Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kanayma Milli Parkı (isp. Parque Nacional Canaima) — sahəsi 30.000 km² olan, Venesuelanın cənub-şərqində yerlən Qran Sabana regionunu əhatə edən milli park. Venesuelanın Bolivar ştatında yerləşir, Braziliya və Qayana ilə sərhəddədir.
| Kanayma Milli Parkı | |
|---|---|
| isp. Parque Nacional Canaima | |
 Yasper kriki. | |
BTMB kateqoriyası — II (Milli park) | |
| Sahəsi | 30.000 km² |
| Yaradılma tarixi | 12 iyun 1962 |
| Yerləşməsi | |
| Ölkə |  Venesuela |
| Əyalət |  Bolivar ştatı |
| | |
| Rəsmi adı | ing. Canaima National Park |
| Tipi | Təbii |
| Kriteriya | vii, viii, ix, x |
| Tarixi | 1994 (18-ci sessiya) |
| İstinad nöm. | 701 |
| Region | Latın Amerikası və Karib |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Milli park 12 iyun 1962-ci ildə qurulmuşdur. Sahəsinə görə Venesuelanın ən böyük ikinci (Parima Tapirapeko Milli Parkından sonra), dünyanın isə ən böyük altıncı milli parkıdır. Milli parkın sahəsi Belçika və ya ABŞ-nin Merilend ştatı qədərdir.
Sahəsinin 65 %-i milyon illər əvvəl yaranan, dik yamaclara və hamar zirvələrə malik dağlarla — tepuilərlə örtülüdür. Milli park təkrarolunmaz bioloji və geoloji müxtəlifliyə malikdir. Buradakı dik qayalar və şəlalələr (1002 metr hündürlüyü ilə dünyanın ən hündür şəlaləsi olan Anhel şəlaləsi də daxil) valehedici mənzərələr yaradır.
Milli parkdakı ən məşhur tepuilər ən hündürü və dırmaşması ən asan olan Rorayma dağı və Anhel şəlaləsinin yerləşdiyi Auyantepuidir. Bu tepuilərin geoloji yaşı Cənubi Amerika ilə Afrika materiklərinin superqitə olduğu dövrə aiddir.
Milli park Karib linqvistik qrupuna daxil olan Pemon hindularının məskənidir. Pemon hindularının tepuilərlə yaxın münasibətləri var və onların inancına görə tepuilər "Mavari" ruhlarının yaşadığı yerdir. Kanayma Milli Parkı nisbətən uzaqda yerləşən milli parkdır, sadəcə çox az yolla kiçik şəhərlərlə əlaqələnib. Milli parkın daxilində nəqliyyat müxtəlif Kapuçin missiyaları tərəfindən uçuş zolaqları vasitəsilə qalxan təyyarələrlə, ayaqla və ya kanoe ilə yerinə yetirilir. Pemon hinduları burada sadə və təmtəraqlı düşərgələr salıblar və bu düşərgələr dünyanın müxtəlif yerlərindən gələn turistlər tərəfindən ziyarət olunur.
1994-cü ildə Kanayma Milli Parkı sıldırım relyef forması olan tepuilərə görə YUNESKO-nun Dünya irsi siyahısına salınmışdır.
Fauna
Kanayma Milli Parkı zəngin faunaya malikdir və faunanın milli park boyunca paylanması müxtəlif ətraf mühit amillərindən asılıdır (yüksəklik və vegetasiya kimi). Burada yaşayan bəzi heyvan növlərinə aiddir:
- Böyük armadillo (Priodontes maximus)
- Braziliya susamuru (Pteronura brasiliensis)
- Böyük qarışqayeyən (Myrmecophaga tridactyla)
- Puma (Puma concolor)
- Yaquar (Panthera onca)
- İkibarmaqlı tənbəl (Choloepus didactylus)
- Ağsifət saki (Pithecia pithecia)
- Chiropotes israelita (Chiropotes israelita)
- Rorayma siçanı (Podoxymys roraimae)
- Siçan opposumu (Marmosa tyleriana)
- Harpi qartalı (Harpia harpyja)
- Qırmızı çiyinli ara (Diopsittaca nobilis)
- Daski tutuquşusu (Pionus fuscus)
- Sarı zolaqlı zəhərli nizə qurbağası (Dendrobates leucomelas)
- Adi iquana (Iguana iguana)
- Kolibrilər (Trochilinae)
- Tukanlar (Ramphastidae)
- Cənubi Amerika buşmeysteri (Lachesis muta)
Flora
Milli parkda ancaq Qran Sabana regionu üçün endemik olan 300-dən çox növ yaşayır.
- Endemik cinslər: Achnopogon, Chimantaea, Quelchia, Tepuia, Mallophyton, Adenanthe.
- Ətyeyən cinslər: Bromelia, Drosera, Heliamphora, Utricularia.
Hidroqrafiya
Milli parkda Karoni çayının sağ sahilinin bütöv çay hövzəsi, dünyanın ən hündür iki şəlaləsi Anhel şəlaləsi və Kukenan şəlaləsi, xeyli alçaq şəlalə yerləşir.
