Dayti Milli Parkı (alb.Parku Kombëtar i Malit të Dajtit) ― 1966-cı ildə mərkəzi Albaniyada yaradılmış, 2006-cı ildən bəri 293,84 km² ərazini əhatə edən milli park. Park Adriatik dənizinin 40 kilometr (25 mil), Tirananın isə 26 kilometr (16 mil) şərqində yerləşir. Ərazi Albaniya Qoruq Əraziləri Agentliyi (ing.Albanian Agency of Protected Areas- AKZM) və Tirana Bələdiyyəsi Parklar və İstirahət Agentliyinin (ing.Tirana Municipality Parks and Recreation AgencyAPR) birlikdə səlahiyyətindədir. Park ekosistem və biomüxtəlifliyin fərqliliyi üçün əlverişli şərait yaradan olduqca parçalanmış, kələ-kötür topoqrafiyası ilə seçilir.
Beynəlxalq Təbiəti Qoruma Birliyi (IUCN) parkı II kateqoriyaya daxil etmişdir. Park həmçinin Plantlife tərəfindən beynəlxalq əhəmiyyətli Mühüm Bitki Sahəsi (ing.Important Plant Area (IPA)) kimi tanınmışdır.
2019-cu ildə ərazidə yeni turizm məlumat mərkəzi açılmışdır.
Geologiya
Dayti massivi 1,613 metr (5,292 ft) hündürlüyündə dağ silsiləsidir. Dağa qalxan alpinistlər buradan Tirana şəhərinə və bölgənin digər dağlarına baxa bilərlər. Bu panoramik mənzərəsinə görə bu yer Tirana balkonu adlandırılmışdır. Tirananın əsas su mənbələrindən biri olan Bovilla gölü də dik qayalar və kanyonla birlikdə ərazinin şimal-şərqində yerləşir. Parkın digər ucunda, bölgədən axan Erzen çayı boyunca çayın əmələ gətirdiyi Skorana dərəsində yerləşən tarixə qədərki Pellumbas mağarası yerləşir. Digər bir təbiət möcüzəsi isə eyniadlı kəndin yaxınlığında yerləşən Şön-Gyergi şəlalələridir.
Flora və fauna
Daytinin fərqli geologiyası və topoqrafiyası nəticəsində ərazidə fərqli flora və fauna formalaşmışdır. Parkda bir çox yabani çiçək növünün mövcud olduğu meşələr və dağ landşaftı ilə birlikdə çoxsaylı məməli növü də qorunur. Ərazidə çöl donuzu, Avrasiya qurdu, qırmızı tülkü, Avropa dovşanı, qonur ayı, dələ və Avropa meşə pişiyi yaşayır. Dağın aşağılarındakı flora əsasən mərsin və çiyələk kimi bitki və kolluqlardan təşkil olunmuşdur. Palıd ağaclarına 600–1000 m hündürlükləri arasında, fıstıq və ağcaqayın meşələri və 1000 metrdən yuxarıda yerləşən iynəyarpaqlı meşələrdə rast gəlinir. Qayalıqlardan ibarət daha yüksək hündürlüklər zəif bitki örtüyünə malikdir.
Meşə yanğınları və meşələrin qırılması
2010-cu illərdə meşələrin qırılması dağda böyük bir problem halına gəldi. 2012-ci ilin yayında və 2019-cu ilin yazında Priska zirvəsində baş verən meşə yanğınları nəticəsində 10 hektar meşə ərazisi yanmışdır. 2017-ci ildə isə Daytidə baş verən yanğın meşəyə qismən zərər vermiş və səlahiyyətlilərdən yanğını yalnız helikopterlərin köməyi ilə söndürmələri tələb edilmişdir. Zirvələrdə dəyən zərər çox idi və Tiranadan açıq şəkildə görünə bilərdi.
Meşə yanğınları hər il daha da tez-tez baş verir, günahkarlar isə məhkum edilmir.
"Dajti National Park A Recreational Area for Citizens of Tirana, Albania" (PDF). mmv.boku.ac.at (ingilis). səh. 432. 2017-08-10 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-03-25.
IUCN, Ümumdünya Təbiəti Mühafizə Fondu, Plantlife. "Important Plant Areas of the south and east Mediterranean region" (PDF). portals.iucn.org (ingilis). səh. 75. 2019-02-01 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2021-03-25.
. 2020-06-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-25.
. akzm.gov.al (ingilis). 2017-09-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-03-26.
"Figure 1. Dajti National Park (Albania), the study area". researchgate.net (ingilis). 2017-10-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-26.
"Arxivlənmiş surət". 2020-01-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-26.
"Arxivlənmiş surət". 2019-04-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-03-26.
