fbpx
Wikipedia

Deysəm ibn İbrahim

Əbu Səlim Deysəm ibn İbrahim əl-Kürdi — Saci sərkərdəsi, Azərbaycan hakimi. O, Kürd Yusif ibn Divdadın sərkərdələrindən biri idi.

Deysəm ibn İbrahim əl-Kürdi
fars. دیسم بن ابراهیم کرد
Azərbaycan hökmdarı
935 — 942
Sələfi Müflih əl-Saci
Xələfi Mərzban ibn Məhəmməd
Şəxsi məlumatlar
Vəfat tarixi
Atası İbrahim əl-Kürdi

Ləşkərinin hücumu

935-ci ildə Müflih əl-Sacini devirmiş, 938-ci ildə bütün Cənubi Azərbaycanda hakimiyyətini bərqərar etmişdi. Lakin tezliklə Ziyarilərin sərkərdəsi (o, öz ağasından qaçmışdı) Ləşkəri ibn Mərdinin hücumuna məruz qaldı. Ləşkərinin ordusu Deysəmi məğlub edərək onu Azərbaycandan qısa bir müddətə qovdu lakin, təkcə Ərdəbil xalqının müdafiəsinə qalib gələ bilmədi. Taktikanı dəyişib gecə vaxtı Ərdəbilə hücum edən Ləşkəri qala divarlarını açaraq şəhəri ələ keçirdi. Ləşkəri səhəri gün şəhəri tərk edib düşərgəsinə qayıdanda xalq Deysəmi Ərdəbilə yenidən çağırdı, Ləşkəri Muğana qaçdı. Öz oğlu və qardaşını çağıraraq yenidən ordu quran Ləşkəri bir daha Deysəmə hücum edərək məğlub etdi. Deysəm Rəss çayının o tayına keçərək keçidləri bağlayaraq müdafiə olunmağa başladı. Ləşkəri və əsgərli Gilanlı olduqları üçün üzməyi yaxşı bilirdilər. Çayı asanlıqla keçən Ləşkəri üçüncü dəfə Deysəmi qaçmağa məcbur etdi.

Hakimiyyətə qayıdışı

Deysəm bu dəfə Vəşmgir Ziyarın yanına qaçdı və ondan kömək tələb etdi. Deysəm Azərbaycanı ələ keçirəndə Vəşmgirin adına xütbə oxumağı və vergi verməyə söz də vermişdi. Ləşkəri Deysəmin geri gələcəyini bilirdi və buna görə də Bəlsuvar ibn Malik (Məhəmməd ibn Müsafirin qardaşıoğlu) ilə ittifaq bağlayaraq müdafiəni gücləndirdi. Ləşkəri daha sonra Ermənistana hücum edib yağmalayandan sonra oradan Diyarbəkirə qaçmağı planlaşdırırdı. Bundan xəbər tutan Vaspurakan knyazı Xatçik III Qagik gizlincə Ləşkərini öldürtdü. Deysəm hakimiyyətə rahat qayıtdı.

Yenidən hakimiyyəti

Hakimiyyətə qayıdan Deysəm artıq öz adamlarına güvənmirdi, buna görə də Məhəmməd ibn Müsafirin oğullarından biri olan Suluk ibn Məhəmməd, Bəckəmin keçmiş sərkərdələrindən olan Əli ibn əl-Fəzl və Əsvar ibn Siyaquli kimi şəxsləri öz ətrafına toplamışdı. Onun vəzirlərindən biri olan Əbül Qasim ibn Cəfər isə Salariləri hakimiyyətə gətirməyi düşünürdü. 941-ci ildə Mərzbanın hücumuna məruz qaldı və əsgərlərinin ona xəyanətindən sonra Vaspurakana qaçmalı oldu. Lakin Əbül Qasim Mərzbana da xəyanət edərək Deysəmi geri gətirməyə çalışdı. Deysəm kürdlərdən ibarət ordusu ilə Təbrizdə möhkəmləndi. Mərzban isə deyləmlilərdən ibarət ordusu ilə Ərdəbildə idi. Mərzban Ərdəbildən çıxıb Təbrizi mühasirəyə alanda, Deysəm şəhərdən gizlincə qaçaraq yenidən Ərdəbilə getdi. Əbül Qasim Deysəmə yenidən xəyanət edərək Mərzbanın tərəfinə keçdiyi üçün bu dəfə özünə Əbu Abdullah Məhəmməd ibn Əhməd Nuaymi adlı birini vəzir təyin etdi. Nuaymi ona Mərzbana təslim olmağı təklif etmişdi. Mərzban Deysəmlə barışdı və ona Tarım qalası ilə 30.000 dinar illik maaş bağladı.

Sonrakı dövrlər

Mərzban 948-ci ildə həbs olunandan sonra Vəhsudan Deysəmə ordu verərək Azərbaycanı Büveyhi işğalından azad etmək üçün göndərmişdi. Mərzban həbsdən qurtulan kimi Deysəmə hücum etmiş, Azərbaycanı geri almışdı. Əvvəlcə Bağdada, sonra isə Həmdanilərə qaçan Deysəm, sonuncuların köməyi ilə 956-cı ildə Salması ələ keçirmişdi. Deysəm yenə Vaspurakana qaçdısa da həbs edilərək Mərzbana göndərildi və onun tərəfindən edam olundu.

