1972-ci ildə 25 yaşında iki yoldaşı ilə birlikdə edam edilmişdir. Dəniz Gəzmiş yaşamı, fəaliyyəti və ölümü ilə Türkiyə cəmiyyətinin üzərində dərin izlər buraxmışdır. Ölümündən sonra barəsində yazılmış mahnılar və çəkilmiş sənədli, bədii filmlər buna misal göstərilə bilər.
Uşaqlıq və gənclik illəri
Dəniz Gəzmiş 1947-ci ilin 28 fevral tarixində Ankaranın Ayaş səmtində dünyaya gəlmişdir. Babası Rizə bölgəsinin Əkizdərə səmtinə bağlı Cimil kəndinin sakini olmuşdur. Gəzmişin nəsili Konyadan köçmək məcburiyyətində qalmış Oğuz türklərinə gedib çıxmaqdadır. Dəniz Gəzmişin atası Ərzurumda yerləşən orta məktəblərin birində müfəttiş kimi çalışan Cəmil Gəzmiş idi. Anası Müqəddər Gəzmiş də Ərzurum bölgəsinin Tortum səmtində orta məktəb müəlliməsi kimi çalışırdı. Ailənin üç oğlan uşağından ikincisi olan Dəniz Gəzmişin özündən böyük qardaşı Bora Gəzmiş hüquq faklütəsində olan ixtisasından ayrılıb bank sistemində çalışmağa başlamışdı. Evin kiçik övladı Hamdi Gəzmiş maliyyə müşaviri vəzifəsində çalışmaqda idi.
Gəzmiş ilk təhsilini Sivas şəhərində, lise təhsilini isə İstanbulun Heydərpaşa Lisesində tamamlamışdır. Təhsil aldığı müddət ərzində tanış olduğu sol qrupların fikirləri Gəzmişdə böyük maraq oyatmışdı. Zamanla həmin sol qrupların tədbirlərində iştirak etməyə başlamışdır.
Siyasi fəaliyyəti
Saxlanılması və edamı
12 Mart Çevrilişinin ilk günlərindən sonra Yusuf Aslan ilə birlikdə Sivasa getməkdə ikən motorsikletləri xarab oldu. Bir şikayətin nəticəsində polislərin gəlməsindən sonra baş verən silahlı qarşıdurmada Aslan ilə bir-birlərini itirdilər. Aslan o anlarda Almalıda ikən, Gəzmiş isə 16 Mart 1971 günü Sivasın Gəmərək rayonunda mühasirəyə alınaraq saxlanıldı və Kaysəriyə gətirildi. Buradan Ankaraya, dövrün Daxili İşlər Naziri Haldun Məntəşəoğlunun yanına aparıldı.
Məhkəməsi 16 İyul 1971 günü Altındağ Veterinar Məktəbi binasının yanında Tuğgeneral Ali Əlverdinin başçılığında Baki Tuğ məhkəməsində Ankara Sıxıyönətim Komandanlığı 1 nömrəli məhkəməsində başladı və 9 Oktyabr 1971 günü bitdi. Dəniz və dostları 16 İyul 1971 tarixində başlayan THKO-1 məhkəməsində Türk Cəza Qanununun 146-cı maddəsini ixlal etdiynə görə, 9 Oktyabr 1971 tarixində 146/1 maddəsi gərəkçəsi ilə edam cəzasına məhkum edildi.
Son məktub
"Ata, məktub əlinizə keçdiyi zaman aranızdan ayrılmış olacam. Mən nə qədər üzülməyin desəm də yenə də üzüləcəyinizi bilirəm. Fəqət, bu vəziyyəti mətanətlə qarşılamağınızı istəyirəm. İnsanlar doğulur, böyüyür, yaşayır və ölürlər. Önəmli olan çox yaşamaq deyil, yaşadığı müddətdə daha çox şeylər edə bilməkdir. Bu səbəbdən mən erkən getməyi normal qarşılayıram… O ki qaldı məndən əvvəl gedən yoldaşlarıma, onlar heç bir zaman ölüm qarşısında tərəddüd etmədilər. Mənim də tərəddüd etməyəcəyimdən şübhən olmasın.
