Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Edmund Halley (ing. Edmund Halley, 8 noyabr 1656 – 25 yanvar 1742) – İngilis kral astronomu, riyaziyyatçısı, fiziki, demoqrafı, meteoroloqu və geofiziki. Edmund Halley din cəhətdən ateist olub.
| Edmund Halley | |
|---|---|
| ing. Edmund Halley | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İngiltərə |
| Vəfat tarixi | (85 yaşında) |
| Vəfat yeri | İngiltərə |
| Elm sahələri | Geofizika, meteorologiya, demoqrafiya, riyaziyyatçı, meteoroloq[d], fizik, astronomiya, astronom |
| İş yeri | |
| Təhsili |
|
| Üzvlüyü |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Edmund Halley 1656-cı ildə Xaqqerston kəndində anadan olmuşdur. Müqəddəs Pavl adına məktəbdə oxumuşdur. 1673-cü ildə təhsilini Kral Kollecində Oksfordda davam etdirmişdir. Cənub yarımkürəsindəki olan ulduzlar haqqında öyrənmək məqsədilə 1673-cü ildə Müqəddəs Yelena adasına səfərə çıxır.
1678-ci ildə İngiltərəyə qayıdaraq "Cənub göy haqqında kataloq"u çap etdirir. Bu kataloqda Cənub yarımkürəsindəki 341 ulduz haqqında informasiya var idi. Həmçinin Halley Nyutonun yaxın dostu olmuşdur. 1703-cü ildə Oksford həndəsə kafedrasının rəhbəri olmuşdur. Qalley 1715-ci ildə elmi məqaləsində sirli obyekt olan dumanlardan yazmışdır. 1680–1682-ci illərdə iki işıqsaçan komet müşahidə edilmişdir. Halley 1716-cı ildə söyləmişdir ki, bu komet 1785-ci ildə yenidən görünəcəkdir. İohan Georg Paliç 1758-ci il 25 dekabrda bu kometi müşahidə etmişdir. Kometin yenidən qayıtmasının izah edən Qalley ilk dəfə olaraq İsaak Nyutonun Ümumdünya cazibə qanununun triumfal elmi izahını vermişdir. Ona görə də, bu kometa hal-hazırda Qalley quyruqulduzu və ya 1P adlanır.
Halley ilk dəfə göstərmişdir ki, dumanlar işıqsaçan kosmik obyektdir. Ona 1720-ci ildə Qrinviç rəssədxanasında rəhbərlik vəzifəsi verilmişdir. Paris Elmlər Akademiyasının üzvü seçilmişdir. 1721-ci ildə fotometrik paradoks ideyasını kəşf etmişdir. Edmund Halley 1742-ci ildə Qrinviç şəhərində vəfat etmişdir.
Şərəfinə verilən adlar
- Qalley quyruq ulduzu
- Ayda "Qalley" krateri
- Marsda "Qalley" krateri
- Antarktidada "Qalley" elmi stansiyası
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- M. Hoskin, Stukeley’s Cosmology and the Newtonian Origins of Olber’s Paradox, J. Hist. Astr., V.16, p. 77, 1985.
- Edmund Halley and Stellar Proper Motions
- Edmond Halley in MacTutor Archiv 2009-02-13 at the Wayback Machine
- Mathematics Genealogy Project (ing.). 1997.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Edmund Halley ing Edmund Halley 8 noyabr 1656 25 yanvar 1742 Ingilis kral astronomu riyaziyyatcisi fiziki demoqrafi meteoroloqu ve geofiziki Edmund Halley din cehetden ateist olub Edmund Halleying Edmund HalleyDogum tarixi 8 noyabr 1656Dogum yeri IngiltereVefat tarixi 25 yanvar 1742 85 yasinda Vefat yeri IngiltereElm saheleri Geofizika meteorologiya demoqrafiya riyaziyyatci meteoroloq d fizik astronomiya astronomIs yeri Qrinvic resedxanasiTehsili Kuins kolleci d Oksford UniversitetiUzvluyu London Kral Cemiyyeti 1678 Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEdmund Halley 1656 ci ilde Xaqqerston kendinde anadan olmusdur Muqeddes Pavl adina mektebde oxumusdur 1673 cu ilde tehsilini Kral Kollecinde Oksfordda davam etdirmisdir Cenub yarimkuresindeki olan ulduzlar haqqinda oyrenmek meqsedile 1673 cu ilde Muqeddes Yelena adasina sefere cixir 1678 ci ilde Ingiltereye qayidaraq Cenub goy haqqinda kataloq u cap etdirir Bu kataloqda Cenub yarimkuresindeki 341 ulduz haqqinda informasiya var idi Hemcinin Halley Nyutonun yaxin dostu olmusdur 1703 cu ilde Oksford hendese kafedrasinin rehberi olmusdur Qalley 1715 ci ilde elmi meqalesinde sirli obyekt olan dumanlardan yazmisdir 1680 1682 ci illerde iki isiqsacan komet musahide edilmisdir Halley 1716 ci ilde soylemisdir ki bu komet 1785 ci ilde yeniden gorunecekdir Iohan Georg Palic 1758 ci il 25 dekabrda bu kometi musahide etmisdir Kometin yeniden qayitmasinin izah eden Qalley ilk defe olaraq Isaak Nyutonun Umumdunya cazibe qanununun triumfal elmi izahini vermisdir Ona gore de bu kometa hal hazirda Qalley quyruqulduzu ve ya 1P adlanir Halley ilk defe gostermisdir ki dumanlar isiqsacan kosmik obyektdir Ona 1720 ci ilde Qrinvic ressedxanasinda rehberlik vezifesi verilmisdir Paris Elmler Akademiyasinin uzvu secilmisdir 1721 ci ilde fotometrik paradoks ideyasini kesf etmisdir Edmund Halley 1742 ci ilde Qrinvic seherinde vefat etmisdir Serefine verilen adlarQalley quyruq ulduzu Ayda Qalley krateri Marsda Qalley krateri Antarktidada Qalley elmi stansiyasiHemcinin baxXarici kecidlerVikianbarda Edmund Halley ile elaqeli mediafayllar var M Hoskin Stukeley s Cosmology and the Newtonian Origins of Olber s Paradox J Hist Astr V 16 p 77 1985 Edmund Halley and Stellar Proper Motions Edmond Halley in MacTutor Archiv 2009 02 13 at the Wayback MachineMathematics Genealogy Project ing 1997