fbpx
Wikipedia

Hovard Zinn

September 02, 2022

Hovard Zinn (Howard Zinn - 24 avqust, 1922 – 27 yanvar, 2010) — amerikalı tarixçi, yazıçı, dramaturq və sosial aktivist. 1964-1988 illərdə Boston Universitetində siyasi elmlər üzrə professor işləməmişdən əvvəl və işlədiyi ərəfədə o, ən təsiredici və ABŞ-da bestseller olan “Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixi”nin (A People’s History of the United States) də daxil olduğu iyirmidən çox kitab yazmışdır. Zinn davamlı olaraq Birləşmiş Ştatlardakı fəhlə hərəkatı tarixi, vətəndaş hüquqları və müharibə əleyhinə olan hərəkatlar tarixi barədə yazmışdır. Onun memuarı olan “Hərəkət Edən Qatarda Neytral Ola Bilmərsən” (You Can’t be Neutral on a Moving Train) 2004-cü ildə Zinnin həyat və fəaliyyətini özündə əks etdirən sənədli filmin başlığıdır. Hovard Zinnin "A Young People's History of the United States" kitabı azərbaycan dilinə "Başla Kitab" tərəfindən tərcümə edilmişdir.

Hovard Zinn
ing. Howard Zinn
Doğum tarixi
Doğum yeri Bruklin, ABŞ
Vəfat tarixi (87 yaşında)
Vəfat yeri Santa Monika, Kaliforniya
Vəfat səbəbi  Miokard infarktı
Vətəndaşlığı ABŞ
Təhsili
Fəaliyyəti dramaturq, politoloq, tarixçi, yazıçı, universitet müəllimi[d], jurnalist, pasifist, insan hüquqları fəalı, kinorejissor
Tanınmış əsəri
howardzinn.org
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı və karyerası

Erkən həyatı

Zinn, 1922-ci il avqust ayının 24-də Bruklində dünyaya göz açmışdır. Atası Eddie Zinn Avstriya-Macarıstan imperiyasında doğulmuş və Birinci dünya müharibəsinin başlamasından əvvəl qardaşı Samuel ilə birgə Birləşmiş Ştatlara köçmüşdür. Hovardın anası Cenni (Rabinovitz) Zinn Şərqi Sibirdə yerləşən İrkutsk şəhərindən ABŞ-a immiqrasiya etmişdir. Hər iki valideyn tanış olduqları və evləndikləri zaman çox aşağı təhsil səviyyəli fabrik işçiləri idi və uşaqlarını böyütdükləri mənzildə heç bir kitab və ya jurnal yox idi. Zinn’in valideynləri Çarlz Dikkensin 20 cilddə toplanmış əsərlərini almaq üçün New York Posta hər bir əsər üçün 10 sent və bir kupon göndərərək oğullarını ədəbiyyatla tanış etdi. Zinn həmçinin direktor və şair olan Elias Liberman tərəfindən əsası qoyulmuş "Thomas Jefferson High School"da yaradıcı yazıçılıq üzrə təhsil aldı. İkinci dünya müharibəsi ərəfəsində Zinn könüllü olaraq Hava qüvvələri qoşununa qoşuldu və 490-cı topçu alayında bombardmançı olaraq təyin edildi. Berlin, Çexoslovakiya və Macarıstan səmalarından düşmən hədəflərini bombaladı.1945-ci il aprel ayında Birləşmiş Ştatlar topçusu Zinn Fransanın cənub-qərbində yerləşən, dənizkənarı istirahət düşərgəsi olan Ruayana napalm bombası atdı. Zinn’in müharibə əleyhdarı mövqeyi öz təcrübələrindən qaynaqlanan bu tip hadisələrdən sonra daha da inkişaf etdi. Doqquz il sonra, doktorluğunu müdafiə etdikdən sonrakı bir tədqiqatda Zinn, Bordonun yaxınlığındakı istirahət düşərgəsini ziyarət etdi. Orada sakinlərdən müsahibə götürdü, bələdiyyə sənədlərini nəzərdən keçirdi və yerli kitabxanada müharibə dövrünə aid qəzet materiallarını sürətlərini götürdü. 1966-cı ildə Zinn “Tarixin Siyasəti” (The Politics of History) kitabında araşdırma apararaq geniş məlumat verdiyi Ruayana qayıtdı. Ruayanda Zinn öyrəndi ki, özünün də iştirak etdiyi havadan bombalama əməliyyatı zamanı mindən çox siravi fransız və Ruayan yaxınlığında müharibənin bitməsini gözləyən bəzi alman əsgərlərinin ölümünə səbəb olub. “Bütün hesabatlar”da təsvir edilən bu hadisəni o, bu kiçik, amma qədim şəhərdə baş vermiş hadisəni “une trgeque erreur” (faciəvi səhv) kimi qiymətləndirdi. “Tarixin Siyasəti” kitabında Zinn bombardman əmrlərinin Avropada müharibənin bitməyindən üç həftə əvvəl hərbçilər tərəfindən hərbi məqsədlərdən çox öz karyeralarının inkişafı və motivasiyası üçün necə verildiyini təsvir edir.

Təhsili

“Əsgərlərin Yenidən Nizamlanması Qanunu”na (Servicemen's Readjustment Act) müvafiq olaraq Zinn İkinci dünya müharibəsindən sonra Nyu York Universitetinə daxil oldu və 1951-ci ildə bu universitetdən bakalavr pilləsi üzrə məzun oldu. 1952-ci ildə Kolumbiya Universitetində magistratura təhsili aldıqdan sonra 1958-ci ildə həmin universitetdə doktorluq müdafiə etdi. Onun magistratura təhsili aldığı zamanki elmi işinin mövzusu Ludlow Qətliamı kimi tanınan “1914-cü il Kolorado kömür mədənçilərinin tətili” idi. Onun doktorluq dissertasiya mövzusu isə 1923-1933 illərdə Nümayəndələr Palatası üzvü olmuş Fiorello LaGuardia’nın konqressdəki fəaliyyətini tədqiq edən “LaGuardia in Congress” (LaGuardia Konqresdə) olmuşdur. LaGuardia nümayəndə olduğu dövrdə ictimai güc, tətil hüququ, vergi qoymaq ilə sərvətin yenidən bölüşdürülməsi üçün mübarizə aparmışdır. “LaGuardia in Congress” Amerika Tarix Assossasiyası (American Historical Association) tərəfindən ingilis dilində yazılmış ən yaxşı Amerikan Tarixi nominasiyası üzrə Beveridge mükafatına layiq görülmüşdür. Kolumbiya Universitetində Zinnə Harry Carman, Henry Steele Commager və David Donald kimi tarixçi professorlar dərs demişdir. Amma kolumbiyalı tarixçi Richard Hofstadterin yazdığı “Amerika Siyasi Ənənəsi” (The American Political Tradition) kitabı Zinni ən çox təsirləndirən əsər olmuşdur. Zinn bu kitabı həmişə özünün “tövsiyə kitablar” siyahısına əlavə edirdi və Barak Obama Amerika Birləşmiş Ştatları prezidenti seçiləndə Zinn yazırdı: “Əgər Richard Hofstadter “Amerika Siyasi Ənənəsi” kitabına əlavə etsəydi, həm “mühafizəkar”, həm də “liberal” prezidentlərin (Demokratlar və Respublikaçılar Partiyasından) olduğunu müşahidə edəcəkdi və Amerikan siyasi sisteminin ən əsas iki xüsusiyyətini – milliyyətçilik və kapitalizm – qorumaq üçün Obama bu sistemə tam uyğun bir modeldir”.

