Evarist Qalua (fr.Évariste Galois; 25 oktyabr1811(1811-10-25)[…] və ya 1811, Bur-la-Ren – 31 may1832(1832-05-31)[…] və ya 1832, Paris) — fransız riyaziyyatçısı, müasir cəbrin və qrup nəzəriyyəsinin banisi. Onun cəbri tənliklərə aid əsərləri müasir cəbrin əsaslarını qoymuşdur; cəbrin əsas anlayışlarından olan qrup, sahə və s. Qaluanın ideyaları ilə bağlıdır.
Riyaziyyata kiçik yaşlarından meyl edib. O, dörddən yüksək dərəcəli cəbri tənliyin radikallarla ümumi şəkildə həll edilmədiyini Paolo Ruffini və Nils Hendrik Abeldən asılı olmadan göstərmişdir.
Qalua yüksək dərəcəli cəbri tənliklərin radikalla həlli üçün zəruri şərtləri tapmış və Paris Elmlər Akademiyasına göndərmişdir. Qaluanın işləri yalnız XIX əsrin 70-ci illərində Jozef Liuvillin 1846-cı ildə çap olunmuş əsərlərindən sonra geniş yayılmışdır. Qalua cəbri funksiyaların inteqralı haqqında əsas teoremləri ifadə etməklə bərabər, riyaziyyata qrup, altqrup, normal bölən və meydan anlayışlarını da gətirmişdir. Onun ideyaları təkcə cəbrin yox, bütün riyaziyyatın inkişafına təsir göstərmişdir.
Qaluanın qrup nəzəriyyəsi müasir kvant mexanikasında, kristalloqrafiyada və təbiətşünaslıqda öz tətbiqlərini tapmışdır. Son yüzillikdə riyaziyyatın bütün sahələrində Qaluanın ideyaları bu və ya digər şəkildə tətbiqini tapmışdır.
Qalua 1832-ci ildə 20 yaşında dueldə öldürülmüşdür. Əsərləri müxtəlif dillərə tərcümə olunmuşdur.
VikianbardaEvarist Qalua ilə əlaqəli mediafayllar var.
Qalua[ölü keçid]
Alim ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Avqust 06, 2021
evarist, qalua, Évariste, galois, oktyabr, 1811, 1811, 1811, 1832, 1832, 1832, paris, fransız, riyaziyyatçısı, müasir, cəbrin, qrup, nəzəriyyəsinin, banisi, onun, cəbri, tənliklərə, əsərləri, müasir, cəbrin, əsaslarını, qoymuşdur, cəbrin, əsas, anlayışlarından. Evarist Qalua fr Evariste Galois 25 oktyabr 1811 1811 10 25 1 2 3 ve ya 1811 Bur la Ren 31 may 1832 1832 05 31 4 1 5 ve ya 1832 Paris fransiz riyaziyyatcisi muasir cebrin ve qrup nezeriyyesinin banisi Onun cebri tenliklere aid eserleri muasir cebrin esaslarini qoymusdur cebrin esas anlayislarindan olan qrup sahe ve s Qaluanin ideyalari ile baglidir 6 Evarist Qaluafr Evariste GaloisDogum tarixi 25 oktyabr 1811 1811 10 25 1 2 3 ve ya 1811Dogum yeri Bur la RenVefat tarixi 31 may 1832 1832 05 31 4 1 5 ve ya 1832Vefat yeri Paris Sena d FransaVefat sebebi peritonitDefn yeri Monparnas qebiristanligi d Vetendasligi FransaElm sahesi qrup nezeriyyesiIs yeri Paris Ali Normal MektebiTehsili Paris Ali Normal Mektebi Boyuk Ludovik Liseyi d Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 2 Hemcinin bax 3 Istinadlar 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteRiyaziyyata kicik yaslarindan meyl edib O dordden yuksek dereceli cebri tenliyin radikallarla umumi sekilde hell edilmediyini Paolo Ruffini ve Nils Hendrik Abelden asili olmadan gostermisdir Qalua yuksek dereceli cebri tenliklerin radikalla helli ucun zeruri sertleri tapmis ve Paris Elmler Akademiyasina gondermisdir Qaluanin isleri yalniz XIX esrin 70 ci illerinde Jozef Liuvillin 1846 ci ilde cap olunmus eserlerinden sonra genis yayilmisdir Qalua cebri funksiyalarin inteqrali haqqinda esas teoremleri ifade etmekle beraber riyaziyyata qrup altqrup normal bolen ve meydan anlayislarini da getirmisdir Onun ideyalari tekce cebrin yox butun riyaziyyatin inkisafina tesir gostermisdir Qaluanin qrup nezeriyyesi muasir kvant mexanikasinda kristalloqrafiyada ve tebietsunasliqda oz tetbiqlerini tapmisdir Son yuzillikde riyaziyyatin butun sahelerinde Qaluanin ideyalari bu ve ya diger sekilde tetbiqini tapmisdir Qalua 1832 ci ilde 20 yasinda duelde oldurulmusdur Eserleri muxtelif dillere tercume olunmusdur Hemcinin bax RedakteEvklid hendesesiIstinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 MacTutor History of Mathematics archive lt a href https wikidata org wiki Track Q547473 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1563 gt lt a gt 1 2 3 Gran Enciclopedia Catalana Grup Enciclopedia Catalana 1968 lt a href https wikidata org wiki Track P1296 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q2664168 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q18696256 gt lt a gt 1 2 3 GeneaStar lt a href https wikidata org wiki Track P8094 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q3100478 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q98769076 gt lt a gt 1 2 3 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru aciq melumat platformasi 2011 lt a href https wikidata org wiki Track Q193563 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q19938912 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P268 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q54837 gt lt a gt 1 2 3 Archives de Paris lt a href https wikidata org wiki Track Q2860432 gt lt a gt Usaqlar ucun ensiklopediya Riyaziyyat Baki Serq Qerb 2008 seh 608Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Evarist Qalua ile elaqeli mediafayllar var Qalua olu kecid Alim ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Evarist Qalua amp oldid 5727048, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
