Kaali (est.Kaali kraater) və ya Kaalinyarvi (finKaalinjärvi) — Estoniyadameteorit krateri.Saaremaa adasında yerləşən bu krater 3470—3545 il əvvəl, holosen dövründə meteorit düşməsi nəticəsində yaranmışdır. Tartu universitetinin 2016-cı ildə apardığı radiokarbon analizlərinə görə krater e.ə 1500-1600 illərdə yaranmışdır. Kraterdə eyni adlı kiçik göl var. Kaali planetin səkkizinci ən gənc krateri hesab olunur.
Krater Kuressaare şəhərindən 18 km məsafədə, Kaali kəndi yaxınlığındakı meşədədir. Hündürlüyü 16-22 metr, diametri 110 metr olan kraterin kənarları böyük (4-7 m) dolomit bloklarlarla əhatələnib. Yaxınlıqda diametri 15 ilə 40 metr arasında olan səkkiz daha kiçik krater var.
Yerli əhali arasında kraterin yaranması ilə bağlı etioloji məlumatlar mövcuddur. XVIII-XIX əsrlərdə kraterin vulkan püskürməsi nəticəsində yaraması haqqında fikirlər mövcud idi. Digər ehtimala görə krater karst prosesi nəticəsində formalaşmışdır.
1937-ci ildə geoloq I. Reinvald tərəfindən kraterdən parçalanmış ağac və meteorit parçaları aşkar edildi. Meteorit 8,3 % nikeldən ibarət idi. Bu göstərici artıq əraziyə dəmir meteoritin düşməsini sübut edirdi.
Sonrakı illərdə kraterdə geniş araşdırma işləri aparıldı. Müəyyənləşdirildi ki, kütləsi 400 ilə 10.000 ton arasında olan bir meteorit şimali-şərqdən 15 - 45 km/s sürətlə yer atmosferinə daxil olmuş və atmosfer sürtünməsi nəticəsində kütləsini itirərək 5-10 km yüksəklikdə bir neçə yerə parçalanmışdır. Kütləsi 20-80 ton arasında olan ən böyük fraqment 10—20 km/s sürətlə yer səthinə çırpılmış və ən böyük krateri əmələ gətirmişdir. Digər səkkiz parça daha kiçik kraterlər formalaşdırmışdır.
Zərbə zamanı 80 TC (20 kiloton trotilə ekvivalent) enerji ayrılmışdır. Bu Hiroşimoya atılan bombaya bərabər idi. 6 km-lik radiusda olan meşə örtüyü yanmışdır.
4227 Каалиasteroidi kraterin adı ilə adlandırılmışdır. Krater Estoniyanın qorunan təbiət abidəsi hesab olunur. Kaali gölünün səviyyəsi mövsümdən asılı olaraq dəyişir. Yaz aylarında göl çevrəsinin uzunluğu 60 metrə çatır.
Bianca Mikovitš. Teadlaste töö tulemus Kaali kraatri vanuse määramisel ühtib vana regilauluga Maaleht, January 26, 2016
Кратер Каали и его меньшие сородичи с высоты
Siim Veski; Atko Heinsalu; Kalle Kirsimäe; Anneli Poska; Leili Saarse (2001). (PDF). Meteoritics & Planetary Science. 36 (3): 1367–1375. Bibcode:2001M&PS...36.1367V. doi:10.1111/j.1945-5100.2001.tb01830.x. 2017-08-11 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-04-29.
