Mərakeş—Suriya münasibətləri — Mərakeş və Suriya arasında iki tərəfli diplomatik münasibətlər.
Mərakeş—Suriya münasibətləri | |||||
---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||
|
Tarix
Ölkələr ortaq bir tarixə sahibdirlər: Roma İmperiyası tərəfindən müstəmləkə edilmiş və daha sonra ərəb istilalarına məruz qalmış, nəticədə Mərakeş və Suriya müsəlman dövlətləri olmuşlar. Bununla birlikdə Mərakeş müstəqil bir Ərəb-Bərbər krallığına çevrilir, Suriya isə Osmanlı İmperatorluğunun bir hissəsi olur. Ancaq sonra hər iki ölkə Fransa tərəfindən işğal edilir.
Suriya 1946-cı ildə, Mərakeş isə 1956-cı ildə Fransadan müstəqilliklərini qazanır və bundan sonra ölkələr diplomatik münasibətlər qurur. Lakin sonradan, əhali arasında pan-ərəbçilik və İsrail əleyhinə düşüncə dalğası böyüdükcə, Suriya ölkədəki siyasi narahatlıqla qarşılaşır. 1963-cü ildə Qərb Dünyası ölkələrinin Mərakeş tərəfini tutduqları və Birləşmiş Ərəb Respublikasının Əlcəzairi dəstəklədiyi Əlcəzair-Mərakeş sərhəd qarşıdurması yaşanır. O vaxtdan bəri Suriyanın ölkənin Qərblə, xüsusən də ABŞ və İsrail ilə sıx əlaqələri səbəbi ilə Mərakeşə inamsızlıq göstərir. Bu səbəbdən ölkələr rasında məhdud iş birliyi müşahidə olunur. 1965-ci ildə Mərakeş Kralı II Həsən, Mossad və Şabak agentlərini gizli şəkildə Altı günlük müharibədəki döyüşlərdə və Suriyanın məğlub edilməsində mühüm rol oynayan Ərəb Birliyi liderlərinin Kasablanka toplantısına dəvət edir və bu da Mərakeş ilə münasibətləri daha da gərginləşdirir. 1966-cı ildə Suriyada bir çevriliş baş verir. Mərakeş iğtişaşları yatırmağı və hakim sülaləni hakimiyyətdə saxlamağı bacarır. Suriyadakı hakimiyyət dəyişikliyi, Mərakeş ilə münasibətlərdə gərginliyin yaranmasının bir səbəbi olur. 1973-cü ildə Mərakeş Yom Kippur müharibəsi zamanı ərəb müttəfiqlərinə yardım üçün qoşun göndərəndə münasibətlər bir qədər yaxşılaşır, lakin istiləşmə uzun sürmür. Mərakeşin 1973-cü ildə Yom Kippur müharibəsi dövründə verdiyi töhfələrə baxmayaraq, Suriya Qərbi Saxara müharibəsi zamanı Polisario üsyançılarına dəstək verməyə davam edir və bu Rabatı daha da qəzəbləndirir. 2013-cü ildə Suriya Prezidenti Bəşər Əsəd, Suriyanın Mərakeş Krallığı Silahlı Qüvvələrinə qarşı vuruşan Polisario üsyançılarına yardımını qəbul edir. Bundan əvvəl Suriya Prezidenti Hafiz Əsəd, II Həsənin İsrailin Baş naziri Şimon Pereslə gizli bir görüş keçirməsindən sonra Mərakeşlə münasibətləri pozmaq barədə qərar qəbul edir.
2011-ci ildə Suriyada vətəndaş müharibəsi başlayır, bu da münasibətləri bir daha gərginləşdirir. Mərakeş Bəşər Əsəd əleyhinə Suriya müxalifətini dəstəkləyir. 2012 və 2013-cü illərdə də Əsəd əleyhinə qüvvələrin toplantılarını təşkil edir. Mərakeş münaqişədən uzaqlaşmağa çalışsa da, Suriya səlahiyyətliləri ölkəni Azad Suriya Ordusunu maliyyələşdirməkdə və onlara kömək etməkdə günahlandırır. 2012-ci ildə Mərakeş Bəşər Əsədin hakimiyyətinə etiraz olaraq Suriya səfirini persona non qrata elan edir.
Mərakeş suriyalı qaçqınları dəstəkləsə də, eyni zamanda Əlcəzair-Mərakeş sərhədləri arasında tutulan suriyalılar ölkə səlahiyyətlilərini narahat edir. 2019-cu ildə Bəşər Əsədin münaqişənin istiqamətini öz tərəfinə çevirə bilməsi səbəbindən Mərakeş Suriyanın Ərəb Dövlətləri Birliyinə qaytarılmasına razı olduğunu bildirir. Lakin tarixi inamsızlıq nəticəsində ölkələr arasındakı gərginlik hələdə qalır.
