fbpx
Wikipedia

Buz

Buz — bərk aqreqat halında olan su, mineral. Bəzən buz dedikdə bərk aqreqat halında olan maddələr də nəzərdə tutulur. Məsələn, quru buz, ammiak buzu və ya metan buzu.

Su buzunun əsas xüsusiyyətləri

Hazırda üç amorf və 15 kristal formalı buz modifikasiyası məlumdur.

 
Buzun faza diaqramması. Təzyiq loqarifmik masştabda, sağdakı temperatur Selsi ilə dərəcədə, sağda — Kelvinlə, 1 — maye fazası

Təbii şəkildə Yerdə buz ancaq bir kristal modifikasiyada, geksoqonal sinqoniya (Buz Ih) şəklində mövcuddur. Ih buzunda hər Н2O molekulu eyni məsafədə yerləşən dörd molekulla əhatə edilir. Bu məsafə 2,76 Å-yə bərabərdir və düz tetraderin zirvəsində yerləşir.

 
Ih buzunun kristallik strukturu. Kəsik xətlərlə hidrogen əlaqələri göstərilib

Buzun sıxlığı 0 °C-də 916,7 kq/m³-dir, bu isə suyun (999,8 kq/m³) sıxlığından azdır. Buna görə də su buza çevrilərkən öz həcmini təqribən 9% artırır. Buz sudan yüngül olduğuna görə su hövzələrində suyun üst səthini örtür və bununla da suyun tam donmasının qarşısını alır.

Buzun əriməsi üçün tələb olunan istilik həcmi 330 coul/kq-dır. Nümunə üçün dəmirin əriməsi üçün tələb olunan istilik həcmi 270 coul/kq-dır. Buz və ya qarın əriməsinə tələb olunan istilik həmin çəkidə olan suyun 0–dan 80 °C-dək qızdırılması üçün lazımdır. Bu sistem yerin istilik sisteminin qorunmasında vacib amil sayılır.

Buza təbiətdə adi buz və qar, qırov və s. şəklində rast gəlinir. Öz ağırlığı altında plastik forma alır. Buz suya nisbətən təmiz olur, çünki, buz kristalı qəfəsində ilk növbədə su molekulları durur. Ancaq buz duzludursa bu suyun duzlu dəniz suyundan yaranması ilə bağlıdır.

Buzdan praktikada istifadə edilməsi

 
İqlu evləri

Şimal qütbündə yaşayan yerli xalqlar buzdan iqlu adlanan evlər quraşdırırlar.

İstinadlar

  1. (video)

Həmçinin bax

bərk, aqreqat, halında, olan, mineral, bəzən, dedikdə, bərk, aqreqat, halında, olan, maddələr, nəzərdə, tutulur, məsələn, quru, ammiak, buzu, metan, buzu, mündəricat, buzunun, əsas, xüsusiyyətləri, praktikada, istifadə, edilməsi, istinadlar, həmçinin, baxsu, b. Buz berk aqreqat halinda olan su mineral Bezen buz dedikde berk aqreqat halinda olan maddeler de nezerde tutulur Meselen quru buz ammiak buzu ve ya metan buzu Mundericat 1 Su buzunun esas xususiyyetleri 2 Buzdan praktikada istifade edilmesi 3 Istinadlar 4 Hemcinin baxSu buzunun esas xususiyyetleri RedakteHazirda uc amorf ve 15 kristal formali buz modifikasiyasi melumdur Buzun faza diaqrammasi Tezyiq loqarifmik masstabda sagdaki temperatur Selsi ile derecede sagda Kelvinle 1 maye fazasi Tebii sekilde Yerde buz ancaq bir kristal modifikasiyada geksoqonal sinqoniya Buz Ih seklinde movcuddur Ih buzunda her N2O molekulu eyni mesafede yerlesen dord molekulla ehate edilir Bu mesafe 2 76 A ye beraberdir ve duz tetraderin zirvesinde yerlesir Ih buzunun kristallik strukturu Kesik xetlerle hidrogen elaqeleri gosterilib Buzun sixligi 0 C de 916 7 kq m dir bu ise suyun 999 8 kq m sixligindan azdir Buna gore de su buza cevrilerken oz hecmini teqriben 9 artirir 1 Buz sudan yungul olduguna gore su hovzelerinde suyun ust sethini ortur ve bununla da suyun tam donmasinin qarsisini alir Buzun erimesi ucun teleb olunan istilik hecmi 330 coul kq dir Numune ucun demirin erimesi ucun teleb olunan istilik hecmi 270 coul kq dir Buz ve ya qarin erimesine teleb olunan istilik hemin cekide olan suyun 0 dan 80 C dek qizdirilmasi ucun lazimdir Bu sistem yerin istilik sisteminin qorunmasinda vacib amil sayilir Buza tebietde adi buz ve qar qirov ve s seklinde rast gelinir Oz agirligi altinda plastik forma alir Buz suya nisbeten temiz olur cunki buz kristali qefesinde ilk novbede su molekullari durur Ancaq buz duzludursa bu suyun duzlu deniz suyundan yaranmasi ile baglidir Buzdan praktikada istifade edilmesi Redakte Iqlu evleri Simal qutbunde yasayan yerli xalqlar buzdan iqlu adlanan evler qurasdirirlar Istinadlar Redakte video Hemcinin bax RedakteBuzlaq BuzbaglamaMenbe https az wikipedia org w index php title Buz amp oldid 5216022, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.