Birinci Portuqaliya Respublikası (port.Primeira República Portuguesa) — Portuqaliya tarixində 1910-cu ildə baş veren inqilab ilə 1926-cı il dövlət çevrilişi arasındakı 16 illik dövr. Portuqaliyanın 1908-ci ildəki regisidi və respublikaçıların ölkə hökumətindəki artan rolu, anti-katolik, anti-monarxist, liberal yönümlü duyğuların artmasına səbəb oldu. Əsrlər boyu davam edən Portuqaliya krallığının mühafizəkar təməllərinin çökməsi çox sürətlə baş verdi. Cümhuriyyətin mövcudluğunun ilk iki ilində bir çox demokratik islahatlar aparıldı: ümumtəhsil məktəbi sisteminin genişləndirilməsinə başlandı, 1911-ci ildə Portuqaliyalı işçilər tətil hüququ aldılar və vergi islahatı da həyata keçirildi. İlk respublika parlamenti 1911-ci ilin mayında seçildi.
İlk respublika dövründə ölkədə həddindən artıq qeyri-sabitlik yaşandı — 1910-1926-cı illərdə 44 hökumət dəyişdirildi, 24 qiyam, 158 ümumi tətil, narazı hərbi personalın iştirakı ilə 17 dövlət çevrilişi cəhdləri oldu. 1921-ci ildə, Qanlı Gecə deyilən zaman, putşistlər tərəfindən istefa etmək məcburiyyətində qalan Baş nazir Antonio Qranju və bir sıra digər siyasətçilər öldürüldü. Cümhuriyyətin səkkiz prezidentindən yalnız biri bütün müddətə xidmət etdi. 18-ci çevriliş cəhdi Portuqaliya ordusunun hakimiyyəti ələ keçirməsi ilə nəticələndi. 1926-1933-cü illərdəki İkinci Portuqaliya Respublikası belə quruldu və yeni bir konstitusiya qəbul edildikdən sonra Yeni Dövlət (1933-1976) adlanan sözdə Salazar diktatorluğuna çevrildi.
İstinadlar
Payne, A history of Spain and Portugal (1973) 2: 559
Maier, Hans. Totalitarianism and Political Religions. trans. Jodi Bruhn. Routledge. 2004. səh. 106. ISBN0-7146-8529-1.
IAMDUDUM: ON THE LAW OF SEPARATION IN PORTUGAL Papal Encyclicals Online
José Miguel Sardica. The Memory of the Portuguese First Republic throughout the Twentieth Century. (2011).
Ədəbiyyat
Leal, Ernesto Castro. "Parties and political identity: the construction of the party system of the Portuguese Republic (1910–1926)." E-journal of Portuguese History 7#1 (2009): 37–44. Online[ölü keçid]
Meneses, Filipe Ribeiro De. Afonso Costa (London: Haus Publishing, 2010); 227 pp. excerpt
Sardica, José Miguel. "The Memory of the Portuguese First Republic throughout the Twentieth Century," E-Journal of Portuguese History (Summer 2011) 9#1: 1–27. online
Wheeler, Douglas L. "The Portuguese revolution of 1910." Journal of Modern History (1972): 172–194. in JSTOR
Wheeler, Douglas L. Republican Portugal: a political history, 1910–1926 (U of Wisconsin Press, 1999)
May 23, 2022
birinci, portuqaliya, respublikası, port, primeira, república, portuguesa, portuqaliya, tarixində, 1910, ildə, baş, veren, inqilab, ilə, 1926, dövlət, çevrilişi, arasındakı, illik, dövr, portuqaliyanın, 1908, ildəki, regisidi, respublikaçıların, ölkə, hökuməti. Birinci Portuqaliya Respublikasi port Primeira Republica Portuguesa Portuqaliya tarixinde 1910 cu ilde bas veren inqilab ile 1926 ci il dovlet cevrilisi arasindaki 16 illik dovr 1 Portuqaliyanin 1908 ci ildeki regisidi ve respublikacilarin olke hokumetindeki artan rolu anti katolik anti monarxist liberal yonumlu duygularin artmasina sebeb oldu Esrler boyu davam eden Portuqaliya kralliginin muhafizekar temellerinin cokmesi cox suretle bas verdi Cumhuriyyetin movcudlugunun ilk iki ilinde bir cox demokratik islahatlar aparildi umumtehsil mektebi sisteminin genislendirilmesine baslandi 1911 ci ilde Portuqaliyali isciler tetil huququ aldilar ve vergi islahati da heyata kecirildi Ilk respublika parlamenti 1911 ci ilin mayinda secildi 2 Birinci Portuqaliya RespublikasiBayraq GerbStatusuMetropoliyaPaytaxtiLissabonResmi dilleriportuqal diliIdareetme formasiRespublikaTarixi Yaranmasi5 oktyabr 1910 Suqutu28 may 1926Erazisi Umumi92 391 km Ilk respublika dovrunde olkede heddinden artiq qeyri sabitlik yasandi 1910 1926 ci illerde 44 hokumet deyisdirildi 24 qiyam 158 umumi tetil narazi herbi personalin istiraki ile 17 dovlet cevrilisi cehdleri oldu 1921 ci ilde Qanli Gece deyilen zaman putsistler terefinden istefa etmek mecburiyyetinde qalan Bas nazir Antonio Qranju ve bir sira diger siyasetciler olduruldu Cumhuriyyetin sekkiz prezidentinden yalniz biri butun muddete xidmet etdi 3 18 ci cevrilis cehdi Portuqaliya ordusunun hakimiyyeti ele kecirmesi ile neticelendi 1926 1933 cu illerdeki Ikinci Portuqaliya Respublikasi bele quruldu ve yeni bir konstitusiya qebul edildikden sonra Yeni Dovlet 1933 1976 adlanan sozde Salazar diktatorluguna cevrildi 4 Istinadlar Redakte Payne A history of Spain and Portugal 1973 2 559 Maier Hans Totalitarianism and Political Religions trans Jodi Bruhn Routledge 2004 seh 106 ISBN 0 7146 8529 1 IAMDUDUM ON THE LAW OF SEPARATION IN PORTUGAL Papal Encyclicals Online Jose Miguel Sardica The Memory of the Portuguese First Republic throughout the Twentieth Century 2011 Edebiyyat RedakteLeal Ernesto Castro Parties and political identity the construction of the party system of the Portuguese Republic 1910 1926 E journal of Portuguese History 7 1 2009 37 44 Online olu kecid Meneses Filipe Ribeiro De Afonso Costa London Haus Publishing 2010 227 pp excerpt Sardica Jose Miguel The Memory of the Portuguese First Republic throughout the Twentieth Century E Journal of Portuguese History Summer 2011 9 1 1 27 online Wheeler Douglas L The Portuguese revolution of 1910 Journal of Modern History 1972 172 194 in JSTOR Wheeler Douglas L Republican Portugal a political history 1910 1926 U of Wisconsin Press 1999 Menbe https az wikipedia org w index php title Birinci Portuqaliya Respublikasi amp oldid 6040307, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
