fbpx
Wikipedia

Utrext Universiteti

Oktyabr 11, 2021

Utrext Universiteti (nid. Universiteit Utrecht) — Niderland Krallığında, Utrext şəhərinin mərkəzində yerləşən ali təhsil müəssisəsi. Niderlandın böyük dövlət universitetlərindən biri olan bu ali məktəbin qədim bağları, binaları, yaxınlıqdakı küçələrin adları onun zəngin tarixə malik olmasının sübutudur.

Utrext Universiteti
nid. Universiteit Utrecht
52°05′38″ şm. e. 5°07′24″ ş. u.
Əsası qoyulub 1636
Tip Dövlət
Tələbə sayı 29927
Şəhər Utrext şəhəri
Ölkə
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi

Qədim tarixə malik olan Utrext Universitetinin yaranması 1636-cı ilə təsadüf edir. Amma hələ 695-ci ildə İrland keşişi Villibrord Utrext şəhərində keşiş yetişdirən məktəb yaratmağı təklif etmişdir. Onun bu şəhərdə yaratdığı seminariya kilsə ilə əlaqəli fəaliyyət göstərir və sonradan Domskul - Kilsə Məktəbi adlandırılır.

1634-cü ildə Utrext Şəhər Şurası "Şöhrətləndirilmiş məktəb" adlı ali məktəb açır. 26 mart 1636-cı ildə həmin məktəb Utrext Universitetinə çevrilir və elmi dərəcə vermək hüququ qazanır. Universitetdə dörd fakültə (fəlsəfə, hüquq, ilahiyyat, tibb) yaradılır. Fəaliyyətinin ilk vaxtlarında universitetin yeddi müəllimi və onlarca tələbəsi olur. Ali məktəbin tələbələri yalnız oğlanlardan ibarət idi. Burada həmin dövrdə təhsil alan yeganə qadın ilahiyyat üzrə mühazirələri dinləyən Anna Mariya van Şurman olur. Leyden, Franeker, Qroningen, Hardervik, Amsterdam kimi qədim və nüfuzlu ali məktəblərlə rəqabət aparan Utrext Universiteti tədricən böyüyür və çiçəklənir. Tezliklə universitetin Botanika bağı və Smeetoren astronomiya rəsədxanası istifadəyə verilir.

Utrext Universitetinə çoxlu sayda əcnəbi tələbələr cəlb olunur. Universitetdə Almaniya, İngiltərə, Şotlandiya və Avropanın digər ölkələrindən təhsil alan gənclər daha çox üstünlük təşkil edir. Həmin dövrlərdə bu ali məktəbdə fəlsəfənin intellektual, ilahiyyatçı və yeni fəlsəfə tərəfdarları (yeni fəlsəfənin yaradıcısı filosof Rene Dekart bir neçə il Utrext şəhərində yaşayır), eləcə də pravoslav ilahiyyatçılar arasında mübahisə aparılır.

XVIII əsrdə Utrext Universiteti durğunluq dövrünü yaşayır. 1806-cı ildə Niderland fransızlar tərəfindən işğal olunduqdan sonra Utrext Universiteti "'école secondaire'" - orta məktəb statusu alır, lakin 1813-cü ildə Niderland Krallığı yaradıldıqdan sonra ali məktəb əvvəlki statusunu bərpa edir. Leyden, Qroningen və Utrext universitetləri yeni yaradılmış krallığın dövlət universitetləri statusunu alır. 1850-ci ildə universitetdə fəaliyyət göstərən alimlər Piter Hartinq, Gerardus Malder, Xristofor Bays Ballot və Fransisk Dondersin səyləri nəticəsində mövcud olan dörd fakültəyə əlavə olaraq beşincisi - Utrext Dəqiq Elmlər Məktəbi yaradılır. Məktəbdə laboratoriyalar quraşdırılır və burada təhsil alan tələbələr təhsillərini təcrübə ilə zənginləşdirirlər.

XIX əsrin ikinci yarısında universitet yenidən çətinliklərlə üzləşir. Universitetin inkişafı üçün dövlətin maliyyə yardımına böyük ehtiyac duyulur, lakin dövlət universitetə həmin vəsaiti ödəmək imkanına malik olmur. Hətta Utrext Universitetinin bağlanılması barədə müzakirələr aparılır. Bütün yaşanan gərgin anlara baxmayaraq, ali məktəb çətinliklə də olsa inkişaf edir. XX əsrin əvvəllərində universitetə ilk qız tələbə - Katarina van Tussenbroek qəbul edilir. Artıq 1915-ci ildə Utrext Universitetinin tələbələrinin dörddə bir hissəsini qızlar təşkil edir. Universitetin müəllimləri arasında isə bu vəziyyət daha aşağı templə gedir. 1916-cı ildə Utrext Universitetinin professoru təyin edilmiş ilk holland qadın Yohanna Vesterdijk İkinci Dünya müharibəsinin sonlarınadək universitetdə çalışan yeganə qadın müəllim olur.

Utrext Universitetinin inkişafında burada fəaliyyət göstərən alimlərin (fizioloq-həkim Hubrext, hüquqşünaslar Hamaker və Molenqraaff, tarixçilər Kernkamp və Geyl, dəqiq elmlər üzrə Maqnus və Minnaert, ilahiyyatçı Van Unnik və s.) böyük rolu olur. 1925-ci ildə Baytarlıq Məktəbinin Utrext Universitetinə birləşdirilməsi nəticəsində ali məktəbdə altıncı fakültə - baytarlıq fakültəsi yaradılır. Bu da universitetdə çoxlu sayda ixtisas və təhsil proqramlarının açılmasına səbəb olur. 1929-cu ildə ilk dəfə olaraq Utrext Universitetinin alimi Kristian Eykman Nobel mükafatına layiq görülür. İkinci Dünya müharibəsindən sonra universitetdə Geoelmlər, Biologiya, Kimya departamentləri, Sosial elmlər fakültəsi açılır, tələbələrin sayı sürətlə artmağa başlayır. 1960-cı ildən bir çox fakültələr və onların kitabxanaları, xəstəxanaları, akademik müəssisələri De Uithof ərazisinə köçürülür. Dəqiq elmlər fakültəsi genişləndirilərək nəhəng elmi-tədqiqat mərkəzinə çevrilir.

