fbpx
Wikipedia

Kürmük məbədi

Kürmük məbədi (gürc. ქურმუხის წმინდა გიორგის ეკლესია, Müqəddəs Georgi Kilsəsi) — Azərbaycanın Qax rayonu ərazisində vaxtilə mövcud olmuş qədim alban məbədinin (I-III əsrlədə mövcud olub) qalıqları üzərində XIX əsrdə Çar Rusiyası tərəfindən bölgəni xristianlaşdırmaq və dini dayaq yaratmaq məqsədilə inşa olunmuş kilsədir .

Kürmük kilsəsi
Müqəddəs Georgi kilsəsi
41°23′20″ şm. e. 46°55′15″ ş. u.
Ölkə  Azərbaycan
Şəhər Qax
Yerləşir Əmbərçay
Aidiyyatı Alban Həvari kilsəsi
Gürcü Pravoslav Kilsəsi
Tikilmə tarixi I-III əsrlər - 1894
İstinad nöm.4581
ƏhəmiyyətiYerli əhəmiyyətli
Kürmük kilsəsi
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Etimologiyası

Dilçi alim Zaza Aleksidzenin fikrincə Kürmük adı udicə "kur" (quyu, çuxur, çala) və "-mux" isə Qafqaz Albanlarının dilində çoxluq mənasını qatan şəkilçidir. Onun fikrincə, Kürmük Müqəddəs Yeliseyin bütpərəstlərlə qarşılaşıb öldürüldüyü Zerqoyn düzünün xristianlıqdan sonrakı adıdır.

Tarixi

2006-cı ilin sentiyabrında məbədin cənub ərazisində aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı 4 dəfə (I-III əsrlər, IV-VII əsrlər, VIII-XI əsrlər və XIX) mərhələli şəkildə müxtəlif vaxtlarda əsrlərdə yenidənqurma-bərpa işlərinə məruz qalması məlum olmuşdur. Ərazidə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı müəyyən olunmuşdur ki, kilsə qədim məbədin qalıqları üzərində inşa olunmuşdur. Kilsənin adı Gürcü mənbələrində ilk dəfə 1310-cu ildə Gürcü patriarxı III Evktim (1310-1325) tərəfindən ziyarət olunarkən xatırlanır. Maqelaşvili İncilləri adlanan bu mənbəyə görə patriarx Kiş-Kürmük arxiyepiskopu Kirill Donaurini ziyarət etmiş, ona tapşırıqlar vermişdi.

Kilsə 1614-1617-ci illərdə Şah Abbasın yürüşü zamanı dağıdılıb, İlisu sultanlığını işğal edən Çar Rusiyası isə xristianlığı yaymaq üçün "Qafqazda Xristianlığın Bərpası İdarəsi" vasitəsilə qədim məbədin qalıqları üzərində yeni kilsə tikmişdir. Kilsənin bərpası 1891-ci ildə başlayıb və 1894-cü ildə bitirilib. Kilsənin ilk rəhbəri Mixail Kuloşvili (1825-1918) təyin edilib. Sovet dövründə bina kinoteatr kimi istifadə edilib.

Aidliyi

Gürcü Pravoslav Kilsəsi tərəfindən Qax və Kürmük yeparxiyasının ikinci böyük kafedralı hesab olunur. Azərbaycan Mədəniyyət Nazirliyinə əsasən isə Kürmük alban kilsəsidir. Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli qərarı ilə təsdiq edilmiş siyahıya əsasən «Kürmük» məbədi tarix və mədəniyyət abidəsi kimi qeydiyyata götürülmüşdür. Rəsmi olaraq dini abidə sayılmasa da, burada hər il Kürmükoba bayramı keçirilir.

Şəkillər

İstinadlar

  1. Kürmük məbədi tarixi yaddaş abidəsidir: [Qax rayonundakı maddi-tarixi abidə haqqında] //Mədəniyyət.- 2015.- 3 iyul.- S. 11.
  2. J. Gippert, W. Schulze, Z. Aleksidze, J.-P. Mahé - The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai, Brepols Publishers, ISBN 978-2-503-53116-8, 2008; 1-ci cild, səh. xii
  3. . 2020-11-28 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-26.
  4. H.Əzimov, Ş.Əhmədov. Qax abidələri. Bakı: 1998
  5. Rublev.com - Закрылся единственный в Азербайджане грузинский храм
  6. Mədəniyyət Nazirliyi "Xristian irsimizi tanıyaq" layihəsi çərçivəsində təqdim edir: Kürmük məbədi

