fbpx
Wikipedia

Böyük Alagöl

Avqust 06, 2021

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Alagöl.

Böyük Alagöl — Qarabağ vulkanik yaylasında, Kəlbəcər rayonunda yerləşən şirin sulu göl. Kiçik Qafqazın göllərinə aid edilir və qərbdə Ermənistanla həmsərhəddir.

Böyük Alagöl
Ümumi məlumatlar
Mütləq hündürlüyü 2779 m
Sahəsi 5, 1
Həcmi 24, 3
Dərin yeri 9, 4 m
Yerləşməsi
40°00′ şm. e. 45°44′ ş. u.
Ölkə Azərbaycan Azərbaycan
Rayon
Böyük Alagöl
Böyük Alagöl
Kəlbəcər rayonu, Böyük Alagöl

Tarixi

Kəlbəcər rayonunun mərkəzi 1993-cü il aprel ayının 2-də Ermənistan silahlı qüvvələri tərəfindən zəbt edildiyindən, göl ermənilərin işğalı altında idi. 15 dekabr 2020 tarixindən Azərbaycan geri almışdır.

 
Kəlbəcər rayonu, Böyük Alagöl

Haqqında

Dəniz səviyyəsindən 2729 m yüksəklikdə yerləşir, ən uzun yeri 3,7 km, ən enli yeri 9 m-dən artıqdır, gölün həcmi isə 24,3 mln m³. Gölün ətrafı qiymətli alp çəmənlikləridir.

Sahəsi 5,1 km², uzunluğu 3670 m, maksimal eni 2875 m, orta eni 1365 m, sahil xəttinin uzunluğu 24,8 km, maksimal dərinliyi 9,4 m-dir.

Böyük Alagölün yerləşdiyi ərazidə, yay vaxtı quruyan göllər də daxil olmaqla 30-a qədər göl var. Bunlardan ən böyüyü Kiçik Alagöl ( sahəsi 0,9 km²), Cilligöl (sahəsi 0,3 km²), və Dikpiləkən çayının mənbəsində (3028 m) yerləşən Dikpiləkən gölüdür ( sahəsi 0,06 km²). Böyük Alagölə 7 çay tökülür. Bunlardan ən böyüyü Qurbağalı və Azad çaydır.

Sərçəlidağ silsiləsinin şimal-qərb yamacından mənbəyini alan və Kiçik Alagölə tökülən Qurbağalıçay, bu rayonda vulkanik püskürmələr baş verməmişdən əvvəl yəqin ki, Böyük Alagölə tökülən Azadçay, Dikpiləkənçay və s. birləşərək Göyçə gölünə axırmış. Lakin vulkanik püskürmənin baş verməsi ilə əlaqədar olaraq relyef dəyişmiş, bu isə həmin yerlərin Göyçə gölü ilə əlaqəsini kəsmiş, təbii çökəkliklərdə ayrı-ayrı göllərin və bataqlıq sahələrinin əmələ gəlməsinə səbəb olmuşdur. Hal-hazırda Böyük Alagölün ərazisində, ümumi sahəsi 3,5 km²-ə çatan 6 bataqlıq sahəsi var. Bu da hövzənin 2,7%-i təşkil edir. Yaxın keçmişdə həmin bataqlıq sahələri bir-biri ilə əlaqədar olan göllər sistemini təşkil etmişdir. Aşınma nəticəsində göllərin sahilləri alçalmış və suyun çalalarda toplanmağına şərait olmadığına görə bataqlığa çevrilmişdir.

Böyük Alagölün güzgü səthi noyabrın əvvəllərindən aprel ayının axırlarına kimi, bəzi soyuq illərdə isə may ayının ortalarına kimi buz qatı ilə örtülü olur. Buzun qalınığı burada 0,8-1,0 m- ə çatır. İyun-avqust aylarında suyun temperaturu 14°-16 °C arasında dəyişir. Suyun şəffaflığı 0,8-1,4 metr arasında dəyişir.

Gölün suyu hidrokarbonatlı olmaqla, ionların ümumi miqdarı 53-59 mq/l arasında dəyişir. Təsərrüfatın bütün sahələrində işlədilə bilər.

Hazırda gölün suyundan yalnız yaylaqlardakı mal-qaranın sulanmasında istifadə edilir. Orta çoxillik dövrdə Böyük Alagöldən yeraltı axım vasitəsilə Göyçəgölünə nəql edilən suyun miqdarının 100 milyon m³-dən çox olması güman edilir. Həmin suyun relyefin mailliyi ilə Tərtərçay hövzəsinə axıdılması mümkünlüyü aşkar edilmişdir.

Həmçinin bax

Kəlbəcər rayonu

Laçın rayonu

İstinadlar

  1. Göllər http://www.azerbaijans.com/content_456_az.html
  2. Göllər http://garabagh.net/content_85_az.html
  3. Göllər https://www.yumpu.com/az/document/view/16139197/nsib-hmd-qz-hidrometeoroloji-lugt-nafta-press-/239
  4. "Böyük Alagöl". Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I. Bakı: "Şərq-Qərb". 2007. 304. ISBN 978-9952-34-155-3.
  5. Göllər http://garabagh.net/content_85_az.html#sthash.42DVvuuz.dpuf 2016-10-13 at the Wayback Machine
  6. Göllər http://www.tourism.az/?menu=6&submenu=61&lang=aze
  7. Məzahir Təhməzov Kəlbəcər Ensiklopedik məlumatlar Toponimlər fotoşəkillər xəritələr.