Hazırda Utrext Universiteti dövlət ali təhsil müəssisəsi olsa da, İkinci Dünya müharibəsindən başlayaraq sərbəst fəaliyyət göstərir.

Müasir vəziyyəti

Utrext Universitetinin Humanitar və Hüquq fakültələrinin binaları Utrext şəhərinin mərkəzində, qalan binaları isə şəhər kənarındakı De Uithof ərazisində yerləşir. Utrext Universitetinə məxsus Universitet Kolleci Hollandiyanın sabiq hərbi bazası olan KROMHOUT Kazerne ərazisində yerləşir.

De Uithof kampusunda Utrext Universitetinin 30-a yaxın binası mövcuddur. Kampusun binaları qeyri-adi memarlıq üslubu ilə seçilir. Memar Rem Kolhaas tərəfindən inşa edilmiş Edukatorium binası dairəvi divarlara və şüşə körpüyə malikdir. Minnaert binasında yağış suyu toplamaq məqsədi ilə xüsusi hovuz quraşdırılıb. Kampusun ərazisində yerləşən binaların əksəriyyəti burada çalışan alimlərin adlarını daşıyır, məsələn: həkim Albert Abraham Hijmans van der Berqin, fizik Nikolas Blombergenin, qadın fizik Karolina Blikerin, kimyaçı Huqo Kruytun, sosiologiya fakültəsinin yaradıcılarından olan Martinus Langeveldin, belçikalı astronom Marsel Minnaertin, həkim van Straatenin, De Uithof ərazisində binaların tikintisini aparan memar Marinus Ruppertin, "İncil"in tədqiqatı ilə məşğul olan alim Villem van Unnikin, botanik Frits Ventin, fiziklər Robert van Qraaf və Leonard Salomon Ornşteynin, meteoroloq Buys Ballotun və s.

2007-ci ilin yanvarında baş vermiş qasırğa nəticəsində qaldırıcı kran Ruppert binasının üzərinə yıxılır. Hadisə nəticəsində bir neçə insan yaralanır və bina 2007-ci ilin sentyabrınadək fəaliyyət göstərmir. De Uithof kampusunda 1002 tələbə tutumuna malik Kambridgelaan, 552 nəfərlik De Bisschoppen, 377 nəfərlik Kasa Konfetti yataqxanaları yerləşir.

Fakültə və institutları

Utrext Universiteti 7 fakültə və 3 institutdan - IVLOS Təhsil İnstitutu Ruzvelt Akademiyası və Utrext Universitet Kollecindən ibarətdir.

Geoelmlər fakültəsi Yer Elmləri, Ekoloji Elmlər, İnsan Coğrafiyası və Planlaşdırma institutlarından ibarətdir. Fakültə bakalavr səviyyəsində holland dilində tədris olunan 5 (Yer elmləri, Ətraf mühit ekologiyası və sosial elmlər, Ekologiya, İnnovasiya və idarəetmə elmləri, İnsan coğrafiyası və planlaşdırma), magistratura səviyyəsində isə 15-dən 12-si ingilis dilində tədris olunan (Biogeologiya, İqtisadi coğrafiya, Geokimya, Geo-kommunikasiya, İnformasiya və əlavələrinin idarəolunması, Geologiya, Geofizika, İnsan coğrafiyası və planlaşdırma, Hidrologiya, Beynəlxalq inkişaf tədqiqatları, Fiziki coğrafiya, Planologiya, Dəqiq elmlər və innovasiya menecmenti, Sabit inkişaf, Şəhər coğrafiyası) proqram, eləcə də əlavə Yerşünaslıq, Geoelmlər, Geoelmlər Yay Məktəbi kursları təklif edir.

Humanitar elmlər fakültəsinə Holland dili, Tarix və incəsənət, Media və kulturologiya, Müasir dillər, Fəlsəfə, Dinşünaslıq və ilahiyyat departamentləri, Holland Dili, Tarix və İncəsənət tarixi, Humanitar elmlər, Media və Kulturologiya, Müasir Dillər, Fəlsəfə və Süni İntellekt, Dinşünaslıq və İlahiyyat məktəbləri, həmçinin magistr və doktorantlar üçün nəzərdə tutulmuş Humanitar Elmlər Ali Məktəbi, Dinşünaslıq və İlahiyyat (INTEGON), Tarix və İncəsənət Tarixi (OGC), Utrext Dilçilik (UİL OTS), ZENO Fəlsəfə Elmi-Tədqiqat institutları, fakültələrarası Münaqişələrin Öyrənilməsi, Dekart mərkəzləri, Etika İnstitutu daxildir.

