Fransa iqtisadiyyatı öz iqtisadi inkişafına görə dünyanın aparıcı sənaye dövlətlərinin "böyük yeddiliyinə" daxildir. Fransa dünyanın 5-ci iqtisadi gücüdür. O, dünya ÜDM-nin 5%-ni və dünya ticarətinin 6%ni formalaşdırır. Fransa unitar dövlətdir və onun büdcə sistemi yalnız iki hissədən ibarətdir: dövlət büdcəsi və yerli büdcələr. Ölkədə büdcə sisteminin vahidliyi yoxdur. Bütün büdcələr formal şəkildə ayrılmışlar. Hər bir inzibati vahidin büdcəsi onun icraiyyə hakimiyyət orqanı tərəfindən təsdiq olunur. Fransanın maliyyə sisteminə dövlət (mərkəzi) və yerli büdcələrdən başqa, həmçinin büdcədənkənar fondlar və dövlət müəssisələrinin maliyyələri daxildir.
Fransa iqtisadiyyatı | |
---|---|
![]() | |
Valyuta | Avro |
Sabit məzənnə dəyəri | 1 Avro = 100 avrosent |
Büdcə ili | Təqvim ili |
Ticarət təşkilatları | Avropa İttifaqı, Avrozona, İqtisadi Əməkdaşlıq və İnkişaf Təşkilatı, Ümumdünya Ticarət Təşkilatı |
Statistika | |
ÜDM | $2,856 trln doll. (2017) |
Adambaşına düşən ÜDM | $44 100 (2017) |
Sektorlarına görə ÜDM | Kənd təsərrüfatı (1,7 %) Sənaye (19,6 %) Xidmət (78,8 %) |
İnflyasiya (İQİ) | 1,2 % (2017) |
Yoxsulluq həddindən aşağı olan əhali | 14,2 % (2015) |
Cini indeksi | 29,3 (2016) |
İnsan İnkişafı İndeksi | 0,888 |
İşçi qüvvəsi | 30,68 mln |
İşsizlik səviyyəsi | 9,4 % (2017) |
Orta aylıq gəlir | €2957 / $3321,46 (iyun 2017) |
Xarici ticarət | |
İxrac | $549,9 milyard (2017) |
İxrac məhsulları | maşınlar, təyyarələr, plastmas, kimyəvi reaktivlər, dərmanlar, dəmir, polad |
İxrac tərəfdaşları | Almaniya (14,8 %) İspaniya (7,7 %) İtaliya (7,5 %) Amerika Birləşmiş Ştatları (7,2 %) Belçika (7 %) Birləşmiş Krallıq (6,7 %) |
İdxal | $601,7 mlrd (2017) |
Cari hesab | $14,83 mlrd (2017) |
Xarici borc | $5,36 trln (2017) |
Dövlət maliyyəsi | |
İctimai borc | ÜDM-nin 96,8 %-i |
Gəlirlər | $1,392 trln (2017) |
Xərclər | $1,459 trln (2017) |
Əksi qeyd olunmayıbsa, bütün məlumatlar ABŞ dolları ilədir. |
Dünya miqyasında Fransanın ən iri birjası Matif Paris birjası hesab edilir. Bu birjada aparılan əməliyyatlar içərisində ən çox xüsusi çəkini dövlət istiqrazları tutur. Fransa ÜDM-ə görə avrozonada böyüklüyünə görə ikinci böyük iqtisadiyyatdır. Fransada işsizliyin səviyyəsi 2012-ci ilin birinci rübündə 0,2 faiz bəndi yüksələrək, 10 faizə çatmışdır.
Fransanın kredit-maliyyə sisteminin fəaliyyəti 1984-cü ilin qanunu ilə tənzimlənir. O, üç səviyyədən ibarətdir: mərkəzi bank (Fransa Bankı); kommersiya bankları; ixtisaslaşmış kredit-maliyyə müəssisələri; investisiya, ipoteka, xarici ticarət bankları, sığorta və maliyyə şirkətləri, pensiya fondları və başqaları. 39 fransız şirkəti dünyanın ən böyük 500 şirkəti arasında sıralanıb. Yeyinti sənayesi (Danone), moda, lüks və kosmetika (, , , , ), avtomobil və təkər istehsalı (Pejo, Sitroyen, Reno, ) və aviasiya (, ) sənayesinə daxil olan şirkətlər məşhurdur.
