Hikmət Cevdet-zadə - ( 1893-cü il, İstanbul, Osmanlı imperiyası — 17 aprel,1945-ci il,Kansk, SSRİ) Sovet türkoloqu, dilçi, ədəbiyyatşünas, dosent və professoru.
Hikmət Cevdet-zadə 1899-cu ildə İstanbul ümumtəhsil məktəbində təhsil almağa başlamış, 1909-cu ildə məzun olmuş, sonra 1904-1910-cu illərdə gimnaziyada oxumuşdur. 1913-cü ildə İstanbul Pedaqoji İnstitutunu bitirmişdir. 1918-ci ildə O, Batumiyə köçmüş və 1924-cü ildə burada türk məktəbi açmışdır. Hikmət Cevdet-zadə, elə bu şəhərdə müəllimlik edən Nayma Süleymanova Kakabadze ilə evlənmişdir.
1920-ci illərinin sonundan etribarən (hələ tələbə ikən) Hikmət Leninqrad Şərq İnstitutunda Türk dilinin tədrisinə başlayıb. 1926-cı ildə SSRİ-də Acariya Xalq Təhsili Komissarının təşkil etdiyi Birinci Ümumittifaq Türkoloji Qurultayının işində, Gürcüstandan bir nümayəndə kimi iştirak etmişdir. 1930-cu illərdə dosent, sonra Leninqrad Şərq İnstitutunda (LŞİ) professoru olmuş, həmşinin Leninqrad Fəlsəfə, Dilçilik və Tarix İnstitutunda (LFDTİ) (1934-cü ilə qədər); 1931-34-cü illərdə Hərbi- Dəniz Akademiyasında da dərs demişdir. Yaşayan Şərq Dilləri Mərkəzi İnstitutu/LŞİ oxumuşdur. 1933-cü ilin noyabrından SSRİ Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq İnstitutunun elmi işçisi olmuşdur.
Represiyalar dövründə 11 sentyabr 1937-ci ildə həbs edilmiş, 10 noyabr 1939-cu ildə məhkum edilmişdir. 17 aprel 1945-ci il, Rusiyanın Krasnoyarsk Krayı Kansk şəhər həbsxana düşərgəsində vəfat etmişdir. 1957-ci ildə ölümündən sonra bəraət almışdır.
Elmi nəaliyyətləri
Hikmət Cevdet-zadə, türk dili ilə bağlı dərsliklərin tərtib edilməsi və türk dilinin tədrisi tarixində görkəmli yer tutur. İstedadlı müəllim, İstanbul Müəllimlər Seminariyasının tələbəsi, Leninqrad Şərq İnstitutu (1926-1937) və Leninqrad Universitetinin dosenti (1933-1937).
Hikmət Cevdet-zade, "Türkcə Danış: Danışıq kitabçası " (L., 1927), "Türk antalogiyası (lüğətli)" (L., 1931), "Müasir Türk dilinin qrammatikası" (L., 1934; A. N. Kononov ilə birlikdə yazılmışdır) və Leninqrad Şərq İnstitutu tərəfindən şüşə qrafika metodu ilə H.M. Tsovikyan , S.S. Djikia və A.N. Kononov ilə birlikdə müəllif olaraq nəşr olunan bir sıra dərsliklər.,
H. Cevdet-zadənin A. N. Kononovla birlikdə yazdığı müasir türk dilinin qrammatikası, Türkiyədə əlifba islahatından sonra nəşr olunan latınlaşmış qrafikaya əsaslanan Türk dilinin ilk dərsliyidir. Təhsil məqsədləri də kitabın hazırlanmasını diktə edilirdi: Türk qrammatikası məsələlərini müstəqil nəzəri əhatə edən elementləri özündə cəmləşdirən Türk dilinin quruluşunun sistematik bir təqdimatı.
Cevdet-zadə Hikmət əsasən dilçi kimi tanınır.
Şərqşünaslıq İnstitutunun planlarına görə O, 19-20-ci əsr Türk ədəbiyyatı tarixi ilə də məşğul olmalı idi. Ayrıca "Türk ictimai-siyasi antologiyası" nı (LŞİ, 1935, kollotip. Nəş.)
Əsərləri
Cevdet-zadə H. Türkcədanış: danışıq kitabçası. - L., 1927;
Cevdet-zadə H. Türk dilinin antalogiyası. - L., 1931; 396 səh .;
Cevdet-zade H. Müasir Türk dilinin qrammatikası: (Fonetika, morfologiya və sintaksis). (A. N. Kononov ilə birlikdə). - L., 1934;
Cevdet-zadə H. III və IV kurslar üçün Türk antalogiyası, (A. N. Kononov, S. S. Jikia, H. M. Tsovikyan ilə birlikdə). - L., 1935;
İstinadlar
Турецкая хрестоматия. (Со словарем) Х. Джевдет-заде, Л., 1931, раздел «Турецкий язык», № 1440
Репрессированное востоковедение Я. В. Васильков, А, М. Гришина, Ф. Ф. Перченок, стр.121
Советское востоковедение ч. III Х. М. Цовикян
Тюркологический сборник «К шестидесятилетию А. Н. Кононова», стр.8
Xarici keçidlər
İnsanlar və talelər. Şərqşünasların biobiblioqrafik lüğəti - Sovet dövründə siyasi terror qurbanları(1917—1991) ;Cevdet-zadə Hikmət (rus.)
Türk qrammatikasının formalaşmasının əsas mərhələləri S.D. Şukrinov, səh 490; (rus.)
Türk dillərində şərtlilik və güzəşt L.Q. Vəliyeva, səh.104, № 9; (rus.)