Hüquq, iqtisadiyyat və idarəetmə fakültəsi Hüquq fakültəsindən, İqtisadiyyat və İdarəetmə məktəblərindən ibarətdir. Hüquq fakültəsində hüququn özəl, cinayət, konstitusiya və inzibati, beynəlxalq və digər sahələri üzrə tədqiqatlar həyata keçirilir. Fakültəyə Ekologiya Hüququ Siyasətləri, Montel mərkəzləri, Avropa, Viarda, Vergi Hüququ, Beynəlxalq, Sosial və İqtisadi Dövlət Hüququ, Hüquq Nəzəriyyəsi, Konstitusiya və İnzibati Hüquq, Molenqraaff Özəl və Notarial Hüquq, Niderland Dəniz Hüquqları, Niderland İnsan Hüquqları, Villem Pomp Cinayət Hüququ və Kriminologiya institutları aiddir. İqtisadiyyat Məktəbi Bakalavr İqtisadiyyat Məktəbi, magistr və doktorantlar üçün nəzərdə tutulmuş Ali İqtisadiyyat Məktəbi və Tjallinq Kupmans İnstitutundan ibarətdir. İdarəetmə Məktəbi idarəetmə sahəsi üzrə bir neçə bakalavr və magistr proqramları təklif edir. Hər tədris ilinin birinci semestrində bakalavr pilləsində təhsil alan tələbələrə Həyata keçirmə, Siyasətin aparılması, Avropa və Niderland idarəetməsi, Dövlət idarəçiliyi və təşkilatçılıq elmləri kursları tədris edilir.

Sosial və əxlaq elmləri fakültəsi bakalavr səviyyəsi üçün nəzərdə tutulmuş Fənlərarası ictimai elmlər, Mədəni antropologiya və sosiologiya, Metodologiya və statistika, Pedaqogika və təhsil elmləri, Psixologiya (Sosial və təşkilatçılıq, Kliniki və sağlamlıq, İnkişaf psixologiyası bölmələri) departamentlərindən ibarətdir. Magistr və doktorantların təhsil aldığı Sosial və Əxlaq Elmləri Ali Məktəbi tələbələrinə Mədəni antropologiya: Sosiomədəni dəyişmələr, Cəmiyyətdə uşaq və gənclərin inkişafı, Pedaqoji elmlər: qarşılıqlı əlaqədə öyrənmə, Metodologiya və statistika, Miqrasiya, etnik əlaqələr və çoxmədəniyyətlilik, Sosial və sağlamlıq psixologiyası, Sosiologiya və sosial tədqiqatlar və s. proqramlar təklif edir.

Dəqiq elmlər fakültəsində 8 bakalavr (Tətbiqi riyaziyyat, Biologiya, Kimya, Əczaçılıq, Kompüter, İnformasiya elmləri, Riyaziyyat, Fizika və astronomiya), 25 magistr, onlarla doktorluq, 26 əlavə proqram mövcuddur. Fakültənin nəzdində bakalavrlar üçün Əczaçılıq Kolleci, Yay Məktəbi, magistr və doktorantlar üçün Dəqiq Elmlər, Həyat Elmləri ali məktəbləri fəaliyyət göstərir. Fakültənin elmi-tədqiqat mərkəzlərində Beyin, idrak və davranış, Dərman innovasiyaları, Yer və sabitlik, Dəqiq elmlərin əsasları, Cəmiyyətdə və elmdə informasiya texnologiyaları, Həyat elmləri və biomürəkkəblik, eləcə də digər sahələri əhatə edən proqramlar üzrə tədqiqatlar həyata keçirilir.

Tibb fakültəsi Biotibbi genetika, Ürək və ciyər, Cərrahiyyə, Daxili və dermatoloji xəstəliklər, Pediatriya, Təsvir etmə, İntraəməliyyat, fövqəladə hallar və tibbi qəzalarda yardım, Qadın və körpə bölmələrindən, IC, Yulius Sağlamlıq və İlkin Tibbi Yardım mərkəzlərindən, Əczaçılıq laboratoriyasından ibarətdir. Fakültədə biotibbi elmlər, biotibbi genetika, kliniki epidemiologiya, ürək-damar xəstəlikləri, immunologiya və infeksion xəstəliklər, nevrologiya, onkologiya və digər sahələr üzrə ən yeni tədqiqatlar aparılır.

Baytarlıq fakültəsinin bakalavr pilləsində tədris olunan proqramlar yalnız holland dilindədir. Magistratura pilləsində Baytarlıq epidemiologiyası və iqtisadiyyatı, Baytarlıq və molekulyar patologiya, Heyvanların sağlamlığı proqramları təklif olunur. Fakültəyə Elm və cəmiyyətdə heyvanların yeri (Heyvanların müdafiəsi və laboratoriya heyvanları, Heyvanlarla davranış, İnsan və heyvan əlaqələri bölmələri), Biokimya və hüceyrə biologiyası (Biokimya, Hüceyrə biologiyası bölmələri), Ev heyvanları kliniki tədqiqatları (Şüa diaqnostikası, Daxili tibb, Zoologiya tibbi, Anesteziologiya, Ümumi cərrahiyyə bölmələri, Baytarlıq Diaqnostika laboratoriyası), Atçılıq elmləri (Baytarlıq əczaçılığı, Əczaçılıq və toksikologiya bölmələri), Farm heyvanların sağlamlığı (Gövşəyən heyvanların, Donuzların, Quşların sağlamlığı, Heyvanların qidalanması, İqtisadiyyat, Epidemiologiya, Kənd təsərrüfatı heyvanları, çoxalma, Daxili tibb, Ümumi baytarlıq xidməti bölmələri), İnfeksion xəstəliklər və immunologiya (Kliniki təhsil, tədqiqat, Baytarlıq mikrobiologiyası, Gənə xəstəlikləri, Molekulyar müdafiə, Virusologiya bölmələri), Risk qiymətləndirilməsi departamentləri (Baytarlıq səhiyyəsi, Ekoloji epidemiologiya, Toksikologiya bölmələri), Patobiologiya (Anatomiya və fiziologiya, Patologiya, Molekulyar patologiya, Vəhşi təbiətin mühafizəsi bölmələri, Baytarlıq Pataloji Diaqnostika Mərkəzi), Heyvanların Tədqiqatı üzrə mərkəzi Laboratoriyası (Eksperimental tədqiqatlar, Çoxaltma, kriokonservasiya və sanitariya, Eksperimental cərrahiyyə) daxildir.