Глубина метеоритного озера Каали (Эстония)
Avqust 12, 2021
kaali, krateri, kaali, kaali, kraater, kaalinyarvi, kaalinjärvi, estoniyada, meteorit, krateri, saaremaa, adasında, yerləşən, krater, 3470, 3545, əvvəl, holosen, dövründə, meteorit, düşməsi, nəticəsində, yaranmışdır, tartu, universitetinin, 2016, ildə, apardığ. Kaali est Kaali kraater ve ya Kaalinyarvi fin Kaalinjarvi Estoniyada meteorit krateri Saaremaa adasinda yerlesen bu krater 3470 3545 il evvel holosen dovrunde meteorit dusmesi neticesinde yaranmisdir 1 Tartu universitetinin 2016 ci ilde apardigi radiokarbon analizlerine gore krater e e 1500 1600 illerde yaranmisdir 2 Kraterde eyni adli kicik gol var Kaali planetin sekkizinci en genc krateri hesab olunur Kaali krateriest Kaali kraaterKraterin diametri 0 11 kmOlke Estoniya EstoniyaKaali krateri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Umumi melumat 2 Hemcinin bax 3 Xarici kecidler 4 IstinadlarUmumi melumat Redakte Krater kenarinda olan dolomit daslar Krater Kuressaare seherinden 18 km mesafede Kaali kendi yaxinligindaki mesededir Hundurluyu 16 22 metr diametri 110 metr olan kraterin kenarlari boyuk 4 7 m dolomit bloklarlarla ehatelenib Yaxinliqda diametri 15 ile 40 metr arasinda olan sekkiz daha kicik krater var Yerli ehali arasinda kraterin yaranmasi ile bagli etioloji melumatlar movcuddur XVIII XIX esrlerde kraterin vulkan puskurmesi neticesinde yaramasi haqqinda fikirler movcud idi Diger ehtimala gore krater karst prosesi neticesinde formalasmisdir 1937 ci ilde geoloq I Reinvald terefinden kraterden parcalanmis agac ve meteorit parcalari askar edildi Meteorit 8 3 nikelden ibaret idi Bu gosterici artiq eraziye demir meteoritin dusmesini subut edirdi Sonraki illerde kraterde genis arasdirma isleri aparildi Mueyyenlesdirildi ki kutlesi 400 ile 10 000 ton arasinda olan bir meteorit simali serqden 15 45 km s suretle yer atmosferine daxil olmus ve atmosfer surtunmesi neticesinde kutlesini itirerek 5 10 km yukseklikde bir nece yere parcalanmisdir Kutlesi 20 80 ton arasinda olan en boyuk fraqment 10 20 km s suretle yer sethine cirpilmis ve en boyuk krateri emele getirmisdir Diger sekkiz parca daha kicik kraterler formalasdirmisdir Zerbe zamani 80 TC 20 kiloton trotile ekvivalent enerji ayrilmisdir Bu Hirosimoya atilan bombaya beraber idi 6 km lik radiusda olan mese ortuyu yanmisdir 3 4227 Kaali asteroidi kraterin adi ile adlandirilmisdir Krater Estoniyanin qorunan tebiet abidesi hesab olunur Kaali golunun seviyyesi movsumden asili olaraq deyisir Yaz aylarinda gol cevresinin uzunlugu 60 metre catir 4 Kraterin panoramasiHemcinin bax RedakteZerbe krateri Krater goluXarici kecidler RedakteOpisanie kratera na Earth Impact Database ing Kraterin fotolari olu kecid rus Istinadlar Redakte Bianca Mikovits Teadlaste too tulemus Kaali kraatri vanuse maaramisel uhtib vana regilauluga Maaleht January 26 2016 Krater Kaali i ego menshie sorodichi s vysoty Siim Veski Atko Heinsalu Kalle Kirsimae Anneli Poska Leili Saarse 2001 Ecological catastrophe in connection with the impact of the Kaali meteorite about 800 400 BC on the island of Saaremaa Estonia PDF Meteoritics amp Planetary Science 36 3 1367 1375 Bibcode 2001M amp PS 36 1367V doi 10 1111 j 1945 5100 2001 tb01830 x 2017 08 11 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 04 29 Glubina meteoritnogo ozera Kaali Estoniya Menbe https az wikipedia org w index php title Kaali krateri amp oldid 6053662, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.png.html){kind=link}
