Riyaziyyatda diferensial tənlik bir və ya daha çox funksiya və onların törəmələrini əlaqələndirən bir tənlikdir. Bu cür münasibətlər olduqca yaygın olduğundan, diferensial tənliklər mühəndislik, fizika, iqtisadiyyat və biologiya da daxil olmaqla bir çox fənlərdə məşhur rol oynayır.
İstilik bərabərliyini həll etməklə yaradılan bir nasos korpusundakı istilik köçürməsinin vizuallaşdırılması . İstilik korpus içərisində yaranır və sərhəddə soyudulur, sabit bir temperatur paylanmasını təmin edir.
Diferensial tənliklərin öyrənilməsi əsasən onların həllərinin (tənliyi ödəyən edən funksiyaların məcmusu) və həllərinin xüsusiyyətlərinin öyrənilməsindən ibarətdir. Yalnız ən sadə diferensial tənliklər açıq formullarla həll edilə bilər; lakin verilmiş bir diferensial tənliyin həllərinin bir çox xüsusiyyətləri onları dəqiq hesablamadan müəyyən edilə bilər.
Həlllər üçün qapalı formalı bir ifadə olmadıqda, kompüterlər istifadə edilərək sayları yaxınlaşdırıla bilər. Dinamik sistemlər nəzəriyyəsi, diferensial tənliklərlə təsvir olunan sistemlərin keyfiyyətcə təhlilinə diqqət yetirir, halbuki müəyyən bir dəqiqlik dərəcəsi ilə həlli təyin etmək üçün bir çox sayda metod hazırlanmışdır.
Tarix
Diferensial tənliklər əvvəlcə Newton və Leibniz tərəfindən hesablama ixtirası ilə meydana gəldi. Onun 1671-ci il iş metodu 2-ci hissəsində Methodus fluxionum et Serierum Infinitarum, Isaac Newton üç növ diferensial tənlikləri sadaladı:
Bütün bu hallarda, y ( x ) və ya bilinməyən bir funksiyadır və ) və f verilən bir funksiyadır.
Sonsuz seriyalardan istifadə edərək bu nümunələri və digərlərini həll edir və həllərin qeyri-bərabərliyini müzakirə edir.
Diferensial tənlikləri bir neçə növə bölmək olar. Tənzimlənmənin xüsusiyyətlərini təsvir etməkdən başqa, bu diferensial tənliklərin bu sinifləri bir həll üçün yanaşma seçimini məlumatlandırmağa kömək edə bilər. Tez-tez istifadə olunan fərqlər bu tənliyin olub-olmadığını ehtiva edir: Adi / Qismən, Xətti / Qeyri-xətti və Bircins / Qeyri-bircins. Bu siyahı tam deyil; Müxtəlif kontekstlərdə çox faydalı ola biləcək bir çox digər diferensial tənliklərin xüsusiyyətləri və alt sinifləri var.
Newton, Isaac. (c.1671). Methodus Fluxionum et Serierum Infinitarum (The Method of Fluxions and Infinite Series), published in 1736 [Opuscula, 1744, Vol. I. p. 66].
diferensial, tənliklər, riyaziyyatda, diferensial, tənlik, daha, çox, funksiya, onların, törəmələrini, əlaqələndirən, tənlikdir, cür, münasibətlər, olduqca, yaygın, olduğundan, diferensial, tənliklər, mühəndislik, fizika, iqtisadiyyat, biologiya, daxil, olmaql. Riyaziyyatda diferensial tenlik bir ve ya daha cox funksiya ve onlarin toremelerini elaqelendiren bir tenlikdir Bu cur munasibetler olduqca yaygin oldugundan diferensial tenlikler muhendislik fizika iqtisadiyyat ve biologiya da daxil olmaqla bir cox fenlerde meshur rol oynayir Istilik beraberliyini hell etmekle yaradilan bir nasos korpusundaki istilik kocurmesinin vizuallasdirilmasi Istilik korpus icerisinde yaranir ve serhedde soyudulur sabit bir temperatur paylanmasini temin edir Diferensial tenliklerin oyrenilmesi esasen onlarin hellerinin tenliyi odeyen eden funksiyalarin mecmusu ve hellerinin xususiyyetlerinin oyrenilmesinden ibaretdir Yalniz en sade diferensial tenlikler aciq formullarla hell edile biler lakin verilmis bir diferensial tenliyin hellerinin bir cox xususiyyetleri onlari deqiq hesablamadan mueyyen edile biler Helller ucun qapali formali bir ifade olmadiqda komputerler istifade edilerek saylari yaxinlasdirila biler Dinamik sistemler nezeriyyesi diferensial tenliklerle tesvir olunan sistemlerin keyfiyyetce tehliline diqqet yetirir halbuki mueyyen bir deqiqlik derecesi ile helli teyin etmek ucun bir cox sayda metod hazirlanmisdir Mundericat 1 Tarix 2 Novleri 3 Proqram teminati 4 IstinadlarTarix RedakteDiferensial tenlikler evvelce Newton ve Leibniz terefinden hesablama ixtirasi ile meydana geldi Onun 1671 ci il is metodu 2 ci hissesinde Methodus fluxionum et Serierum Infinitarum 1 Isaac Newton uc nov diferensial tenlikleri sadaladi d y d x f x d y d x f x y x 1 y x 1 x 2 y x 2 y displaystyle begin aligned amp frac dy dx f x 5pt amp frac dy dx f x y 5pt amp x 1 frac partial y partial x 1 x 2 frac partial y partial x 2 y end aligned Butun bu hallarda y x ve ya bilinmeyen bir funksiyadir x 1 displaystyle x 1 ve x 2 displaystyle x 2 ve f verilen bir funksiyadir Sonsuz seriyalardan istifade ederek bu numuneleri ve digerlerini hell edir ve hellerin qeyri beraberliyini muzakire edir Jacob Bernoulli 1695 ci ilde Bernoulli diferensial tenliyini teklif etdi Bu formanin adi bir diferensial tenliyi y P x y Q x y n displaystyle y P x y Q x y n Novleri RedakteDiferensial tenlikleri bir nece nove bolmek olar Tenzimlenmenin xususiyyetlerini tesvir etmekden basqa bu diferensial tenliklerin bu sinifleri bir hell ucun yanasma secimini melumatlandirmaga komek ede biler Tez tez istifade olunan ferqler bu tenliyin olub olmadigini ehtiva edir Adi Qismen Xetti Qeyri xetti ve Bircins Qeyri bircins Bu siyahi tam deyil Muxtelif kontekstlerde cox faydali ola bilecek bir cox diger diferensial tenliklerin xususiyyetleri ve alt sinifleri var Proqram teminati RedakteExpressionsinBar Maple 2 dsolve SageMath 3 Xcas 4 desolve y k y y Istinadlar Redakte Newton Isaac c 1671 Methodus Fluxionum et Serierum Infinitarum The Method of Fluxions and Infinite Series published in 1736 Opuscula 1744 Vol I p 66 https www maplesoft com support help Maple view aspx path dsolve http doc sagemath org html en tutorial tour algebra html http www fourier ujf grenoble fr parisse giac cascmd en pdfMenbe https az wikipedia org w index php title Diferensial tenlikler amp oldid 5152888, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
