| Avstriya dilləri | |
|---|---|
| Ölkə | |
| Təsnifatı | |
| |
| Dil kodları | |
Avstriya dilləri — ölkədə rəsmi statusa malik olan və ya əhalinin müəyyən qrupları tərəfindən istifadə edilən dillər və dialektləri əhatə edir.Avstriyada əsas ünsiyyət dili alman dilidir. Bu dil ölkənin rəsmi dili olmaqla yanaşı, həm də lingua franca (ümumi ünsiyyət vasitəsi) funksiyasını yerinə yetirir.
Rəsmi dili
| ]Avstriya Respublikasının Konstitusiyasına əsasən, alman dili dövlətin rəsmi dilidir. Bütün rəsmi sənədlər, təhsil və dövlət idarəçiliyi bu dildə həyata keçirilir.
Dialektləri
| ]Avstriyada alman dilinin müxtəlif dialekt formaları geniş yayılıb. Əsasən iki böyük dialekt qrupu fərqləndirilir:
- Avstriya-Bavariya dialekti — Ölkənin əksər bölgələrində, xüsusilə Vyana, Aşağı Avstriya, Yuxarı Avstriya, Zalsburq, Ştiriya, Karintiya və Burgenland əyalətlərində danışılır.
- Alemann dialekti — Avstriyanın qərbində yerləşən Vorarlberq əyalətində yayılıb. Bu dialekt İsveçrə alman dili və Almaniyanın cənub-qərbində danışılan şvabis dialekti ilə yaxınlıq təşkil edir.
Azlıq dilləri
| ]
Avstriyada bir sıra azlıq dilləri də rəsmi olaraq tanınır və qorunur. Bu dillər aşağıdakılardır:
- Macar dili – əsasən Burgenland əyalətində yaşayan macar azlığı tərəfindən istifadə olunur.
- Slovencə – Karintiya və Ştiriya bölgələrindəki sloven azlığı tərəfindən danışılır.
- Xorvat dili (Burgenland xorvatcası) – Burgenland bölgəsində geniş yayılıb.
- Çex və slovak dilləri – Vyanada yaşayan çex və slovak azlıqları tərəfindən istifadə olunur.
- Romani dili – ölkədə yaşayan rom (çingənə) icması tərəfindən danışılır.
- Türk dili – rəsmi azlıq dili olmasa da, miqrant icması arasında geniş yayılmışdır.
Dil siyasəti
| ]Avstriya dövləti azlıq dillərinin qorunması və inkişaf etdirilməsi üçün müxtəlif hüquqi və praktiki tədbirlər görür. Avstriya Avropa Şurasının Regional və Azlıq Dilləri üzrə Xartiyasını ratifikasiya etmiş və bu çərçivədə bəzi azlıq dillərinə hüquqi status vermişdir.
Statistik məlumatları
| ]| Dil/Dialekt | Danışanların sayı (təxmini) | Əsas bölgələr | Status |
|---|---|---|---|
| Alman dili (standart) | ~8.5 milyon | Ümumrespublika | Rəsmi dil |
| Avstriya-Bavariya dialekti | ~6 milyon | Vyana, Aşağı Avstriya və s. | Regional dialekt |
| Alemann dialekti | ~300 min | Vorarlberq | Regional dialekt |
| Macar dili | ~30 min | Burgenland | Tanınmış azlıq dili |
| Slovencə | ~15 min | Karintiya, Ştiriya | Tanınmış azlıq dili |
| Burgenland xorvatcası | ~25 min | Burgenland | Tanınmış azlıq dili |
| Romani dili | ~10 min | Vyana və digər şəhərlər | Tanınmış azlıq dili |
| Türk dili | ~350 min | Vyana, Qraz və s. | Rəsmi azlıq dili deyil |
| Çex/Slovak dilləri | ~10 min | Vyana | Tanınmış azlıq dilləri |
İstinadlar
| ]- "Languages, culture and religion". www.migration.gv.at. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2023.
- "Bundes-Verfassungsgesetz Art. 8 (Austrian Constitution)" (alman). 23 noyabr 2023. 11 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2025.
- "Austria Destination Guide". Diversity Abroad (ingilis). 25 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2023.
- "Swiss German (Schwytzerdütsch) language, alphabets and pronunciation". www.omniglot.com. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2023.
- "Austria | Ethnologue Free". Ethnologue (Free All) (ingilis). 9 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2023.
- "German, Swiss | Ethnologue Free". Ethnologue (Free All) (ingilis). İstifadə tarixi: 25 dekabr 2023.
- "Romanian | Ethnologue Free". 9 mart 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2025.
- "Bavarian language, alphabet and pronunciation". www.omniglot.com. 25 dekabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2023.
- "Bavarian | Ethnologue Free". Ethnologue (Free All) (ingilis). 3 noyabr 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 dekabr 2023.
