Bu bitkinin lifi də kətanın lifi kimi, əsasən toxuculuqda istifadə edilmişdir. Bu oxşar bitkilər arasında da bir yaxınlıq vardır. Bu bitkinin lifindən təsərrüfatda, toxumundan isə ərzaq kimi istifadə edilmişdir. Bu bitki də Azərbaycanda qədimdən becərilmişdir. Orta əsrlərdə isə onun yayılma arealı daha da genişlənmişdir. Çətənə XIX əsrdə Quba qəzasının bir sıra kəndlərində və Yelizavetpol quberniyasında becərilmişdir.
Çətənə bitkisi XX əsrin əvvəllərində Zaqatala dairəsində, Şəki və Lənkəran qəzalarında geniş yayılmışdı. Çətənə toxumu şum edilmiş sahəyə martın axırlarında səpilir. Toxum almaq istədikdə onu seyrək, lif almaq istədikdə isə nisbətən sıx səpirlər. Suya az tələbkarlığı olan çətənə bitkisi dağ yerlərində dəmyə, aran yerlərində suvarılma ilə becərilirdi. Çətənə bitkisi 2,5–3,5 m-ə qədər boy atır. Becərilməsinə o qədər də əmək sərf edilməyən bu bitki sentyabr ayında yetişir. Yetişmiş çətənə kökü ilə torpaqdan dartılıb çıxarılır. Çətənədən bağlanmış dərzlər bir müddət qaldıqdan sonra nisbətən quruyur. Toxum almaq istədikdə isə xırmanda dərzin başı ağacla döyülür və belə-liklə də toxumu çıxarılır. Alınmış toxum yenidən bir qədər qurudulduqdan sonra münasib qablarda saxlanılır. Çətənə bitkisinin lifini gövdədən soymaq (ayırmaq) üçün dərz suya salınır. Dərz suda bir neçə gün qaldıqdan sonra çıxarılıb bir azca qurudulur. Sonra gövdəni əl ilə soyurlar. Soyulmuş lif kobud olduğundan onu ayaq dingində döyüb yumşaldırdılar. Alınmış zərif lif əl ilə və ya xüsusi alətlərlə eşilir.
Çətəninin toxumu yağlı olduğundan ondan ərzaq məhsulu kimi istifadə edilirdi. Sacda qovurulan toxum, qovurulmuş buğdaya qatılıb çərəz (qovurğa) kimi yeyilirdi.
Əkin kənafı, yaxud əkin çətənəsi (lat.Cannabis sativa L.)
Digər növləri
Çətənə
İstinadlar
Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
İkiləpəlilər ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır.Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 12, 2021
kənaf, çətənə, kənaf, çətənə, cannabis, çətənəkimilər, fəsiləsinə, bitki, cinsi, çətənəcannabisəkin, kənafıelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, dillenidsıra, gicitkənçiçəklilərfəsilə, çətənəkimilərcins, çətənəelmi, . Kenaf ve ya cetene lat Cannabis cetenekimiler fesilesine aid bitki cinsi 1 CeteneCannabisEkin kenafiElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif DillenidSira GicitkenciceklilerFesile CetenekimilerCins CeteneElmi adiCannabisVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 19108NCBI 3482EOL 72695GRIN 2034IPNI 40737 1 Mundericat 1 Umumi melumat 2 Derman bitkisi kimi istifade olunan novleri 3 Diger novleri 4 Istinadlar 5 Xarici kecidler 6 Hemcinin baxUmumi melumat RedakteBu bitkinin lifi de ketanin lifi kimi esasen toxuculuqda istifade edilmisdir Bu oxsar bitkiler arasinda da bir yaxinliq vardir Bu bitkinin lifinden teserrufatda toxumundan ise erzaq kimi istifade edilmisdir Bu bitki de Azerbaycanda qedimden becerilmisdir Orta esrlerde ise onun yayilma areali daha da genislenmisdir Cetene XIX esrde Quba qezasinin bir sira kendlerinde ve Yelizavetpol quberniyasinda becerilmisdir Cetene bitkisi XX esrin evvellerinde Zaqatala dairesinde Seki ve Lenkeran qezalarinda genis yayilmisdi Cetene toxumu sum edilmis saheye martin axirlarinda sepilir Toxum almaq istedikde onu seyrek lif almaq istedikde ise nisbeten six sepirler Suya az telebkarligi olan cetene bitkisi dag yerlerinde demye aran yerlerinde suvarilma ile becerilirdi Cetene bitkisi 2 5 3 5 m e qeder boy atir Becerilmesine o qeder de emek serf edilmeyen bu bitki sentyabr ayinda yetisir Yetismis cetene koku ile torpaqdan dartilib cixarilir Ceteneden baglanmis derzler bir muddet qaldiqdan sonra nisbeten quruyur Toxum almaq istedikde ise xirmanda derzin basi agacla doyulur ve bele likle de toxumu cixarilir Alinmis toxum yeniden bir qeder qurudulduqdan sonra munasib qablarda saxlanilir Cetene bitkisinin lifini govdeden soymaq ayirmaq ucun derz suya salinir Derz suda bir nece gun qaldiqdan sonra cixarilib bir azca qurudulur Sonra govdeni el ile soyurlar Soyulmus lif kobud oldugundan onu ayaq dinginde doyub yumsaldirdilar Alinmis zerif lif el ile ve ya xususi aletlerle esilir Ceteninin toxumu yagli oldugundan ondan erzaq mehsulu kimi istifade edilirdi Sacda qovurulan toxum qovurulmus bugdaya qatilib cerez qovurga kimi yeyilirdi Cetenenin lifinden sicim ip palaz cuval tor ve s hazirlanirdi Derman bitkisi kimi istifade olunan novleri RedakteHindistan cetenesi lat Cannabis indica Lam Ekin kenafi yaxud ekin cetenesi lat Cannabis sativa L Diger novleri Redakte CeteneIstinadlar Redakte Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 Xarici kecidler RedakteHemcinin bax Redakte Ikilepeliler ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Kenaf Cetene amp oldid 6056753, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
