Bu macar bəstəkarı 22 yaşındaykən 1848-1849 inqilabının lideri və Ferensin atası Layoş Koşutun həyatından bəhs edən simfonik şeirini yazıb.
İlk ifası zamanı Avstriya milli marşının karikaturatik səsləndirilməsi qalmaqallara yol açsa da, çox bəyənilir.
Peşə həyatının əvvəllərində fransız mühitinin təsiri altında qaldığı üçün ilk əsərlərində politonallığın bəzi ünsürləri görünür. Amma daha sonralar bu "vəsait"dən yararlanmayıb. Bunun əvəzinə Şərqi Avropa, ən çox da macar və rumın xalq üslublarını araşdırıb. Musiqisi hər nə qədər harmoniya baxımından gərgin və qarmaqarışıq olsa da, kökünü xalq musiqisinin modal silsiləsindən diqqətlə seçilmiş harmonik tonallıqdan götürüb.
Bartokun musiqisi və şəxsiyyəti nasistlərlə ittifaqda olan macar hakimiyyətini və kilsəni qıcıqlandırıb və o, vətənə xəyanətdə ittiham edilib. Əksəriyyəti yəhudi olan bəzi önəmli bəstəkarların əsərlərinin nasistlər tərəfindən qadağan edilməsi səbəbindən o, Göbbelsə bir məktub yazaraq öz adının da həmin siyahıya salınmasını tələb edir və əsərlərinin Almaniya, eyni zamanda ona bağlı olan ölkələrdə səsləndirilməsinə izn vermədiyini bildirir. 1939-cu ildə Ahmet Adnan Sayquna yazdığı məktubda ölkəsindən uzaqlaşmağa qərar verdiyini və Türkiyədə işləyə biləcəyini söyləsə də, müraciəti cavabsız qalır və beləcə, onun Türkiyəyə gəlməsinə imkan verilmir. Bundan sonra o, ABŞ-a gedir.
Əsərlərində Stravinski kimi axsaq üsuldan istifadə edən Bartok musiqidə o zamana qədər bolqar ritmi adlandırılan ritm üçün rumın etno-musiqişünası Konstantin Brailuy ilə birlikdə "axsaq" terminini təklif edib və bunu musiqişünaslığa gətirib.
Folklor bilicisi kimi
Bela Bartok – dahi bəstəkar, pianoçu və Macarıstan, Rumıniya, Slovakiya, Serbiya, Bolqarıstan, Ukrayna, Xorvatiya, Türkiya və ərəb ölkələri folklorunun ən tanınmış araşdırıcısıdır (3 marka və bir blok). Onun musiqi yaradıcılığı folklorun ən əski və dərin qatlarından qidalanan qeyri-adi melodika və ritmlə seçilir. Bela Bartokun bir sıra əsərləri, o cümlədə «9 sehrli maral» kantatasının klavirı (blok) və «Göysaqqallı hersoq» operası macar markalarında öz əksini tapmışlar. «Ağacdan düzəldilmiş şahzadə» baletindən səhnə isə Monqolustan miniatüründə öz əksini tapıb.
B. Bartokun ən yaxın dostu və silahdaşı Zoltan Koday onun araşdırmalarını davam etdirməklə yanaşı, özünün yaddaqalan əsərləri ilə macar musiqi mədəniyyətini zənginləşdirmişdir. 1982-ci ildə çıxan blok onun xatirəsini yad edir.
1963-cü ildə Macarıstan poçtu ilə buraxılan Budapeşt musiqi akademiyasının professoru, romantik simfonik poemalar və kamera əsərlərin müəllifi Leo Veynerin də xatirəsinə əklil qoydu.
Macarıstanın bugünkü musiqili həyatı filatelist materiallarda öz geniş əksini tapıb. Sıradakı markada ölkənin musiqi incəsənətinin yüksəlişinin rəmzi kimi violonçelli qız təsvir olunub.
Macarıstan opera teatrını da markalarda tanımaq olar. I miniatür teatrın memarı Mikloş Iblə, 1984-cü ildə buraxılan blok isə opera teatrının açılışının 100 illiyinə həsr olunub.