İdarəçilik

İcraçılar və Nəzarətçilər şuraları tərəfindən idarə olunan Uuniversitetin prezidenti və İcraçılar Şurasının sədri İvonn van Roydur. Ali məktəbin rektoru isə professor Hans Stoofdur. Fakültələrə dekanlar rəhbərlik edir. Ali məktəbin əməkdaşlarının sayı təxminən 8700 nəfərə yaxındır. Tibb fakültəsinin əməkdaşlarını çıxmaq şərtilə universitetdə 7479 nəfər işçi çalışır. Əməkdaşların 54%-ni kişi, 46% isə qadın işçilər təşkil edir.

Kontingent

Utrext Universitetində ümumilikdə 29927 nəfər tələbə təhsil alır. Tələbələrin 6378 nəfəri birinci kurs tələbəsi, 2150 nəfəri isə doktorantlardır. Universitetdə dünyanın 130 ölkəsindən 2532 nəfər əcnəbi tələbə təhsil alır.

Büdcəsi

Utrext Universitetinin 2009-2010-cu tədris ilində illik büdcəsi 716 milyon avro təşkil edib. Universitetdə təhsil haqqı yerli, Avropa Birliyi və Avropa İqtisadi Məkanı ölkələrini təmsil edən, eləcə də əcnəbi tələbələr üçün fərqlidir. Yerli, Avropa Birliyi və Avropa İqtisadi Məkanı ölkələrindən olan tələbələrin təhsil haqqı 2010-2011-ci tədris ilində bakalavr və magistratura səviyyələrində 1672 avrodur. Əcnəbi tələbələrin təhsil haqqı həmin tədris ilində fakültədən asılı olaraq bakalavr səviyyəsində 6000-8450, magistratura səviyyəsində isə 14000-19000 avro arasında dəyişir.

Təhsil haqqı

Universitetdə tələbələrə təhsil haqqı və yaşamaq xərclərini ödəməkdə köməklik məqsədi ilə hər ay DUO qrantı verilir. Bu qrant yerli, Avropa Birliyi və Avropa İqtisadi Məkanı ölkələrini təmsil edən və əyani təhsil alan tələbələrə verilir. Əcnəbi tələbələr üçün isə universitetdə müxtəlif məbləğli Utrext Üstünlük, Sylff, Fulbrayt/NAF, NFP; Çin, Xorvatiya, İslandiya, Makedoniya, Türkiyədən olan tələbələr üçün Huyqens; indoneziyalılar üçün Stuned; çinli doktorant və tədqiqatçılar üçün CsC; ABŞ-dan olan tələbələr üçün FAFSA və FFELP və s. təqaüd proqramları mövcuddur.

Utrext Universitetində tələbəyə yataqxanalarda qalmaq üçün ayda 400-650, qida, geyim, nəqliyyat, məişət xərcləri üçün 350-450, tibbi sığortadan keçmək, müayinə üçün 40-100, kitab və digər dərs ləvazimatları üçün 65-85, ümumi xərclər üçün isə 500 avro lazım gəlir.

Reytinqi

Böyük Britaniyanın "Times Higher Education Supplement - QS World Universities Rankings" jurnalının 2009-cu ildə apardığı dünya universitetlərinin reytinqinə əsasən, Utrext Universiteti 100 ən yaxşı ali məktəb arasında York Universiteti ilə birgə 70-ci yerdə sıralanmışdır.

2010-cu ildə dünyanın ən nüfuzlu universitetləri arasında "Times Higher Education World University Rankings"in açıqlamasına görə, Utrext Universiteti 143-cü yerdə, "QS World University Rankings"in açıqlamasına əsasən isə 83-cü yerdə qərarlaşmışdır.

"Academic Ranking of World Universities"dəki yeri:
2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
40 39 41 40 42 47 52 50 48 53 52 57 56

Xarici əlaqələri

Utrext Şəbəkəsinin üzvüdür.

Məşhur məzunları

Buranın məzunu olan məşhurlardan misal olaraq aşağıdakıların adlarını çəkmək olar:

  • Maunq Maunq – Birma Dövlətinin 7-ci prezidenti;
  • Els Borst – Niderland Krallığının sabiq səhiyyə naziri;
  • Aqnes Yongerius – Niderland Həmkarlar İttifaqı Konfederasiyasının prezidenti;
  • Piter Broertjes – Niderlandın "De Volkskrant" qəzetinin baş redaktoru;
  • Vilhelm Rentgen – fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Nikolas Blombergen – fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Peter Debye – fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Gerardus 't Hooft – fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Martinus Veltman – fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Tjallinq Çarlz Kupmans – fizika üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • JH van 't Hoff – kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Lavoslav Rujiçka – kimya üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Kistian Eykman – tibb və fiziologiya üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Villem Eynthoven – tibb və fiziologiya üzrə Nobel mükafatı laureatı;
  • Rene Dekart – filosof, riyaziyyatçı;
  • Klarens Barlou – Niderland bəstəkarı;
  • Yan Yakob Lodevik ten Keyt – Niderland şairi.

Şəkilləri

Həmçinin bax

  "Universitet" portalı

Mənbə

İstinadlar

  1. "ARWU - Utrecht University". Shanghai Ranking Consultancy. 2015. İstifadə tarixi: 26 avqust 2015.
  2. . 2015-04-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-26.
  3. "Academic Ranking of World Universities 2004".[ölü keçid]
  4. . 2015-04-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-26.
  5. "Academic Ranking of World Universities 2006".[ölü keçid]
  6. . 2015-04-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-26.
  7. "Academic Ranking of World Universities 2008".[ölü keçid]
  8. . 2015-04-30 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-26.
  9. . 2015-12-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-08-26.
  10. "Academic Ranking of World Universities 2011".
  11. "Academic Ranking of World Universities 2012".
  12. "Academic Ranking of World Universities 2013".
  13. "Academic Ranking of World Universities 2014".
  14. "Academic Ranking of World Universities 2015".
  15. Who are the members 2009-01-07 at the Wayback Machine. utrecht-network.org  (ing.)

