Frank imperiyası və ya Frank dövləti (ing.Francia ya Frankia); (lat.regnum Francorum) — orta əsrlərdə yaranmış dövlət. 500-cü ildə Xlodviq tərəfindən yaradılıb. Çiçəklənmə dövrü Böyük Karlın dövrü olub.
486 ildə Şimali Qalliyada frank istilası nəticəsində Frank dövləti meydana gəldi. Bu dövlətin başında salik franklarının başçısı, Merovey nəslindən olan(Merovinqlər sülaləsi adını buradan götürür)Xlodviq (486–511)dururdu. Frank dövlətinin tarixi 5 əsrin sonundan 7 əsrin sonuna qədərki dövrünü əhatə edən adətən, Merovinqlər dövrü adlanan birinci dövrü belə başladı. Xlodviqin dövründə Akvitaniya (507), onun xələfləri zamanında Burqundiya (534) istila olundu; ostqotlar frankların xeyrinə Provansdan əl çəkdilər(536). 6-cı əsrin ortalarına doğru Frank dövləti keçmiş Roma əyaləti Qalliyanın, demək olar, bütün ərazisini əhatə edirdi.
Karolinq dövləti
Karolinq Frank Dövləti — VII əsrin sonunda Merovinq Dövlətinin bütün vilayətlərində de-fakto hakimiyət majordomların əlində idi. Əvvəllər onlar kralın saray idarəsinə başçılıq edən vəzifəli şəxslər(majordomus -evin böyüyü(məsələn Səlcuqlular dövlətində bunun analoquAtabəy idi) saray təsərrüfatını idarə edən) idilər. Hər cür gerçək hakimiyətdən uzaqlaşdırılan Merovinqlər sülaləsi kralları majordomların iradəsindən asılı olaraq təyin olunur və taxtdan salınırdılar. Onlar müasirləri tərəfindən saymazyana, "ərincək krallar" ləğəbi almışdılar. 687 ildə frank əyyanları içərisində uzunsürən mübarizədən sonra Avstraziya majordomu Heristallı Pipin bütün Frank dövlətinin majordomu oldu. Heristallı Pipinin nəsli olan Avstraziya mayordomları birləşmiş Frank Dövlətinin hökmdarları olaraq yeni frank sülaləsinin başlanğıcını qoydular. 751 ildən sonra Frank Dövlətini kralları kimi idarə edən bu sülalə sonra Böyük Karlın adı ilə Karolinqlər sülaləsi adlanmağa başladı.
Dağılması
Frank imperiyası möhkəm deyildi və buna görə az yaşadı. Frankların asılı hala saldığı tayfalar və xalqlar öz adətləri ilə yaşamağa davam edirdilər. Onlar müxtəlif dillərdə danışırdılar. Bu tayfalar və xalqlar müvəqqəti olaraq, yalnız silah gücünə birləşdirilmişdilər. Frank əyanları əvvəllər Böyük Karlı müdafiə edirdilər. Çünki o, əyanlara yeni torpaqlar zəbt etməkdə və kəndliləri təhkimli hala salmaqda kömək edirdi. Lakin icma üzvlərinin torpaqlarını zəbt etdikdən sonra əyanlar artıq qüvvətli imperator hakimiyyətinə ehtiyac duymurdular. İri feodallardan başqa, xırda və kiçik feodallar da imperatoru müdafiə etmirdilər. Çünki onlar da artıq məqsədlərinə nail olmuşdular. Onlara verilən benefisi artıq irsi olaraq keçməyə başlamış, kəndlilər isə əsasən təhkimli halına salınmışdılar.
