fbpx
Wikipedia

Bakı yarmarkaları (1920-ci illər)

Avqust 04, 2021

Bakı yarmarkaları — 1920-ci illərdə Bakıda təşkil olunmuş beynəlxalq ticarət tədbirləri.

Dördüncü Bakı yarmarkası, 1925-ci il (Filmdən fraqment).

Birinci Bakı Yarmarkası

Birinci Bakı Yarmarkası 1922-ci il sentyabrın 15-də təntənəli şəkildə açılmış və öz işini 1922-ci il noyabrın 15-də sona çatdırmışdır.

Məqsədi

Bakı yarmarkasının məqsədi Rusiya və Yaxın Şərq bazarları ilə əmtəə dövriyyəsini qaydaya salmaq idi.

İştirakçılar

Sentyabrın 15-də hələ yarmarkanın açılışı ərəfəsində 37 ticarət firması qeydiyyata düşmüşdü. Onlardan 16-sı dövlət, 2-si kooperativ, 19-u xüsusi firmalar idi. 9 firma Rusiya və yerli, 4 firma İran firması idi. 4 firma təsadüfü müqavilələrlə işləyən firmalar idi. Noyabrın 15-də isə - yarmarkanın bağlandığı vaxt artıq 150 firma fəaliyyət göstərirdi ki, bunlardan da 28-i dövlət, 2-si kooperativ, 120-si xüsusi firmalar idi. Xüsusi firmalardan 45-i rus və yerli, 16-si İran, 5 xarici, 55-i təsadüfü firmalar idi.

Yerli iştirakçılar

  • "Azipək";
  • "Azdəri";
  • "Azneft";
  • "Azfarmsənaye";
  • "Azərittifaq";
  • "Azərtütün";
  • və s. birlik və trestlər.

Yarmarkada həmçinin, "Azdövlətbank"ın şöbəsi fəaliyyət göstərirdi.

Xarici iştirakçılar

1922-ci il sentyabrın 14-də RSFSR-in İrandakı səlahiyyətli nümayəndəsi bütün İran tacirlərinə müraciət edərək bildirir ki,

"Sentyabrın 15-də Bakı şəhərində yarmarka açılacaq... Tacirlərin yarmarkaya gəlməsi sərbəstdir və xarici ticarət orqanlarının icazəsi olmadan həyata keçirilir."

Həmçinin, 1922-ci il oktyabr ayının ortalarında yarmarkanın lisenziya bürosu "Zakvneştorq"dan Bakı yarmarkası zamanı "Rosvneştorq", "Zakvneştorq", "Sentrsoyuz" və "Zaksoyuz"dan alınmış Qərbi Avropada istehsal olunan malların İrana maneəsiz ixracına icazə verildiyini bildirən teleqram almışdır.

İran tacirləri Bakı yarmarkalarına pambıq, düyü, yun, mum, tumac, quru meyvələr, gənəgərçək yağı, kitrə və s. gətirmiş, Bakıdan isə qənd, parça, şüşə və rezin məhsulları, kağız, dəmir və polad məmulatları və s. aparmışlar.

İranla yanaşı bu yarmarkalarda Türkiyə və Əfqanıstan tacirləri də iştirak etmişdirlər.

Ticarət dövriyyəsi

Birinci Bakı Yarmarkasının ümumi dövriyyəsi 1865 min rubl, yük dövriyyəsi isə 494252 pud olmuşdur.

İran tacirləri yarmarkaya 138885 pud mal gətirib, buradan vətənə 69594 pud mal apardılar. İranla ticarət dövriyyəsi 220 min rubla bərabər idi.

Əmtəə dövriyəsinin həcminə görə, Birinci Bakı Yarmarkası Nijni Novqorod Yarmarkasından sonra 2-ci yeri tuturdu.

Növbəti yarmarkalar

İlk yarmarkadan sonra Bakı yarmarkalarının keçirilməsi ənənəyə çevrilmişdir. Ümumilikdə 1922-ci ildən 1929-cu ilə qədər (1928-ci il istisna olmaqla) 7 yarmarka təşkil olunmuş, 1925-ci ildən isə ümumittifaq əhəmiyyətli olmuşdur.