Xarici keçidlər

  • Utrext Universitetinin rəsmi saytı

Oktyabr 11, 2021
utrext, universiteti, universiteit, utrecht, niderland, krallığında, utrext, şəhərinin, mərkəzində, yerləşən, təhsil, müəssisəsi, niderlandın, böyük, dövlət, universitetlərindən, biri, olan, məktəbin, qədim, bağları, binaları, yaxınlıqdakı, küçələrin, adları, . Utrext Universiteti nid Universiteit Utrecht Niderland Kralliginda Utrext seherinin merkezinde yerlesen ali tehsil muessisesi Niderlandin boyuk dovlet universitetlerinden biri olan bu ali mektebin qedim baglari binalari yaxinliqdaki kucelerin adlari onun zengin tarixe malik olmasinin subutudur Utrext Universitetinid Universiteit Utrecht52 05 38 sm e 5 07 24 s u Esasi qoyulub 1636Tip DovletTelebe sayi 29927Seher Utrext seheriOlke Niderland Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Tarixi 2 Muasir veziyyeti 3 Fakulte ve institutlari 4 Idarecilik 5 Kontingent 6 Budcesi 7 Tehsil haqqi 8 Reytinqi 9 Xarici elaqeleri 10 Meshur mezunlari 11 Sekilleri 12 Hemcinin bax 13 Menbe 14 Istinadlar 15 Xarici kecidlerTarixi RedakteQedim tarixe malik olan Utrext Universitetinin yaranmasi 1636 ci ile tesaduf edir Amma hele 695 ci ilde Irland kesisi Villibrord Utrext seherinde kesis yetisdiren mekteb yaratmagi teklif etmisdir Onun bu seherde yaratdigi seminariya kilse ile elaqeli fealiyyet gosterir ve sonradan Domskul Kilse Mektebi adlandirilir 1634 cu ilde Utrext Seher Surasi Sohretlendirilmis mekteb adli ali mekteb acir 26 mart 1636 ci ilde hemin mekteb Utrext Universitetine cevrilir ve elmi derece vermek huququ qazanir Universitetde dord fakulte felsefe huquq ilahiyyat tibb yaradilir Fealiyyetinin ilk vaxtlarinda universitetin yeddi muellimi ve onlarca telebesi olur Ali mektebin telebeleri yalniz oglanlardan ibaret idi Burada hemin dovrde tehsil alan yegane qadin ilahiyyat uzre muhazireleri dinleyen Anna Mariya van Surman olur Leyden Franeker Qroningen Hardervik Amsterdam kimi qedim ve nufuzlu ali mekteblerle reqabet aparan Utrext Universiteti tedricen boyuyur ve ciceklenir Tezlikle universitetin Botanika bagi ve Smeetoren astronomiya resedxanasi istifadeye verilir Utrext Universitetine coxlu sayda ecnebi telebeler celb olunur Universitetde Almaniya Ingiltere Sotlandiya ve Avropanin diger olkelerinden tehsil alan gencler daha cox ustunluk teskil edir Hemin dovrlerde bu ali mektebde felsefenin intellektual ilahiyyatci ve yeni felsefe terefdarlari yeni felsefenin yaradicisi filosof Rene Dekart bir nece il Utrext seherinde yasayir elece de pravoslav ilahiyyatcilar arasinda mubahise aparilir XVIII esrde Utrext Universiteti durgunluq dovrunu yasayir 1806 ci ilde Niderland fransizlar terefinden isgal olunduqdan sonra Utrext Universiteti ecole secondaire orta mekteb statusu alir lakin 1813 cu ilde Niderland Kralligi yaradildiqdan sonra ali mekteb evvelki statusunu berpa edir Leyden Qroningen ve Utrext universitetleri yeni yaradilmis kralligin dovlet universitetleri statusunu alir 1850 ci ilde universitetde fealiyyet gosteren alimler Piter Hartinq Gerardus Malder Xristofor Bays Ballot ve Fransisk Dondersin seyleri neticesinde movcud olan dord fakulteye elave olaraq besincisi Utrext Deqiq Elmler Mektebi yaradilir Mektebde laboratoriyalar qurasdirilir ve burada tehsil alan telebeler tehsillerini tecrube ile zenginlesdirirler XIX esrin ikinci yarisinda universitet yeniden cetinliklerle uzlesir Universitetin inkisafi ucun dovletin maliyye yardimina boyuk ehtiyac duyulur lakin dovlet universitete hemin vesaiti odemek imkanina malik olmur Hetta Utrext Universitetinin baglanilmasi barede muzakireler aparilir Butun yasanan gergin anlara baxmayaraq ali mekteb cetinlikle de olsa inkisaf edir XX esrin evvellerinde universitete ilk qiz telebe Katarina van Tussenbroek qebul edilir Artiq 1915 ci ilde Utrext Universitetinin telebelerinin dordde bir hissesini qizlar teskil edir Universitetin muellimleri arasinda ise bu veziyyet daha asagi temple gedir 1916 ci ilde Utrext Universitetinin professoru teyin edilmis ilk holland qadin Yohanna Vesterdijk Ikinci Dunya muharibesinin sonlarinadek universitetde calisan yegane qadin muellim olur Utrext Universitetinin inkisafinda burada fealiyyet gosteren alimlerin fizioloq hekim Hubrext huquqsunaslar Hamaker ve Molenqraaff tarixciler Kernkamp ve Geyl deqiq elmler uzre Maqnus ve Minnaert ilahiyyatci Van Unnik ve s boyuk rolu olur 1925 ci ilde Baytarliq Mektebinin Utrext Universitetine birlesdirilmesi neticesinde ali mektebde altinci fakulte baytarliq fakultesi yaradilir Bu da universitetde