Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Həmzə Ablayev və ya Amza Ablayev (22 may 1922, Korbek[d], Krım MSSR – 10 sentyabr 1998, Şumxay[d], Krım Muxtar Respublikası) — krım tatar ictimai xadimi, pedaqoq, krım tatar milli hərəkatının liderlərindən biri. İkinci Dünya Müharibəsinin iştirakçısı
| Həmzə Ablayev | |
|---|---|
| krımtat. Amza Ablayev | |
 | |
| Doğum tarixi | 22 may 1922 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 10 sentyabr 1998 (76 yaşında) |
| Vəfat yeri |
|
| Dəfn yeri |
|
| Fəaliyyəti | ictimai xadim, müəllim |
| Partiyası | |
Haqqında
Həmzə Memet oğlu Ablayev 22 may 1921-ci ildə Korbek kəndində anadan olub. 1929-cu ildə onun valideynləri kolxoza daxil olmaqdan imtina etdikləri üçün Urala sürgün ediliblər.
1942-ci ildə orduya çağırılıb və İkinci Dünya Müharibəsində iştirak edib. 1944-cü ildə Krım tatarları sürgün edildikdən sonra Özbəkistan SSR-də Qovunçu qəsəbəsində yaşayıb. 1948-ci ildə Daşkənd Pedaqoji İnstitutunun fizika-riyaziyyat fakultəsinin qiyabi şöbəsinə daxil olur və yerli şəhər məktəbində riyaziyyat dərsi keçməyə başlayır.
1950-ci illərin sonundan Krım tatar Milli Hərəkatında iştirak etməyə başlayıb. Yanqıyolda Əbdürrəhman Muradasılovlar birlikdə təşəbbüs qrupu yaradıb. Krıma qayıdıb orada dövlətçiliyi bərpa etmək uğrunda yaranan milli hərəkatla əlaqə saxlayıb. 1960-cı ildə Daşkənd Pedaqoji İnstitutunun tarix fakültəsinə daxil olub. Müəllim heyəti ilə ölkənin milli məsələlərdəki siyasəti ilə bağlı olan suallarda mübahisələr yaşadığına görə təhsilini yarımçıq qoyub. Sonradan isə Sov.İKP-dan xaric edilib.
1965-ci ildən 1970-ci ilə qədər bir çox görüşlərin və proqramların hazırlanmasında iştirak edir. 27 avqust və 2 sentyabr 1967-ci ildə Daşkənddə baş tutmuş Krım tatarlarının kütləvi mitinqlərinin təşkilatçısıdır. 1985-1986-cı illərdə Yanqıyol gənclərdən ibarət təşəbbüs qrupunun yaradılmasına kömək edib. 14 mart 1987-ci ildə Krım tatarlarının təşəbbüs qruplarının Sov.İKP Mərkəzi Komitəsinin katibi Mixayıl Qorbaçovla baş tutacaq görüşündə çıxış etmək üçün o da, xalq təmsilçisi seçilmişdir. 1987-ci ilin aprel ayında Daşkənddə baş tutmuş Krım tatarlarının milli hərəkatının təşəbbüs qruplarının ümumittifaq görüşündə iştirak etmişdir. 16 nəfərdən ibarət olan Mərkəzi Təşəbbüs Qrupunun üzvü olub. 1987-ci ilin iyun ayında Daşkənddə baş tutmuş Krım tatarlarının milli hərəkatının təşəbbüs qruplarının II ümumittifaq görüşündə də iştirak edib. Moskvada baş tutmuş eitraz aksiyalarında iştirak edib.
1989-cu ildə Krıma geri qayıdıb. Milli hərəkatın veteranları cəmiyyətinin rəyasət heyətinin üzvü olub. "Xalqın faciəsi" əsərinin müəllifidir. 10 sentyabr 1998-ci ildə Şumxay kəndində dünyasını dəyişib. Elə orada da dəfn edilib.
Mükafatları
- Özbəkistanın əməkdar müəllimi adına layiq görülüb.
- SSRİ xalq təhsilinin əlaçısıdır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Gülnarə Bəkirova. "Амза Аблаев: "Мы отвечаем за судьбу своего народа…" / Həmzə Ablayev: "Biz xalqımızın taleyinə cavabdehik…"" (rus). krymr.com. 20.07.2015. 24.06.2020 tarixində . İstifadə tarixi: 27.04.2021.
- "Амза Аблаев: вся жизнь на передовой" (rus). crimeantatars.club. 22.05.2019. 05.09.2019 tarixində . İstifadə tarixi: 27.04.2021..
- "Аблаев Амза (1922-2002)" (Krımtatarca). ana-yurt.com. 27.04.2021 tarixində . İstifadə tarixi: 27.04.2021.
- "Амза Аблаев (1922-1998)" (rus). avdet.org. 28.05.2012. 27.04.2021 tarixində . İstifadə tarixi: 27.04.2021.
- "Амза Аблаев(1922-1998)" (rus). gasprinskylibrary.ru. 09.09.2016. 24.06.2020 tarixində . İstifadə tarixi: 27.04.2021.