Sonrakı həyatı

1960-1961-ci illərdə Zinn Harvard Universitetində Şərqi Asiya üzrə tədqiqat apardı. Zinn 1956-1963-cü illərdə Atlantada Spelman kollecində tarix professoru və eyni zamanda Paris və Bolonya universitetlərində qonaq professoru işləmişdir. Cənubda vətəndaş hüquqları hərəkatında iştirak etdikdən və 2 kitab yazdıqdan sonra 1964-cü ildə Zinn Boston Universitetində ona təklif olunan vəzifəni qəbul etdi. Onun “vətəndaş azadlıqları sinfi” universitetdə digər siniflər arasında ən məşhuru idi. Belə ki, hər semestr tələb olunmayan fənn olunmasına baxmayaraq təxminən 400 tələbə bu sinifdə Zinndən dərs almaq üçün qeydiyyatdan keçirdi. Siyasi elmlər üzrə Boston Universitetində 24 il dərs deyən Zinn 1988-ci ildə təqaüdə çıxdı. Boston Universitetində jurnalistika üzrə professor olan Caryl Rivers Zinn haqqında deyirdi: “Onun məzlumlar üçün dərin ədalət hissi var, amma o həmişə öz zarafat qabiliyyətini qoruyur. O, xoşbəxt bir döyüşçüdür”. Zinn və Rivers hər ikisi 1979-cu ildə Boston Universitetinin işçilərinin tətilini dəstəkləmiş və hətta bu dəstəklərinə görə universitetdən qovulmaqla təhdid olunmuşdular.

Zinn inanırdı ki, ümumilikdə ənənəvi tarix kitablarında ifadə azadlığı məhduddur. O, Amerikan tarixinə yeni nöqteyi-nəzər gətirmək və gələcəkdəki bu tip kitabları dəstəkləmək üçün “Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixi”ni yazdı. Bu kitab yerli amerikalıların, hinduların, gəlmə avropalılarla arasındakı münaqişəni, ABŞ-ın işğallarını və təcavüzlərini, qulların quldarlığa, fəhlələrin və həmkarlar ittifaqları üzvlərinin kapitalizmə, qadınların patriarxallığa və afroamerikalıların vətəndaş hüquqlarını əldə etmək üçün hökümətə və irqçilərə qarşı olan hərəkətlərini təsvir edir. Kitab 1981-ci ildə Milli Kitab Mükafatı (National Book Award) finalçısı olmuşdur.

“Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixi”nin nəşr olunduğu 1980-ci ildən bəri bu kitab bir çox məktəblərdə və kolleclərdə dərslik vəsaiti kimi istifadə olunmağa başladı və tənqidi pedoqoqikaya aid ən geniş yayılmış nümunəyə çevrildi. 2006-cı ildə The New York Times Book Review’nun verdiyi məlumata görə kitab hər il davamlı olaraq 100 000 nüsxədən çox satılır.

2004-cü ildə Zinn Anthony Arnove ilə birgə “Voices of a People’s History of the United States” (Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixinin Səsi) kitabını nəşr etdirdi. Bu kitabda insanların özlərinin “Xalqlar Tarixi” adlandırdığı nitqlər, məqalələr, esselər, şerlər və mahnı sözləri cəmlənmişdi.

2008-ci ildə Zinn Təhsil Layihəsi (Zinn Education Project) çərçivəsində məktəblərin orta və yuxarı siniflərində “Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixi”ndən dərslik kimi istifadə edilməsi üçün müəllimləri dəstəkləmək missiyası həyata keçirildi. Bu layihə Zinn’in keçmiş bir tələbəsinin öz müəlliminin bu kitabının ölkə miqyasında bütün məktəblərdə tədris olunmasını istəməsi və buna görə də başqa iki təşkilatı da bu layihəyə dəstək verməsi üçün maliyyələşdirməsi ilə başladı. Layihə çərçivəsində sayt yaradıldı və bu saytda pulsuz olaraq 100-dən çox hissəyə bölünmüş formada “Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixi” kitabını yükləmək mümkündür.

Vətəndaş Hüquqları Hərəkatı

1956-cı ildən 1963-cü ilə kimi Zinn Spelman Kollecində Tarix və Sosial Elmlər Departamentinin sədri vəzifəsini icra etmiş və bu dövrdə o, tarixçi Avqust Meyer’ in lobbiçilik etdiyi Vətəndaş Hüquqları Hərəkatında da iştirak etmişdir. Spelman Kollecində işlədiyi müddətdə Zinn “Zorakılığa Qarşı Tələbə Əlaqələndirmə Komitəsi”ndə (Student Nonviolent Coordinating Committee – SNCC) məsləhətçi vəzifəsini icra etdi və SNCC’nın oturma aksiyaları və digər tədbirləri barədə The Nation və Harper’s jurnallarına məqalələr yazdı. 1964-cü ildə Beacon Press onun yeni kitabı olan “SNCC: The New Abolitionists”i (ZQTƏK: Yeni Abolisionist) nəşr etdirdi. Baxmayaraq ki, Zinn nüfuzlu professor idi, 1963-cü ildə tələbələri ilə ayrıseçkiliyə qarşı mübarizədə tərəfdaşlıq etdiyi üçün işdən çıxarıldı. Corciya ştatında yaşadığı müddətdə Zinn yazırdı ki, o ifadə azadlığı, sərbəst toplaşma azadlığı və qanun qarşısında bərabər müdafiə hüququnun da daxil olduğu Amerika Birləşmiş Ştatları Konstitusiyasına edilən Birinci və On Dördüncü düzəlişin pozulmasına dair Corciyanın Albany şəhərində 30 fakt aşkarlayıb. Albanydəki vətəndaş hüquqları hərəkatı barəsində yazdığı məqaləsində Zinn ayrıseçkiliyə son qoymaq üçün mübarizə aparan Azadlıq Yolçularını və prezident Con Kennedinin qanunların icrasındakı istəksizliyini təsvir edirdi. Həmçinin Zinn Con Kennedi rəhbərliyi altındakı Ədalət Departamentinin və J. Edgard Hooverin başçılıq etdiyi Federal Təhqiqatlar Bürosunun vətəndaş hüquqları fəallarına qarşı edilən zorakılıq aktları barəsində demək olar ki, heç bir şey etmədiklərini də vurğulayırdı. Zinn vətəndaş hüquqları hərəkatındakı qarşıdurmalar barəsində həm iştirakçı, həm də tarixçi olaraq yazırdı. 1964-cü ildə onun ikinci kitabı olan “The Southern Mystique” nəşr olundu. Spelman Kollecindən qovulduqdan qırx bir il sonra, 2005-ci ildə Zinn Spelman’a “Humane Letters” fəxri doktorluğu verilməsi üçün dəvət edildi və oradakı “Məyusluğa Qarşı” başlığı altındakı nitqində Zinn dedi:

'“Tarix dərsi sənə öyrədir ki, sən ümidsizliyə düşməməlisən, əgər sən haqlısansa və inadla öz yolunda davam edirsənsə dəyişikliyə nail olacaqsan. Hökumət xalqı aldatmağa cəhd edə bilər, qəzetlər və televiziya kanalları da eyni şeyi təkrarlaya bilər, amma həqiqət mütləq aşkara çıxacaqdır. Bir həqiqət yüz yalandan daha çox güclüdür”.

Siyasi ideologiyası

Zinn özünü “bir az anarxist, bir az da sosialist, bəlkə də demokratik sosialist” kimi xarakterizə edir. O sosializmə onun məşhur və müsbət bir ideya kimi bütün tarixi boyu baxmağı təklif edir. Çünki sosializmin Sovet kommunizmi ilə bağlı pis bir əlaqəsi var. 2009-cu ildə Madison, Viskonsində Zinn dedi:

“Gəlin sosializmdən danışaq. Məncə keçən əsrdə Sovet İttifaqının sosializmə pis ad verməsindən sonra müasir dövrdə sosializmi yenidən milli müzakirə mövzusuna çevirmək çox əhəmiyyətlidir. Sosializmin bu ölkədə yaxşı adı olub. Sosializmin Eugene Debsi olub. Onun Clarence Darrowu olub. Onun Mother Jonesi olub. Onun ölkə miqyasında milyonlarla sosialist qəzet oxuyan xalqı olub. Sosializm təməl prinsip olaraq deyir ki, hey, gəlin kübar, alicənab cəmiyyət quraq. Gəlin əşyalarımızı paylaşaq. Gəlin elə iqtisadi sistem quraq ki, o əmtəəni hansısa korporasiyanın qazanc əldə etməsi üçün yox, insanların həqiqətən ehtiyacı olduğu üçün istehsal etsin. İnsanlar sosializm sözündən əl çəkməməlidir, çünki siz kapitalizm hüdudlarından kənara doğru getməlisiniz”

İnformasiya Azadlığı Qanununun (Freedom of Information Act) xahişi ilə 30 iyul, 2010-cu ildə Federal Təhqiqatlar Bürosu Hovard Zinnin həyat və fəaliyyəti barədə 423 səhifəlik məlumatı ictimaiyyətə açdı. 1949-cu ildə, Makkartizmin tüğyan etdiyi dövrdə ilk dəfə Zinnin haqqında FTBdə daxili təhlükəsizlik araşdırması başlanmışdır. Çünki FTB Zinnin Kommunist Partiyasının fəal üzvü olması və kommunistlərə müxbirlik etməsindən şübhələnirdi. Zinn Kommunist Partiyasına üzv olması barədə iddiaları rədd edirdi və qeyd edirdi ki, o müxtəlif təşkilatların aksiyalarında iştirak edib və bu təşkilatlar Kommunist Cəbhəsi hesab edilə bilər, amma onun iştirakı öz inancından qaynaqlanır, çünki o inanır ki, bu ölkədə hər bir kəsin öz idealarına müvafiq olaraq inanmağa, düşünməyə və hərəkət etməyə haqqı var.