Avqust 06, 2021
böyük, alagöl, adın, digər, istifadə, formaları, üçün, alagöl, qarabağ, vulkanik, yaylasında, kəlbəcər, rayonunda, yerləşən, şirin, sulu, göl, kiçik, qafqazın, göllərinə, edilir, qərbdə, ermənistanla, həmsərhəddir, ümumi, məlumatlarmütləq, hündürlüyü, 2779, ms. Bu adin diger istifade formalari ucun bax Alagol Boyuk Alagol Qarabag vulkanik yaylasinda Kelbecer rayonunda yerlesen sirin sulu gol Kicik Qafqazin gollerine aid edilir ve qerbde Ermenistanla hemserheddir 4 Boyuk AlagolUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 2779 mSahesi 5 1 1 Hecmi 24 3 2 Derin yeri 9 4 m 3 Yerlesmesi40 00 sm e 45 44 s u Olke Azerbaycan AzerbaycanRayon KelbecerBoyuk AlagolBoyuk Alagol Kelbecer rayonu Boyuk Alagol Mundericat 1 Tarixi 2 Haqqinda 3 Hemcinin bax 4 IstinadlarTarixi RedakteKelbecer rayonunun merkezi 1993 cu il aprel ayinin 2 de Ermenistan silahli quvveleri terefinden zebt edildiyinden gol ermenilerin isgali altinda idi 15 dekabr 2020 tarixinden Azerbaycan geri almisdir Kelbecer rayonu Boyuk AlagolHaqqinda RedakteDeniz seviyyesinden 2729 m yukseklikde yerlesir en uzun yeri 3 7 km en enli yeri 9 m den artiqdir golun hecmi ise 24 3 mln m 5 Golun etrafi qiymetli alp cemenlikleridir 6 Sahesi 5 1 km uzunlugu 3670 m maksimal eni 2875 m orta eni 1365 m sahil xettinin uzunlugu 24 8 km maksimal derinliyi 9 4 m dir Boyuk Alagolun yerlesdiyi erazide yay vaxti quruyan goller de daxil olmaqla 30 a qeder gol var Bunlardan en boyuyu Kicik Alagol sahesi 0 9 km Cilligol sahesi 0 3 km ve Dikpileken cayinin menbesinde 3028 m yerlesen Dikpileken goludur sahesi 0 06 km Boyuk Alagole 7 cay tokulur Bunlardan en boyuyu Qurbagali ve Azad caydir Sercelidag silsilesinin simal qerb yamacindan menbeyini alan ve Kicik Alagole tokulen Qurbagalicay bu rayonda vulkanik puskurmeler bas vermemisden evvel yeqin ki Boyuk Alagole tokulen Azadcay Dikpilekencay ve s birleserek Goyce golune axirmis Lakin vulkanik puskurmenin bas vermesi ile elaqedar olaraq relyef deyismis bu ise hemin yerlerin Goyce golu ile elaqesini kesmis tebii cokekliklerde ayri ayri gollerin ve bataqliq sahelerinin emele gelmesine sebeb olmusdur Hal hazirda Boyuk Alagolun erazisinde umumi sahesi 3 5 km e catan 6 bataqliq sahesi var Bu da hovzenin 2 7 i teskil edir Yaxin kecmisde hemin bataqliq saheleri bir biri ile elaqedar olan goller sistemini teskil etmisdir Asinma neticesinde gollerin sahilleri alcalmis ve suyun calalarda toplanmagina serait olmadigina gore bataqliga cevrilmisdir Boyuk Alagolun guzgu sethi noyabrin evvellerinden aprel ayinin axirlarina kimi bezi soyuq illerde ise may ayinin ortalarina kimi buz qati ile ortulu olur Buzun qalinigi burada 0 8 1 0 m e catir Iyun avqust aylarinda suyun temperaturu 14 16 C arasinda deyisir Suyun seffafligi 0 8 1 4 metr arasinda deyisir Golun suyu hidrokarbonatli olmaqla ionlarin umumi miqdari 53 59 mq l arasinda deyisir Teserrufatin butun sahelerinde isledile biler Hazirda golun suyundan yalniz yaylaqlardaki mal qaranin sulanmasinda istifade edilir Orta coxillik dovrde Boyuk Alagolden yeralti axim vasitesile Goycegolune neql edilen suyun miqdarinin 100 milyon m den cox olmasi guman edilir Hemin suyun relyefin mailliyi ile Tertercay hovzesine axidilmasi mumkunluyu askar edilmisdir 7 Hemcinin bax RedakteKelbecer rayonuLacin rayonuIstinadlar Redakte Goller http www azerbaijans com content 456 az html Goller http garabagh net content 85 az html Goller https www yumpu com az document view 16139197 nsib hmd qz hidrometeoroloji lugt nafta press 239 Boyuk Alagol Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 155 3 Goller http garabagh net content 85 az html sthash 42DVvuuz dpuf Arxivlesdirilib 2016 10 13 at the Wayback Machine Goller http www tourism az menu 6 amp submenu 61 amp lang aze Mezahir Tehmezov Kelbecer Ensiklopedik melumatlar Toponimler fotosekiller xeriteler Menbe https az wikipedia org w index php title Boyuk Alagol amp oldid 5971672, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.