İstinadlar

  1. Amedroz, Henry Frederick. (2013). pp. 449-50. The Eclipse of the Abbasid Caliphate (Vol. 4). London: Forgotten Books. (Original work published 1921)
  2. Yenə orada, səh 179

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

deysəm, ibrahim, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, əbu, səlim. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Ebu Selim Deysem ibn Ibrahim el Kurdi Saci serkerdesi Azerbaycan hakimi O Kurd Yusif ibn Divdadin serkerdelerinden biri idi Deysem ibn Ibrahim el Kurdifars دیسم بن ابراهیم کردAzerbaycan hokmdari935 942Selefi Muflih el SaciXelefi Merzban ibn MehemmedSexsi melumatlarVefat tarixi 957Atasi Ibrahim el Kurdi Mundericat 1 Leskerinin hucumu 2 Hakimiyyete qayidisi 3 Yeniden hakimiyyeti 4 Sonraki dovrler 5 Istinadlar 6 Hemcinin bax 7 Xarici kecidlerLeskerinin hucumu Redakte935 ci ilde Muflih el Sacini devirmis 938 ci ilde butun Cenubi Azerbaycanda hakimiyyetini berqerar etmisdi Lakin tezlikle Ziyarilerin serkerdesi o oz agasindan qacmisdi Leskeri ibn Merdinin hucumuna meruz qaldi Leskerinin ordusu Deysemi meglub ederek onu Azerbaycandan qisa bir muddete qovdu lakin tekce Erdebil xalqinin mudafiesine qalib gele bilmedi Taktikani deyisib gece vaxti Erdebile hucum eden Leskeri qala divarlarini acaraq seheri ele kecirdi Leskeri seheri gun seheri terk edib dusergesine qayidanda xalq Deysemi Erdebile yeniden cagirdi Leskeri Mugana qacdi Oz oglu ve qardasini cagiraraq yeniden ordu quran Leskeri bir daha Deyseme hucum ederek meglub etdi Deysem Ress cayinin o tayina kecerek kecidleri baglayaraq mudafie olunmaga basladi Leskeri ve esgerli Gilanli olduqlari ucun uzmeyi yaxsi bilirdiler Cayi asanliqla kecen Leskeri ucuncu defe Deysemi qacmaga mecbur etdi Hakimiyyete qayidisi RedakteDeysem bu defe Vesmgir Ziyarin yanina qacdi ve ondan komek teleb etdi Deysem Azerbaycani ele kecirende Vesmgirin adina xutbe oxumagi ve vergi vermeye soz de vermisdi Leskeri Deysemin geri geleceyini bilirdi ve buna gore de Belsuvar ibn Malik Mehemmed ibn Musafirin qardasioglu ile ittifaq baglayaraq mudafieni guclendirdi Leskeri daha sonra Ermenistana hucum edib yagmalayandan sonra oradan Diyarbekire qacmagi planlasdirirdi Bundan xeber tutan Vaspurakan knyazi Xatcik III Qagik gizlince Leskerini oldurtdu Deysem hakimiyyete rahat qayitdi 1 Yeniden hakimiyyeti RedakteHakimiyyete qayidan Deysem artiq oz adamlarina guvenmirdi buna gore de Mehemmed ibn Musafirin ogullarindan biri olan Suluk ibn Mehemmed Beckemin kecmis serkerdelerinden olan Eli ibn el Fezl ve Esvar ibn Siyaquli kimi sexsleri oz etrafina toplamisdi Onun vezirlerinden biri olan Ebul Qasim ibn Cefer ise Salarileri hakimiyyete getirmeyi dusunurdu 941 ci ilde Merzbanin hucumuna meruz qaldi ve esgerlerinin ona xeyanetinden sonra Vaspurakana qacmali oldu Lakin Ebul Qasim Merzbana da xeyanet ederek Deysemi geri getirmeye calisdi Deysem kurdlerden ibaret ordusu ile Tebrizde mohkemlendi Merzban ise deylemlilerden ibaret ordusu ile Erdebilde idi Merzban Erdebilden cixib Tebrizi muhasireye alanda Deysem seherden gizlince qacaraq yeniden Erdebile getdi Ebul Qasim Deyseme yeniden xeyanet ederek Merzbanin terefine kecdiyi ucun bu defe ozune Ebu Abdullah Mehemmed ibn Ehmed Nuaymi adli birini vezir teyin etdi Nuaymi ona Merzbana teslim olmagi teklif etmisdi Merzban Deysemle barisdi ve ona Tarim qalasi ile 30 000 dinar illik maas bagladi Sonraki dovrler RedakteMerzban 948 ci ilde hebs olunandan sonra Vehsudan Deyseme ordu vererek Azerbaycani Buveyhi isgalindan azad etmek ucun gondermisdi Merzban hebsden qurtulan kimi Deyseme hucum etmis Azerbaycani geri almisdi Evvelce Bagdada sonra ise Hemdanilere qacan Deysem sonuncularin komeyi ile 956 ci ilde Salmasi ele kecirmisdi Deysem yene Vaspurakana qacdisa da hebs edilerek Merzbana gonderildi ve onun terefinden edam olundu 2 Istinadlar Redakte Amedroz Henry Frederick 2013 pp 449 50 The Eclipse of the Abbasid Caliphate Vol 4 London Forgotten Books Original work published 1921 Yene orada seh 179Hemcinin bax RedakteXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Deysem ibn Ibrahim amp oldid 6062496, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.