1960-cı illərin sonunda Zinnin Vyetnam müharibəsi əleyhdarlığı və onun Martin Lüter Kinq üzərindəki təsirinin nəticəsi olaraq FTB Zinni ölkə üçün yüksək təhlükəli şəxslər siyahısına daxil etdi və bu kateqoriyaya görə əgər ölkədə fövqəladə vəziyyət elan edilsə, bu FTB-yə Zinni həbs etmək üçün səlahiyyət verirdi. FTB sənədləri göstərir ki, onlar Zinnin hər dəfə təkrarən FTB-ni ağ mafiya qruplarının hücumlarından qaraları müdafiə etməməkdə tənqid etməsindən çox narahat idilər. Zinnin qızı deyir ki, o gizli sənədləri gösrəndə təəccüblənmədi və atası haqqında dedi ki, “O, həmişə FTB-nin onun haqda gizli sənədlərinin olduğunu bilirdi”.

Kitabları

"Hərəkət Edən Qatarda Neytral Ola Bilmərsən" - "You Can't be Neutral on a Moving Train"

İkinci dünya müharibəsində bir topçu kimi gördüklərini və ölən minlərlə insandan bəhs etmək üçün… bir neçə insanın əlində hədsiz dərəcədə böyük sərvət olduğu halda dünyada milyardlarla insanın ac, xəstə, evsiz olduğu reallığını aşkara çıxararaq sinfi şüuru yaratmaq üçün… bərabər ədalət uydurmasının maskasını aşağı salmaq və terrora qarşı müharibə adı altında yaradılan isteriyaya qarşı çıxmaq üçün… yazdı. Gördükləri onu ümidsizliyə düçar edə bilərdi, lakin Zinn ona bütün bunların qarşısında tab gətirəcək gücü verən vicdanı və ümidi ilə yazdı. “Ümidsiz olmağa haqqım yoxdur. Ümiddə inadkaram. Bəli, bu bir hissdir. Amma məntiqsiz deyil, insanlar hisslərə hörmət edər, lakin mütləq səbəblər istəyərlər. Davam etmək üçün səbəblər, təslim olmamaq üçün, rahatlığa və ya ümidsizliyə öyrəşməmək üçün sübut istəyərlər. Səbəblərin olduğunu dedim. Sübutların olduğuna inanıram. Amma bunlar o gecə Kalamazoo’da mənə sual verən adama göstərə bilməyəcəyim qədər çoxdur. Bir kitabı dolduracaq qədər çoxdur”.

"Gənclər üçün Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixi" - "A Young People's History of the United States"

"İllər boyu həmişə bu sualla qarşılaşdım: “Amerika Birləşmiş Ştatlarının vərdiş edilmiş tarixindən olduqca fərqli olan bu kitabınızın gənclərə uyğun olduğunu düşünürsünüzmü? Bu hal ölkəmizlə bağlı məyusluq yaratmazmı? Hökumətin siyasətini bu şəkildə tənqid etmək doğrudurmu? Xristofor Kolumb, Endrü Cekson və Teodor Ruzvelt kimi xalqın ənənəvi qəhrəmanlarını bu cür alçaltmaq doğrudurmu? Köləlik və irqçiliyə, Hindu qətliamına, işçi sinfinin istismarına və ABŞ-ın Amerikanın aborigenlərini məhv edərək genişlənməsinə diqqət çəkmək vətən xainliyi deyilmi?

Bəzi insanların belə radikal və tənqidi fikirləri nəyə görə gənclərə uyğun görmədikləri məni çox maraqlandırır. Görəsən bu insanlar gənclərin bu mövzuları dərk edə bilməyəcəklərini düşünürlər? Mənə görə gənc oxucuların öz ölkələrinin siyasətinə vicdanlı yanaşacaq yetkinlikdə olmadıqlarını düşünmək yanlışdır. Bəli, bu bir vicdan məsələsidir. Necə ki, fərdlər olaraq öz xətalarımızı düzəltmək üçün vicdanlı olmağımız lazımdır. Milli siyasətimizi qiymətləndirərkən də vicdanlı olmaq labüddür. Mənə görə vətənpərvərlik hökumətin hər etdiyini sorğulamadan qəbul etmək deyil. Hökumətimizin hər etdiyini sorğulamadan qəbul etmək demokratiyaya aid bir xüsusiyyət də deyil. Tələbəliyimin ilk illərində hökumətlərin etdiklərini sorğulamayan bir xalqın diktator və totalitar rejimlərin bir işarəsi olduğu öyrədildi. Əgər demokratik ölkədə yaşayırsınızsa, deməli hökumətin siyasətini tənqid etmək haqqınız vardır.

Demokratiyanın fundamental prinsipləri kaloniyaların bundan etibarən ingilis idarəçiliyini qəbul etməyəcəyini açıqlayan 1776 tarixli İstiqlaliyyət Bəyənnaməsində qeyd olunub. Bəyənnamə dövlətlərin müqəddəs olmadığını, tənqid edilə biləcəyini, çünki “həyat, azadlıq və xoşbəxtliyin davamı” üçün hər bir fərdin bərabər hüquqlarını qorumaq məqsədilə insanlar tərəfindən yaradılmış süni bir sistem olduğunu açıq bir şəkildə sərgiləyir. Bəyənnaməyə görə əgər hökumətlər öhdəliklərini yerinə yetirməsələr “xalq hökuməti dəyişdirmə, ya da ləğv etmə haqqına sahibdir”.

Əgər hökuməti “dəyişdirmək və ya ləğv etmək” xalqın əlindədirsə, hökuməti tənqid etmək də əlbəttə onların haqqıdır. Həmçinin tarixi qəhrəmanların xətalarını göstərərək gəncləri məyus etmə məsələsində narahat deyiləm. Qəhrəman olaraq bizə öyrədilən və bu gözlə gördüyümüz insanların əslində bu heyranlığa layiq olmadıqlarını sərbəstcə deyə bilmək haqqımızdır. Kolumbun bu qitəyə qızıl axtarmaq üçün gəlməsi və ətrafı yandırıb dağıtması nəyə görə qəhrəmanlıq olsun? Qitə aborigenlərini öz torpaqlarından qovdu deyə niyə Andrew Jackson’ı qəhrəman etməliyik? Teodor Ruzvelt İspaniya-Amerika müharibəsinə daxil olduğu, ispanları Kubadan qovduğu və bu arada ABŞ-ın gələcəkdə Kubanın idarəsini ələ keçirməsini asanlaşdırdığı üçün onu nəyə görə qəhrəman etməliyik?

Bəli, hər birimizin qəhrəmanlara, heyran qalacağımız adamlara və insanlara necə yaşamalı olduqlarını göstərən nümunəvi şəxslərə ehtiyacımız var. Lakin mən Kolumbun Baham adalarındakı aborigenlərə qarşı vəhşicə hərəkətlərini gün işığına çıxardan Bartolome de Las Kasası qəhrəman olaraq görməyə üstünlük verirəm. Ana yurdlarından qovulmaqlarına müqavimət göstərən Çeroki hindularını qəhrəman olaraq görməyi üstün tuturam. Mənə görə Filippin adalarında yüzlərlə insan qətl edən Teodor Ruzvelti qınayan Mark Tven də qəhrəmandır. Prezident Vudro Vilsonun amerikalı gəncləri Birinci dünya müharibəsinə göndərməsini protest edən Helen Keller də mənə görə qəhrəmandır. Müharibəyə, irqçiliyə və iqtisadi ədalətsizliyə qarşı olan bir insan kimi bugün ABŞ-da qarşılaşdığımız vəziyyət keçmişdəkindən heç də fərqli deyil".

