Hənifə Əliskəndər oğlu Ələsgərov (1 yanvar 1912, Bakı – 29 aprel 1991, Bakı) — Azərbaycan memarı, Bakı şəhərinin baş memarı (1965-1973), SSRİ (1972) və Azərbaycan SSR (1976) Dövlət mükafatları laureatı.
Hənifə Ələsgərov | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1 yanvar 1912 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 29 aprel 1991 (79 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Təhsili | |
İşləri və nailiyyətləri | |
Əsas tikililəri | Qara Qarayev metrostansiyası |
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Hənifə Ələsgərov 1912-ci il yanvar ayının 1-də müəllim ailəsində anadan olmuşdur. O, 1936-cı ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun memarlıq fakültəsini bitirərək memar sənətinə yiyələnmişdir.
Hənifə Ələsgərov 1939-cu ildə Dövlət Layihə İnstitutunda Şəhərlərin planlaşdırma şöbəsinə rəhbər təyin olunmuşdu. 1946-1948-ci illərdə və 1958-1962-ci illərdə "Azərdövlətlayihə" institutunun emalatxana rəisi.
Lənkəran şəhərinin baş planı (1947-ci il) və Zaqatala rayonunun baş planının layihələndirilməsi işində əsas yer tutmuşdur (1949-cu il). O, keçmiş Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Memarlıq işləri üzrə İdarənin rəis müavini işləmişdir.
1948-1958-ci illərdə Azərbaycan SSR Dövlət Tikinti Komitəsi sədrinin müavini vəzifəsində işləmişdir. Dövlət Tikinti və Memarlıq abidələri, şəhərsalma problemləri və mühafizəsi məsələlərinə rəhbərlik etmişdi.
1956-cı ildə Gəncədə toxuculuq kombinatının inzibati binası, 1960-cı ildə kurort şəhəri olan Şuşada mehmanxana və pansionat, 1961-ci ildə Bilgəhdə müalicə məişət korpusu, 1966-cı ildə Bakıda Rus Dili və Ədəbiyyatı İnstitutunun tədris korpusu, 1968-ci ildə Bakıda "26 Bakı komissarları" xatirə kompleksi, 1975-ci ildə Naxçıvanda Leninin xatirə abidəsi, Bakı şəhərində 28 May küçəsində yaşayış binası kimi əsas əsərlərin tikilməsində iştirak etmişdir.
1969-cu ildə Bakı şəhərinin tarixi mərkəzi "İçərişəhər"-in regenerasiyası baş planı həllində iştirak edib.
Hənifə Ələsgərovun yaradıcılığında şəhərsalma üzrə maraqlı işlərdən biri də Bakıdakı Nizami meydanının yenidən qurulması idi.
1961-ci ildə keçmiş Lenin meydanının, (indiki Azadlıq meydanı) yenidən qurulması üçün elan edilmiş qapalı müsabiqədə H.Ələsgərovun başçılığı altında olan kollektivin layihəsinimn 3-cü mükafat alması müəllifin yaradıcılıq nailiyyəti idi.
1960-ci ildə Hənifə Ələsgərova "Azərbaycan SSR əməkdar inşaatçısı" fəxri adı verilmişdir.
1962-1967-ci illərdə Azərbaycan Memarlar İttifaqının Sədr müavini vəzifəsində çalışıb.
Hənifə Ələsgərovun 1965-ci ildən Bakı şəhərinin Baş Planlaşdırma idarəsi rəhbəri vəzifəsində fəaliyyəti, tezliklə şəhərin yeni baş planının texniki iqtisadi əsasları üzərində işə başlanılması ilə əlamətdar olmuşdur.
O, 1973-cü ilə qədər Bakı şəhərinin Baş memarı vəzifəsində işləmişdir.
Bakı metrosunun "Qara Qarayev" stansiyasının (1972, Ələsgər Hüseynovla) layihəsini vermişdir.
1972-ci ildə SSRİ və 1976-cı ildə Azərbaycan SSR Dövlət mükafatları laureatı adına layiq görülmüşdür. 1-ci dərəcəli Vətən müharibəsi ordeni, , ordenləri və medallarla təltif edilmişdir.
Hənifə Ələsgərov 50-dən çox məqalə, kitab və kitabçaların müəllifidir.
Azərbaycanın XX əsr memarlığının inkişafında və xüsusilə də şəhərsalma tarixində mühüm yeri olan görkəmli memar Hənifə Əliskəndər oğlu Ələsgərov 1991-ci ildə 79 yaşında dünyasını dəyişmişdir.
Bakı şəhərinin mərkəzi küçələrindən biri onun adını daşıyır.
İstinadlar
- Əliyev, M. Memar Hənifə Ələsgərov haqqında [Mətn] /M.Əliyev.- Qobustan.1977.- № 1.- S.44-46.
- Əliyev, N. Ustad memarın yaratdıqları [Mətn]: [Əməkdar inşaatçı Hənifə Ələsgərov haqqında] /N.Əliyev //Azərbaycan.2002.-16 fevral.-S.3.
- Hüseynov Ələsgər Nurəli oğlu [Mətn] //Fəxri xiyaban; Heydər Əliyev Fondu.- Bakı, 2007.-S.87.
Mənbə
- Ələsgərov Hənifə Əliskəndər oğlu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 8-ci cild: Enollar – Fedin. Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2018. 598 səh.