coxlu sayda ixtisas ve tehsil proqramlarinin acilmasina sebeb olur 1929 cu ilde ilk defe olaraq Utrext Universitetinin alimi Kristian Eykman Nobel mukafatina layiq gorulur Ikinci Dunya muharibesinden sonra universitetde Geoelmler Biologiya Kimya departamentleri Sosial elmler fakultesi acilir telebelerin sayi suretle artmaga baslayir 1960 ci ilden bir cox fakulteler ve onlarin kitabxanalari xestexanalari akademik muessiseleri De Uithof erazisine kocurulur Deqiq elmler fakultesi genislendirilerek neheng elmi tedqiqat merkezine cevrilir Hazirda Utrext Universiteti dovlet ali tehsil muessisesi olsa da Ikinci Dunya muharibesinden baslayaraq serbest fealiyyet gosterir Muasir veziyyeti RedakteUtrext Universitetinin Humanitar ve Huquq fakultelerinin binalari Utrext seherinin merkezinde qalan binalari ise seher kenarindaki De Uithof erazisinde yerlesir Utrext Universitetine mexsus Universitet Kolleci Hollandiyanin sabiq herbi bazasi olan KROMHOUT Kazerne erazisinde yerlesir De Uithof kampusunda Utrext Universitetinin 30 a yaxin binasi movcuddur Kampusun binalari qeyri adi memarliq uslubu ile secilir Memar Rem Kolhaas terefinden insa edilmis Edukatorium binasi dairevi divarlara ve suse korpuye malikdir Minnaert binasinda yagis suyu toplamaq meqsedi ile xususi hovuz qurasdirilib Kampusun erazisinde yerlesen binalarin ekseriyyeti burada calisan alimlerin adlarini dasiyir meselen hekim Albert Abraham Hijmans van der Berqin fizik Nikolas Blombergenin qadin fizik Karolina Blikerin kimyaci Huqo Kruytun sosiologiya fakultesinin yaradicilarindan olan Martinus Langeveldin belcikali astronom Marsel Minnaertin hekim van Straatenin De Uithof erazisinde binalarin tikintisini aparan memar Marinus Ruppertin Incil in tedqiqati ile mesgul olan alim Villem van Unnikin botanik Frits Ventin fizikler Robert van Qraaf ve Leonard Salomon Ornsteynin meteoroloq Buys Ballotun ve s 2007 ci ilin yanvarinda bas vermis qasirga neticesinde qaldirici kran Ruppert binasinin uzerine yixilir Hadise neticesinde bir nece insan yaralanir ve bina 2007 ci ilin sentyabrinadek fealiyyet gostermir De Uithof kampusunda 1002 telebe tutumuna malik Kambridgelaan 552 neferlik De Bisschoppen 377 neferlik Kasa Konfetti yataqxanalari yerlesir Fakulte ve institutlari RedakteUtrext Universiteti 7 fakulte ve 3 institutdan IVLOS Tehsil Institutu Ruzvelt Akademiyasi ve Utrext Universitet Kollecinden ibaretdir Geoelmler fakultesi Yer Elmleri Ekoloji Elmler Insan Cografiyasi ve Planlasdirma institutlarindan ibaretdir Fakulte bakalavr seviyyesinde holland dilinde tedris olunan 5 Yer elmleri Etraf muhit ekologiyasi ve sosial elmler Ekologiya Innovasiya ve idareetme elmleri Insan cografiyasi ve planlasdirma magistratura seviyyesinde ise 15 den 12 si ingilis dilinde tedris olunan Biogeologiya Iqtisadi cografiya Geokimya Geo kommunikasiya Informasiya ve elavelerinin idareolunmasi Geologiya Geofizika Insan cografiyasi ve planlasdirma Hidrologiya Beynelxalq inkisaf tedqiqatlari Fiziki cografiya Planologiya Deqiq elmler ve innovasiya menecmenti Sabit inkisaf Seher cografiyasi proqram elece de elave Yersunasliq Geoelmler Geoelmler Yay Mektebi kurslari teklif edir Humanitar elmler fakultesine Holland dili Tarix ve incesenet Media ve kulturologiya Muasir diller Felsefe Dinsunasliq ve ilahiyyat departamentleri Holland Dili Tarix ve Incesenet tarixi Humanitar elmler Media ve Kulturologiya Muasir Diller Felsefe ve Suni Intellekt Dinsunasliq ve Ilahiyyat mektebleri hemcinin magistr ve doktorantlar ucun nezerde tutulmus Humanitar Elmler Ali Mektebi Dinsunasliq ve Ilahiyyat INTEGON Tarix ve Incesenet Tarixi OGC Utrext Dilcilik UIL OTS ZENO Felsefe Elmi Tedqiqat institutlari fakultelerarasi Munaqiselerin Oyrenilmesi Dekart merkezleri Etika Institutu daxildir Huquq iqtisadiyyat ve idareetme fakultesi Huquq fakultesinden Iqtisadiyyat ve Idareetme mekteblerinden ibaretdir Huquq fakultesinde huququn ozel cinayet konstitusiya ve inzibati beynelxalq ve diger saheleri uzre tedqiqatlar heyata kecirilir Fakulteye Ekologiya Huququ Siyasetleri Montel merkezleri Avropa Viarda Vergi Huququ Beynelxalq Sosial ve Iqtisadi Dovlet Huququ Huquq Nezeriyyesi Konstitusiya ve Inzibati Huquq Molenqraaff Ozel ve Notarial Huquq Niderland Deniz Huquqlari Niderland Insan Huquqlari Villem Pomp Cinayet Huququ ve Kriminologiya institutlari aiddir Iqtisadiyyat Mektebi Bakalavr Iqtisadiyyat Mektebi magistr ve doktorantlar ucun nezerde tutulmus Ali Iqtisadiyyat Mektebi ve Tjallinq Kupmans Institutundan ibaretdir Idareetme Mektebi idareetme