Məhz markalarda öz musiqisini geniş və çoxqalarlı «səsləndirdiyinə» görə Macarıstan ən filatelist ölkələr arasında sayımlı yerlərdən birini tutur.
С. Сигитов. Ладовая система Белы Бартока позднего периода творчества. 2012-12-28 at the Wayback Machine
Чудесный мандарин 2014-04-14 at the Wayback Machine — либретто и фотографии балета в постановке Театра классического балета п/р Н. Касаткиной и В. Василёва.
Э.Денисов «Струнные квартеты Белы Бартока» 2013-08-06 at the Wayback Machine. //«Современная музыка и проблемы эволюции композиторской техники», М.:Советский композитор, — 1986.
Bəstəkar ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
Noyabr 04, 2021
bela, bartok, bartók, béla, viktor, jános, ˈbɒrtoːk, ˈbeːlɒ, mart, 1881, sânnicolau, mare, timiș, county, sentyabr, 1945, york, york, ştatı, macarıstan, bəstəkarı, folklorşünası, bartók, bélaümumi, məlumatlardoğum, tarixi, mart, 1881, 1881, doğum, yeri, sânnic. Bela Bartok mac Bartok Bela Viktor Janos ˈbɒrtoːk ˈbeːlɒ 25 mart 1881 1 2 3 Sannicolau Mare d Timiș County d 5 26 sentyabr 1945 4 1 2 Nyu York Nyu York stati 4 Macaristan bestekari folklorsunasi Bela Bartokmac Bartok BelaUmumi melumatlarDogum tarixi 25 mart 1881 1881 03 25 1 2 3 Dogum yeri Sannicolau Mare d Timiș County d Avstriya Macaristan 5 Vefat tarixi 26 sentyabr 1945 1945 09 26 4 1 2 64 yasinda Vefat yeri Nyu York Nyu York stati ABS 4 Vefat sebebi leykozDefn yeri Fernkliff qebiristanligi d Farkasreti mezarligiVetendasligi Macaristan 6 Avstriya Macaristan ABSMusiqici melumatlariFealiyyeti bestekar pianocu xareoqraf muellim pedaqoq musiqisunas musiqi pedaqoqu musiqi etnoqrafi d universitet muellimi d collector of folk music d entomoloq musiqiciJanrlar opera klassik musiqiMusiqi aleti pianoTehsili Ferens List Musiqi Akademiyasi 1903 7 Uzvluyu Macaristan Elmler AkademiyasiMukafatlari Kosut mukafati d 1948 bartok hu mac Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Heyati 1 1 Folklor bilicisi kimi 2 Istinadlar 3 Xarici kecidlerHeyati RedakteBu macar bestekari 22 yasindayken 1848 1849 inqilabinin lideri ve Ferensin atasi Layos Kosutun heyatindan behs eden simfonik seirini yazib Ilk ifasi zamani Avstriya milli marsinin karikaturatik seslendirilmesi qalmaqallara yol acsa da cox beyenilir Pese heyatinin evvellerinde fransiz muhitinin tesiri altinda qaldigi ucun ilk eserlerinde politonalligin bezi unsurleri gorunur Amma daha sonralar bu vesait den yararlanmayib Bunun evezine Serqi Avropa en cox da macar ve rumin xalq uslublarini arasdirib Musiqisi her ne qeder harmoniya baximindan gergin ve qarmaqarisiq olsa da kokunu xalq musiqisinin modal silsilesinden diqqetle secilmis harmonik tonalliqdan goturub Bartokun musiqisi ve sexsiyyeti nasistlerle ittifaqda olan macar hakimiyyetini ve kilseni qiciqlandirib ve o vetene xeyanetde ittiham edilib Ekseriyyeti yehudi olan bezi onemli bestekarlarin eserlerinin nasistler terefinden qadagan edilmesi sebebinden o Gobbelse bir mektub yazaraq oz adinin da hemin siyahiya salinmasini teleb edir ve eserlerinin Almaniya eyni zamanda ona bagli olan olkelerde seslendirilmesine izn vermediyini bildirir 1939 cu ilde Ahmet Adnan Sayquna yazdigi mektubda olkesinden uzaqlasmaga qerar verdiyini ve Turkiyede isleye bileceyini soylese de muracieti cavabsiz qalir