"Amerika Birləşmiş Ştatları Xalqlar Tarixi" – "A People’s History of the United States"

ABŞ-ı necə tanıyırsız? Əlbəttə ki, İkinci dünya müharibəsindən və xüsusilə də Sovet İttifaqının süqutundan sonra dünyaya hökm edən, öz qanunlarını bütün millətlərə mərhəmətsizcəsinə dirəməyə çalışan, kapitalizmin və texnologiyanın ən yüksək səviyyəsinə çatmış, imperialist ölkə olaraq. Amma bir də digər Amerika var. Bu kitabda Howard Zinn məhz bu “digər” Amerikadan bəhs edir. Columbus’un bu böyük qitəni “kəşf etməsi”ndən sonra, bakir torpaqlara köçən xalqların, qırılan və qovulan hinduların, çox böyük sürətlə inkişaf edən kapitalizmin əzib istismar etdiyi işçilərin, torpaqları əllərindən alınan əkinçilərin, irqi-ayrıseçkiliyə məruz qalan qaraların, etiraz musiqisinin və ədəbiyyatın, müharibələrin əleyhinə mübarizə aparan kütlələrin, liberterianların, sosialistlərin və feministlərin apardığı mübarizələr “digər” Amerikanın tarixini, “Amerikan Xalqlarının Tarixi”ni təşkil edir. Howard Zinn bu epik kitabda Amerikanın qəddar mənfəət mübarizəsi içində, sinfi və irqi müharibələrdən keçərək, dövrlərə bölərək necə ABŞ-a çevrildiyini göstərir; “digər” Amerikanın dərin humanist formatı, fəlsəfəsi, şiddətli ağrılarını bəzən bir tarixçinin detallarda göstərdiyi diqqətlə, bəzən sosioloqun təhlil metodları ilə, amma həmişə sənətkar həssaslığı və səlis dillə sərgiləyir. Howard Zinn hadisələrin gedişatını müasir dövrə qədər gətirir və ənənəvi tarixçilərin, diplomatların, dövlət xadimlərinin, TV seriallarının, Holloywood filmlərinin göstərdiyindən çox fərqli Amerikanı zahirə çıxardır. Amerikan domokratiyasının, iki partiyalı sistemin, Ağ Ev fırıldaqlarının daxili mahiyyətini aşkara çıxardaraq bugünki işsizlərin, evsizlərin, hər il sosial hüquqları daha da ixtisar olunan fəhlələrin, təqaüdçülərin, qadınların Amerikasından bəhs edir.

"Soyuq Müharibə və Universitet" – "The Cold War and the University"

Immanuel Wallerstein/ Noam Chomsky/ Howard Zinn/ Ira Katznelson/ R. C. Lewontion/ David Montgomery/ Laura Nader/ Richard Ohmann/ Ray Siever “Soyuq Müharibə” universitetlərin strukturunu və akademik fənlərin məzmununu təkrarən formalaşdırdı. Siyasi və intellektual həyatın bütün toxumalarına nüfuz etdiyi kimi. Bu kitabdakı məqalələr bir-birindən fərqli mövzuları nəzərdən keçirir: texniki və humanitar elmlərdəki tədqiqatların transformasiya edilməsi, siyasi nəzəriyyəçilər tərəfindən liberal demokratiyanın yenidən müəyyənləşdirilməsi, Güc-qüvvənin bütün dünyada istifadə edilməsindən qaynaqlanan təkəbbür və ölkənin həyatında akademik müxaliflərin yolu...

"Marks Soho’da – Marx in Soho"

Tamaşa

Hadisə Marksizmin öldüyünün elan edilməsindən sonra Karl Marksın London, Soya’ya bir saatlıq müddətə enmək üçün yuxarıdakıları razı salması, amma bürokratik bir səhv ucbatından New York şəhərindəki Soho’ya enməsi ilə başlayar. Marks bu dünyaya qayıtdığı müddətdə arayışlar verərək özünü və yazdıqlarını müdafiə edər, eyni zamanda həm şəxsi həyatından bölmələr təqdim edər, həm də özünə tənqidi yanaşar. Böhranla sarsıntılar keçirdən kapitalist sistemi Karl Marksın nöqteyi-nəzəri ilə teatr səhnəsində nəzərdən keçirilir. Bu kitab və Zinn’lə bağlı Elizabeth Martinez belə deyir: “Howard Zinn demək olar ki, tək-tənha Amerika Birləşmiş Ştatları tarixini xalqın nəzərindən tədqiq edərək populyar hala saldı. O, bizi maarifləndirmək üçün daima yeni üsullar tapır. İndi də qarşımıza “Marks Soho’da” ilə çıxır. Bu oyunda yumorla qarışıq əsaslı məlumatlar, iti siyasət və böyük bir zövq var. Düzü, Zinn başdan-başa milli xəzinədir!”

"Amerikan Müxalifləri" – "American Dissidents"

Noam Chomsky/ Micheal Albert/ Howard Zinn/ Barbara Ehrenreich/ Bell Hooks/ Manning Marable

Bugün “inqilab” sözü bir çox insanda gülüşə səbəb olur. Bəzən rişxəndli, bəzənsə kədərli təbəssümlər artıq çox uzaqlarda qalmış xəyalı ya da qarabasmanı xatırladır. Halbuki çox yox, hələ 25-30 il əvvəl dünyada milyonlarla insan “inqilab”ın çox yaxında olacağına inanırdı və bunun naminə qətiyyətli şəkildə döyüşürdü. İnsan həyatı üçün 25-30 il əlbəttə ki, uzun bir dövrdür, amma insanlıq üçün çox qısa müddətdir. 1960-cı illərin sonlarında meydana gələn inqilabı hərəkatların demək olar ki, hamısı birbaşa dövlət terroru və ya hökumət tərəfindən dəstəklənən terror qruplaşmaları tərəfindən əzildi, lakin yenə də insanın azadlıq, ədalət və bərabərlik ehtirası məhv edilə bilmədi...

Şəxsi həyatı, ailəsi və ölümü

Zinn 1944-cü ildə Roslin Şexter ilə evlənmiş və 2008-ci il həyat yoldaşının vəfatına qədər də evli qalmışdı. Onların Mayla adında bir qızı və Jeff adında bir oğulları olmuşdu. 27 yanvar, 2010-cu ildə Zinn Santa Monika, Kaliforniyada bir otelin üzgüçülük hovuzunda üzərkən infarkt keçirərək vəfat etdi.

İstinadlar

  1. https://www.howardzinn.org/about/biography/.
  2. http://howardzinn.org/.
  3. Howard Zinn, Historian, Is Dead at 87, January 28, 2010
  4. Howard Zinn Dead, Author Of 'People's History Of The United States' Died At 87 by Hillel Italie, The Huffington Post, January 27, 2010
  5. Howard Zinn Critical Essay - Introduction - Volume 199 - Contemporary Literary Criticism - Zinn, Howard. Enotes.com. Retrieved on 2013-08-04
  6. Howard Zinn – One Step Ahead of the Landlord.
  7. Appel, Jacob M. Howard Zinn: Chronicling Lives from Spelman College to Boston U. Education Update, April 2004
  8. The Politics of History 2nd ed. by Hovard Zinn (University of Illinois Press, 1990) pp. 258–274) ISBN 978-0-252-01673-8
  9. . 2014-05-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-03-13.
  10. Zinn, Howard (1990). Declarations of Independence. New York, NY: HarperPerennial. ISBN 978-0-06-092108-8
  11. Appel, JM. Howard Zinn: Chronicling Lives from Spelman College to Boston U., April 2004r
  12. January 29, 2010 "Howard Zinn, Historian, Is Dead at 87"
  13. ["What next for struggle in the Obama era?" The Socialist Worker November 5, 2008, Issue 684]
  14. . 2013-06-25 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-02.
  15. [The National Book Awards Winners & Finalists. Retrieved 2010-03-09.]
  16. "Backlist to the Future" by Rachel Donadio, July 30, 2006
  17. Zinn Education Project, 2013
  18. "Biography of August Meier". Oah.org. Retrieved 2010-01-28
  19. Carol Polsgrove, Divided Minds: Intellectuals and the Civil Rights Movement (2001), pp. 115, 196; "In Memory: Howard Zinn and the Civil Rights Movement," Carol Polsgrove on Writers' Lives
  20. Carol Polsgrove, Divided Minds, p. 238
  21. Library of America. Retrieved 2010-01-28
  22. "Interview with Zinn". Identitytheory.com. Retrieved 2010-01-28.
  23. "Exodus News article on Zinn". Atlanta Inquirer (Georgia) via Exodusnews.com. 2005-05-11. Retrieved 2010-01-28
  24. Brittain, Victoria (28 January 2010). "Howard Zinn's Lesson To Us All". The Guardian.
  25. Tomdispatch.com. Retrieved 2010-01-28. full text of "Against Discouragement."
  26. . 2010-02-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-04-02.
  27. Howard Zinn on Democratic Socialism