Xarici keçidlər
- Həmzə Ablayev - Bütün həyatı ön cəbhədə
- Həmzə Ablayev - Krım tatarları hərəkatının veteranı
- Həmzə Ablayevin çıxışı 1997-ci il
- Tarih sedası - Həmzə Ablayev / ATR
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hemze Ablayev ve ya Amza Ablayev 22 may 1922 Korbek d Krim MSSR 10 sentyabr 1998 Sumxay d Krim Muxtar Respublikasi krim tatar ictimai xadimi pedaqoq krim tatar milli herekatinin liderlerinden biri Ikinci Dunya Muharibesinin istirakcisiHemze Ablayevkrimtat Amza AblayevDogum tarixi 22 may 1922 1922 05 22 Dogum yeri Korbek d Alustinski seher soveti d Krim MSSR RSFSR d Vefat tarixi 10 sentyabr 1998 1998 09 10 76 yasinda Vefat yeri Sumxay d Dobrovsk d Simferopol rayonu d Krim Muxtar Respublikasi UkraynaDefn yeri Sumxay d Fealiyyeti ictimai xadim muellimPartiyasi Sovet Ittifaqi Kommunist PartiyasiHaqqindaHemze Memet oglu Ablayev 22 may 1921 ci ilde Korbek kendinde anadan olub 1929 cu ilde onun valideynleri kolxoza daxil olmaqdan imtina etdikleri ucun Urala surgun edilibler 1942 ci ilde orduya cagirilib ve Ikinci Dunya Muharibesinde istirak edib 1944 cu ilde Krim tatarlari surgun edildikden sonra Ozbekistan SSR de Qovuncu qesebesinde yasayib 1948 ci ilde Daskend Pedaqoji Institutunun fizika riyaziyyat fakultesinin qiyabi sobesine daxil olur ve yerli seher mektebinde riyaziyyat dersi kecmeye baslayir 1950 ci illerin sonundan Krim tatar Milli Herekatinda istirak etmeye baslayib Yanqiyolda Ebdurrehman Muradasilovlar birlikde tesebbus qrupu yaradib Krima qayidib orada dovletciliyi berpa etmek ugrunda yaranan milli herekatla elaqe saxlayib 1960 ci ilde Daskend Pedaqoji Institutunun tarix fakultesine daxil olub Muellim heyeti ile olkenin milli meselelerdeki siyaseti ile bagli olan suallarda mubahiseler yasadigina gore tehsilini yarimciq qoyub Sonradan ise Sov IKP dan xaric edilib 1965 ci ilden 1970 ci ile qeder bir cox goruslerin ve proqramlarin hazirlanmasinda istirak edir 27 avqust ve 2 sentyabr 1967 ci ilde Daskendde bas tutmus Krim tatarlarinin kutlevi mitinqlerinin teskilatcisidir 1985 1986 ci illerde Yanqiyol genclerden ibaret tesebbus qrupunun yaradilmasina komek edib 14 mart 1987 ci ilde Krim tatarlarinin tesebbus qruplarinin Sov IKP Merkezi Komitesinin katibi Mixayil Qorbacovla bas tutacaq gorusunde cixis etmek ucun o da xalq temsilcisi secilmisdir 1987 ci ilin aprel ayinda Daskendde bas tutmus Krim tatarlarinin milli herekatinin tesebbus qruplarinin umumittifaq gorusunde istirak etmisdir 16 neferden ibaret olan Merkezi Tesebbus Qrupunun uzvu olub 1987 ci ilin iyun ayinda Daskendde bas tutmus Krim tatarlarinin milli herekatinin tesebbus qruplarinin II umumittifaq gorusunde de istirak edib Moskvada bas tutmus eitraz aksiyalarinda istirak edib 1989 cu ilde Krima geri qayidib Milli herekatin veteranlari cemiyyetinin reyaset heyetinin uzvu olub Xalqin faciesi eserinin muellifidir 10 sentyabr 1998 ci ilde Sumxay kendinde dunyasini deyisib Ele orada da defn edilib Mukafatlari Ozbekistanin emekdar muellimi adina layiq gorulub SSRI xalq tehsilinin elacisidir Hemcinin baxHuseyin Kurkcu Yaqub Sakireli Hemdi GiraybeyIstinadlarGulnare Bekirova Amza Ablaev My otvechaem za sudbu svoego naroda Hemze Ablayev Biz xalqimizin taleyine cavabdehik rus krymr com 20 07 2015 24 06 2020 tarixinde Istifade tarixi 27 04 2021 Amza Ablaev vsya zhizn na peredovoj rus crimeantatars club 22 05 2019 05 09 2019 tarixinde Istifade tarixi 27 04 2021 Ablaev Amza 1922 2002 Krimtatarca ana yurt com 27 04 2021 tarixinde Istifade tarixi 27 04 2021 Amza Ablaev 1922 1998 rus avdet org 28 05 2012 27 04 2021 tarixinde Istifade tarixi 27 04 2021 Amza Ablaev 1922 1998 rus gasprinskylibrary ru 09 09 2016 24 06 2020 tarixinde Istifade tarixi 27 04 2021 Xarici kecidlerHemze Ablayev Butun heyati on cebhede Hemze Ablayev Krim tatarlari herekatinin veterani Hemze Ablayevin cixisi 1997 ci il Tarih sedasi Hemze Ablayev ATR