Bundan başqa, həmin feodallar vassallıq əlaqəsi yolu iləkrala deyil, iri feodallara tabe idilər. Hər bir iri feodal öz mülkündə təkbaşına hakim idi. Natural təsərrüfat şəraitində nəinki ölkənin ayrı-ayrı vilayətləri arasında, hətta, ayrı-ayrı feodal mülkləri arasında da möhkəm əlaqələr yox idi. Bu cür əlaqələr ola da bilməzdi. Hər bir feodal mülkünün əhalisi başqalarından təcrid olunmuş halda yaşayır və digər yerlərin adamları ilə zəif əlaqə saxlayırdılar. Asılı kəndlilərin işinə nəzarət etmək və onları mükəlləfiyyətlər daşımağa məcbur etmək üçün feodalın öz döyüşçü dəstəsi və məhkəməsi, öz təsərrüfat müdirləri və nəzarətçiləri olmalı idi. O zaman kəndli üsyanları kiçik rayonları, bir və ya bir neçə kəndi əhatə edirdi. Feodallar kralın köməyi olmadan belə üsyanların öhdəsindən gəlirdilər. Natural təsərrüfatın hökmranlığı şəraitində feodalların torpaq üzərində mülkiyyətinin möhkəmlənməsi Qərbi Avropa dövlətlərində feodal dağınıqlığına səbəb oldu.
Böyük Karlın ölümündən sonra onun varısləri arasında aramsız müharibələr başlandı. 843-cü ildə, nəhayət, Böyük Karlın üç nəvəsi Daz Karl, Almaniyalı Lüdoviq və Lotar Verdendə Frank imperiyasını üç hissəyə bölmək haqqında müqavilə imzaladılar.
İstinadlar
Spufford, Peter (1989) [1988]. "Appendix I". Money and its use in medieval Europe. Cambridge: Cambridge University Press. 398, 400–402. ISBN0-521-30384-2.
↑ Taagepera, Rein (1997). "Expansion and Contraction Patterns of Large Polities: Context for Russia". International Studies Quarterly. 41 (3): 475–504. doi:10.1111/0020-8833.00053 – JSTOR vasitəsilə.
↑ Sönke Lorenz (2001), Missionierung, Krisen und Reformen: Die Christianisierung von der Spätantike bis in Karolingische Zeit in Die Alemannen, Stuttgart: Theiss; ISBN3-8062-1535-9; pp. 441–446
Григорий Турский. История франков / Пер. с лат., сост., примеч. В. Д. Савуковой. — М.: Наука, 1987. — 464 с. — Серия «Литературные памятники».
Историки эпохи Каролингов («Жизнь Карла Великого» Эйнхарда, «Ксантенские анналы», «Жизнь императора Людовика» Анонима, «История» Нитгарда, «Ведастинские анналы») / Сост. М. А. Тимофеев. — М.: РОССПЭН, 2000. — 288 с. — Серия «Классики античности и средневековья». — ISBN5-86004-160-8.
Grégoire de Tours, Histoire des Francs
Hervé Pinoteau, La Symbolique royale française, V-XVIII siècles, PSR éditions, p. 115.
Gabriel Fournier, Les Mérovingiens, Presses universitaires de France, collection Que sais-je ?, juin 1987, p. 107.
Лот Фердинанд. Последние Каролинги / Пер. с франц. А. Ю. Карачинского. — СПб.: Евразия, 2001. — 320 с. — Серия «Clio dynastica». — ISBN 5-8071-0077-8.
Сидоров А. И. Каролингская аристократия глазами современников // Французский ежегодник. 2001 г. — М., 2001.
Du Fresne de Beaucourt, G., Histoire de Charles VII, Tome I: Le Dauphin (1403–1422), Librairie de la Société bibliographiqque, 35 Rue de Grenelle, Paris, 1881, pp. 32 & 48
"Massacre of Saint Bartholomew's Day". Encyclopædia Britannica Online. İstifadə tarixi: 23 November 2014.