Beləliklə, qeyd etmək lazımdır ki, Bakı yarmarkalarının nüfuzu olduqca yüksək olmuş, yalnız qonşu dövlətlərin deyil, başqa xarici ölkələrin də diqqətini özünə cəlb etmişdir. Hər dəfə yarmarkalarda əvvəlkinə nisbətən daha çox İran tacirləri iştirak etmiş və müvafiq olaraq, ildən-ilə iki qonşu dövlət arasında ticarət dövriyyəsi artmışdır.

1923-cü ildə Bakı Yarmarkası binalarının layihələrində milli memarlıq ənənələri öz əksini tapmışdır.

1925-ci ilin aprel ayında açılan Bakı Yarmarkasının sifarişi ilə "Dördüncü Bakı yarmarkası" adlı film çəkilmişdir. Filmdə yarmarkadan görüntülər əks etdirilmiş, SSRİ-nin Şərqdəki xarici ticarət problemlərinə toxunulmuşdur.

Bu yarmarkalar 1927-ci ildə SSRİ və İran arasında ticarət sazişinin bağlanması üçün də zəmin yaratmışdır.

1927-ci ilin oktyabr ayında Paris şəhərinin Ticarət Palatası Zaqafqaziya Xalq Ticarət Komissarlığına müraciət edərək, Bakı yarmarkaları haqqında müfəssəl məlumatın göndərilməsini xahiş etmişdir.

1930-cu il martın 16-da SSRİ Əmək və Müdafiə Şurasının qərarı ilə Nijni Novqorod və Bakı yarmarkaları ləğv edilmişdir.

Ümumi ticarət dövriyyəsi

Mənbə: Cavanşir Vəkilov. BAKI YARMARKALARI VƏ İRAN: XX ƏSRİN 20-Cİ İLLƏRİ. "Diplomatiya aləmi" jurnalı, 2003, № 2, səh. 72-74.  (azərb.)

Sıra İl Ümumi dövriyyə İranla dövriyyə
I 1922 1865 min 220 min
II 1923 4776 min 1432 min
III 1924 8470 min 3939 min
IV 1925 16109 min 8256 min
V 1926 16283 min 9207 min
VI 1927 31220 min 23165 min
VII 1929 36600 min 16164 min
  • Qeyd: Dövriyyə rublla göstərilmişdir.

Həmçinin bax

Ədəbiyyat

  • Məmmədov A.Ə. Bakı yarmarkalarının beynəlxalq ticarət-iqtisadi əlaqələrində rolu (1920-ci illər). // Üçüncü Bakı beynəlxalq simpoziumu. Bakı, 1997.  (azərb.)
  • Vəkilov C.M. Azərbaycan Respublikası və İran: 40-cı illər. Bakı, Elm nəşriyyatı, 1991.  (azərb.)

İstinadlar

  1. ↑ Cavanşir Vəkilov. BAKI YARMARKALARI VƏ İRAN: XX ƏSRİN 20-Cİ İLLƏRİ. "Diplomatiya aləmi" jurnalı, 2003, № 2, səh. 72-75.  (azərb.)
  2. ↑ Azərbaycan tarixi 2016-03-05 at the Wayback Machine. Yeddi cilddə. VI cild (aprel 1920 - iyun 1941), Bakı, "Elm", 2008, səh. 385.  (azərb.)
  3. ↑ Seyfəddin Səməndərov. XX əsrin 20-ci illərinin əvvəllərində Azərbaycanda daxili və xarici ticarət, gömrük işinin təşkili ilə əlaqədar dəyərləndirmələ 2014-07-01 at the Wayback Machine. "Azərbaycanın vergi jurnalı", 2012, № 2, səh. 142.  (azərb.)
  4. B.Quxmanın "Bakı yarmarkasının fəaliyyətinin nəticələri" məqaləsi. "Экономический вестник" (Еженедельный орган Высшего Совета АССР), Баку: 1922, №22, s. 9-11, №22  (rus.)
  5. Azərbaycan tarixi 2016-03-05 at the Wayback Machine. Yeddi cilddə. VI cild (aprel 1920 - iyun 1941), Bakı, "Elm", 2008, səh. 224.  (azərb.)
  6. "YouTube"də Filmin videosu.
  7. Azərbaycan tarixi 2016-03-05 at the Wayback Machine. Yeddi cilddə. VI cild (aprel 1920 - iyun 1941), Bakı, "Elm", 2008, səh. 392.  (azərb.)
  8. Azərbaycan tarixi 2016-03-05 at the Wayback Machine. Yeddi cilddə. VI cild (aprel 1920 - iyun 1941), Bakı, "Elm", 2008, səh. 468.  (azərb.)