Oğlun ölüm qarşısında aciz və çarəsiz qalmayıb. O, bu yola bilərək girib və öz sonunun da belə olacağını bilirdi. Səninlə düşüncələrimiz ayrıdır, amma məni anlayacağına ümid edirəm…Sadəcə sənin deyil, Türkiyədə yaşayan kürd və türk xalqlarının da anlayacağına inanıram.
Cənazəm üçün vəkilimə lazımlı tapşırıqları vermişəm. Bundan əlavə, prokurora da bildirəcəm. Ankarada 1969-cu ildə ölən yoldaşım Taylan Özgürün yanına basdırılmağımı istəyirəm. Onun üçün, cənazəmi İstanbula aparma. Anamı təsəlli etmək də sənin boynunadır. Kitablarımı kiçik qardaşıma verirəm. Özünü də xüsusilə tənbeh et. Onun elmlə məşğul olmağını istəyirəm. Elmlə məşğul olsun və unutmasın ki, elmlə məşğul olmaq bəşəriyyət üçün xidmətdir. Son anda etdiklərimdən zərrə qədər də peşmanlıq hiss etmədiyimi bildirir, səni, anamı, böyük qardaşımı və kiçik qardaşımı inqilabın dərin atəşi ilə qucaqlayıram. Oğlun.
Mərkəz Cəza Evi – Ankara 5 May 1972"
Cəmiyyətə təsiri
İstinadlar
Xarici keçidlər
Avqust 10, 2021
dəniz, gəzmiş, türk, deniz, gezmiş, türkiyəli, marksist, leninist, inqilabçı, siyasi, aktivist, türk, deniz, gezmişdoğum, tarixi, fevral, 1947doğum, yeri, ayaş, ankara, türkiyəvəfat, tarixi, 1972, yaşında, vəfat, yeri, altındağ, ankara, türkiyəvəfat, səbəbi, e. Deniz Gezmis turk Deniz Gezmis Turkiyeli marksist leninist inqilabci ve siyasi aktivist Deniz Gezmisturk Deniz GezmisDogum tarixi 28 fevral 1947Dogum yeri Ayas Ankara TurkiyeVefat tarixi 6 may 1972 25 yasinda Vefat yeri Altindag Ankara TurkiyeVefat sebebi edam edilibDefn yeri Qarsiyaxa qebiristanligi d Vetendasligi TurkiyeAtasi Cemil GezmisAnasi Muqedder GezmisMilliyyeti turkIxtisasi HuquqsunasliqTehsili Istanbul UniversitetiFealiyyeti AktivistSayti deniz gezmis com Vikianbarda elaqeli mediafayllar1972 ci ilde 25 yasinda iki yoldasi ile birlikde edam edilmisdir Deniz Gezmis yasami fealiyyeti ve olumu ile Turkiye cemiyyetinin uzerinde derin izler buraxmisdir Olumunden sonra baresinde yazilmis mahnilar ve cekilmis senedli bedii filmler buna misal gosterile biler Mundericat 1 Usaqliq ve genclik illeri 2 Siyasi fealiyyeti 3 Saxlanilmasi ve edami 4 Son mektub 5 Cemiyyete tesiri 6 Istinadlar 7 Xarici kecidlerUsaqliq ve genclik illeri RedakteDeniz Gezmis 1947 ci ilin 28 fevral tarixinde Ankaranin Ayas semtinde dunyaya gelmisdir Babasi Rize bolgesinin Ekizdere semtine bagli Cimil kendinin sakini olmusdur Gezmisin nesili Konyadan kocmek mecburiyyetinde qalmis Oguz turklerine gedib cixmaqdadir Deniz Gezmisin atasi Erzurumda yerlesen orta mekteblerin birinde mufettis kimi calisan Cemil Gezmis idi Anasi Muqedder Gezmis de Erzurum bolgesinin Tortum semtinde orta mekteb muellimesi kimi calisirdi Ailenin uc oglan usagindan ikincisi olan Deniz Gezmisin ozunden boyuk qardasi Bora Gezmis huquq faklutesinde olan ixtisasindan ayrilib bank sisteminde calismaga baslamisdi Evin kicik ovladi Hamdi Gezmis maliyye