Xarici keçidlər

  • Hovard Zinn web səhifəsi
  • Hovard Zinn IMDB-də
  • Hovard Zinn ZSpace'də
  • Hovard Zinn The Progressive'də
  • Hovard Zinn'in işləri

September 02, 2022
hovard, zinn, howard, zinn, avqust, 1922, yanvar, 2010, amerikalı, tarixçi, yazıçı, dramaturq, sosial, aktivist, 1964, 1988, illərdə, boston, universitetində, siyasi, elmlər, üzrə, professor, işləməmişdən, əvvəl, işlədiyi, ərəfədə, təsiredici, abş, bestseller,. Hovard Zinn Howard Zinn 24 avqust 1922 27 yanvar 2010 amerikali tarixci yazici dramaturq ve sosial aktivist 1964 1988 illerde Boston Universitetinde siyasi elmler uzre professor islememisden evvel ve islediyi erefede o en tesiredici ve ABS da bestseller olan Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi nin A People s History of the United States de daxil oldugu iyirmiden cox kitab yazmisdir 3 Zinn davamli olaraq Birlesmis Statlardaki fehle herekati tarixi vetendas huquqlari ve muharibe eleyhine olan herekatlar tarixi barede yazmisdir Onun memuari olan Hereket Eden Qatarda Neytral Ola Bilmersen You Can t be Neutral on a Moving Train 2004 cu ilde Zinnin heyat ve fealiyyetini ozunde eks etdiren senedli filmin basligidir 4 Hovard Zinnin A Young People s History of the United States kitabi azerbaycan diline Basla Kitab terefinden tercume edilmisdir Hovard Zinning Howard ZinnDogum tarixi 24 avqust 1922Dogum yeri Bruklin ABSVefat tarixi 27 yanvar 2010 87 yasinda Vefat yeri Santa Monika KaliforniyaVefat sebebi Miokard infarktiVetendasligi ABSTehsili Nyu York Universiteti 1 Kolumbiya Universiteti 2 Fealiyyeti dramaturq politoloq tarixci yazici universitet muellimi d jurnalist pasifist insan huquqlari feali kinorejissorTaninmis eseri Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixihowardzinn org Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati ve karyerasi 1 1 Erken heyati 1 2 Tehsili 1 3 Sonraki heyati 1 4 Vetendas Huquqlari Herekati 2 Siyasi ideologiyasi 3 Kitablari 3 1 Hereket Eden Qatarda Neytral Ola Bilmersen You Can t be Neutral on a Moving Train 3 2 Gencler ucun Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi A Young People s History of the United States 3 3 Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi A People s History of the United States 3 4 Soyuq Muharibe ve Universitet The Cold War and the University 3 5 Marks Soho da Marx in Soho 3 6 Amerikan Muxalifleri American Dissidents 4 Sexsi heyati ailesi ve olumu 5 Istinadlar 6 Xarici kecidlerHeyati ve karyerasi RedakteErken heyati Redakte Zinn 1922 ci il avqust ayinin 24 de Bruklinde dunyaya goz acmisdir Atasi Eddie Zinn Avstriya Macaristan imperiyasinda dogulmus ve Birinci dunya muharibesinin baslamasindan evvel qardasi Samuel ile birge Birlesmis Statlara kocmusdur Hovardin anasi Cenni Rabinovitz Zinn 5 Serqi Sibirde yerlesen Irkutsk seherinden ABS a immiqrasiya etmisdir Her iki valideyn tanis olduqlari ve evlendikleri zaman cox asagi tehsil seviyyeli fabrik iscileri idi ve usaqlarini boyutdukleri menzilde hec bir kitab ve ya jurnal yox idi Zinn in valideynleri Carlz Dikkensin 20 cildde toplanmis eserlerini almaq ucun New York Posta her bir eser ucun 10 sent ve bir kupon gondererek ogullarini edebiyyatla tanis etdi 6 Zinn hemcinin direktor ve sair olan Elias Liberman terefinden esasi qoyulmus Thomas Jefferson High School da yaradici yaziciliq uzre tehsil aldi 7 Ikinci dunya muharibesi erefesinde Zinn konullu olaraq Hava quvveleri qosununa qosuldu ve 490 ci topcu alayinda bombardmanci olaraq teyin edildi 8 Berlin Cexoslovakiya ve Macaristan semalarindan dusmen hedeflerini bombaladi 9 1945 ci il aprel ayinda Birlesmis Statlar topcusu Zinn Fransanin cenub qerbinde yerlesen denizkenari istirahet dusergesi olan Ruayana napalm bombasi atdi 10 Zinn in muharibe eleyhdari movqeyi oz tecrubelerinden qaynaqlanan bu tip hadiselerden sonra daha da inkisaf etdi Doqquz il sonra doktorlugunu mudafie etdikden sonraki bir tedqiqatda Zinn Bordonun yaxinligindaki istirahet dusergesini ziyaret etdi Orada sakinlerden musahibe goturdu belediyye senedlerini nezerden kecirdi ve yerli kitabxanada muharibe dovrune aid qezet materiallarini suretlerini goturdu 1966 ci ilde Zinn Tarixin Siyaseti The Politics of History kitabinda arasdirma apararaq genis melumat verdiyi Ruayana qayitdi Ruayanda Zinn oyrendi ki ozunun de istirak etdiyi havadan bombalama emeliyyati zamani minden cox siravi fransiz ve Ruayan yaxinliginda muharibenin bitmesini gozleyen bezi alman esgerlerinin olumune sebeb olub Butun hesabatlar da tesvir edilen bu hadiseni o bu kicik amma qedim seherde bas vermis hadiseni une trgeque erreur facievi sehv kimi qiymetlendirdi Tarixin Siyaseti kitabinda Zinn bombardman emrlerinin Avropada muharibenin bitmeyinden uc hefte evvel herbciler terefinden herbi meqsedlerden cox oz karyeralarinin inkisafi ve motivasiyasi ucun nece verildiyini tesvir edir Tehsili Redakte Esgerlerin Yeniden Nizamlanmasi Qanunu na Servicemen s Readjustment Act muvafiq olaraq Zinn Ikinci dunya muharibesinden sonra Nyu York Universitetine daxil oldu ve 1951 ci ilde bu universitetden bakalavr pillesi uzre mezun oldu 1952 ci ilde Kolumbiya Universitetinde magistratura tehsili aldiqdan sonra 1958 ci ilde hemin universitetde doktorluq mudafie etdi Onun magistratura tehsili aldigi zamanki elmi isinin movzusu Ludlow Qetliami kimi taninan 1914 cu il Kolorado komur medencilerinin tetili idi 11 Onun doktorluq dissertasiya movzusu ise 1923 1933 illerde Numayendeler Palatasi uzvu olmus Fiorello LaGuardia nin konqressdeki fealiyyetini tedqiq eden LaGuardia in Congress LaGuardia Konqresde olmusdur LaGuardia numayende oldugu dovrde ictimai guc tetil huququ vergi qoymaq ile servetin yeniden bolusdurulmesi ucun mubarize aparmisdir LaGuardia in Congress Amerika Tarix Assossasiyasi American Historical Association terefinden ingilis dilinde yazilmis en yaxsi Amerikan Tarixi nominasiyasi uzre Beveridge mukafatina layiq gorulmusdur 12 Kolumbiya Universitetinde Zinne Harry Carman Henry Steele Commager ve David Donald kimi tarixci professorlar ders demisdir Amma kolumbiyali tarixci Richard Hofstadterin yazdigi Amerika Siyasi Enenesi The American Political Tradition kitabi Zinni en cox tesirlendiren eser olmusdur Zinn bu kitabi hemise ozunun tovsiye kitablar siyahisina elave edirdi ve Barak Obama Amerika Birlesmis Statlari prezidenti secilende Zinn yazirdi Eger Richard Hofstadter Amerika Siyasi Enenesi kitabina elave etseydi hem muhafizekar hem de liberal prezidentlerin Demokratlar ve Respublikacilar Partiyasindan oldugunu musahide edecekdi ve Amerikan siyasi sisteminin en esas iki xususiyyetini milliyyetcilik ve kapitalizm