fbpx
Wikipedia

Cahit Arf

Cahit Arf (11 oktyabr 1910(1910-10-11), Saloniki26 dekabr 1997(1997-12-26), İstanbul) — Türkiyəli riyaziyyatçı. O, Arf halqaları və Arf yarımqrupu, budaqlanma teoremində Hasse-Arf teoremi, topologiyada 2 xarakteristik halqanın (düyün nəzəriyyəsi və cərrahi nəzəriyyədə tətbiq edilmiş) kvadratik formasının Arf invariantlığına görə tanınır.

Cahit Arf
türk. Cahit Arf
Doğum tarixi
Doğum yeri Saloniki, Osmanlı İmperiyası
Vəfat tarixi (87 yaşında)
Vəfat yeri Bebek, İstanbul, Türkiyə
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Milliyyəti Türk
Elm sahəsi Riyaziyyatçı
İş yeri
Alma-mater Paris Ali Normal Məktəbi
Göttingen Universiteti
Təhsili Orta Doğu Teknik Universiteti
Berkli Kaliforniya Universiteti
Perspektiv tədqiqatlar institutu
İstanbul Universiteti
Tanınır Arf invarinatı
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bioqrafiya

Cahit Arf 1910-cu il 11 oktyabrda Osmanlı imperiyasının bir hissəsi olan Salonikidə anadan olub. Ailəsi 1912-ci ildə Balkan müharibəsinin başlanmsı ilə İstanbula köçüb. Ailə nəhayət İzmirdə məskunlaşa bildi və Cahit Arf ibtidai təhsilini burada aldı. Türkiyə Təhsil Nazirliyindən təqaüd alandan sonra təhsilini Parisdə davam etdirdi və Paris Ali Normal Məktəbindən məzun oldu.

Türkiyəyə qayıtdıqdan sonra o, Qalatasaray Liseyində riyaziyyat fənnini tədris etməyə başladı. 1933-cü ildə o, İstanbul Universitetinin riyaziyyat kafedrasına qoşuldu. 1937-ci ildə Cahit Arf Göttingenə getdi və Göttingen Universitetindən PhD dərəcəsini aldı. O, burada Helmut Hasse və Josue Kruz de Munyoz ilə birlikdə işləyib. O, İstanbul Universitetinə qayıtdı və Türkiyə Elmi və Texnoloji Tədqiqat Şurasında (TÜBİTAK) işləməyə cəlb edilənə qədər burada işlədi. 1963-ci ildə şurasının təsisçi direktoru kimi xidmət edəndən sonra, İstanbulda Robert Kollecinin riyaziyyat kafedrasına qoşuldu. 1964-1966-cı illər ərzində Cahit Arf Prinstonda Perspektiv tədqiqatlar institutunda işlədi. O, sonralar 1 il müddətində Berkli Kaliforniya Universitetidə qonaq müəllim kimi fəaliyyət göstərib.

Türkiyəyə sonuncu dəfə qayıtmasının ardınca, Orta Doğu Teknik Universitetinin riyaziyyat kafedrasına qoşuldu və 1980-ci ilə — təqaüdə çıxana qədər orada fəaliyyət göstərdi. Arf riyaziyyat sahəsində verdiyi töhfələrə görə, bir neçə mükafata layiq görülüb. Bu mükafatlar arasında aşağıdakıları qeyd etmək olar: 1948-ci ildə İnönü mükafatı, 1974-cü ildə Türkiyə Elmi və Texnoloji Tədqiqat Şurasının Elm mükafatı, 1994-cü ildə Akademik Palma ordeni (Fransa). Arf Mainz Akademiyası və Türkiyə Elmlər Akademiyasının üzvü idi. O 1985-ci ildən 1989-cu ilə qədər Türk Riyaziyyatçılar Cəmiyyətinin prezidenti olub. Arf 26 dekabr 1997-ci ildə 87 yaşında İstanbulda vəfat edib. Onun toplanmış əsərləri Türk Riyaziyyatçılar Cəmiyyəti tərəfindən 1988-ci ildə nəşr edilib.

