Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Əbu Sələmə Həmmad ibn Sələmə ibn Dinar əl-Bəsri əl-Hiraqi (ərəb. حمّاد بن سلمة; v. 784) — mühəddis, qrammatika və fiqh alimi. Sünni mənbələrində onu və Həmmad ibn Zeyd bərabər "Həmmadeyn" (azərb. İki Həmmad) adlandırırlar.
| Həmmad ibn Sələmə | |
|---|---|
| ərəb. حمّاد بن سلمة | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | Bəsrə |
| Elm sahələri | hədis, fiqh, dilçilik |
Bioqrafiyası
Hicri 90-cı (709) illərdə doğulub. Ləqəbləri "Həzzaz" (ipəkçi) və "Bezzaz"dır (parçaçı). Bir neçə dəfə evlənmiş, lakin "abdal" olduğu üçün övlad sahibi olmamışdır. Lakin Zəhəbi onun övladının olmamasının səbəbini fizioloji probləmlə bağlı olduğunu güman edir.
Həmmad təhsil həyatında bir çox tabiindən bəhrələnmişdir. O, Sabit ibn Əsləm əl-Bünani, Qətadə, Humeyd ət-Təvil, İbn Əbu Müleykə, İbn Kəsir əl-Məkki kimi alimlərdən hədis, Asim və İbn Kəsir əl-Məkkidən isə qiraət rəvayət etmişdir. O, Sabit ibn Əsləm və Humeyd ət-Təvildən gələn rəvayətlərdə ən etibarlı şəxs hesab olunur. Həmmaddan Abdullah ibn Mübarək, Yəhya ibn Səid əl-Qəttan, Vəki ibn Cərrah, Əbdürrəhman ibn Mehdi və Süleyman ibn Hərb kimi şəxslər hədis, Hərami ibn Umarə, Həccac ibn Minhəl, Şeybə ibn Əmr isə bəzi qiraət vəchləri rəvayət ediblər. O, nəhiv (qrammatika) və fiqh təhsilinə də önəm vermişdir. O, nəhivdə Sibəveyhi ve Yunus ibn Həbib kimi məşhur alimlərdən bəhrələnmişdir. Bəzi mənbələrin "Bəsrə müftüsü" adlandırdığı Həmmad moizələr oxumuş, dini maarifləndirmə və təbliğat işləri ilə məşğul olmuşdur.
Həmmad, 19 Zilhiccə hicri 167-ci (13 Temmuz 784) ildə Bəsrədə məsciddə namaz qılarkən vəfat etmişdir. Bu tarixin hicri 165 ve 169-cu illər olduğu da deyilir.
Hədis elmindəki yeri
Buxari istisna olmaqla, bütün "Kütübi-sittə" müəllifləri isə onun rəvayətlərinə öz əsərlərində yer vermişlər. Buxari isə onun bir rəvayətindən istişhad (sübut) üçün istifadə etmişdir.İbn Hibban bu məsələdə Buxarini tənqit etmiş, Əbdürrəhman ibn Dinar və Şöbə ibn Əyyaş kimi şəxslərdən hədis rəvayət edib, Həmmaddan etməməsini doğru hesab etməmişdir.
İbn Sad, Həmmadı "siqa" adlandırmışdır. Yəhya ibn Main, Əhməd ibn Hənbəl, Əbül-Həsən əl-İcli və Nəsai kimi hədis alimləri də Həmmadı "siqa" hesab edirlər.
Əbu Davud, Həmmadın əlində Qeys ibn Sadln bir kitabından başqa bir şeyin olmadığını və hədisləri əzbərindən rəvəyət etdiyini, buna görə də bəzən yanıldığını demişdir. Zəhəbi də bu fikirlə razılaşmış, lakin Həmmadı bundan ötrü tənqid etməyin doğru olmadığını vurğulamışdır.
Əsərləri
O, "Kitabüs-Sünən" adlı əsərin müəllifidir.
İstinadlar
- Zəhəbi. Tarixul-İslam (ərəb). 150.
- Buxari. Riqaq (ərəb). 10.
- Yaqut. Mucəmul-üdəbə (ərəb). X. 257.