Həmçinin bax
- Bakının Baş memarı Hənifə Ələsgərovun müsahibəsi (1972-ci il) [https://www.youtube.com/watch?v=i6K2khtcxjA]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu soyadli muxtelif adamlar haqqinda meqaleler var bax Elesgerov Henife Eliskender oglu Elesgerov 1 yanvar 1912 Baki 29 aprel 1991 Baki Azerbaycan memari Baki seherinin bas memari 1965 1973 SSRI 1972 ve Azerbaycan SSR 1976 Dovlet mukafatlari laureati Henife ElesgerovSexsi melumatlarDogum tarixi 1 yanvar 1912 1912 01 01 Dogum yeri Baki Baki quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi 29 aprel 1991 1991 04 29 79 yasinda Vefat yeri Baki Azerbaycan Respublikasi SSRIVetendasligi Rusiya imperiyasi AXC SSRITehsili Azerbaycan Dovlet Neft ve Senaye UniversitetiIsleri ve nailiyyetleriEsas tikilileri Qara Qarayev metrostansiyasiMukafatlari 1972 1976 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiHenife Elesgerov 1912 ci il yanvar ayinin 1 de muellim ailesinde anadan olmusdur O 1936 ci ilde Azerbaycan Senaye Institutunun memarliq fakultesini bitirerek memar senetine yiyelenmisdir Henife Elesgerov 1939 cu ilde Dovlet Layihe Institutunda Seherlerin planlasdirma sobesine rehber teyin olunmusdu 1946 1948 ci illerde ve 1958 1962 ci illerde Azerdovletlayihe institutunun emalatxana reisi Lenkeran seherinin bas plani 1947 ci il ve Zaqatala rayonunun bas planinin layihelendirilmesi isinde esas yer tutmusdur 1949 cu il O kecmis Azerbaycan SSR Nazirler Soveti yaninda Memarliq isleri uzre Idarenin reis muavini islemisdir 1948 1958 ci illerde Azerbaycan SSR Dovlet Tikinti Komitesi sedrinin muavini vezifesinde islemisdir Dovlet Tikinti ve Memarliq abideleri sehersalma problemleri ve muhafizesi meselelerine rehberlik etmisdi 1956 ci ilde Gencede toxuculuq kombinatinin inzibati binasi 1960 ci ilde kurort seheri olan Susada mehmanxana ve pansionat 1961 ci ilde Bilgehde mualice meiset korpusu 1966 ci ilde Bakida Rus Dili ve Edebiyyati Institutunun tedris korpusu 1968 ci ilde Bakida 26 Baki komissarlari xatire kompleksi 1975 ci ilde Naxcivanda Leninin xatire abidesi Baki seherinde 28 May kucesinde yasayis binasi kimi esas eserlerin tikilmesinde istirak etmisdir 1969 cu ilde Baki seherinin tarixi merkezi Iceriseher in regenerasiyasi bas plani hellinde istirak edib Henife Elesgerovun yaradiciliginda sehersalma uzre maraqli islerden biri de Bakidaki Nizami meydaninin yeniden qurulmasi idi 1961 ci ilde kecmis Lenin meydaninin indiki Azadliq meydani yeniden qurulmasi ucun elan edilmis qapali musabiqede H Elesgerovun basciligi altinda olan kollektivin layihesinimn 3 cu mukafat almasi muellifin yaradiciliq nailiyyeti idi 2017 ci ilde buraxilmis Azerbaycan poct markasi 1960 ci ilde Henife Elesgerova Azerbaycan SSR emekdar insaatcisi fexri adi verilmisdir 1962 1967 ci illerde Azerbaycan Memarlar Ittifaqinin Sedr muavini vezifesinde calisib Henife Elesgerovun 1965 ci ilden Baki seherinin Bas Planlasdirma idaresi rehberi vezifesinde fealiyyeti tezlikle seherin yeni bas planinin texniki iqtisadi esaslari uzerinde ise baslanilmasi ile elametdar olmusdur O 1973 cu ile qeder Baki seherinin Bas memari vezifesinde islemisdir Baki metrosunun Qara Qarayev stansiyasinin 1972 Elesger Huseynovla layihesini vermisdir 1972 ci ilde SSRI ve 1976 ci ilde Azerbaycan SSR Dovlet mukafatlari laureati adina layiq gorulmusdur 1 ci dereceli Veten muharibesi ordeni Qirmizi Ulduz Seref nisani ordenleri ve medallarla teltif edilmisdir Henife Elesgerov 50 den cox meqale kitab ve kitabcalarin muellifidir Azerbaycanin XX esr memarliginin inkisafinda ve xususile de sehersalma tarixinde muhum yeri olan gorkemli memar Henife Eliskender oglu Elesgerov 1991 ci ilde 79 yasinda dunyasini deyismisdir Baki seherinin merkezi kucelerinden biri onun adini dasiyir IstinadlarEliyev M Memar Henife Elesgerov haqqinda Metn M Eliyev Qobustan 1977 1 S 44 46 Eliyev N Ustad memarin yaratdiqlari Metn Emekdar insaatci Henife Elesgerov haqqinda N Eliyev Azerbaycan 2002 16 fevral S 3 Huseynov Elesger Nureli oglu Metn Fexri xiyaban Heyder Eliyev Fondu Baki 2007 S 87 MenbeElesgerov Henife Eliskender oglu Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 8 ci cild Enollar Fedin Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2018 598 seh Hemcinin baxBakinin Bas memari Henife Elesgerovun musahibesi 1972 ci il https www youtube com watch v i6K2khtcxjA