qorumaq ucun Obama bu sisteme tam uygun bir modeldir 13 Sonraki heyati Redakte 1960 1961 ci illerde Zinn Harvard Universitetinde Serqi Asiya uzre tedqiqat apardi Zinn 1956 1963 cu illerde Atlantada Spelman kollecinde tarix professoru ve eyni zamanda Paris ve Bolonya universitetlerinde qonaq professoru islemisdir Cenubda vetendas huquqlari herekatinda istirak etdikden ve 2 kitab yazdiqdan sonra 1964 cu ilde Zinn Boston Universitetinde ona teklif olunan vezifeni qebul etdi Onun vetendas azadliqlari sinfi universitetde diger sinifler arasinda en meshuru idi Bele ki her semestr teleb olunmayan fenn olunmasina baxmayaraq texminen 400 telebe bu sinifde Zinnden ders almaq ucun qeydiyyatdan kecirdi Siyasi elmler uzre Boston Universitetinde 24 il ders deyen Zinn 1988 ci ilde teqaude cixdi Boston Universitetinde jurnalistika uzre professor olan Caryl Rivers Zinn haqqinda deyirdi Onun mezlumlar ucun derin edalet hissi var amma o hemise oz zarafat qabiliyyetini qoruyur O xosbext bir doyuscudur Zinn ve Rivers her ikisi 1979 cu ilde Boston Universitetinin iscilerinin tetilini desteklemis ve hetta bu desteklerine gore universitetden qovulmaqla tehdid olunmusdular 14 Zinn inanirdi ki umumilikde enenevi tarix kitablarinda ifade azadligi mehduddur O Amerikan tarixine yeni noqteyi nezer getirmek ve gelecekdeki bu tip kitablari desteklemek ucun Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi ni yazdi Bu kitab yerli amerikalilarin hindularin gelme avropalilarla arasindaki munaqiseni ABS in isgallarini ve tecavuzlerini qullarin quldarliga fehlelerin ve hemkarlar ittifaqlari uzvlerinin kapitalizme qadinlarin patriarxalliga ve afroamerikalilarin vetendas huquqlarini elde etmek ucun hokumete ve irqcilere qarsi olan hereketlerini tesvir edir Kitab 1981 ci ilde Milli Kitab Mukafati National Book Award finalcisi olmusdur 15 Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi nin nesr olundugu 1980 ci ilden beri bu kitab bir cox mekteblerde ve kolleclerde derslik vesaiti kimi istifade olunmaga basladi ve tenqidi pedoqoqikaya aid en genis yayilmis numuneye cevrildi 2006 ci ilde The New York Times Book Review nun verdiyi melumata gore kitab her il davamli olaraq 100 000 nusxeden cox satilir 16 2004 cu ilde Zinn Anthony Arnove ile birge Voices of a People s History of the United States Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixinin Sesi kitabini nesr etdirdi Bu kitabda insanlarin ozlerinin Xalqlar Tarixi adlandirdigi nitqler meqaleler esseler serler ve mahni sozleri cemlenmisdi 2008 ci ilde Zinn Tehsil Layihesi Zinn Education Project 17 cercivesinde mekteblerin orta ve yuxari siniflerinde Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi nden derslik kimi istifade edilmesi ucun muellimleri desteklemek missiyasi heyata kecirildi Bu layihe Zinn in kecmis bir telebesinin oz muelliminin bu kitabinin olke miqyasinda butun mekteblerde tedris olunmasini istemesi ve buna gore de basqa iki teskilati da bu layiheye destek vermesi ucun maliyyelesdirmesi ile basladi Layihe cercivesinde sayt yaradildi ve bu saytda pulsuz olaraq 100 den cox hisseye bolunmus formada Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi kitabini yuklemek mumkundur Vetendas Huquqlari Herekati Redakte 1956 ci ilden 1963 cu ile kimi Zinn Spelman Kollecinde Tarix ve Sosial Elmler Departamentinin sedri vezifesini icra etmis ve bu dovrde o tarixci Avqust Meyer 18 in lobbicilik etdiyi Vetendas Huquqlari Herekatinda da istirak etmisdir Spelman Kollecinde islediyi muddetde Zinn Zorakiliga Qarsi Telebe Elaqelendirme Komitesi nde Student Nonviolent Coordinating Committee SNCC 19 meslehetci vezifesini icra etdi ve SNCC nin oturma aksiyalari ve diger tedbirleri barede The Nation ve Harper s jurnallarina meqaleler yazdi 1964 cu ilde Beacon Press onun yeni kitabi olan SNCC The New Abolitionists i ZQTEK Yeni Abolisionist nesr etdirdi 20 Baxmayaraq ki Zinn nufuzlu professor idi 1963 cu ilde telebeleri ile ayriseckiliye qarsi mubarizede terefdasliq etdiyi ucun isden cixarildi Corciya statinda yasadigi muddetde Zinn yazirdi ki o ifade azadligi serbest toplasma azadligi ve qanun qarsisinda beraber mudafie huququnun da daxil oldugu Amerika Birlesmis Statlari Konstitusiyasina edilen Birinci ve On Dorduncu duzelisin pozulmasina dair Corciyanin Albany seherinde 30 fakt askarlayib Albanydeki vetendas huquqlari herekati baresinde yazdigi meqalesinde Zinn ayriseckiliye son qoymaq ucun mubarize aparan Azadliq Yolcularini ve prezident Con Kennedinin qanunlarin icrasindaki isteksizliyini tesvir edirdi Hemcinin Zinn Con Kennedi rehberliyi altindaki Edalet Departamentinin ve J Edgard Hooverin basciliq etdiyi Federal Tehqiqatlar Burosunun vetendas huquqlari feallarina qarsi edilen zorakiliq aktlari baresinde demek olar ki hec bir sey etmediklerini de vurgulayirdi Zinn vetendas huquqlari herekatindaki qarsidurmalar baresinde hem istirakci hem de tarixci olaraq yazirdi 21 1964 cu ilde onun ikinci kitabi olan The Southern Mystique 22 nesr olundu Spelman Kollecinden qovulduqdan qirx bir il sonra 2005 ci ilde Zinn Spelman a Humane Letters fexri doktorlugu verilmesi ucun devet edildi 23 24 ve oradaki Meyusluga Qarsi basligi altindaki nitqinde Zinn dedi Tarix dersi sene oyredir ki sen umidsizliye dusmemelisen eger sen haqlisansa ve inadla oz yolunda davam edirsense deyisikliye nail olacaqsan Hokumet xalqi aldatmaga cehd ede biler qezetler ve televiziya kanallari da eyni seyi tekrarlaya biler amma heqiqet mutleq askara cixacaqdir Bir heqiqet yuz yalandan daha cox gucludur 25 Siyasi ideologiyasi RedakteZinn ozunu bir az anarxist bir az da sosialist belke de demokratik sosialist kimi xarakterize edir 26 27 O sosializme onun meshur ve musbet bir ideya kimi butun tarixi boyu baxmagi teklif edir Cunki sosializmin Sovet kommunizmi ile bagli pis bir elaqesi var 2009 cu ilde Madison Viskonsinde Zinn dedi Gelin sosializmden danisaq Mence kecen esrde Sovet Ittifaqinin sosializme pis ad vermesinden sonra muasir dovrde sosializmi yeniden milli muzakire movzusuna cevirmek cox ehemiyyetlidir Sosializmin bu olkede yaxsi adi olub Sosializmin Eugene Debsi olub Onun Clarence Darrowu olub Onun Mother Jonesi olub Onun olke miqyasinda milyonlarla sosialist qezet oxuyan xalqi olub Sosializm temel prinsip olaraq deyir ki hey gelin kubar alicenab cemiyyet quraq Gelin esyalarimizi paylasaq Gelin ele iqtisadi sistem quraq ki o emteeni hansisa korporasiyanin qazanc elde etmesi ucun yox insanlarin heqiqeten ehtiyaci oldugu ucun istehsal etsin Insanlar sosializm sozunden el cekmemelidir cunki siz kapitalizm hududlarindan kenara dogru getmelisiniz Informasiya Azadligi Qanununun