin maraqlarının zərərinə, mülkədarın isa xeyrinə həyata keçirilirdi ki, hökumət bu torpaqların alınması üçün iri məbləğdə torpaq puluna zəmanət verirdi. Kənd təsərrüfatının kapitalizm yoluna keçməsi, xarici ticarəti sıxışdıran məhdudiyyətlərin ləğv edilməsi, torpaq sahələrinin, mədən və şaxtaların alınmasında dəmiryolu va gəmiçilik kompaniyalarına güzəştli hüquqların verilməsi, iqtisadiyyatın dirçəlməsinə səbəb oldu. Geniş şəkildə dəmir yollarının tikintisinə başlandı.

İstinadlar

  1. ↑ Armaoğlu, Fahir. 19.Yüzyıl siyasi tarihi. İstanbul: Timaş yayınları.
  2. Eckhart,, Ferens (2010). Macaristan tarihi. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
  3. ↑ Hermann, R (2003). Lajos Kossuth ve 1848-1849 yıllarında Macar özgürlük savaşı.
  4. ↑ Deme, László (1972). The Society for Equality in the Hungarian Revolution of 1848.
  5. ↑ 1848 Macar İhtilali ve Macar Mültecileri Meselesi
  6. Gábor, Gángó (2001). 1848-1849 in Hungary.

September 26, 2021
macarıstanda, 1848, inqilabı, 1848, forradalom, szabadságharc, avropada, baş, verən, 1848, inqilablarından, biri, olmaqla, yanaşı, habsburq, imperiyasının, ərazisində, baş, verən, digər, inqilablarla, yaxından, əlaqəlidir, 1848, ildə, başlayan, inqilab, getdik. Macaristanda 1848 ci il inqilabi mac 1848 49 es forradalom es szabadsagharc Avropada bas veren 1848 ci il inqilablarindan biri olmaqla yanasi Habsburq imperiyasinin erazisinde bas veren diger inqilablarla da yaxindan elaqelidir 1848 ci ilde baslayan bu inqilab getdikce Avstriya imperiyasi ile muharibeye cevrilmisdi Inqilabin liderleri Layos Kosut Sandor Petofi Istvan Seceni ve Josef Bern olmusdur 1 Macaristanda 1848 ci il inqilabiTarix 1848 1849Baslama tarixi 15 mart 1848Bitme tarixi 4 oktyabr 1849Yeri Macaristan Avstriya imperiyasiIstirakcilar Avstriya Rusiya Macaristan kralligi Macaristan aprel avqust 1848 Neticesi Inqilab yatirildi ve inqilabcilar meglub edildi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Inqilab erefesinde ictimai siyasi veziyyet 2 Inqilabin baslamasi 2 1 Battyani hokumeti 3 Inqilabin sona catmasi 4 IstinadlarInqilab erefesinde ictimai siyasi veziyyet Redakte1848 1849 cu illerinqilablariFransaAvstriya imperiyasi Avstriya Macaristan Cexiya Xorvatiya Voevodina Transilvaniya Slovakiya Qalisiya Sloveniya Dalmasiya ve Istriya Lombardiya ve VenesiyaAlmaniya Cenubi PrussiyaItaliya dovletleri Siciliya Neapol kralligi Papa vilayeti Toskana PyemontPolsaValaxiya ve MoldoviyaBraziliyaXVIII esrin son onilliyinde zadegan hrekati qismen de burjua maraqlarini temsil edirdi Lakin tezlikle XVIII esrin sonu fransiz burjua inqilabi ve bunun davami kimi kendli herekati Habsburq imperiyasina daxil olan xorvatlar srbler ruminlar ve diger xalqlarlin guclenmis milli azadliq herekatinin yayilmasindan qorxuya dusmus iri Macar zadeganlari Vena sarayi ile ittifaqa girdiler Yalniz az sayli zadegan ve ziyalilar qrupu burjua islaatlarinin kecirilmesini tehkimcilik huququnun legvini teleb edir olkenin musteqilliyinin berpasina ve respublika elan edilmesine calisirdilar Lakin onlarin herekati xalq kutlelerinin herekati ile bagli deyildi qiyam xarakteri dasiyirdi 1794 cu ilde I Martinovicin rehberlik etdiyi yakobinci teskilatlari askar edildi ve 1795 ci ilde numayendeleri edam edildi Macar yakobincilerinin fealiyyeti macar tarixcilerinin ve ictimai fikir nemayendelerinin diqqetini celb edirdi 1848 1849 cu il inqilabinin ideoloqlari da onlari destekliyirdi 2 Napaleon muharibelerinden sonra Macar ve Avstriya hakim sinifleri arasinda munasibetler pislesdi Macar dovlet yigincaginin Avstriya hukumetinin teklif etdiyi yeni vergileri tesdiq etmemesi onun buraxilmasina getirib cixardi Sonraki 13 il erzinde Habsburqlar dovlet yigincaginin cagrilmasina yol vermir olkeni Avstriya memurlari vasitesile idare edirler Belelikle Habsburq rejimine muxalifetde olan orta zadeganiar 1825 ci ilde daha