musaviri vezifesinde calismaqda idi Gezmis ilk tehsilini Sivas seherinde lise tehsilini ise Istanbulun Heyderpasa Lisesinde tamamlamisdir Tehsil aldigi muddet erzinde tanis oldugu sol qruplarin fikirleri Gezmisde boyuk maraq oyatmisdi Zamanla hemin sol qruplarin tedbirlerinde istirak etmeye baslamisdir Siyasi fealiyyeti RedakteSaxlanilmasi ve edami Redakte12 Mart Cevrilisinin ilk gunlerinden sonra Yusuf Aslan ile birlikde Sivasa getmekde iken motorsikletleri xarab oldu Bir sikayetin neticesinde polislerin gelmesinden sonra bas veren silahli qarsidurmada Aslan ile bir birlerini itirdiler Aslan o anlarda Almalida iken Gezmis ise 16 Mart 1971 gunu Sivasin Gemerek rayonunda muhasireye alinaraq saxlanildi ve Kayseriye getirildi Buradan Ankaraya dovrun Daxili Isler Naziri Haldun Menteseoglunun yanina aparildi Mehkemesi 16 Iyul 1971 gunu Altindag Veterinar Mektebi binasinin yaninda Tuggeneral Ali Elverdinin basciliginda Baki Tug mehkemesinde Ankara Sixiyonetim Komandanligi 1 nomreli mehkemesinde basladi ve 9 Oktyabr 1971 gunu bitdi Deniz ve dostlari 16 Iyul 1971 tarixinde baslayan THKO 1 mehkemesinde Turk Ceza Qanununun 146 ci maddesini ixlal etdiyne gore 9 Oktyabr 1971 tarixinde 146 1 maddesi gerekcesi ile edam cezasina mehkum edildi Son mektub Redakte Ata mektub elinize kecdiyi zaman aranizdan ayrilmis olacam Men ne qeder uzulmeyin desem de yene de uzuleceyinizi bilirem Feqet bu veziyyeti metanetle qarsilamaginizi isteyirem Insanlar dogulur boyuyur yasayir ve olurler Onemli olan cox yasamaq deyil yasadigi muddetde daha cox seyler ede bilmekdir Bu sebebden men erken getmeyi normal qarsilayiram O ki qaldi menden evvel geden yoldaslarima onlar hec bir zaman olum qarsisinda tereddud etmediler Menim de tereddud etmeyeceyimden subhen olmasin Oglun olum qarsisinda aciz ve caresiz qalmayib O bu yola bilerek girib ve oz sonunun da bele olacagini bilirdi Seninle dusuncelerimiz ayridir amma meni anlayacagina umid edirem Sadece senin deyil Turkiyede yasayan kurd ve turk xalqlarinin da anlayacagina inaniram Cenazem ucun vekilime lazimli tapsiriqlari vermisem Bundan elave prokurora da bildirecem Ankarada 1969 cu ilde olen yoldasim Taylan Ozgurun yanina basdirilmagimi isteyirem Onun ucun cenazemi Istanbula aparma Anami teselli etmek de senin boynunadir Kitablarimi kicik qardasima verirem Ozunu de xususile tenbeh et Onun elmle mesgul olmagini isteyirem Elmle mesgul olsun ve unutmasin ki elmle mesgul olmaq beseriyyet ucun xidmetdir Son anda etdiklerimden zerre qeder de pesmanliq hiss etmediyimi bildirir seni anami boyuk qardasimi ve kicik qardasimi inqilabin derin atesi ile qucaqlayiram Oglun Merkez Ceza Evi Ankara 5 May 1972 Cemiyyete tesiri RedakteIstinadlar RedakteXarici kecidler RedakteMenbe https az wikipedia org w index php title Deniz Gezmis amp oldid 6082513, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