Freedom of Information Act xahisi ile 30 iyul 2010 cu ilde Federal Tehqiqatlar Burosu Hovard Zinnin heyat ve fealiyyeti barede 423 sehifelik melumati ictimaiyyete acdi 1949 cu ilde Makkartizmin tugyan etdiyi dovrde ilk defe Zinnin haqqinda FTBde daxili tehlukesizlik arasdirmasi baslanmisdir Cunki FTB Zinnin Kommunist Partiyasinin feal uzvu olmasi ve kommunistlere muxbirlik etmesinden subhelenirdi Zinn Kommunist Partiyasina uzv olmasi barede iddialari redd edirdi ve qeyd edirdi ki o muxtelif teskilatlarin aksiyalarinda istirak edib ve bu teskilatlar Kommunist Cebhesi hesab edile biler amma onun istiraki oz inancindan qaynaqlanir cunki o inanir ki bu olkede her bir kesin oz idealarina muvafiq olaraq inanmaga dusunmeye ve hereket etmeye haqqi var 1960 ci illerin sonunda Zinnin Vyetnam muharibesi eleyhdarligi ve onun Martin Luter Kinq uzerindeki tesirinin neticesi olaraq FTB Zinni olke ucun yuksek tehlukeli sexsler siyahisina daxil etdi ve bu kateqoriyaya gore eger olkede fovqelade veziyyet elan edilse bu FTB ye Zinni hebs etmek ucun selahiyyet verirdi FTB senedleri gosterir ki onlar Zinnin her defe tekraren FTB ni ag mafiya qruplarinin hucumlarindan qaralari mudafie etmemekde tenqid etmesinden cox narahat idiler Zinnin qizi deyir ki o gizli senedleri gosrende teeccublenmedi ve atasi haqqinda dedi ki O hemise FTB nin onun haqda gizli senedlerinin oldugunu bilirdi Kitablari Redakte Hereket Eden Qatarda Neytral Ola Bilmersen You Can t be Neutral on a Moving Train Redakte Ikinci dunya muharibesinde bir topcu kimi gorduklerini ve olen minlerle insandan behs etmek ucun bir nece insanin elinde hedsiz derecede boyuk servet oldugu halda dunyada milyardlarla insanin ac xeste evsiz oldugu realligini askara cixararaq sinfi suuru yaratmaq ucun beraber edalet uydurmasinin maskasini asagi salmaq ve terrora qarsi muharibe adi altinda yaradilan isteriyaya qarsi cixmaq ucun yazdi Gordukleri onu umidsizliye ducar ede bilerdi lakin Zinn ona butun bunlarin qarsisinda tab getirecek gucu veren vicdani ve umidi ile yazdi Umidsiz olmaga haqqim yoxdur Umidde inadkaram Beli bu bir hissdir Amma mentiqsiz deyil insanlar hisslere hormet eder lakin mutleq sebebler isteyerler Davam etmek ucun sebebler teslim olmamaq ucun rahatliga ve ya umidsizliye oyresmemek ucun subut isteyerler Sebeblerin oldugunu dedim Subutlarin olduguna inaniram Amma bunlar o gece Kalamazoo da mene sual veren adama gostere bilmeyeceyim qeder coxdur Bir kitabi dolduracaq qeder coxdur Gencler ucun Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi A Young People s History of the United States Redakte Iller boyu hemise bu sualla qarsilasdim Amerika Birlesmis Statlarinin verdis edilmis tarixinden olduqca ferqli olan bu kitabinizin genclere uygun oldugunu dusunursunuzmu Bu hal olkemizle bagli meyusluq yaratmazmi Hokumetin siyasetini bu sekilde tenqid etmek dogrudurmu Xristofor Kolumb Endru Cekson ve Teodor Ruzvelt kimi xalqin enenevi qehremanlarini bu cur alcaltmaq dogrudurmu Kolelik ve irqciliye Hindu qetliamina isci sinfinin istismarina ve ABS in Amerikanin aborigenlerini mehv ederek genislenmesine diqqet cekmek veten xainliyi deyilmi Bezi insanlarin bele radikal ve tenqidi fikirleri neye gore genclere uygun gormedikleri meni cox maraqlandirir Goresen bu insanlar genclerin bu movzulari derk ede bilmeyeceklerini dusunurler Mene gore genc oxucularin oz olkelerinin siyasetine vicdanli yanasacaq yetkinlikde olmadiqlarini dusunmek yanlisdir Beli bu bir vicdan meselesidir Nece ki ferdler olaraq oz xetalarimizi duzeltmek ucun vicdanli olmagimiz lazimdir Milli siyasetimizi qiymetlendirerken de vicdanli olmaq labuddur Mene gore vetenperverlik hokumetin her etdiyini sorgulamadan qebul etmek deyil Hokumetimizin her etdiyini sorgulamadan qebul etmek demokratiyaya aid bir xususiyyet de deyil Telebeliyimin ilk illerinde hokumetlerin etdiklerini sorgulamayan bir xalqin diktator ve totalitar rejimlerin bir isaresi oldugu oyredildi Eger demokratik olkede yasayirsinizsa demeli hokumetin siyasetini tenqid etmek haqqiniz vardir Demokratiyanin fundamental prinsipleri kaloniyalarin bundan etibaren ingilis idareciliyini qebul etmeyeceyini aciqlayan 1776 tarixli Istiqlaliyyet Beyennamesinde qeyd olunub Beyenname dovletlerin muqeddes olmadigini tenqid edile bileceyini cunki heyat azadliq ve xosbextliyin davami ucun her bir ferdin beraber huquqlarini qorumaq meqsedile insanlar terefinden yaradilmis suni bir sistem oldugunu aciq bir sekilde sergileyir Beyennameye gore eger hokumetler ohdeliklerini yerine yetirmeseler xalq hokumeti deyisdirme ya da legv etme haqqina sahibdir Eger hokumeti deyisdirmek ve ya legv etmek xalqin elindedirse hokumeti tenqid etmek de elbette onlarin haqqidir Hemcinin tarixi qehremanlarin xetalarini gostererek gencleri meyus etme meselesinde narahat deyilem Qehreman olaraq bize oyredilen ve bu gozle gorduyumuz insanlarin eslinde bu heyranliga layiq olmadiqlarini serbestce deye bilmek haqqimizdir Kolumbun bu qiteye qizil axtarmaq ucun gelmesi ve etrafi yandirib dagitmasi neye gore qehremanliq olsun Qite aborigenlerini oz torpaqlarindan qovdu deye niye Andrew Jackson i qehreman etmeliyik Teodor Ruzvelt Ispaniya Amerika muharibesine daxil oldugu ispanlari Kubadan qovdugu ve bu arada ABS in gelecekde Kubanin idaresini ele kecirmesini asanlasdirdigi ucun onu neye gore qehreman etmeliyik Beli her birimizin qehremanlara heyran qalacagimiz adamlara ve insanlara nece yasamali olduqlarini gosteren numunevi sexslere ehtiyacimiz var Lakin men Kolumbun Baham adalarindaki aborigenlere qarsi vehsice hereketlerini gun isigina cixardan Bartolome de Las Kasasi qehreman olaraq gormeye ustunluk verirem Ana yurdlarindan qovulmaqlarina muqavimet gosteren Ceroki hindularini qehreman olaraq gormeyi ustun tuturam Mene gore Filippin adalarinda yuzlerle insan qetl eden Teodor Ruzvelti qinayan Mark Tven de qehremandir Prezident Vudro Vilsonun amerikali gencleri Birinci dunya muharibesine gondermesini protest eden Helen Keller de mene gore qehremandir Muharibeye irqciliye ve iqtisadi edaletsizliye qarsi olan bir insan kimi bugun ABS da qarsilasdigimiz veziyyet kecmisdekinden hec de ferqli deyil Amerika Birlesmis Statlari Xalqlar Tarixi A People s History of the United States Redakte ABS i nece taniyirsiz Elbette ki Ikinci dunya muharibesinden ve xususile de Sovet Ittifaqinin suqutundan sonra dunyaya hokm eden oz qanunlarini butun milletlere merhemetsizcesine diremeye calisan kapitalizmin ve texnologiyanin en yuksek seviyyesine catmis imperialist olke olaraq Amma bir de diger Amerika var Bu kitabda Howard Zinn mehz bu diger Amerikadan behs edir Columbus un