Relyef
Milli parkda ən gözəçarpan relyef forması tepuilərdir. Tepuilər dik yamaclara və hamar zirvələrə malik dağlardır. Buna baxmayaraq bir neçə tepui vardır ki, bu şərtləri ödəmir. Tepuilərin zirvələrində endemik bitki və heyvanlar növlərinə rast gəlinir. Bəzi endemik bitki növləri həşəratyeyəndir, əsasən həşəratlarla qidalanırlar, lakin dağlarda onların sayı azdır. Burada yaşı 1,5-2 milyard il olan geoloji quruluşlar vardır ki, dünyanın ən qədim quruluşları hesab olunurlar. Ən məşhur tepuilər Auyantepui (Anhel şəlaləsinin töküldüyü dağ), Rorayma, Kukenan və Çimantadır.
Görməli yerlər
Qərb bölgəsi
|
|
Şərq bölgəsi
|
|
Qalereya
-
![image]()
Qran Sabanada yerləşən Rorayma və Kukenan tepuilərinin görünüşü. -
![image]()
Kanayma laqunu. -
![image]()
Kukenanda gün batışı. -
![image]()
Yasper kriki. -
![image]()
Rorayma dağı. -
![image]()
Kukenan tepuisi. -
![image]()
Qran Sabana. -
![image]()
Kanaymada tepuilər. -
![image]()
Çinak-Meru. -
![image]()
Kama şəlalələri. -
![image]()
Kanayma şəlalələri. -
![image]()
Kukenan tepuisi. -
![image]()
Təyyarədən mənzərə. -
![image]()
Rorayma qara qurbağası - .
İstinadlar
- . Protected Planet (ingilis). 18 May 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 may 2016.
- "NP Canaima". Biolib (ingilis). 3 October 2012 tarixində . İstifadə tarixi: 11 may 2016.
- . Salto-angel (ingilis). 26 May 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 may 2016.
- . Salto-angel (ingilis). 4 March 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 may 2016.
Xarici keçidlər
- Kanayma Milli Parkı haqqında rəsmi məlumat 2016-03-04 at the Wayback Machine
- UNEP Arxivləşdirilib 1997-07-10 at Archive.today
- Official UNESCO saytında
- Kanayma Milli Parkından video
- Kanayma Milli Parkı
- Protected Planet saytında məlumat. 2012-03-06 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kanayma Milli Parki isp Parque Nacional Canaima sahesi 30 000 km olan Venesuelanin cenub serqinde yerlen Qran Sabana regionunu ehate eden milli park Venesuelanin Bolivar statinda yerlesir Braziliya ve Qayana ile serheddedir Kanayma Milli Parkiisp Parque Nacional CanaimaYasper kriki BTMB kateqoriyasi II Milli park Sahesi 30 000 km Yaradilma tarixi 12 iyun 1962Yerlesmesi6 10 sm e 62 30 q u Olke VenesuelaEyalet Bolivar statiKanayma Milli ParkiUNESCO Umumdunya IrsiResmi adiing Canaima National ParkTipiTebiiKriteriyavii viii ix xTarixi1994 18 ci sessiya Istinad nom 701RegionLatin Amerikasi ve Karib Vikianbarda elaqeli mediafayllarKanayma Turistler Kanayma laqununda Anhel selalesi dunyanin en hundur selalesidir Milli park 12 iyun 1962 ci ilde qurulmusdur Sahesine gore Venesuelanin en boyuk ikinci Parima Tapirapeko Milli Parkindan sonra dunyanin ise en boyuk altinci milli parkidir Milli parkin sahesi Belcika ve ya ABS nin Merilend stati qederdir Sahesinin 65 i milyon iller evvel yaranan dik yamaclara ve hamar zirvelere malik daglarla tepuilerle ortuludur Milli park tekrarolunmaz bioloji ve geoloji muxtelifliye malikdir Buradaki dik qayalar ve selaleler 1002 metr hundurluyu ile dunyanin en hundur selalesi olan Anhel selalesi de daxil valehedici menzereler yaradir Milli parkdaki en meshur tepuiler en hunduru ve dirmasmasi en asan olan Rorayma dagi ve Anhel selalesinin yerlesdiyi Auyantepuidir Bu tepuilerin geoloji yasi Cenubi Amerika ile Afrika materiklerinin superqite oldugu dovre aiddir Milli park Karib linqvistik qrupuna daxil olan Pemon hindularinin meskenidir Pemon hindularinin tepuilerle yaxin munasibetleri var ve onlarin inancina gore tepuiler Mavari ruhlarinin yasadigi yerdir Kanayma Milli Parki nisbeten uzaqda yerlesen milli parkdir sadece cox az yolla kicik seherlerle elaqelenib Milli parkin daxilinde neqliyyat muxtelif Kapucin missiyalari terefinden ucus zolaqlari vasitesile qalxan teyyarelerle ayaqla ve ya kanoe ile yerine yetirilir Pemon hindulari burada sade ve temteraqli dusergeler saliblar ve bu