frank, krallığı, frank, imperiyası, frank, dövləti, francia, frankia, regnum, francorum, orta, əsrlərdə, yaranmış, dövlət, ildə, xlodviq, tərəfindən, yaradılıb, çiçəklənmə, dövrü, böyük, karlın, dövrü, olub, francia, frankiaregnum, francorum, 843frank, dövləti. Frank imperiyasi ve ya Frank dovleti ing Francia ya Frankia lat regnum Francorum orta esrlerde yaranmis dovlet 500 cu ilde Xlodviq terefinden yaradilib Ciceklenme dovru Boyuk Karlin dovru olub Francia ya Frankiaregnum Francorum 1 Frank kralligi 2 3 481 843Frank dovleti en qudretli dovrlerde 4 5 StatusuKralliqPaytaxtiTurne 431 508 6 Paris 508 768 7 Aaxen 795 843 8 Resmi dilleriFransizca 9 10 LatincaDiniFrank butperestliyixristianliq 3 Idareetme formasiMonarxiyaKral 481 511I Xlodviq ilk 11 12 814 840I Lodviq son 13 14 Tarixi Yaranmasi481 Suqutu843Erazisi Umumi1200000 km 813 2 ValyutasiDenier 15 Mundericat 1 Merovinq dovleti 2 Karolinq dovleti 3 Dagilmasi 4 IstinadlarMerovinq dovleti Redakte486 ilde Simali Qalliyada frank istilasi neticesinde Frank dovleti meydana geldi Bu dovletin basinda salik franklarinin bascisi Merovey neslinden olan Merovinqler sulalesi adini buradan goturur Xlodviq 486 511 dururdu Frank dovletinin tarixi 5 esrin sonundan 7 esrin sonuna qederki dovrunu ehate eden adeten Merovinqler dovru adlanan birinci dovru bele basladi Xlodviqin dovrunde Akvitaniya 507 onun xelefleri zamaninda Burqundiya 534 istila olundu ostqotlar franklarin xeyrine Provansdan el cekdiler 536 6 ci esrin ortalarina dogru Frank dovleti kecmis Roma eyaleti Qalliyanin demek olar butun erazisini ehate edirdi Karolinq dovleti RedakteKarolinq Frank Dovleti VII esrin sonunda Merovinq Dovletinin butun vilayetlerinde de fakto hakimiyet majordomlarin elinde idi Evveller onlar kralin saray idaresine basciliq eden vezifeli sexsler majordomus evin boyuyu meselen Selcuqlular dovletinde bunun analoquAtabey idi saray teserrufatini idare eden idiler Her cur gercek hakimiyetden uzaqlasdirilan Merovinqler sulalesi krallari majordomlarin iradesinden asili olaraq teyin olunur ve taxtdan salinirdilar Onlar muasirleri terefinden saymazyana erincek krallar legebi almisdilar 687 ilde frank eyyanlari icerisinde uzunsuren mubarizeden sonra Avstraziya majordomu Heristalli Pipin butun Frank dovletinin majordomu oldu Heristalli Pipinin nesli olan Avstraziya mayordomlari birlesmis Frank Dovletinin hokmdarlari olaraq yeni frank sulalesinin baslangicini qoydular 751 ilden sonra Frank Dovletini krallari kimi idare eden bu sulale sonra Boyuk Karlin adi ile Karolinqler sulalesi adlanmaga basladi Dagilmasi RedakteFrank imperiyasi mohkem deyildi ve buna gore az yasadi Franklarin asili hala saldigi tayfalar ve xalqlar oz adetleri ile yasamaga davam edirdiler Onlar muxtelif dillerde danisirdilar Bu tayfalar ve xalqlar muveqqeti olaraq yalniz silah gucune birlesdirilmisdiler Frank eyanlari evveller Boyuk Karli mudafie edirdiler Cunki o eyanlara yeni torpaqlar zebt etmekde ve kendlileri tehkimli hala salmaqda komek edirdi Lakin icma uzvlerinin torpaqlarini zebt etdikden sonra eyanlar artiq quvvetli imperator hakimiyyetine ehtiyac duymurdular Iri feodallardan basqa xirda ve kicik feodallar da imperatoru