Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Hers (qısaca ing. Hz, azərb. Hs) — Beynəlxalq vahidlər sistemində (Sİ) dövri proseslərinin (məs. yırğalanma) hmg tezliyinin vahididir. Hers — xüsusi adlanmaya və işarəyə malik törəmə vahididir. Beynəlxalq sistemin başqa vahidləri kimi Hs-də müəyyən ifadəyə malikdir:
| Hers | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Ölçdüyü anlayış | Tezlik |
| Adını daşıyır | Henrix Hers |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
- 1 Hs = 1 san−1
1 Hers — cismin 1 saniyə müddətində 1 tam dövrünün malik olduğu tezliyə bərabərdir. Sİ-nin qaydalarına əsasən Hers vahidin yazılışı birinci hərfi böyük olmaqla sətri hərflərlə ilə yazılır.
Tarixi
Vahid XIX əsrdə yaşamış və elektrodinamikanın inkişafında misilsiz töhfələri olan alman fiziki Henrix Hersin şərəfinə adlandırılmışdır. Ad 1930-cu ildə Beynəlxalq elektrotexnika komissiyası tərəfindən təsis edilmişdi.. 1960-cı ildə XI Baş konfransda bu ad Sİ-də tezliyin vahidi olaraq qəbul edilmişdi.
Bölünənləri və ayrı-ayrı vahidləri
Onluq bölünən ədədləri və ayrı-ayrı vahidlər Sİ-in standart ön şəkilçilərinin köməyi ilə yaradır.
| Dərəcəsi | Adı | Simvolu | Dərəcəsi | Adı | Simvolu |
|---|---|---|---|---|---|
| 100 | Hers | Hs | ~ | ~ | ~ |
| 101 | dekaHers | deHs | 10−1 | desiHers | dHs |
| 102 | hektaHers | hHs | 10−2 | santiHers | cHs |
| 103 | kiloHers | KHs | 10−3 | milliHers | mHs |
| 106 | meqaHers | MHs | 10−6 | mikroHers | µHs |
| 109 | giqaHers | GHs | 10−9 | nanoHers | nHs |
| 1012 | teroHers | THs | 10−12 | pikoHers | pHs |
| 1015 | pekaHers | PHs | 10−15 | femtoHers | fHs |
| 1018 | eqzaHers | EHs | 10−18 | attoHers | aHs |
| 1021 | zettaHers | ZHs | 10−21 | zeptoHers | zHs |
| 1024 | yottaHers | YHs | 10−24 | yoktoHers | yHs |
Hers və Bekkerel
Sİ-də hersdən başqa daha eyni bərabərliyə malik (1/s) bir törəmə vahid mövcuddur: bekkerel törəmə vahidi. Vahidlərin ikisi də bərabərliyə malikdir, amma adlarının müxtəlifliyi, onların tətbiq sferalarının fərqi ilə bağlıdır: Hers yalnız dövri proseslər üçün istifadə olunur, amma Bekkerel — yalnız radionuklidlərin dağılmasının təsadüfi prosesləri üçün istifadə olunur.
Maraqlı faktlar
- İnsan qulağıyla qəbul edilən tezliklərin orta diapazonu 20 Hs-dan 20 KHs-a qədər uzanır.
- Sakit vəziyyətdə ürək təxminən 1 Hs tezliklə döyünür (qeyd: almanca tərcümədə "Herz" sözü "ürək" sözüdür. Ancaq, böyük fizikin soyadı Hertz yazılır).
- Birinci oktavanın lya notunun tezliyi 440 Hs təşkil edir. Kamertonun standart tezliyidir.
- İnsan tərəfindən qəbul edilən elektromaqnit sahəsinin tərəddüd tezlikləri şüa (işıq) kimi, 3,9 * 1014-dan 7,9*1014 Hs diopazonuna qədər uzanır.
İstinadlar
- 6.5.3 // Quantities and units—Part 1: General (ing.). 1 ISO, 2009. P. 18. 41 p.
- SI A concise summary of the International System of Units, SI (ing.). 2019.