kürmük, məbədi, gürc, ქურმუხის, წმინდა, გიორგის, ეკლესია, müqəddəs, georgi, kilsəsi, azərbaycanın, rayonu, ərazisində, vaxtilə, mövcud, olmuş, qədim, alban, məbədinin, əsrlədə, mövcud, olub, qalıqları, üzərində, əsrdə, çar, rusiyası, tərəfindən, bölgəni, xrist. Kurmuk mebedi 1 gurc ქურმუხის წმინდა გიორგის ეკლესია Muqeddes Georgi Kilsesi Azerbaycanin Qax rayonu erazisinde vaxtile movcud olmus qedim alban mebedinin I III esrlede movcud olub qaliqlari uzerinde XIX esrde Car Rusiyasi terefinden bolgeni xristianlasdirmaq ve dini dayaq yaratmaq meqsedile insa olunmus kilsedir Kurmuk kilsesi Muqeddes Georgi kilsesi41 23 20 sm e 46 55 15 s u Olke AzerbaycanSeher QaxYerlesir EmbercayAidiyyati Alban Hevari kilsesiGurcu Pravoslav KilsesiTikilme tarixi I III esrler 1894Azerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 4581EhemiyyetiYerli ehemiyyetliKurmuk kilsesi Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Etimologiyasi 2 Tarixi 3 Aidliyi 4 Sekiller 5 IstinadlarEtimologiyasi RedakteDilci alim Zaza Aleksidzenin fikrince Kurmuk adi udice kur quyu cuxur cala ve mux ise Qafqaz Albanlarinin dilinde coxluq menasini qatan sekilcidir Onun fikrince Kurmuk Muqeddes Yeliseyin butperestlerle qarsilasib oldurulduyu Zerqoyn duzunun xristianliqdan sonraki adidir 2 Tarixi Redakte2006 ci ilin sentiyabrinda mebedin cenub erazisinde aparilan arxeoloji qazintilar zamani 4 defe I III esrler IV VII esrler VIII XI esrler ve XIX merheleli sekilde muxtelif vaxtlarda esrlerde yenidenqurma berpa islerine meruz qalmasi melum olmusdur Erazide aparilan arxeoloji qazintilar zamani mueyyen olunmusdur ki kilse qedim mebedin qaliqlari uzerinde insa olunmusdur Kilsenin adi Gurcu menbelerinde ilk defe 1310 cu ilde Gurcu patriarxi III Evktim 1310 1325 terefinden ziyaret olunarken xatirlanir Maqelasvili Incilleri adlanan bu menbeye gore patriarx Kis Kurmuk arxiyepiskopu Kirill Donaurini ziyaret etmis ona tapsiriqlar vermisdi 3 Kilse 1614 1617 ci illerde Sah Abbasin yurusu zamani dagidilib Ilisu sultanligini isgal eden Car Rusiyasi ise xristianligi yaymaq ucun Qafqazda Xristianligin Berpasi Idaresi vasitesile qedim mebedin qaliqlari uzerinde yeni kilse tikmisdir 4 Kilsenin berpasi 1891 ci ilde baslayib ve 1894 cu ilde bitirilib Kilsenin ilk rehberi Mixail Kulosvili 1825 1918 teyin edilib Sovet dovrunde bina kinoteatr kimi istifade edilib 5 Aidliyi RedakteGurcu Pravoslav Kilsesi terefinden Qax ve Kurmuk yeparxiyasinin ikinci boyuk kafedrali hesab olunur Azerbaycan Medeniyyet Nazirliyine esasen ise Kurmuk alban kilsesidir 6 Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci il tarixli qerari ile tesdiq edilmis siyahiya esasen Kurmuk mebedi tarix ve medeniyyet abidesi kimi qeydiyyata goturulmusdur Resmi olaraq dini abide sayilmasa da burada her il Kurmukoba bayrami kecirilir Sekiller Redakte Istinadlar Redakte Kurmuk mebedi tarixi yaddas abidesidir Qax rayonundaki maddi tarixi abide haqqinda Medeniyyet 2015 3 iyul S 11 J Gippert W Schulze Z Aleksidze J P Mahe The Caucasian Albanian Palimpsests of Mount Sinai Brepols Publishers ISBN 978 2 503 53116 8 2008 1 ci cild seh xii Dzeglebi ge Qurmuxi 2020 11 28 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 26 H Ezimov S Ehmedov Qax abideleri Baki 1998 Rublev com Zakrylsya edinstvennyj v Azerbajdzhane gruzinskij hram Medeniyyet Nazirliyi Xristian irsimizi taniyaq layihesi cercivesinde teqdim edir Kurmuk mebedi Menbe https az wikipedia org w index php title Kurmuk mebedi amp oldid 6169761, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.