Təsiri

 
10 lirə əsginasının arxa tərəfi (2009)

Ümumilikdə elm sahəsinə və xüsusilə riyaziyyata Arfın təsiri dərin idi. Baxmayaraq ki, onun formal tələbələrinin sayı az idi, Türkiyə riyaziyyatçılarının əksəriyyəti karyerasının müəyyən dövründə onunla öz maraq sahələrində səmərəli müzakirələr aparıb və ondan kömək və stimul alıb.

O, Robert Lənqləndsin Türkiyəyə gəlməsinə kömək etmişdi. Bu vaxt ərzində Lənqlənds Artin L-funksiyalarının epsilon amilləri üzərində bəzi ağır hesablamaların həlli üzərində işləyib.

Arfın portreti 2009-cu ildə buraxılmış Türkiyənin 10 lirə əsginasının arxa tərəfində təsvir edilmişdir.

Orta Doğu Teknik Universitetinin Riyaziyyat kafedrasında Arfın xatirəsinə hər il Cahit Arf mühazirəsi adlandırılan xüsusi mühazirə sessiyası təşkil olunur.

Cahit Arf mühazirələri

Orta Doğu Teknik Universitetində təşkil olunmuş Cahit Arf mühazirələrinin məruzəçiləri və bağlı olduğu universitetlər

İstinadlar

  1. MacTutor History of Mathematics archive
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:P1563"></a>
  2. Almaniya Milli Kitabxanası, Berlin Dövlət Kitabxanası, Bavariya Dövlət Kitabxanası və b. Record #117707163 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) — 2012—2016.
    <a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q304037"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q256507"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q170109"></a><a href="https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578"></a>
  3. "Cahit Arf". turnbull.mcs.st-and.ac.uk (ingilis). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  4. math.metu.edu.tr. "Cahit Arf" (ingilis). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  5. tcmb.gov.tr. "Ord.Prof.Dr. Cahit Arf" (PDF) (ingilis). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  6. www-groups.dcs.st-and.ac.uk. "Cahit Arf" (ingilis). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  7. biography-center.com. (ingilis). 2016-03-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  8. biyografya.com. "Cahit Arf" (türk). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  9. "A SCIENTIFIC BIOGRAPHY OF CAH˙IT ARF (1910-1997), SOME IMPORTANT DATES IN ARF'S LIFE" (PDF) (ingilis). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  10. biyografya.com. "CAHIT ARF, Turkish Mathematicion" (ingilis). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  11. business-with-turkey.com. "Turkish Lira" (türk). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.
  12. users.metu.edu.tr. "HAYATI" (türk). İstifadə tarixi: 8 aprel 2016.[ölü keçid]

Xarici keçidlər

  • Cahit Arf haqqında sənədli serial
  • Tonta, Yaşar; Özkan Çelik, A. Esra. (2013), , Journal of Scientometric Research, 2 (1): 37–51., 2016-04-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: 2016-04-08
  • Cahit Arf Riyazi genealogiya layihəsində