sahesi uzre bir nece bakalavr ve magistr proqramlari teklif edir Her tedris ilinin birinci semestrinde bakalavr pillesinde tehsil alan telebelere Heyata kecirme Siyasetin aparilmasi Avropa ve Niderland idareetmesi Dovlet idareciliyi ve teskilatciliq elmleri kurslari tedris edilir Sosial ve exlaq elmleri fakultesi bakalavr seviyyesi ucun nezerde tutulmus Fenlerarasi ictimai elmler Medeni antropologiya ve sosiologiya Metodologiya ve statistika Pedaqogika ve tehsil elmleri Psixologiya Sosial ve teskilatciliq Kliniki ve saglamliq Inkisaf psixologiyasi bolmeleri departamentlerinden ibaretdir Magistr ve doktorantlarin tehsil aldigi Sosial ve Exlaq Elmleri Ali Mektebi telebelerine Medeni antropologiya Sosiomedeni deyismeler Cemiyyetde usaq ve genclerin inkisafi Pedaqoji elmler qarsiliqli elaqede oyrenme Metodologiya ve statistika Miqrasiya etnik elaqeler ve coxmedeniyyetlilik Sosial ve saglamliq psixologiyasi Sosiologiya ve sosial tedqiqatlar ve s proqramlar teklif edir Deqiq elmler fakultesinde 8 bakalavr Tetbiqi riyaziyyat Biologiya Kimya Eczaciliq Komputer Informasiya elmleri Riyaziyyat Fizika ve astronomiya 25 magistr onlarla doktorluq 26 elave proqram movcuddur Fakultenin nezdinde bakalavrlar ucun Eczaciliq Kolleci Yay Mektebi magistr ve doktorantlar ucun Deqiq Elmler Heyat Elmleri ali mektebleri fealiyyet gosterir Fakultenin elmi tedqiqat merkezlerinde Beyin idrak ve davranis Derman innovasiyalari Yer ve sabitlik Deqiq elmlerin esaslari Cemiyyetde ve elmde informasiya texnologiyalari Heyat elmleri ve biomurekkeblik elece de diger saheleri ehate eden proqramlar uzre tedqiqatlar heyata kecirilir Tibb fakultesi Biotibbi genetika Urek ve ciyer Cerrahiyye Daxili ve dermatoloji xestelikler Pediatriya Tesvir etme Intraemeliyyat fovqelade hallar ve tibbi qezalarda yardim Qadin ve korpe bolmelerinden IC Yulius Saglamliq ve Ilkin Tibbi Yardim merkezlerinden Eczaciliq laboratoriyasindan ibaretdir Fakultede biotibbi elmler biotibbi genetika kliniki epidemiologiya urek damar xestelikleri immunologiya ve infeksion xestelikler nevrologiya onkologiya ve diger saheler uzre en yeni tedqiqatlar aparilir Baytarliq fakultesinin bakalavr pillesinde tedris olunan proqramlar yalniz holland dilindedir Magistratura pillesinde Baytarliq epidemiologiyasi ve iqtisadiyyati Baytarliq ve molekulyar patologiya Heyvanlarin saglamligi proqramlari teklif olunur Fakulteye Elm ve cemiyyetde heyvanlarin yeri Heyvanlarin mudafiesi ve laboratoriya heyvanlari Heyvanlarla davranis Insan ve heyvan elaqeleri bolmeleri Biokimya ve huceyre biologiyasi Biokimya Huceyre biologiyasi bolmeleri Ev heyvanlari kliniki tedqiqatlari Sua diaqnostikasi Daxili tibb Zoologiya tibbi Anesteziologiya Umumi cerrahiyye bolmeleri Baytarliq Diaqnostika laboratoriyasi Atciliq elmleri Baytarliq eczaciligi Eczaciliq ve toksikologiya bolmeleri Farm heyvanlarin saglamligi Govseyen heyvanlarin Donuzlarin Quslarin saglamligi Heyvanlarin qidalanmasi Iqtisadiyyat Epidemiologiya Kend teserrufati heyvanlari coxalma Daxili tibb Umumi baytarliq xidmeti bolmeleri Infeksion xestelikler ve immunologiya Kliniki tehsil tedqiqat Baytarliq mikrobiologiyasi Gene xestelikleri Molekulyar mudafie Virusologiya bolmeleri Risk qiymetlendirilmesi departamentleri Baytarliq sehiyyesi Ekoloji epidemiologiya Toksikologiya bolmeleri Patobiologiya Anatomiya ve fiziologiya Patologiya Molekulyar patologiya Vehsi tebietin muhafizesi bolmeleri Baytarliq Pataloji Diaqnostika Merkezi Heyvanlarin Tedqiqati uzre merkezi Laboratoriyasi Eksperimental tedqiqatlar Coxaltma kriokonservasiya ve sanitariya Eksperimental cerrahiyye daxildir Idarecilik RedakteIcracilar ve Nezaretciler suralari terefinden idare olunan Uuniversitetin prezidenti ve Icracilar Surasinin sedri Ivonn van Roydur Ali mektebin rektoru ise professor Hans Stoofdur Fakultelere dekanlar rehberlik edir Ali mektebin emekdaslarinin sayi texminen 8700 nefere yaxindir Tibb fakultesinin emekdaslarini cixmaq sertile universitetde 7479 nefer isci calisir Emekdaslarin 54 ni kisi 46 ise qadin isciler teskil edir Kontingent RedakteUtrext Universitetinde umumilikde 29927 nefer telebe tehsil alir Telebelerin 6378 neferi birinci kurs telebesi 2150 neferi ise doktorantlardir Universitetde dunyanin 130 olkesinden 2532 nefer ecnebi telebe tehsil alir Budcesi RedakteUtrext Universitetinin 2009 2010 cu tedris ilinde illik budcesi 716 milyon avro teskil edib Universitetde tehsil haqqi yerli Avropa Birliyi ve Avropa Iqtisadi Mekani olkelerini temsil eden elece de ecnebi telebeler ucun