Xarici keçidlər
| ]- Official Language
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Avstriya dilleriOlke AvstriyaTesnifati vd Avstriya dilleri dd Dil kodlari Vikianbarda elaqeli mediafayllar Avstriya dilleri olkede resmi statusa malik olan ve ya ehalinin mueyyen qruplari terefinden istifade edilen diller ve dialektleri ehate edir Avstriyada esas unsiyyet dili alman dilidir Bu dil olkenin resmi dili olmaqla yanasi hem de lingua franca umumi unsiyyet vasitesi funksiyasini yerine yetirir Resmi dili span Avstriya Respublikasinin Konstitusiyasina esasen alman dili dovletin resmi dilidir Butun resmi senedler tehsil ve dovlet idareciliyi bu dilde heyata kecirilir Dialektleri span Avstriyada alman dilinin muxtelif dialekt formalari genis yayilib Esasen iki boyuk dialekt qrupu ferqlendirilir Avstriya Bavariya dialekti Olkenin ekser bolgelerinde xususile Vyana Asagi Avstriya Yuxari Avstriya Zalsburq Stiriya Karintiya ve Burgenland eyaletlerinde danisilir Alemann dialekti Avstriyanin qerbinde yerlesen Vorarlberq eyaletinde yayilib Bu dialekt Isvecre alman dili ve Almaniyanin cenub qerbinde danisilan svabis dialekti ile yaxinliq teskil edir Azliq dilleri span Sloven dilinde ehalinin 5 den coxunun aciq mavi ve 30 den coxunun tund mavi danisdigi Karintiyada eraziler Avstriyada bir sira azliq dilleri de resmi olaraq taninir ve qorunur Bu diller asagidakilardir Macar dili esasen Burgenland eyaletinde yasayan macar azligi terefinden istifade olunur Slovence Karintiya ve Stiriya bolgelerindeki sloven azligi terefinden danisilir Xorvat dili Burgenland xorvatcasi Burgenland bolgesinde genis yayilib Cex ve slovak dilleri Vyanada yasayan cex ve slovak azliqlari terefinden istifade olunur Romani dili olkede yasayan rom cingene icmasi terefinden danisilir Turk dili resmi azliq dili olmasa da miqrant icmasi arasinda genis yayilmisdir Dil siyaseti span Avstriya dovleti azliq dillerinin qorunmasi ve inkisaf etdirilmesi ucun muxtelif huquqi ve praktiki tedbirler gorur Avstriya Avropa Surasinin Regional ve Azliq Dilleri uzre Xartiyasini ratifikasiya etmis ve bu cercivede bezi azliq dillerine huquqi status vermisdir Statistik melumatlari span Dil Dialekt Danisanlarin sayi texmini Esas bolgeler StatusAlman dili standart 8 5 milyon Umumrespublika Resmi dilAvstriya Bavariya dialekti 6 milyon Vyana Asagi Avstriya ve s Regional dialektAlemann dialekti 300 min Vorarlberq Regional dialektMacar dili 30 min Burgenland Taninmis azliq diliSlovence 15 min Karintiya Stiriya Taninmis azliq diliBurgenland xorvatcasi 25 min Burgenland Taninmis azliq diliRomani dili 10 min Vyana ve diger seherler Taninmis azliq diliTurk dili 350 min Vyana Qraz ve s Resmi azliq dili deyilCex Slovak dilleri 10 min Vyana Taninmis azliq dilleriIstinadlar span Languages culture and religion www migration gv at Istifade tarixi 25 dekabr 2023 Bundes Verfassungsgesetz Art 8 Austrian Constitution alman 23 noyabr 2023 11 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 may 2025 Austria Destination Guide Diversity Abroad ingilis 25 dekabr 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 dekabr 2023 Swiss German Schwytzerdutsch language alphabets and pronunciation www omniglot com Istifade tarixi 25 dekabr 2023 Austria Ethnologue Free Ethnologue Free All ingilis 9 mart 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 dekabr 2023 German Swiss Ethnologue Free Ethnologue Free All ingilis Istifade tarixi 25 dekabr 2023 Romanian Ethnologue Free 9 mart 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 7 may 2025 Bavarian language alphabet and pronunciation www omniglot com 25 dekabr 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 dekabr 2023 Bavarian Ethnologue Free Ethnologue Free All ingilis 3 noyabr 2023 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 dekabr 2023 Xarici kecidler span Official Language Lugetler ve ensiklopediyalarBoyuk norvecNormativ yoxlamaLNB 000332189 Vikianbarda Avstriya dilleri ile elaqeli mediafayllar var Kateqoriya Elifba sirasina gore dillerGizli kateqoriya Vikipediya Dil kecidi sablonu istifade edilmis sehifeler