bu boyuk qiteni kesf etmesi nden sonra bakir torpaqlara kocen xalqlarin qirilan ve qovulan hindularin cox boyuk suretle inkisaf eden kapitalizmin ezib istismar etdiyi iscilerin torpaqlari ellerinden alinan ekincilerin irqi ayriseckiliye meruz qalan qaralarin etiraz musiqisinin ve edebiyyatin muharibelerin eleyhine mubarize aparan kutlelerin liberterianlarin sosialistlerin ve feministlerin apardigi mubarizeler diger Amerikanin tarixini Amerikan Xalqlarinin Tarixi ni teskil edir Howard Zinn bu epik kitabda Amerikanin qeddar menfeet mubarizesi icinde sinfi ve irqi muharibelerden kecerek dovrlere bolerek nece ABS a cevrildiyini gosterir diger Amerikanin derin humanist formati felsefesi siddetli agrilarini bezen bir tarixcinin detallarda gosterdiyi diqqetle bezen sosioloqun tehlil metodlari ile amma hemise senetkar hessasligi ve selis dille sergileyir Howard Zinn hadiselerin gedisatini muasir dovre qeder getirir ve enenevi tarixcilerin diplomatlarin dovlet xadimlerinin TV seriallarinin Holloywood filmlerinin gosterdiyinden cox ferqli Amerikani zahire cixardir Amerikan domokratiyasinin iki partiyali sistemin Ag Ev firildaqlarinin daxili mahiyyetini askara cixardaraq bugunki issizlerin evsizlerin her il sosial huquqlari daha da ixtisar olunan fehlelerin teqaudculerin qadinlarin Amerikasindan behs edir Soyuq Muharibe ve Universitet The Cold War and the University Redakte Immanuel Wallerstein Noam Chomsky Howard Zinn Ira Katznelson R C Lewontion David Montgomery Laura Nader Richard Ohmann Ray Siever Soyuq Muharibe universitetlerin strukturunu ve akademik fenlerin mezmununu tekraren formalasdirdi Siyasi ve intellektual heyatin butun toxumalarina nufuz etdiyi kimi Bu kitabdaki meqaleler bir birinden ferqli movzulari nezerden kecirir texniki ve humanitar elmlerdeki tedqiqatlarin transformasiya edilmesi siyasi nezeriyyeciler terefinden liberal demokratiyanin yeniden mueyyenlesdirilmesi Guc quvvenin butun dunyada istifade edilmesinden qaynaqlanan tekebbur ve olkenin heyatinda akademik muxaliflerin yolu Marks Soho da Marx in Soho Redakte TamasaHadise Marksizmin olduyunun elan edilmesinden sonra Karl Marksin London Soya ya bir saatliq muddete enmek ucun yuxaridakilari razi salmasi amma burokratik bir sehv ucbatindan New York seherindeki Soho ya enmesi ile baslayar Marks bu dunyaya qayitdigi muddetde arayislar vererek ozunu ve yazdiqlarini mudafie eder eyni zamanda hem sexsi heyatindan bolmeler teqdim eder hem de ozune tenqidi yanasar Bohranla sarsintilar kecirden kapitalist sistemi Karl Marksin noqteyi nezeri ile teatr sehnesinde nezerden kecirilir Bu kitab ve Zinn le bagli Elizabeth Martinez bele deyir Howard Zinn demek olar ki tek tenha Amerika Birlesmis Statlari tarixini xalqin nezerinden tedqiq ederek populyar hala saldi O bizi maariflendirmek ucun daima yeni usullar tapir Indi de qarsimiza Marks Soho da ile cixir Bu oyunda yumorla qarisiq esasli melumatlar iti siyaset ve boyuk bir zovq var Duzu Zinn basdan basa milli xezinedir Amerikan Muxalifleri American Dissidents Redakte Noam Chomsky Micheal Albert Howard Zinn Barbara Ehrenreich Bell Hooks Manning MarableBugun inqilab sozu bir cox insanda guluse sebeb olur Bezen risxendli bezense kederli tebessumler artiq cox uzaqlarda qalmis xeyali ya da qarabasmani xatirladir Halbuki cox yox hele 25 30 il evvel dunyada milyonlarla insan inqilab in cox yaxinda olacagina inanirdi ve bunun namine qetiyyetli sekilde doyusurdu Insan heyati ucun 25 30 il elbette ki uzun bir dovrdur amma insanliq ucun cox qisa muddetdir 1960 ci illerin sonlarinda meydana gelen inqilabi herekatlarin demek olar ki hamisi birbasa dovlet terroru ve ya hokumet terefinden desteklenen terror qruplasmalari terefinden ezildi lakin yene de insanin azadliq edalet ve beraberlik ehtirasi mehv edile bilmedi Sexsi heyati ailesi ve olumu RedakteZinn 1944 cu ilde Roslin Sexter ile evlenmis ve 2008 ci il heyat yoldasinin vefatina qeder de evli qalmisdi Onlarin Mayla adinda bir qizi ve Jeff adinda bir ogullari olmusdu 27 yanvar 2010 cu ilde Zinn Santa Monika Kaliforniyada bir otelin uzguculuk hovuzunda uzerken infarkt kecirerek vefat etdi Istinadlar Redakte https www howardzinn org about biography http howardzinn org Howard Zinn Historian Is Dead at 87 January 28 2010 Howard Zinn Dead Author Of People s History Of The United States Died At 87 by Hillel Italie The Huffington Post January 27 2010 Howard Zinn Critical Essay Introduction Volume 199 Contemporary Literary Criticism Zinn Howard Enotes com Retrieved on 2013 08 04 Howard Zinn One Step Ahead of the Landlord Appel Jacob M Howard Zinn Chronicling Lives from Spelman College to Boston U Education Update April 2004 The Politics of History 2nd ed by Hovard Zinn University of Illinois Press 1990 pp 258 274 ISBN 978 0 252 01673 8 Film clip of Zinn Retrieved 2010 01 28 2014 05 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 03 13 Zinn Howard 1990 Declarations of Independence New York NY HarperPerennial ISBN 978 0 06 092108 8 Appel JM Howard Zinn Chronicling Lives from Spelman College to Boston U April 2004r January 29 2010 Howard Zinn Historian Is Dead at 87 What next for struggle in the Obama era The Socialist Worker November 5 2008 Issue 684 Activist historian Howard Zinn dies at 87 by Ros Krasny at Reuters January 28 2010 Retrieved 2010 03 09 2013 06 25 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 04 02 The National Book Awards Winners amp Finalists Retrieved 2010 03 09 Backlist to the Future by Rachel Donadio July 30 2006 Zinn Education Project 2013 Biography of August Meier Oah org Retrieved 2010 01 28 Carol Polsgrove Divided Minds Intellectuals and the Civil Rights Movement 2001 pp 115 196 In Memory Howard Zinn and the Civil Rights Movement Carol Polsgrove on Writers Lives Carol Polsgrove Divided Minds p 238 Library of America Retrieved 2010 01 28 Interview with Zinn Identitytheory com Retrieved 2010 01 28 Exodus News article on Zinn Atlanta Inquirer Georgia via Exodusnews com 2005 05 11 Retrieved 2010 01 28 Brittain Victoria 28 January 2010 Howard Zinn s Lesson To Us All The Guardian Tomdispatch com Retrieved 2010 01 28 full text of Against Discouragement By Paul Glavin amp Chuck Morse Perspectives on Anarchist Theory Vol 7 No 1 Spring 2003 2010 02 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 04 02 Howard Zinn on Democratic SocialismXarici kecidler RedakteHovard Zinn web sehifesi Hovard Zinn IMDB de Hovard Zinn ZSpace de Hovard Zinn The Progressive de Hovard Zinn in isleri Menbe https az wikipedia org w index php title Hovard Zinn amp oldid 5952363, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.