ferqlidir Yerli Avropa Birliyi ve Avropa Iqtisadi Mekani olkelerinden olan telebelerin tehsil haqqi 2010 2011 ci tedris ilinde bakalavr ve magistratura seviyyelerinde 1672 avrodur Ecnebi telebelerin tehsil haqqi hemin tedris ilinde fakulteden asili olaraq bakalavr seviyyesinde 6000 8450 magistratura seviyyesinde ise 14000 19000 avro arasinda deyisir Tehsil haqqi RedakteUniversitetde telebelere tehsil haqqi ve yasamaq xerclerini odemekde komeklik meqsedi ile her ay DUO qranti verilir Bu qrant yerli Avropa Birliyi ve Avropa Iqtisadi Mekani olkelerini temsil eden ve eyani tehsil alan telebelere verilir Ecnebi telebeler ucun ise universitetde muxtelif meblegli Utrext Ustunluk Sylff Fulbrayt NAF NFP Cin Xorvatiya Islandiya Makedoniya Turkiyeden olan telebeler ucun Huyqens indoneziyalilar ucun Stuned cinli doktorant ve tedqiqatcilar ucun CsC ABS dan olan telebeler ucun FAFSA ve FFELP ve s teqaud proqramlari movcuddur Utrext Universitetinde telebeye yataqxanalarda qalmaq ucun ayda 400 650 qida geyim neqliyyat meiset xercleri ucun 350 450 tibbi sigortadan kecmek muayine ucun 40 100 kitab ve diger ders levazimatlari ucun 65 85 umumi xercler ucun ise 500 avro lazim gelir Reytinqi RedakteBoyuk Britaniyanin Times Higher Education Supplement QS World Universities Rankings jurnalinin 2009 cu ilde apardigi dunya universitetlerinin reytinqine esasen Utrext Universiteti 100 en yaxsi ali mekteb arasinda York Universiteti ile birge 70 ci yerde siralanmisdir 2010 cu ilde dunyanin en nufuzlu universitetleri arasinda Times Higher Education World University Rankings in aciqlamasina gore Utrext Universiteti 143 cu yerde QS World University Rankings in aciqlamasina esasen ise 83 cu yerde qerarlasmisdir Academic Ranking of World Universities deki yeri 1 2003 2 2004 3 2005 4 2006 5 2007 6 2008 7 2009 8 2010 9 2011 10 2012 11 2013 12 2014 13 2015 14 40 39 41 40 42 47 52 50 48 53 52 57 56Xarici elaqeleri RedakteUtrext Sebekesinin uzvudur 15 Meshur mezunlari RedakteBuranin mezunu olan meshurlardan misal olaraq asagidakilarin adlarini cekmek olar Maunq Maunq Birma Dovletinin 7 ci prezidenti Els Borst Niderland Kralliginin sabiq sehiyye naziri Aqnes Yongerius Niderland Hemkarlar Ittifaqi Konfederasiyasinin prezidenti Piter Broertjes Niderlandin De Volkskrant qezetinin bas redaktoru Vilhelm Rentgen fizika uzre Nobel mukafati laureati Nikolas Blombergen fizika uzre Nobel mukafati laureati Peter Debye fizika uzre Nobel mukafati laureati Gerardus t Hooft fizika uzre Nobel mukafati laureati Martinus Veltman fizika uzre Nobel mukafati laureati Tjallinq Carlz Kupmans fizika uzre Nobel mukafati laureati JH van t Hoff kimya uzre Nobel mukafati laureati Lavoslav Rujicka kimya uzre Nobel mukafati laureati Kistian Eykman tibb ve fiziologiya uzre Nobel mukafati laureati Villem Eynthoven tibb ve fiziologiya uzre Nobel mukafati laureati Rene Dekart filosof riyaziyyatci Klarens Barlou Niderland bestekari Yan Yakob Lodevik ten Keyt Niderland sairi Sekilleri Redakte Hemcinin bax Redakte Universitet portaliMenbe RedakteLamiye Eliyeva Dunya universitetleri Utrext Universiteti Arxivlesdirilib 2014 09 09 at the Wayback Machine Azerbaycan muellimi qezeti 01 04 2011 12 az Istinadlar Redakte ARWU Utrecht University Shanghai Ranking Consultancy 2015 Istifade tarixi 26 avqust 2015 Academic Ranking of World Universities 2003 2015 04 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 26 Academic Ranking of World Universities 2004 olu kecid Academic Ranking of World Universities 2005 2015 04 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 26 Academic Ranking of World Universities 2006 olu kecid Academic Ranking of World Universities 2007 2015 04 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 26 Academic Ranking of World Universities 2008 olu kecid Academic Ranking of World Universities 2009 2015 04 30 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 26 Academic Ranking of World Universities 2010 2015 12 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 08 26 Academic Ranking of World Universities 2011 Academic Ranking of World Universities 2012 Academic Ranking of World Universities 2013 Academic Ranking of World Universities 2014 Academic Ranking of World Universities 2015 Who are the members Arxivlesdirilib 2009 01 07 at the Wayback Machine utrecht network org ing Xarici kecidler RedakteUtrext Universitetinin resmi saytiMenbe https az wikipedia org w index php title Utrext Universiteti amp oldid 6130897, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.