ve belece onun Turkiyeye gelmesine imkan verilmir Bundan sonra o ABS a gedir Eserlerinde Stravinski kimi axsaq usuldan istifade eden Bartok musiqide o zamana qeder bolqar ritmi adlandirilan ritm ucun rumin etno musiqisunasi Konstantin Brailuy ile birlikde axsaq terminini teklif edib ve bunu musiqisunasliga getirib Folklor bilicisi kimi Redakte Bela Bartok dahi bestekar pianocu ve Macaristan Ruminiya Slovakiya Serbiya Bolqaristan Ukrayna Xorvatiya Turkiya ve ereb olkeleri folklorunun en taninmis arasdiricisidir 3 marka ve bir blok Onun musiqi yaradiciligi folklorun en eski ve derin qatlarindan qidalanan qeyri adi melodika ve ritmle secilir Bela Bartokun bir sira eserleri o cumlede 9 sehrli maral kantatasinin klaviri blok ve Goysaqqalli hersoq operasi macar markalarinda oz eksini tapmislar Agacdan duzeldilmis sahzade baletinden sehne ise Monqolustan miniaturunde oz eksini tapib B Bartokun en yaxin dostu ve silahdasi Zoltan Koday onun arasdirmalarini davam etdirmekle yanasi ozunun yaddaqalan eserleri ile macar musiqi medeniyyetini zenginlesdirmisdir 1982 ci ilde cixan blok onun xatiresini yad edir 1963 cu ilde Macaristan poctu ile buraxilan Budapest musiqi akademiyasinin professoru romantik simfonik poemalar ve kamera eserlerin muellifi Leo Veynerin de xatiresine eklil qoydu Macaristanin bugunku musiqili heyati filatelist materiallarda oz genis eksini tapib Siradaki markada olkenin musiqi incesenetinin yukselisinin remzi kimi violoncelli qiz tesvir olunub Macaristan opera teatrini da markalarda tanimaq olar I miniatur teatrin memari Miklos Ible 1984 cu ilde buraxilan blok ise opera teatrinin acilisinin 100 illiyine hesr olunub Mehz markalarda oz musiqisini genis ve coxqalarli seslendirdiyine gore Macaristan en filatelist olkeler arasinda sayimli yerlerden birini tutur Istinadlar Redakte 1 2 3 4 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 1 2 3 4 Bela Bartok Encyclopaedia Britannica ing 1 2 Bela Bartok Internet Broadway Database ing 2000 1 2 3 4 Bartok Bela Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorova 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 1 2 Almaniya Milli Kitabxanasi Berlin Dovlet Kitabxanasi Bavariya Dovlet Kitabxanasi Avstriya Milli Kitabxanasi Record 118506900 Umumi tenzimleme nezareti GND 2012 2016 LIBRIS 2018 http lfze hu lexikon nagy elodok lexikon 1861Xarici kecidler Redakte Vikianbarda Bela Bartok ile elaqeli mediafayllar var Statya olu kecid v Boyuk Sovet Ensiklopediyasi statya v Muzykalnoj enciklopedii Sajt muzeya Bartoka Hronologiya sochinenij Arxivlesdirilib 2006 05 28 at the Wayback Machine Stranica na sajte IMDB Statya na Belcanto ru S Sigitov Ladovaya sistema Bely Bartoka pozdnego perioda tvorchestva Arxivlesdirilib 2012 12 28 at the Wayback Machine Chudesnyj mandarin Arxivlesdirilib 2014 04 14 at the Wayback Machine libretto i fotografii baleta v postanovke Teatra klassicheskogo baleta p r N Kasatkinoj i V Vasilyova E Denisov Strunnye kvartety Bely Bartoka Arxivlesdirilib 2013 08 06 at the Wayback Machine Sovremennaya muzyka i problemy evolyucii kompozitorskoj tehniki M Sovetskij kompozitor 1986 Bestekar ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Bela Bartok amp oldid 5721496, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
