fbpx
Wikipedia

Kalimba

KalimbaAfrikada (xüsusilə, Mərkəzi və Cənubi Afrika, bəzi Antil adalarında ) ən geniş yayılmış və ən qədim musiqi alətidir. Onun geniş populyarlığı haqda kalimbanın müxtəlif tayfa və qəbilələrin dilində çoxsaylı adları xəbər verir, məsələn : tsantsa və ya sanza,mbira, mbila, ndimba, lukembu, lala, malimba, ndandi, ijari, mqanqa, likembe, selimba və s. Bu adlardan Qərbdə yalnız biri - tsantsa - kalimbanın digər rəsmi adı kimi tanınır. Kalimba ənənəvi mərasimlərdə və peşəkar musiqiçilər tərəfindən istifadə edilir. Onu "Afrikanın əl fortepianosu" adlandırırlar; bu alət olduqca virtuoz alətdir, daha çox melodik parçaların ifası üçün nəzərdə tutulsa da, onda həm də akkordlar ifa etmək mümkündür. Daha çox müşayiətçi alət kimi istifadə olunur. Böyük ölçülü kalimbalar Afrika musiqisinin ritmlərinə təkrarolunmaz bəm səsli küy verir, kiçik ölçülüləri isə tamamilə sehrli, kövrək səslənmə yaradır ki, bu da onu daraqlı musiqi mücrüsünə yaxınlaşdırır.

Kalimba musiqi aləti

Quruluşu

Müxtəlif formalı rezonatorlu korpus üzərində bir və ya bir neçə sıra taxta, bambuk və ya metallik lövhəcik-dilçəklər yerləşir ki, bu da səsin mənbəsidir.Ən sadə nümunələrdə hamar, mürəkkəb nümunələrində isə tısbağa çanağından, parçalanmış ağac gövdəsindən , balqabaq gövdəsinin oyuğundan hazırlanmış rezonator səthi üzərinə 4-dən 30-a qədər dilçəklər bərkidilir.Hündür astana dilçəklərin səslənməsini məhdudlaşdırır. Çalğı zamanı (ayaqüstü, yeriş hərəkət zamanı, oturaq halda) kalimbanı düz bucaq altında qatlanmış əllərin ovucları ilə alətin kənarlarından tutaraq sıxırlar, əlin baş və işarət barmağı ilə dilçəklərin maili qabarmış uclarına cırmaq atıb-buraxıb onları vibrasiya halına gətirirlər. Kalimbaların ölçüləri müxtəlif olur: korpusun uzunluğu 100–350 mm, dilçəklərin uzunluğu 30–100 mm, eni isə 3–5 mm olur. Kalimbanın səs sırası dilçəklərin sayından asılıdır. Çox zaman diatonik kalimbalar işlənir, lakin hazırda onun xromatik növləri də yayılmışdır.

Alətin yayılma tarixi

Amerikanın Avropa müstəmləkəçiliyi zamanı kölə zəncilər tərəfindən kalimba Kubaya gətirilmişdir ki, bu gün də bu alət orada istifadə olunur. Onun səsini Earth, Wind & Fire qrupunun musiqisində eşitmək olar.

Kalimbanın müxtəlif xalqlarda səs sırası nümunələri

  • Bakve (Konqo) : a1, f1, d1, e1, g1, h1 ;
  • Lemba (Cənubi Afrika) : b1,g1,f1,g,c1,h,d1,c2 ;
  • Bakvena (Cənubi Afrika) : b, as, f1, f, e1, es, c1, H, d1, des, ges1, ges, b.

İstinadlar

kalimba, afrikada, xüsusilə, mərkəzi, cənubi, afrika, bəzi, antil, adalarında, geniş, yayılmış, qədim, musiqi, alətidir, onun, geniş, populyarlığı, haqda, kalimbanın, müxtəlif, tayfa, qəbilələrin, dilində, çoxsaylı, adları, xəbər, verir, məsələn, tsantsa, sanz. Kalimba Afrikada xususile Merkezi ve Cenubi Afrika bezi Antil adalarinda en genis yayilmis ve en qedim musiqi aletidir Onun genis populyarligi haqda kalimbanin muxtelif tayfa ve qebilelerin dilinde coxsayli adlari xeber verir meselen tsantsa ve ya sanza mbira mbila ndimba lukembu lala malimba ndandi ijari mqanqa likembe selimba ve s Bu adlardan Qerbde yalniz biri tsantsa kalimbanin diger resmi adi kimi taninir Kalimba enenevi merasimlerde ve pesekar musiqiciler terefinden istifade edilir Onu Afrikanin el fortepianosu adlandirirlar bu alet olduqca virtuoz aletdir daha cox melodik parcalarin ifasi ucun nezerde tutulsa da onda hem de akkordlar ifa etmek mumkundur Daha cox musayietci alet kimi istifade olunur Boyuk olculu kalimbalar Afrika musiqisinin ritmlerine tekrarolunmaz bem sesli kuy verir kicik olcululeri ise tamamile sehrli kovrek seslenme yaradir ki bu da onu daraqli musiqi mucrusune yaxinlasdirir Kalimba musiqi aleti Mundericat 1 Qurulusu 2 Aletin yayilma tarixi 3 Kalimbanin muxtelif xalqlarda ses sirasi numuneleri 4 IstinadlarQurulusu RedakteMuxtelif formali rezonatorlu korpus uzerinde bir ve ya bir nece sira taxta bambuk ve ya metallik lovhecik dilcekler yerlesir ki bu da sesin menbesidir En sade numunelerde hamar murekkeb numunelerinde ise tisbaga canagindan parcalanmis agac govdesinden balqabaq govdesinin oyugundan hazirlanmis rezonator sethi uzerine 4 den 30 a qeder dilcekler berkidilir Hundur astana dilceklerin seslenmesini mehdudlasdirir Calgi zamani ayaqustu yeris hereket zamani oturaq halda kalimbani duz bucaq altinda qatlanmis ellerin ovuclari ile aletin kenarlarindan tutaraq sixirlar elin bas ve isaret barmagi ile dilceklerin maili qabarmis uclarina cirmaq atib buraxib onlari vibrasiya halina getirirler Kalimbalarin olculeri muxtelif olur korpusun uzunlugu 100 350 mm dilceklerin uzunlugu 30 100 mm eni ise 3 5 mm olur Kalimbanin ses sirasi dilceklerin sayindan asilidir Cox zaman diatonik kalimbalar islenir lakin hazirda onun xromatik novleri de yayilmisdir Aletin yayilma tarixi RedakteAmerikanin Avropa mustemlekeciliyi zamani kole zenciler terefinden kalimba Kubaya getirilmisdir ki bu gun de bu alet orada istifade olunur Onun sesini Earth Wind amp Fire qrupunun musiqisinde esitmek olar Kalimbanin muxtelif xalqlarda ses sirasi numuneleri RedakteBakve Konqo a1 f1 d1 e1 g1 h1 Lemba Cenubi Afrika b1 g1 f1 g c1 h d1 c2 Bakvena Cenubi Afrika b as f1 f e1 es c1 H d1 des ges1 ges b Istinadlar Redakte Menbe https az wikipedia org w index php title Kalimba amp oldid 6077006, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.