dusergeler dunyanin muxtelif yerlerinden gelen turistler terefinden ziyaret olunur 1994 cu ilde Kanayma Milli Parki sildirim relyef formasi olan tepuilere gore YUNESKO nun Dunya irsi siyahisina salinmisdir FaunaKanayma Milli Parki zengin faunaya malikdir ve faunanin milli park boyunca paylanmasi muxtelif etraf muhit amillerinden asilidir yukseklik ve vegetasiya kimi Burada yasayan bezi heyvan novlerine aiddir Boyuk armadillo Priodontes maximus Braziliya susamuru Pteronura brasiliensis Boyuk qarisqayeyen Myrmecophaga tridactyla Puma Puma concolor Yaquar Panthera onca Ikibarmaqli tenbel Choloepus didactylus Agsifet saki Pithecia pithecia Chiropotes israelita Chiropotes israelita Rorayma sicani Podoxymys roraimae Sican opposumu Marmosa tyleriana Harpi qartali Harpia harpyja Qirmizi ciyinli ara Diopsittaca nobilis Daski tutuqususu Pionus fuscus Sari zolaqli zeherli nize qurbagasi Dendrobates leucomelas Adi iquana Iguana iguana Kolibriler Trochilinae Tukanlar Ramphastidae Cenubi Amerika busmeysteri Lachesis muta FloraMilli parkda ancaq Qran Sabana regionu ucun endemik olan 300 den cox nov yasayir Endemik cinsler Achnopogon Chimantaea Quelchia Tepuia Mallophyton Adenanthe Etyeyen cinsler Bromelia Drosera Heliamphora Utricularia HidroqrafiyaMilli parkda Karoni cayinin sag sahilinin butov cay hovzesi dunyanin en hundur iki selalesi Anhel selalesi ve Kukenan selalesi xeyli alcaq selale yerlesir RelyefMilli parkda en gozecarpan relyef formasi tepuilerdir Tepuiler dik yamaclara ve hamar zirvelere malik daglardir Buna baxmayaraq bir nece tepui vardir ki bu sertleri odemir Tepuilerin zirvelerinde endemik bitki ve heyvanlar novlerine rast gelinir Bezi endemik bitki novleri heseratyeyendir esasen heseratlarla qidalanirlar lakin daglarda onlarin sayi azdir Burada yasi 1 5 2 milyard il olan geoloji quruluslar vardir ki dunyanin en qedim quruluslari hesab olunurlar En meshur tepuiler Auyantepui Anhel selalesinin tokulduyu dag Rorayma Kukenan ve Cimantadir Gormeli yerlerQerb bolgesi Kanayma laqunu El Sapo ve El Sapito selaleleri Yuri selaleleri Mayupa sildirimlari Pozo de la Felisidad Orkvidea adasi Raton adasi Anhel selalesi Auyantepui Kavak hindu kendi Uruyen magarasi Kamarata hindu kendi Vareypa hindu cemiyyeti El Enkanto selaleleri Avak hindu cemiyyeti Roberto cimerliyi Kanvaripa hindu cemiyyeti Karoni cayi La Maloka hindu cemiyyeti Kukenan selaleleriSerq bolgesi La Piedra de La Virgen El Danto selaleleri La Arenaria Monumento al Soldado Pionero I Aponvao cayi Tarota hamamlari Toronkito cuxuru Toron meru selaleleri Karuay selaleleri Cinak meru selaleleri Aponvao selaleleri Parupa Anoten Civaton selaleleri Kavanayen elciliyi Kamoyran sildirimlari Kama meru selaleleri Arapan meru Paceko cuxuru Soruapa cayi San Fransisko de Yuruani hindu cemiyyeti Yasper kriki Urue meru Kukenan korpusu cayi Paraytepui hindu cemiyyeti Vonken hindu cemiyyeti Rorayma dagiQalereyaQran Sabanada yerlesen Rorayma ve Kukenan tepuilerinin gorunusu Kanayma laqunu Kukenanda gun batisi Yasper kriki Rorayma dagi Kukenan tepuisi Qran Sabana Kanaymada tepuiler Cinak Meru Kama selaleleri Kanayma selaleleri Kukenan tepuisi Teyyareden menzere Rorayma qara qurbagasi Istinadlar Protected Planet ingilis 18 May 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 may 2016 NP Canaima Biolib ingilis 3 October 2012 tarixinde Istifade tarixi 11 may 2016 Salto angel ingilis 26 May 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 may 2016 Salto angel ingilis 4 March 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 may 2016 Xarici kecidlerVikianbarda Kanayma Milli Parki ile elaqeli mediafayllar var Kanayma Milli Parki haqqinda resmi melumat 2016 03 04 at the Wayback Machine UNEP Arxivlesdirilib 1997 07 10 at Archive today Official UNESCO saytinda Kanayma Milli Parkindan video Kanayma Milli Parki Protected Planet saytinda melumat 2012 03 06 at the Wayback Machine