mutesekkil xarakter aldilar Bu yigincaqda islahatlar ugrunda herekatin tesebbuskari Macaristanda kapitalist deyisiklikler proqraminin muellifi olan I Seceni ilk defe cixis etdi Seceni burjua deyisikliklerinin genis bir proqramini hazirladi ki burada da tehkimciliyin legvi biyarin muzdlu emekle evez edilmesi sexlerin legv olunmasi milli senayenin genislendirilmesi gneis kredit teskilatlarinin ve Milli bankin tesis edilmesi nezerde tutulmusdu Eyni zamanda o aristokratlarin ve iri torpaq sahiblerinin siyasi ve iqtisadi movqeyini hemcinin macar zadeganlari ittifaqini Habsburqlar sulalesi ile birlikde saxlamagin vacibliyini eminlikle bildirdi 3 Inqilabin baslamasi Redakte40 ci illerde herekatin rehberi Layos Kosut oldu ki o da ixtisasca vekil idi ve zadeganlarin yoxsul tebeqesinden cixmisdi O Seceninin eksine daha qetiyyetli ve ardicil siyaset yeridirdi Herekatin inqilabi demokratik qanadi da yaranmaga baslayirdi ki onun da basinda Sandor Petofi ve tehkimli kendi oglu Mixay Tancic dururdular 1844 cu ilde Pestde Kosutun rehberliyi ile eyaletlerde 146 filiali olan Yerli senayenin mudafiesi ittifaqi adli ictimai siyasi teskilat yaradildi 4 Ittifaqin uzvleri xarici mallari boykot ederek ancaq yerli mal almagi ohdelerine goturduler 1846 47 ci illerde ise olkede dunyevi ve dini aristokratiyani ozunde birlesdiren ilk siyasi muhafizekar partiya Muxalifet partiyasi yaradildi Hemin illerde siyasi sehneye xalq kutleleri Mixay Tancicin siyasi tebligati mehsiur sair Sandor Petofinin basciligi ile Genc Macaristan teskilati cixdi Artiq 1848 ci il mart ayinin 3 de dovlet yigincagi onun qarsisinda mesul olan hokumetin teyin edilmesini teleb etdi Mart ayinin 15 de Sandor Petofi ve Pal Vasvarinin basciligi ile fehleler senetkarlar burjua unsurleri Pestde usyan qaldirdilar Onlar nesriyyati ele kecirerek 12 bend manifestini burjua demokratik islahatlarin proqramini nesr etdiler hakimiyyet terefinden hebs edilmis inqilabci demokrat Mixay Tancici azad etdiler Hakimiyyet senzurani legv ederek milli qvardiyanin yaradilmasini elan eden ictimai xilas Komitesinin eline kecdi 5 Battyani hokumeti Redakte Battyani hokumeti numayendeleri 17 de imperator I Ferdinand macar dovlet yigincaginin telebini qebul etmeye mecbur oldu Onlar qarsisinda mesul olan hokumetin formalasmasi burjua islahatlarinin kecirilmesinde ifade eden Layos Battyaniye tapsirildi Battyani hokumeti tehkimcilik huququnu elece de biyari ve disyatini legv etdi nadel torpaqlarini kendlilere verdi lakin bu deyisiklikler butun kendlilere samil edilmedi Torpagi olmayanlar yalniz mulkedarlarla ferdi razilasma esasinda biyari satin ala bilerdiler Kendlilerin naraziligi mulkedar torpaqlarinin bolusdurulmesi cehdleri ile yerli usyanlarla ozunu gosterdi Lakin inqilabin rehber gucu olan orta mulkedar zadeganligi butun kendli cixislarinin silah gucu ile yatizdirirdi 5 Fehle herekati bir sira ugurlar qazansa da hele de ruseym xarakter dasiyirdi Mayin sonun da xorvat saboru Zaqrebde Xorvatiya ve Slavoniya ve Dalmatsiyanin milli muxtariyyetini elan etdi Macar inqilabinin zadegan hokumeti ise slavyanlarin beraber huquqlulugunu tanimaq ve slavyan torpaqlari uzerinde agaliqdan el cekmek istemirdiler Bunda istifade eden Vena sarayi macar xorvat konfliktini alovlandirmaga nail oldu ve ban Iosif Yelacic komandanligi altinda xorvat qosunlari macar inqilabinin uzerine gonderdi Hucuma meruz qalmaq tehlukesi sebebinden 11 iyulda Kosut Veten tehlukededir suarini ireli surdu 200 min esgerin cagrilmasi haqqinda qanunun tesdiqine ve Macar ordusunun yaradilmasi ucun 42 mln florint vesaitin ayrilmasina nail oldu 1848 ci il sentyabrin 11 de Yelacicin qosunlari Macaristan erazisine daxil oldu 3 16 sentyabrda Macar parlamenti mudafienin teskili ucun rehber orqan olan Kosutun basciligi ile veteni mudaife Komitesinin yaradilmasi haqqinda qerar qebul etdi Bir nece gun erzinde 30 min