- "BEK-in tarixi" (ingilis). BEK. 2013-06-02 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013 - 09-01.
- "Units with special names and symbols (ing.) Beynəlxalq büronun saytında simvollar və adlar". 2009-06-28 tarixində . İstifadə tarixi: 2013-11-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hers qisaca ing Hz azerb Hs Beynelxalq vahidler sisteminde SI dovri proseslerinin mes yirgalanma hmg tezliyinin vahididir Hers xususi adlanmaya ve isareye malik toreme vahididir Beynelxalq sistemin basqa vahidleri kimi Hs de mueyyen ifadeye malikdir HersUmumi melumatlarOlcduyu anlayis TezlikAdini dasiyir Henrix Hers Vikianbarda elaqeli mediafayllar1 Hs 1 san 1 1 Hers cismin 1 saniye muddetinde 1 tam dovrunun malik oldugu tezliye beraberdir SI nin qaydalarina esasen Hers vahidin yazilisi birinci herfi boyuk olmaqla setri herflerle ile yazilir Goz qirpma tezlikleri F 0 5 Hs Hs Hers 1 0 Hs ve 2 0 Hs Tezlik ve interval zaman t san hemise ters mutenasibdir f 1 T T 1 f TarixiHenrix Hers Vahid XIX esrde yasamis ve elektrodinamikanin inkisafinda misilsiz tohfeleri olan alman fiziki Henrix Hersin serefine adlandirilmisdir Ad 1930 cu ilde Beynelxalq elektrotexnika komissiyasi terefinden tesis edilmisdi 1960 ci ilde XI Bas konfransda bu ad SI de tezliyin vahidi olaraq qebul edilmisdi Bolunenleri ve ayri ayri vahidleriOnluq bolunen ededleri ve ayri ayri vahidler SI in standart on sekilcilerinin komeyi ile yaradir Derecesi Adi Simvolu Derecesi Adi Simvolu100 Hers Hs 101 dekaHers deHs 10 1 desiHers dHs102 hektaHers hHs 10 2 santiHers cHs103 kiloHers KHs 10 3 milliHers mHs106 meqaHers MHs 10 6 mikroHers µHs109 giqaHers GHs 10 9 nanoHers nHs1012 teroHers THs 10 12 pikoHers pHs1015 pekaHers PHs 10 15 femtoHers fHs1018 eqzaHers EHs 10 18 attoHers aHs1021 zettaHers ZHs 10 21 zeptoHers zHs1024 yottaHers YHs 10 24 yoktoHers yHsHers ve BekkerelSI de hersden basqa daha eyni beraberliye malik 1 s bir toreme vahid movcuddur bekkerel toreme vahidi Vahidlerin ikisi de beraberliye malikdir amma adlarinin muxtelifliyi onlarin tetbiq sferalarinin ferqi ile baglidir Hers yalniz dovri prosesler ucun istifade olunur amma Bekkerel yalniz radionuklidlerin dagilmasinin tesadufi prosesleri ucun istifade olunur Maraqli faktlarInsan qulagiyla qebul edilen tezliklerin orta diapazonu 20 Hs dan 20 KHs a qeder uzanir Sakit veziyyetde urek texminen 1 Hs tezlikle doyunur qeyd almanca tercumede Herz sozu urek sozudur Ancaq boyuk fizikin soyadi Hertz yazilir Birinci oktavanin lya notunun tezliyi 440 Hs teskil edir Kamertonun standart tezliyidir Insan terefinden qebul edilen elektromaqnit sahesinin tereddud tezlikleri sua isiq kimi 3 9 1014 dan 7 9 1014 Hs diopazonuna qeder uzanir Istinadlar6 5 3 Quantities and units Part 1 General ing 1 ISO 2009 P 18 41 p SI A concise summary of the International System of Units SI ing 2019 BEK in tarixi ingilis BEK 2013 06 02 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2013 09 01 Units with special names and symbols ing Beynelxalq buronun saytinda simvollar ve adlar 2009 06 28 tarixinde Istifade tarixi 2013 11 03