fbpx
Wikipedia

Dünbililər

Dünbililərİranın Xoy və ətraf vilayətlərdə yayılaraq yaşamış türk dilində danışan kürd əsilli XVIII əsrdən etibarən isə azərbaycanlılaşmış el, sülalə, soy.

Dünbililər
Titul Xan
Qohum soylar Xoyskilər, Abraxanovlar
Mənşəyi Xoy, Cənubi Azərbaycan
Təbəəliyi Xoy xanlığı, Qacarlar
Torpaqları Sökmənabad mahalı

Tarixi

Dünbili eli ilk olaraq XI əsrdə ərəb coğrafyaçıların Suriya ilə bağlı məlumatlarda adı çəkilir. Şərəfnamə bu eldən "Dunbuliye Boxti" (Botanlı Dünbililər) deyə bəhs edir. Şərəf xan Bidlisiyə görə Dünbililər sonradan Müsəlmanlaşmış Yezidilərdir, onun qeydinə görə Dünbili bəyləri Sökmənabad mahalını idarə edirdilər. Yenə bir ara Həkkari bəyliyini də Səfəvilərin yardımıyla ələ keçirmişldilər.

Şərəf xan, Dünbililəri Kurmanci ləhcəsində danışan əşirətlər arasında sayır. Hələ də Ərzurum, Urmiyaİraqdakı Dünbililər Kurmanci danışırlar və bir bölümü Yezidilik inancına sahibdir. SalmasXoy bölgesinde yaşayanlar isə Minorskiyə görə XVIII əsrdə Azərbaycanlılaşıblar. Bu gün etibariyle sadəcə Azərbaycan dilində danışırlar.

Dünbili elinin nümayəndələri XVIII əsrdə Xoy xanlığıTəbriz xanlığının yaranmasında fəal iştirak etmişdilər. Nəslin nümayəndəsi Cəfərqulu xan Dünbili və oğlu İsmayıl xan Dünbili Şəki xanlığını idarə etmişdilər.

1728-ci il tarixli “İrəvan əyalətinin icmal dəftəri” ndə Sədərək nahiyəsində dümbülü əşirətinin Xatunkəhriz, Molla Xəlil, İsaxan, Dərəbəy, Yaqutxan, Söyüdlü, Hacı İslam, Bəy, Öküzbatır kəndlərində yaşadığı qeydə alınmışdır (“Naxçıvan sancağının müfəssəl dəftəri”. Bakı, 2001, s.361-362).

Mənbə

  • Şerefhan: Şerefname (çev.: Mehmet Emin Bozarslan), İstanbul 1971.
  • Minorsky, V. : The Kurds, Encyclopaedia of Islam, Leiden, 1927.
  • Malmisanij, M.: Kırd, Kırmanc, Dimili veya Zaza Kürtleri, Deng Yayınları, Kasım 1996
  • Roşan Lezgîn: Toplumsal Kürt Gruplarından Zazalara Genel Bir Bakış
  • Dimili kürtleri (almanca)
  • Iranica: "Donbolî"

İstinadlar

  1. https://islamansiklopedisi.org.tr/dunbuli
  2. DƏRƏLƏYƏZ MAHALININ KAMERAL TƏSVİRİ (1831-ci və 1842-ci illər) «Elm və təhsil» Bakı – 2017

Həmçinin bax

dünbililər, iranın, ətraf, vilayətlərdə, yayılaraq, yaşamış, türk, dilində, danışan, kürd, əsilli, xviii, əsrdən, etibarən, isə, azərbaycanlılaşmış, sülalə, titul, xanqohum, soylar, xoyskilər, abraxanovlarmənşəyi, cənubi, azərbaycantəbəəliyi, xanlığı, qacarlar. Dunbililer Iranin Xoy ve etraf vilayetlerde yayilaraq yasamis turk dilinde danisan kurd esilli 1 XVIII esrden etibaren ise azerbaycanlilasmis el sulale soy DunbililerTitul XanQohum soylar Xoyskiler AbraxanovlarMenseyi Xoy Cenubi AzerbaycanTebeeliyi Xoy xanligi QacarlarTorpaqlari Sokmenabad mahali Mundericat 1 Tarixi 2 Menbe 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxTarixi RedakteDunbili eli ilk olaraq XI esrde ereb cografyacilarin Suriya ile bagli melumatlarda adi cekilir Serefname bu elden Dunbuliye Boxti Botanli Dunbililer deye behs edir Seref xan Bidlisiye gore Dunbililer sonradan Muselmanlasmis Yezidilerdir onun qeydine gore Dunbili beyleri Sokmenabad mahalini idare edirdiler Yene bir ara Hekkari beyliyini de Sefevilerin yardimiyla ele kecirmisldiler Seref xan Dunbilileri Kurmanci lehcesinde danisan esiretler arasinda sayir Hele de Erzurum Urmiya ve Iraqdaki Dunbililer Kurmanci danisirlar ve bir bolumu Yezidilik inancina sahibdir Salmas ve Xoy bolgesinde yasayanlar ise Minorskiye gore XVIII esrde Azerbaycanlilasiblar Bu gun etibariyle sadece Azerbaycan dilinde danisirlar Dunbili elinin numayendeleri XVIII esrde Xoy xanligi ve Tebriz xanliginin yaranmasinda feal istirak etmisdiler Neslin numayendesi Ceferqulu xan Dunbili ve oglu Ismayil xan Dunbili Seki xanligini idare etmisdiler 1728 ci il tarixli Irevan eyaletinin icmal defteri nde Sederek nahiyesinde dumbulu esiretinin Xatunkehriz Molla Xelil Isaxan Derebey Yaqutxan Soyudlu Haci Islam Bey Okuzbatir kendlerinde yasadigi qeyde alinmisdir Naxcivan sancaginin mufessel defteri Baki 2001 s 361 362 2 Menbe RedakteSerefhan Serefname cev Mehmet Emin Bozarslan Istanbul 1971 Minorsky V The Kurds Encyclopaedia of Islam Leiden 1927 Malmisanij M Kird Kirmanc Dimili veya Zaza Kurtleri Deng Yayinlari Kasim 1996 Rosan Lezgin Toplumsal Kurt Gruplarindan Zazalara Genel Bir Bakis Dimili kurtleri almanca Iranica Donboli Istinadlar RedakteBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir https islamansiklopedisi org tr dunbuli DERELEYEZ MAHALININ KAMERAL TESVIRI 1831 ci ve 1842 ci iller Elm ve tehsil Baki 2017Hemcinin bax RedakteXoy xanligi Tebriz xanligi Seki xanligi Xoyskiler AbraxanovlarMenbe https az wikipedia org w index php title Dunbililer amp oldid 5970430, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.