Tarixi
Birinci Dünya müharibəsində qələbə qazanan Antanta blokunun üzvlərindən biri də Fransa idi. Bu qələbə Fransa üçün çox baha başa gəlmişdi. Müharibədə 1,4 milyon insan həlak olmuş, 750 min nəfər insan şikəst qalmışdı. Rəsmi mənbələrə görə maddi itkilərin həcmi 200 milyard franka çatmışdı. Müharibə illərində 10 minə yaxın müəssisə dağıdılmış və ya zədələnmiş, 200 şaxta yandırılmışdı. 900 min yaşayış binası tamamilə dağıdılmış və ya tamamilə yararsız vəziyyətə salınmışdı. Müharibə kənd təsərrüfatına da ağır zərbə vurmuşdu. İki milyon hektara qədər torpaq sahəsində müdafiə xəndəkləri qazılmış, top mərmisi və ya mina çuxurları əmələ gəlmişdi. 1919-cu ildə kənd təsərrüfatı məhsullarının həcmi müharibədən əvvəlkinin 2/3 hissəsi qədər idi. Ölkənin maliyyə sistemi də ağır vəziyyətə düşmüşdü. Maliyyə cəhətdən ABŞ və Böyük Britaniyadan asılı vəziyyət yaranmışdı. Büdcə çatışmazlığı 27 milyard frank təşkil edirdi. Frankın məzənnə qiymətinin aşağı düşməsi nəticəsində çoxişlənən malların qiyməti 2-3 dəfə artmışdı. Fransa meydana çıxan problemləri həll etmək üçün ümidlərini Birinci Dünya müharibəsi dövründə Rusiyaya verilmiş borcları geri almağa, Almaniyanın ödəyəcəyi təzminata bağlayırdılar.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Fransa iqtisadiyyatı getdikcə daha bərbad vəziyyətə düşür
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fransa iqtisadiyyati oz iqtisadi inkisafina gore dunyanin aparici senaye dovletlerinin boyuk yeddiliyine daxildir Fransa dunyanin 5 ci iqtisadi gucudur O dunya UDM nin 5 ni ve dunya ticaretinin 6 ni formalasdirir Fransa unitar dov letdir ve onun budce sistemi yalniz iki hisseden iba retdir dovlet budcesi ve yerli budceler Olkede budce sisteminin vahidliyi yoxdur Butun budceler formal sekilde ayrilmislar Her bir inzibati vahidin budcesi onun icraiyye hakimiyyet orqani terefinden tesdiq olunur Fransanin maliyye sistemine dovlet merkezi ve yerli budcelerden basqa hemcinin bud ce den kenar fondlar ve dovlet muessiselerinin maliyyeleri daxildir Fransa iqtisadiyyati Valyuta Avro Sabit mezenne deyeri 1 Avro 100 avrosent Budce ili Teqvim ili Ticaret teskilatlari Avropa Ittifaqi Avrozona Iqtisadi Emekdasliq ve Inkisaf Teskilati Umumdunya Ticaret Teskilati Statistika UDM 2 856 trln doll 2017 Adambasina dusen UDM 44 100 2017 Sektorlarina gore UDM Kend teserrufati 1 7 Senaye 19 6 Xidmet 78 8 Inflyasiya IQI 1 2 2017 Yoxsulluq heddinden asagi olan ehali 14 2 2015 Cini indeksi 29 3 2016 Insan Inkisafi Indeksi 0 888 Isci quvvesi 30 68 mln Issizlik seviyyesi 9 4 2017 Orta ayliq gelir 2957 3321 46 iyun 2017 Xarici ticaret Ixrac 549 9 milyard 2017 Ixrac mehsullari masinlar teyyareler plastmas kimyevi reaktivler dermanlar demir polad Ixrac terefdaslari Almaniya 14 8 Ispaniya 7 7 Italiya 7 5 Amerika Birlesmis Statlari 