Avqust 04, 2021
bakı, yarmarkaları, 1920, illər, bakı, yarmarkaları, 1920, illərdə, bakıda, təşkil, olunmuş, beynəlxalq, ticarət, tədbirləri, dördüncü, bakı, yarmarkası, 1925, filmdən, fraqment, mündəricat, birinci, bakı, yarmarkası, məqsədi, iştirakçılar, yerli, iştirakçılar. Baki yarmarkalari 1920 ci illerde Bakida teskil olunmus beynelxalq ticaret tedbirleri 1 Dorduncu Baki yarmarkasi 1925 ci il Filmden fraqment Mundericat 1 Birinci Baki Yarmarkasi 1 1 Meqsedi 1 2 Istirakcilar 1 2 1 Yerli istirakcilar 1 2 2 Xarici istirakcilar 1 3 Ticaret dovriyyesi 2 Novbeti yarmarkalar 3 Umumi ticaret dovriyyesi 4 Hemcinin bax 5 Edebiyyat 6 IstinadlarBirinci Baki Yarmarkasi RedakteBirinci Baki Yarmarkasi 1922 ci il sentyabrin 15 de tenteneli sekilde acilmis 2 ve oz isini 1922 ci il noyabrin 15 de sona catdirmisdir 1 Meqsedi Redakte Baki yarmarkasinin meqsedi Rusiya ve Yaxin Serq bazarlari ile emtee dovriyyesini qaydaya salmaq idi 3 Istirakcilar Redakte Sentyabrin 15 de hele yarmarkanin acilisi erefesinde 37 ticaret firmasi qeydiyyata dusmusdu Onlardan 16 si dovlet 2 si kooperativ 19 u xususi firmalar idi 9 firma Rusiya ve yerli 4 firma Iran firmasi idi 4 firma tesadufu muqavilelerle isleyen firmalar idi Noyabrin 15 de ise yarmarkanin baglandigi vaxt artiq 150 firma fealiyyet gosterirdi ki bunlardan da 28 i dovlet 2 si kooperativ 120 si xususi firmalar idi Xususi firmalardan 45 i rus ve yerli 16 si Iran 5 xarici 55 i tesadufu firmalar idi 3 4 Yerli istirakcilar Redakte Azipek Azderi Azneft Azfarmsenaye Azerittifaq Azertutun ve s birlik ve trestler 1 Yarmarkada hemcinin Azdovletbank in sobesi fealiyyet gosterirdi 1 Xarici istirakcilar Redakte 1922 ci il sentyabrin 14 de RSFSR in Irandaki selahiyyetli numayendesi butun Iran tacirlerine muraciet ederek bildirir ki Sentyabrin 15 de Baki seherinde yarmarka acilacaq Tacirlerin yarmarkaya gelmesi serbestdir ve xarici ticaret orqanlarinin icazesi olmadan heyata kecirilir 2 Hemcinin 1922 ci il oktyabr ayinin ortalarinda yarmarkanin lisenziya burosu Zakvnestorq dan Baki yarmarkasi zamani Rosvnestorq Zakvnestorq Sentrsoyuz ve Zaksoyuz dan alinmis Qerbi Avropada istehsal olunan mallarin Irana maneesiz ixracina icaze verildiyini bildiren teleqram almisdir 1 Iran tacirleri Baki yarmarkalarina pambiq duyu yun mum tumac quru meyveler genegercek yagi kitre ve s getirmis Bakidan ise qend parca suse ve rezin mehsullari kagiz demir ve polad memulatlari ve s aparmislar 1 Iranla yanasi bu yarmarkalarda Turkiye ve Efqanistan tacirleri de istirak etmisdirler 1 Ticaret dovriyyesi Redakte Birinci Baki Yarmarkasinin umumi dovriyyesi 1865 min rubl yuk dovriyyesi ise 494252 pud olmusdur 1 Iran tacirleri yarmarkaya 138885 pud mal getirib buradan vetene 69594 pud mal apardilar Iranla ticaret dovriyyesi 220 min rubla beraber idi 1 Emtee dovriyesinin hecmine gore Birinci Baki Yarmarkasi Nijni Novqorod Yarmarkasindan sonra 2 ci yeri tuturdu 1 Novbeti yarmarkalar RedakteIlk yarmarkadan sonra Baki yarmarkalarinin kecirilmesi eneneye cevrilmisdir Umumilikde 1922 ci ilden 1929 cu ile qeder 1928 ci il istisna olmaqla 7 yarmarka teskil olunmus 1925 ci ilden ise umumittifaq ehemiyyetli