İstinadlar
- "Morocco tipped off Israeli intelligence, 'helped Israel win Six Day War'". 2019-11-09 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- "Syria's Bashar al Assad Embraces Western Sahara Separatists". 2020-05-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- Wren, Christopher S. "Syria Breaks Ties with Moroccans". The New York Times. 1986-07-23. 2019-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- "Nations Supporting Syrian Opposition to Meet in Morocco". 2019-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- "Morocco expels Syria's ambassador". 2012-07-17. 2020-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- "Morocco: Syrian refugees' situation to be resolved". 2017-06-21. 2019-03-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- "Morocco foreign minister backs dialogue on Syria's return to Arab". Reuters. 2019-01-23. 2020-03-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Merakes Suriya munasibetleri Merakes ve Suriya arasinda iki terefli diplomatik munasibetler Merakes Suriya munasibetleri Merakes SuriyaTarixOlkeler ortaq bir tarixe sahibdirler Roma Imperiyasi terefinden mustemleke edilmis ve daha sonra ereb istilalarina meruz qalmis neticede Merakes ve Suriya muselman dovletleri olmuslar Bununla birlikde Merakes musteqil bir Ereb Berber kralligina cevrilir Suriya ise Osmanli Imperatorlugunun bir hissesi olur Ancaq sonra her iki olke Fransa terefinden isgal edilir Suriya 1946 ci ilde Merakes ise 1956 ci ilde Fransadan musteqilliklerini qazanir ve bundan sonra olkeler diplomatik munasibetler qurur Lakin sonradan ehali arasinda pan erebcilik ve Israil eleyhine dusunce dalgasi boyudukce Suriya olkedeki siyasi narahatliqla qarsilasir 1963 cu ilde Qerb Dunyasi olkelerinin Merakes terefini tutduqlari ve Birlesmis Ereb Respublikasinin Elcezairi desteklediyi Elcezair Merakes serhed qarsidurmasi yasanir O vaxtdan beri Suriyanin olkenin Qerble xususen de ABS ve Israil ile six elaqeleri sebebi ile Merakese inamsizliq gosterir Bu sebebden olkeler rasinda mehdud is birliyi musahide olunur 1965 ci ilde Merakes Krali II Hesen Mossad ve Sabak agentlerini gizli sekilde Alti gunluk muharibedeki doyuslerde ve Suriyanin meglub edilmesinde muhum rol oynayan Ereb Birliyi liderlerinin Kasablanka toplantisina devet edir ve bu da Merakes ile munasibetleri daha da gerginlesdirir 1966 ci ilde Suriyada bir cevrilis bas verir Merakes igtisaslari yatirmagi ve hakim sulaleni hakimiyyetde saxlamagi bacarir Suriyadaki hakimiyyet deyisikliyi Merakes ile munasibetlerde gerginliyin yaranmasinin bir sebebi olur 1973 cu ilde Merakes Yom Kippur muharibesi zamani ereb muttefiqlerine yardim ucun qosun gonderende munasibetler bir qeder yaxsilasir lakin istilesme uzun surmur Merakesin 1973 cu ilde Yom Kippur muharibesi dovrunde verdiyi tohfelere baxmayaraq Suriya Qerbi Saxara muharibesi zamani Polisario usyancilarina destek vermeye davam edir ve bu Rabati daha da qezeblendirir 2013 cu ilde Suriya Prezidenti Beser Esed Suriyanin Merakes Kralligi Silahli Quvvelerine qarsi vurusan Polisario usyancilarina yardimini qebul edir Bundan evvel Suriya Prezidenti Hafiz Esed II Hesenin Israilin Bas naziri Simon Peresle gizli bir gorus kecirmesinden sonra Merakesle munasibetleri pozmaq barede qerar qebul edir 2011 ci ilde Suriyada vetendas muharibesi baslayir bu da munasibetleri bir daha gerginlesdirir Merakes Beser Esed eleyhine Suriya muxalifetini destekleyir 2012 ve 2013 cu illerde de Esed eleyhine quvvelerin toplantilarini teskil edir Merakes munaqiseden uzaqlasmaga calissa da Suriya selahiyyetlileri olkeni Azad Suriya Ordusunu maliyyelesdirmekde ve onlara komek etmekde gunahlandirir 2012 ci ilde Merakes Beser Esedin hakimiyyetine etiraz olaraq Suriya sefirini persona non qrata elan edir Merakes suriyali qacqinlari desteklese de eyni zamanda Elcezair Merakes serhedleri arasinda tutulan suriyalilar olke selahiyyetlilerini narahat edir 2019 cu ilde Beser Esedin munaqisenin istiqametini oz terefine cevire bilmesi sebebinden Merakes Suriyanin Ereb Dovletleri Birliyine qaytarilmasina razi oldugunu bildirir Lakin tarixi inamsizliq neticesinde olkeler arasindaki gerginlik helede qalir Istinadlar Morocco tipped off Israeli intelligence helped Israel win Six Day War 2019 11 09 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Arxivlenmis suret 2019 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Syria s Bashar al Assad Embraces Western Sahara Separatists 2020 05 22 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Wren Christopher S Syria Breaks Ties with Moroccans The New York Times 1986 07 23 2019 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Nations Supporting Syrian Opposition to Meet in Morocco 2019 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Morocco expels Syria s ambassador 2012 07 17 2020 04 08 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Morocco Syrian refugees situation to be resolved 2017 06 21 2019 03 23 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Morocco foreign minister backs dialogue on Syria s return to Arab Reuters 2019 01 23 2020 03 04 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18