cahit, oktyabr, 1910, 1910, saloniki, dekabr, 1997, 1997, istanbul, türkiyəli, riyaziyyatçı, halqaları, yarımqrupu, budaqlanma, teoremində, hasse, teoremi, topologiyada, xarakteristik, halqanın, düyün, nəzəriyyəsi, cərrahi, nəzəriyyədə, tətbiq, edilmiş, kvadra. Cahit Arf 11 oktyabr 1910 1910 10 11 1 Saloniki 2 26 dekabr 1997 1997 12 26 1 Istanbul 2 Turkiyeli riyaziyyatci O Arf halqalari ve Arf yarimqrupu budaqlanma teoreminde Hasse Arf teoremi topologiyada 2 xarakteristik halqanin duyun nezeriyyesi ve cerrahi nezeriyyede tetbiq edilmis kvadratik formasinin Arf invariantligina gore taninir Cahit Arfturk Cahit ArfDogum tarixi 11 oktyabr 1910Dogum yeri Saloniki Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 26 dekabr 1997 87 yasinda Vefat yeri Bebek Istanbul TurkiyeDefn yeri Zencirliquyu qebiristanligiVetendasligi TurkiyeMilliyyeti TurkElm sahesi RiyaziyyatciIs yeri Orta Serq Texniki UniversitetiIstanbul UniversitetiAlma mater Paris Ali Normal Mektebi Gottingen UniversitetiTehsili Orta Dogu Teknik Universiteti Berkli Kaliforniya Universiteti Perspektiv tedqiqatlar institutu Istanbul UniversitetiTaninir Arf invarinati Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Bioqrafiya 2 Tesiri 3 Cahit Arf muhazireleri 4 Istinadlar 5 Xarici kecidlerBioqrafiya RedakteCahit Arf 1910 cu il 11 oktyabrda Osmanli imperiyasinin bir hissesi olan Salonikide anadan olub 3 Ailesi 1912 ci ilde Balkan muharibesinin baslanmsi ile Istanbula kocub Aile nehayet Izmirde meskunlasa bildi ve Cahit Arf ibtidai tehsilini burada aldi Turkiye Tehsil Nazirliyinden teqaud alandan sonra tehsilini Parisde davam etdirdi ve Paris Ali Normal Mektebinden mezun oldu 4 5 Turkiyeye qayitdiqdan sonra o Qalatasaray Liseyinde riyaziyyat fennini tedris etmeye basladi 5 6 1933 cu ilde o Istanbul Universitetinin riyaziyyat kafedrasina qosuldu 1937 ci ilde Cahit Arf Gottingene getdi ve Gottingen Universitetinden PhD derecesini aldi 7 O burada Helmut Hasse ve Josue Kruz de Munyoz ile birlikde isleyib O Istanbul Universitetine qayitdi ve Turkiye Elmi ve Texnoloji Tedqiqat Surasinda TUBITAK islemeye celb edilene qeder burada isledi 1963 ci ilde surasinin tesisci direktoru kimi xidmet edenden sonra Istanbulda Robert Kollecinin riyaziyyat kafedrasina qosuldu 1964 1966 ci iller erzinde Cahit Arf Prinstonda Perspektiv tedqiqatlar institutunda isledi 7 O sonralar 1 il muddetinde Berkli Kaliforniya Universitetide qonaq muellim kimi fealiyyet gosterib Turkiyeye sonuncu defe qayitmasinin ardinca Orta Dogu Teknik Universitetinin riyaziyyat kafedrasina qosuldu ve 1980 ci ile teqaude cixana qeder orada fealiyyet gosterdi 8 Arf riyaziyyat sahesinde verdiyi tohfelere gore bir nece mukafata layiq gorulub Bu mukafatlar arasinda asagidakilari qeyd etmek olar 1948 ci ilde Inonu mukafati 9 1974 cu ilde Turkiye Elmi ve Texnoloji Tedqiqat Surasinin Elm mukafati 9 1994 cu ilde Akademik Palma ordeni Fransa 9 Arf Mainz Akademiyasi ve Turkiye Elmler Akademiyasinin uzvu idi O 1985 ci ilden 1989 cu ile qeder Turk Riyaziyyatcilar Cemiyyetinin prezidenti olub 10 Arf 26 dekabr 1997 ci ilde 87 yasinda Istanbulda vefat edib Onun toplanmis eserleri Turk Riyaziyyatcilar Cemiyyeti terefinden 1988 ci ilde nesr edilib 10 Tesiri Redakte 10 lire esginasinin arxa terefi 2009 Umumilikde elm sahesine ve xususile riyaziyyata Arfin tesiri derin idi Baxmayaraq ki onun formal telebelerinin sayi az idi Turkiye riyaziyyatcilarinin ekseriyyeti karyerasinin mueyyen dovrunde