olmusdur 1 Belelikle qeyd etmek lazimdir ki Baki yarmarkalarinin nufuzu olduqca yuksek olmus yalniz qonsu dovletlerin deyil basqa xarici olkelerin de diqqetini ozune celb etmisdir 1 Her defe yarmarkalarda evvelkine nisbeten daha cox Iran tacirleri istirak etmis ve muvafiq olaraq ilden ile iki qonsu dovlet arasinda ticaret dovriyyesi artmisdir 1 1923 cu ilde Baki Yarmarkasi binalarinin layihelerinde milli memarliq eneneleri oz eksini tapmisdir 5 1925 ci ilin aprel ayinda acilan Baki Yarmarkasinin sifarisi ile Dorduncu Baki yarmarkasi adli film cekilmisdir Filmde yarmarkadan goruntuler eks etdirilmis 6 SSRI nin Serqdeki xarici ticaret problemlerine toxunulmusdur Bu yarmarkalar 1927 ci ilde SSRI ve Iran arasinda ticaret sazisinin baglanmasi ucun de zemin yaratmisdir 1 1927 ci ilin oktyabr ayinda Paris seherinin Ticaret Palatasi Zaqafqaziya Xalq Ticaret Komissarligina muraciet ederek Baki yarmarkalari haqqinda mufessel melumatin gonderilmesini xahis etmisdir 1 1930 cu il martin 16 da SSRI Emek ve Mudafie Surasinin qerari ile Nijni Novqorod ve Baki yarmarkalari legv edilmisdir 7 Umumi ticaret dovriyyesi RedakteMenbe Cavansir Vekilov BAKI YARMARKALARI VE IRAN XX ESRIN 20 CI ILLERI Diplomatiya alemi jurnali 2003 2 seh 72 74 azerb Sira Il Umumi dovriyye Iranla dovriyyeI 1922 1865 min 220 minII 1923 4776 min 1432 minIII 1924 8470 min 3939 minIV 1925 16109 min 8256 minV 1926 16283 min 9207 minVI 1927 31220 min 23165 minVII 1929 36600 min 16164 minQeyd Dovriyye rublla gosterilmisdir Hemcinin bax RedakteDorduncu Baki yarmarkasi film 1925 Edebiyyat RedakteMemmedov A E Baki yarmarkalarinin beynelxalq ticaret iqtisadi elaqelerinde rolu 1920 ci iller Ucuncu Baki beynelxalq simpoziumu Baki 1997 8 azerb Vekilov C M Azerbaycan Respublikasi ve Iran 40 ci iller Baki Elm nesriyyati 1991 azerb Istinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 Cavansir Vekilov BAKI YARMARKALARI VE IRAN XX ESRIN 20 CI ILLERI Diplomatiya alemi jurnali 2003 2 seh 72 75 azerb 1 2 Azerbaycan tarixi Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine Yeddi cildde VI cild aprel 1920 iyun 1941 Baki Elm 2008 seh 385 azerb 1 2 Seyfeddin Semenderov XX esrin 20 ci illerinin evvellerinde Azerbaycanda daxili ve xarici ticaret gomruk isinin teskili ile elaqedar deyerlendirmele Arxivlesdirilib 2014 07 01 at the Wayback Machine Azerbaycanin vergi jurnali 2012 2 seh 142 azerb B Quxmanin Baki yarmarkasinin fealiyyetinin neticeleri meqalesi Ekonomicheskij vestnik Ezhenedelnyj organ Vysshego Soveta ASSR Baku 1922 22 s 9 11 22 rus Azerbaycan tarixi Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine Yeddi cildde VI cild aprel 1920 iyun 1941 Baki Elm 2008 seh 224 azerb YouTube de Filmin videosu Azerbaycan tarixi Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine Yeddi cildde VI cild aprel 1920 iyun 1941 Baki Elm 2008 seh 392 azerb Azerbaycan tarixi Arxivlesdirilib 2016 03 05 at the Wayback Machine Yeddi cildde VI cild aprel 1920 iyun 1941 Baki Elm 2008 seh 468 azerb Menbe https az wikipedia org w index php title Baki yarmarkalari 1920 ci iller amp oldid 5816481, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.