May 18, 2023
dayti, milli, parkı, parku, kombëtar, malit, dajtit, 1966, ildə, mərkəzi, albaniyada, yaradılmış, 2006, ildən, bəri, ərazini, əhatə, edən, milli, park, park, adriatik, dənizinin, kilometr, tirananın, isə, kilometr, şərqində, yerləşir, ərazi, albaniya, qoruq, ə. Dayti Milli Parki alb Parku Kombetar i Malit te Dajtit 1966 ci ilde merkezi Albaniyada yaradilmis 2006 ci ilden beri 293 84 km erazini ehate eden milli park Park Adriatik denizinin 40 kilometr 25 mil Tirananin ise 26 kilometr 16 mil serqinde yerlesir 2 Erazi Albaniya Qoruq Erazileri Agentliyi ing Albanian Agency of Protected Areas AKZM ve Tirana Belediyyesi Parklar ve Istirahet Agentliyinin ing Tirana Municipality Parks and Recreation Agency APR birlikde selahiyyetindedir Park ekosistem ve biomuxtelifliyin ferqliliyi ucun elverisli serait yaradan olduqca parcalanmis kele kotur topoqrafiyasi ile secilir Dayti Milli ParkiBTMB kateqoriyasi II Milli park Sahesi 292 169 km 24 723 1 ha 1 Yaradilma tarixi 1966Yerlesmesi41 21 57 sm e 19 55 32 s u Olke Albaniya 1 Dayti Milli Parki Vikianbarda elaqeli mediafayllarBeynelxalq Tebieti Qoruma Birliyi IUCN parki II kateqoriyaya daxil etmisdir Park hemcinin Plantlife terefinden beynelxalq ehemiyyetli Muhum Bitki Sahesi ing Important Plant Area IPA kimi taninmisdir 3 2019 cu ilde erazide yeni turizm melumat merkezi acilmisdir 4 Mundericat 1 Geologiya 2 Flora ve fauna 2 1 Mese yanginlari ve meselerin qirilmasi 3 Qalereya 4 Hemcinin bax 5 IstinadlarGeologiya RedakteDayti massivi 1 613 metr 5 292 ft hundurluyunde dag silsilesidir 5 6 Daga qalxan alpinistler buradan Tirana seherine ve bolgenin diger daglarina baxa bilerler Bu panoramik menzeresine gore bu yer Tirana balkonu adlandirilmisdir Tirananin esas su menbelerinden biri olan Bovilla golu de dik qayalar ve kanyonla birlikde erazinin simal serqinde yerlesir Parkin diger ucunda bolgeden axan Erzen cayi boyunca cayin emele getirdiyi Skorana deresinde yerlesen tarixe qederki Pellumbas magarasi yerlesir Diger bir tebiet mocuzesi ise eyniadli kendin yaxinliginda yerlesen Son Gyergi selaleleridir Flora ve fauna RedakteDaytinin ferqli geologiyasi ve topoqrafiyasi neticesinde erazide ferqli flora ve fauna formalasmisdir Parkda bir cox yabani cicek novunun movcud oldugu meseler ve dag landsafti ile birlikde coxsayli memeli novu de qorunur Erazide col donuzu Avrasiya qurdu qirmizi tulku Avropa dovsani qonur ayi dele ve Avropa mese pisiyi yasayir Dagin asagilarindaki flora esasen mersin ve ciyelek kimi bitki ve kolluqlardan teskil olunmusdur Palid agaclarina 600 1000 m hundurlukleri arasinda fistiq ve agcaqayin meseleri ve 1000 metrden yuxarida yerlesen iyneyarpaqli meselerde rast gelinir Qayaliqlardan ibaret daha yuksek hundurlukler zeif bitki ortuyune malikdir Mese yanginlari ve meselerin qirilmasi Redakte 2010 cu illerde meselerin qirilmasi dagda boyuk bir problem halina geldi 2012 ci ilin yayinda ve 2019 cu ilin yazinda 7 Priska zirvesinde bas veren mese yanginlari neticesinde 10 hektar mese erazisi yanmisdir 2017 ci ilde ise Daytide bas veren yangin meseye qismen zerer vermis ve selahiyyetlilerden yangini yalniz helikopterlerin komeyi ile sondurmeleri teleb edilmisdir 8 Zirvelerde deyen zerer cox idi ve Tiranadan aciq sekilde gorune bilerdi Mese yanginlari her il daha da tez tez bas verir gunahkarlar ise mehkum edilmir Qalereya Redakte Dayti dagindan Tirananin panoramasiHemcinin bax RedakteAlbaniya cografiyasiIstinadlar Redakte 1 2 3 Nationally designated areas CDDA ing Dajti National Park A Recreational Area for Citizens of Tirana Albania PDF mmv boku ac at ingilis seh 432 2017 08 10 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2021 03 25 IUCN Umumdunya Tebieti Muhafize Fondu Plantlife Important Plant Areas of the south and east Mediterranean region PDF portals iucn org ingilis seh 75 2019 02 01 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2021 03 25 Arxivlenmis suret 2020 06 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 03 25 Dajti Mountain National Park akzm gov al ingilis 2017 09 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 03 26 Figure 1 Dajti National Park Albania the study area researchgate net ingilis 2017 10 27 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 03 26 Arxivlenmis suret 2020 01 15 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 03 26 Arxivlenmis suret 2019 04 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 03 26 Menbe https az wikipedia org w index php title Dayti Milli Parki amp oldid 6634686, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.svg.html){kind=link}
.jpg.html){kind=link}