kendli Kosutun cagirisina cavab olaraq inqilab ordusunun bayragi altina kecdiler 29 sentyabrda Macar milli qosunlari Pakozd endi yaxinliginda Yelacicin 45 minlik ordusunu darmadagin etdiler Yelacic Venaya geri cekildi Macar ordusunun basinda dayanan zabitlerin murtece hissesi Habsurqlarla munasibeti birdefelik pozmaq istemirdiler Bu sebebden qelebeden ruhlanmis ordunu Avstirya serhedlerinde saxlayaraq Avstriya irticasina oz quvvelerini seferber etmeye imkan verdiler 1848 ci ilde oktyabrin 30 da Avstriya komandani A Vindisqrets Vena yaxinliginda Svexatda Macar ordusunu darmadagin etdi dekabrinortalarinda Avstriya qosunlari Macaristan erazisine daxil oldular ve yanvarin 5 de paytaxti ele kecirdiler 1849 cu ilde mart ayinin 4 e derc olunmus Olomouts konstutsiyasinda imperator Frants Iosif Macaristanin Avstriya eyaletine cevrilmesini 1848 de cixmis butun Macar qanunlarinin legv olunmasini Xorvatiya Voyevodina Transilvaniya ve Banatin Macaristandan ayrilmasini elan etdi Lakin tezlikle quvveler nisbeti deyisdi Y Bernanin Transilvaniyadaki bir sira qelebeleri ve Avstriyalilarin arxa cebhesinde partizan destelerinin ciddi ugurlarindan sonra Macar ordusu eks hucuma kecdi Aprelde Avstriya ordusu bir sira meglubiyyet yasayaraq butovlukde Macaristan erazisinden cixdi Macaristanda parlament Macaristanin Avstriyadan tamamile musteqil oldugunu ve Habsburqlarin devrildiyini elan etdi 4 5 iyul 1848 Parlamentin acilisiInqilabin sona catmasi RedakteAprelin sonuna dogru macar ordusu Venaya dogru irelilemek ve son qelebeni elde etmek imkanina malik idi Lakin bas komandan A Qyorqey novbeti hucumdan imtina etdi ordunu paytaxta dogru yoneltdi ve hele de dusmen elinde qalmis Buda qalasinin uzun muddetli muhasiresine basladi Bu Avstriya irsticasna oz quvvelerini tamamile darmadagin edilmekden xilas etmeye ve komek ucun car Rusiyasina muraciet etmeye imkan verdi 1849 cu il avqust 13 de Qyorqeyin xeyaneti neticesinde Macar orudusu Rusiyanin isgalci qosunlarina teslim oldu 6 Inqilabin meglubiyyetinden sonra Macaristanda sert mutleqiyyet rejimi quruldu Herbi sehra mehkemeleri yuzlerle inqilab istirakcilarina olum hokmu cixarirdi Macar inqilabinin yatirilmasina rehberlik eden Avstriya generali Haynau Macaristanda yuz il erzinda inqilabin bas vermeyeceyine basi ile zemanet verirdi Transilvaniya Xorvatiya Slavoniya ve Voyevodina Macaristandan ayrilaraq qalan erazi Avstriya vetendaslarina ve herbi memurlara tabe olan 5 daireye bolundu Lakin feodal mutleqiyyetci qaydalarin tam berpasi kohne rejime qayidis bas vermedi 1849 cu ilin martinda imperator terefinden konstitusiya legv edildikden sonra 1851 ci ilin sonunda yeni mutleqiyyetcilik sonadak formalasdi Tehkimcilik berpa ola bilmedi 50 ci illerin evvellerinde derc olunan qanunlar inqilabi islahatlari butovlukde tesdiq etdi Lakin onlarin reallasmasi kendlilerin maraqlarinin zererine mulkedarin isa xeyrine heyata kecirilirdi ki hokumet bu torpaqlarin alinmasi ucun iri meblegde torpaq puluna zemanet verirdi Kend teserrufatinin kapitalizm yoluna kecmesi xarici ticareti sixisdiran mehdudiyyetlerin legv edilmesi torpaq sahelerinin meden ve saxtalarin alinmasinda demiryolu va gemicilik kompaniyalarina guzestli huquqlarin verilmesi iqtisadiyyatin dircelmesine sebeb oldu Genis sekilde demir yollarinin tikintisine baslandi 1 Istinadlar Redakte 1 2 Armaoglu Fahir 19 Yuzyil siyasi tarihi Istanbul Timas yayinlari Eckhart Ferens 2010 Macaristan tarihi Turk Tarih Kurumu Basimevi 1 2 Hermann R 2003 Lajos Kossuth ve 1848 1849 yillarinda Macar ozgurluk savasi 1 2 Deme Laszlo 1972 The Society for Equality in the Hungarian Revolution of 1848 1 2 1848 Macar Ihtilali ve Macar Multecileri Meselesi Gabor Gango 2001 1848 1849 in Hungary Menbe https az wikipedia org w index php title Macaristanda 1848 ci il inqilabi amp oldid 5219500, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.