Avqust 04, 2021
hikmət, cevdet, zadə, 1893, istanbul, osmanlı, imperiyası, aprel, 1945, kansk, ssri, sovet, türkoloqu, dilçi, ədəbiyyatşünas, dosent, professoru, doğum, tarixi, 1893, ildoğum, yeri, istanbul, osmanlı, imperiyası, osmanlı, imperiyasıvəfat, tarixi, aprel, 1945, . Hikmet Cevdet zade 1893 cu il Istanbul Osmanli imperiyasi 17 aprel 1945 ci il Kansk SSRI Sovet turkoloqu dilci edebiyyatsunas dosent ve professoru Hikmet Cevdet zadeDogum tarixi 1893 cu ilDogum yeri Istanbul Osmanli Imperiyasi Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 17 aprel 1945 ci ilVefat yeri Kansk RSFSR SSRIVetendasligi SSRI SSRIUsaqlari Fezilet Jale YavuzFealiyyeti dilcilik turkologiya Mundericat 1 Erken heyati 2 Elmi nealiyyetleri 3 Eserleri 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerErken heyati RedakteHikmet Cevdet zade 1899 cu ilde Istanbul umumtehsil mektebinde tehsil almaga baslamis 1909 cu ilde mezun olmus sonra 1904 1910 cu illerde gimnaziyada oxumusdur 1913 cu ilde Istanbul Pedaqoji Institutunu bitirmisdir 1918 ci ilde O Batumiye kocmus ve 1924 cu ilde burada turk mektebi acmisdir Hikmet Cevdet zade ele bu seherde muellimlik eden Nayma Suleymanova Kakabadze ile evlenmisdir 1920 ci illerinin sonundan etribaren hele telebe iken Hikmet Leninqrad Serq Institutunda Turk dilinin tedrisine baslayib 1926 ci ilde SSRI de Acariya Xalq Tehsili Komissarinin teskil etdiyi Birinci Umumittifaq Turkoloji Qurultayinin isinde Gurcustandan bir numayende kimi istirak etmisdir 1930 cu illerde dosent sonra Leninqrad Serq Institutunda LSI professoru olmus hemsinin Leninqrad Felsefe Dilcilik ve Tarix Institutunda LFDTI 1934 cu ile qeder 1931 34 cu illerde Herbi Deniz Akademiyasinda da ders demisdir Yasayan Serq Dilleri Merkezi Institutu LSI oxumusdur 1933 cu ilin noyabrindan SSRI Elmler Akademiyasi Serqsunasliq Institutunun elmi iscisi olmusdur Represiyalar dovrunde 11 sentyabr 1937 ci ilde hebs edilmis 10 noyabr 1939 cu ilde mehkum edilmisdir 17 aprel 1945 ci il Rusiyanin Krasnoyarsk Krayi Kansk seher hebsxana dusergesinde vefat etmisdir 1957 ci ilde olumunden sonra beraet almisdir Elmi nealiyyetleri RedakteHikmet Cevdet zade turk dili ile bagli dersliklerin tertib edilmesi ve turk dilinin tedrisi tarixinde gorkemli yer tutur Istedadli muellim Istanbul Muellimler Seminariyasinin telebesi Leninqrad Serq Institutu 1926 1937 ve Leninqrad Universitetinin dosenti 1933 1937 Hikmet Cevdet zade Turkce Danis Danisiq kitabcasi L 1927 1 Turk antalogiyasi lugetli L 1931 Muasir Turk dilinin qrammatikasi 2 L 1934 A N Kononov ile birlikde yazilmisdir ve Leninqrad Serq Institutu terefinden suse qrafika metodu ile H M Tsovikyan S S Djikia ve A N Kononov ile birlikde muellif olaraq nesr olunan bir sira derslikler 3 4 H Cevdet zadenin A N Kononovla birlikde yazdigi muasir turk dilinin qrammatikasi Turkiyede elifba islahatindan sonra nesr olunan latinlasmis qrafikaya esaslanan Turk dilinin ilk dersliyidir Tehsil meqsedleri de kitabin hazirlanmasini dikte edilirdi Turk qrammatikasi meselelerini musteqil nezeri ehate eden elementleri ozunde cemlesdiren Turk dilinin qurulusunun sistematik bir teqdimati Cevdet zade Hikmet esasen dilci kimi taninir Serqsunasliq Institutunun planlarina gore O 19 20 ci esr Turk edebiyyati tarixi ile de mesgul olmali idi Ayrica Turk ictimai siyasi antologiyasi ni LSI 1935 kollotip Nes Eserleri RedakteCevdet zade H Turkcedanis danisiq kitabcasi L 1927 Cevdet zade H Turk dilinin antalogiyasi L 1931 396 seh Cevdet zade H Muasir Turk dilinin qrammatikasi Fonetika morfologiya ve sintaksis A N Kononov ile birlikde L 1934 Cevdet zade H III ve IV kurslar ucun Turk antalogiyasi A N Kononov S S Jikia H M Tsovikyan ile birlikde L 1935 Istinadlar Redakte Tureckaya hrestomatiya So slovarem H Dzhevdet zade L 1931 razdel Tureckij yazyk 1440 Repressirovannoe vostokovedenie Ya V Vasilkov A M Grishina F F Perchenok str 121 Sovetskoe vostokovedenie ch III H M Covikyan Tyurkologicheskij sbornik K shestidesyatiletiyu A N Kononova str 8Xarici kecidler RedakteInsanlar ve taleler Serqsunaslarin biobiblioqrafik lugeti Sovet dovrunde siyasi terror qurbanlari 1917 1991 Cevdet zade Hikmet rus Turk qrammatikasinin formalasmasinin esas merheleleri S D Sukrinov seh 490 rus Turk dillerinde sertlilik ve guzest L Q Veliyeva seh 104 9 rus Menbe https az wikipedia org w index php title Hikmet Cevdet zade amp oldid 5813061, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