onunla oz maraq sahelerinde semereli muzakireler aparib ve ondan komek ve stimul alib O Robert Lenqlendsin Turkiyeye gelmesine komek etmisdi Bu vaxt erzinde Lenqlends Artin L funksiyalarinin epsilon amilleri uzerinde bezi agir hesablamalarin helli uzerinde isleyib Arfin portreti 2009 cu ilde buraxilmis Turkiyenin 10 lire esginasinin arxa terefinde tesvir edilmisdir 11 Orta Dogu Teknik Universitetinin Riyaziyyat kafedrasinda Arfin xatiresine her il Cahit Arf muhaziresi adlandirilan xususi muhazire sessiyasi teskil olunur 12 Cahit Arf muhazireleri RedakteOrta Dogu Teknik Universitetinde teskil olunmus Cahit Arf muhazirelerinin meruzecileri ve bagli oldugu universitetler 2013 14 Stenford Universitetinden Persi Diakonis 2012 Simal Qerb Universiteti ve Berkli Kaliforniya Universitetinden Devid Nadler 2011 Oksford Universitetinden Conatan Pila 2010 Stoni Bruk Universiteti Hendese ve Fizika uzre Simons merkezinden Con Morqan 2009 Kembric Universitetinden Ben Qrin 2008 Bonn Universiteti ve Riyaziyyat uzre Maks Plank Institutundan Gunter Harder 2007 Leyden Universitetinden Hendrik Lenstra 2006 De Frans Kollecinden Jan Pyer Serr 2005 Prinston Universiteti ve Perspektiv tedqiqatlar institutundan Peter Sarnak 2004 Perspektiv tedqiqatlar institutundan Robert Lenqlends 2003 Braun Universiteti Tetbiqi Riyaziyyat sobesinden Devid Mamford 2002 Utrext Universiteti De Frans kollecinden Don Zagir 2001 Duysburq Essen Universiteti Eksperimental Riyaziyyat Institutundan Gerhard FreyIstinadlar Redakte 1 2 3 4 MacTutor History of Mathematics archive lt a href https wikidata org wiki Track Q547473 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track P1563 gt lt a gt 1 2 Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi ve b Record 117707163 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 lt a href https wikidata org wiki Track Q27302 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q304037 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q256507 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q170109 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q36578 gt lt a gt Cahit Arf turnbull mcs st and ac uk ingilis Istifade tarixi 8 aprel 2016 math metu edu tr Cahit Arf ingilis Istifade tarixi 8 aprel 2016 1 2 tcmb gov tr Ord Prof Dr Cahit Arf PDF ingilis Istifade tarixi 8 aprel 2016 www groups dcs st and ac uk Cahit Arf ingilis Istifade tarixi 8 aprel 2016 1 2 biography center com Cahit Arf 1910 1997 ingilis 2016 03 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 aprel 2016 biyografya com Cahit Arf turk Istifade tarixi 8 aprel 2016 1 2 3 A SCIENTIFIC BIOGRAPHY OF CAH IT ARF 1910 1997 SOME IMPORTANT DATES IN ARF S LIFE PDF ingilis Istifade tarixi 8 aprel 2016 1 2 biyografya com CAHIT ARF Turkish Mathematicion ingilis Istifade tarixi 8 aprel 2016 business with turkey com Turkish Lira turk Istifade tarixi 8 aprel 2016 users metu edu tr HAYATI turk Istifade tarixi 8 aprel 2016 olu kecid Xarici kecidler RedakteCahit Arf haqqinda senedli serial Tonta Yasar Ozkan Celik A Esra 2013 Cahit Arf Exploring His Scientific Influence Using Social Network Analysis Author Co citation Maps and Single Publication h Index Journal of Scientometric Research 2 1 37 51 2016 04 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 08 Cahit Arf Riyazi genealogiya layihesindeMenbe https az wikipedia org w index php title Cahit Arf amp oldid 6078007, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.