7 2 Belcika 7 Birlesmis Kralliq 6 7 Idxal 601 7 mlrd 2017 Cari hesab 14 83 mlrd 2017 Xarici borc 5 36 trln 2017 Dovlet maliyyesi Ictimai borc UDM nin 96 8 i Gelirler 1 392 trln 2017 Xercler 1 459 trln 2017 Eksi qeyd olunmayibsa butun melumatlar ABS dollari iledir Dunya miqyasinda Fransanin en iri birjasi Matif Paris birjasi hesab edilir Bu birjada aparilan emeliyyatlar icerisinde en cox xususi cekini dovlet istiqrazlari tutur Fransa UDM e gore avrozonada boyukluyune gore ikinci boyuk iqtisadiyyatdir Fransada issizliyin seviyyesi 2012 ci ilin birinci rubunde 0 2 faiz bendi yukselerek 10 faize catmisdir 1 Fransanin kredit maliyye sisteminin fealiyyeti 1984 cu ilin qanunu ile tenzimlenir O uc seviyyeden ibaretdir mer kezi bank Fransa Banki kommersiya banklari ixtisaslasmis kredit maliy ye muessiseleri investisiya ipo teka xarici ticaret bank la ri sigorta ve maliyye sirketleri pensiya fond lari ve basqa la ri 39 fransiz sirketi dunyanin en boyuk 500 sirketi arasinda siralanib Yeyinti senayesi Danone moda luks ve kosmetika Luis Vuitton Yves Seynt Loren Canel Dior L Oreal avtomobil ve teker istehsali Pejo Sitroyen Reno Miselin ve aviasiya Eyrbas Dassault senayesine daxil olan sirketler meshurdur Mundericat 1 Tarixi 2 Hemcinin bax 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerTarixiredakteBirinci Dunya muharibesinde qelebe qazanan Antanta blokunun uzvlerinden biri de Fransa idi Bu qelebe Fransa ucun cox baha basa gelmisdi Muharibede 1 4 milyon insan helak olmus 750 min nefer insan sikest qalmisdi Resmi menbelere gore maddi itkilerin hecmi 200 milyard franka catmisdi Muharibe illerinde 10 mine yaxin muessise dagidilmis ve ya zedelenmis 200 saxta yandirilmisdi 900 min yasayis binasi tamamile dagidilmis ve ya tamamile yararsiz veziyyete salinmisdi Muharibe kend teserrufatina da agir zerbe vurmusdu Iki milyon hektara qeder torpaq sahesinde mudafie xendekleri qazilmis top mermisi ve ya mina cuxurlari emele gelmisdi 1919 cu ilde kend teserrufati mehsullarinin hecmi muharibeden evvelkinin 2 3 hissesi qeder idi Olkenin maliyye sistemi de agir veziyyete dusmusdu Maliyye cehetden ABS ve Boyuk Britaniyadan asili veziyyet yaranmisdi Budce catismazligi 27 milyard frank teskil edirdi Frankin mezenne qiymetinin asagi dusmesi neticesinde coxislenen mallarin qiymeti 2 3 defe artmisdi Fransa meydana cixan problemleri hell etmek ucun umidlerini Birinci Dunya muharibesi dovrunde Rusiyaya verilmis borclari geri almaga Almaniyanin odeyeceyi tezminata baglayirdilar Hemcinin baxredakteAvropa Ittifaqi AvrozonaIstinadlarredakte Fransa iqtisadiyyati getdikce daha berbad veziyyete dusurXarici kecidlerredakte nbsp Vikianbarda Fransa iqtisadiyyati ile elaqeli mediafayllar var Menbe https az wikipedia org w index php title Fransa iqtisadiyyati amp oldid 8006299