- Altıkulaç, Tayyar. "HAMMÂD b. SELEME". TDV İslâm Ansiklopedisi. 1992. 16.09.2025 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16.09.2025.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ebu Seleme Hemmad ibn Seleme ibn Dinar el Besri el Hiraqi ereb حم اد بن سلمة v 784 muheddis qrammatika ve fiqh alimi Sunni menbelerinde onu ve Hemmad ibn Zeyd beraber Hemmadeyn azerb Iki Hemmad adlandirirlar Hemmad ibn Selemeereb حم اد بن سلمة Dogum tarixi 709 Vefat tarixi 13 iyul 784 74 75 yasinda Vefat yeri Besre Elm saheleri hedis fiqh dilcilik Mundericat 1 Bioqrafiyasi 2 Hedis elmindeki yeri 3 Eserleri 4 IstinadlarBioqrafiyasiredakteHicri 90 ci 709 illerde dogulub Leqebleri Hezzaz ipekci ve Bezzaz dir parcaci Bir nece defe evlenmis lakin abdal oldugu ucun ovlad sahibi olmamisdir Lakin Zehebi onun ovladinin olmamasinin sebebini fizioloji problemle bagli oldugunu guman edir 1 Hemmad tehsil heyatinda bir cox tabiinden behrelenmisdir O Sabit ibn Eslem el Bunani Qetade Humeyd et Tevil Ibn Ebu Muleyke Ibn Kesir el Mekki kimi alimlerden hedis Asim ve Ibn Kesir el Mekkiden ise qiraet revayet etmisdir O Sabit ibn Eslem ve Humeyd et Tevilden gelen revayetlerde en etibarli sexs hesab olunur Hemmaddan Abdullah ibn Mubarek Yehya ibn Seid el Qettan Veki ibn Cerrah Ebdurrehman ibn Mehdi ve Suleyman ibn Herb kimi sexsler hedis Herami ibn Umare Heccac ibn Minhel Seybe ibn Emr ise bezi qiraet vechleri revayet edibler O nehiv qrammatika ve fiqh tehsiline de onem vermisdir O nehivde Sibeveyhi ve Yunus ibn Hebib kimi meshur alimlerden behrelenmisdir Bezi menbelerin Besre muftusu adlandirdigi Hemmad moizeler oxumus dini maariflendirme ve tebligat isleri ile mesgul olmusdur Hemmad 19 Zilhicce hicri 167 ci 13 Temmuz 784 ilde Besrede mescidde namaz qilarken vefat etmisdir Bu tarixin hicri 165 ve 169 cu iller oldugu da deyilir Hedis elmindeki yeriredakteBuxari istisna olmaqla butun Kutubi sitte muellifleri ise onun revayetlerine oz eserlerinde yer vermisler Buxari ise onun bir revayetinden istishad subut ucun istifade etmisdir 2 Ibn Hibban bu meselede Buxarini tenqit etmis Ebdurrehman ibn Dinar ve Sobe ibn Eyyas kimi sexslerden hedis revayet edib Hemmaddan etmemesini dogru hesab etmemisdir 3 Ibn Sad Hemmadi siqa adlandirmisdir Yehya ibn Main Ehmed ibn Henbel Ebul Hesen el Icli ve Nesai kimi hedis alimleri de Hemmadi siqa hesab edirler Ebu Davud Hemmadin elinde Qeys ibn Sadln bir kitabindan basqa bir seyin olmadigini ve hedisleri ezberinden reveyet etdiyini buna gore de bezen yanildigini demisdir Zehebi de bu fikirle razilasmis lakin Hemmadi bundan otru tenqid etmeyin dogru olmadigini vurgulamisdir 4 EserleriredakteO Kitabus Sunen adli eserin muellifidir 4 Istinadlarredakte Zehebi Tarixul Islam ereb 150 Buxari Riqaq ereb 10 Yaqut Mucemul udebe ereb X 257 1 2 Altikulac Tayyar HAMMAD b SELEME TDV Islam Ansiklopedisi 1992 16 09 2025 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 09 2025 Menbe https az wikipedia org w index php title Hemmad ibn Seleme amp oldid 8332653