mudafie etmirdiler Cunki onlar da artiq meqsedlerine nail olmusdular Onlara verilen benefisi artiq irsi olaraq kecmeye baslamis kendliler ise esasen tehkimli halina salinmisdilar Bundan basqa hemin feodallar vassalliq elaqesi yolu ilekrala deyil iri feodallara tabe idiler Her bir iri feodal oz mulkunde tekbasina hakim idi Natural teserrufat seraitinde neinki olkenin ayri ayri vilayetleri arasinda hetta ayri ayri feodal mulkleri arasinda da mohkem elaqeler yox idi Bu cur elaqeler ola da bilmezdi Her bir feodal mulkunun ehalisi basqalarindan tecrid olunmus halda yasayir ve diger yerlerin adamlari ile zeif elaqe saxlayirdilar Asili kendlilerin isine nezaret etmek ve onlari mukellefiyyetler dasimaga mecbur etmek ucun feodalin oz doyuscu destesi ve mehkemesi oz teserrufat mudirleri ve nezaretcileri olmali idi O zaman kendli usyanlari kicik rayonlari bir ve ya bir nece kendi ehate edirdi Feodallar kralin komeyi olmadan bele usyanlarin ohdesinden gelirdiler Natural teserrufatin hokmranligi seraitinde feodallarin torpaq uzerinde mulkiyyetinin mohkemlenmesi Qerbi Avropa dovletlerinde feodal daginiqligina sebeb oldu Boyuk Karlin olumunden sonra onun varisleri arasinda aramsiz muharibeler baslandi 843 cu ilde nehayet Boyuk Karlin uc nevesi Daz Karl Almaniyali Ludoviq ve Lotar Verdende Frank imperiyasini uc hisseye bolmek haqqinda muqavile imzaladilar Istinadlar Redakte Spufford Peter 1989 1988 Appendix I Money and its use in medieval Europe Cambridge Cambridge University Press 398 400 402 ISBN 0 521 30384 2 1 2 Taagepera Rein 1997 Expansion and Contraction Patterns of Large Polities Context for Russia International Studies Quarterly 41 3 475 504 doi 10 1111 0020 8833 00053 JSTOR vasitesile 1 2 Sonke Lorenz 2001 Missionierung Krisen und Reformen Die Christianisierung von der Spatantike bis in Karolingische Zeit in Die Alemannen Stuttgart Theiss ISBN 3 8062 1535 9 pp 441 446 Grigorij Turskij Istoriya frankov Per s lat sost primech V D Savukovoj M Nauka 1987 464 s Seriya Literaturnye pamyatniki Istoriki epohi Karolingov Zhizn Karla Velikogo Ejnharda Ksantenskie annaly Zhizn imperatora Lyudovika Anonima Istoriya Nitgarda Vedastinskie annaly Sost M A Timofeev M ROSSPEN 2000 288 s Seriya Klassiki antichnosti i srednevekovya ISBN 5 86004 160 8 Gregoire de Tours Histoire des Francs Herve Pinoteau La Symbolique royale francaise V XVIII siecles PSR editions p 115 Gabriel Fournier Les Merovingiens Presses universitaires de France collection Que sais je juin 1987 p 107 Lot Ferdinand Poslednie Karolingi Per s franc A Yu Karachinskogo SPb Evraziya 2001 320 s Seriya Clio dynastica ISBN 5 8071 0077 8 Sidorov A I Karolingskaya aristokratiya glazami sovremennikov Francuzskij ezhegodnik 2001 g M 2001 Du Fresne de Beaucourt G Histoire de Charles VII Tome I Le Dauphin 1403 1422 Librairie de la Societe bibliographiqque 35 Rue de Grenelle Paris 1881 pp 32 amp 48 Massacre of Saint Bartholomew s Day Encyclopaedia Britannica Online Istifade tarixi 23 November 2014 Bayrou 1994 seh 121 130 Fierro 1996 seh 577 Regeneration Menbe https az wikipedia org w index php title Frank kralligi amp oldid 5851541, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
